|
2008
|
|
|
Haien artean egin zituzten konponketa lanak, eta gastuen murrizteko denak batera etxe berean bizi ziren. Orduan ematen zituzten
|
euskarazko
klaseak zituzten ogibide. «Liburu dendan irabazten genuena bertan inbertitzen genuen».
|
|
|
Goenkale telesaila, Noaoa! umore saioa eta Mihiluze lehiaketa izan dira
|
euskarazko
telebistan ikus entzule gehien lortu duten tarteak.
|
|
|
Maila onean dago.
|
Euskara
eta beste hizkuntza gutxituak dira instituzioen laguntza behar dutenak. Ez dago goi mailako eta behe mailako hizkuntzarik, funtsean denak dira berdinak.
|
|
|
Horregatik nahi dugu hizkuntza komuna (gaztelania, kasu batean; ingelesa, bestean), baina
|
euskara
eta gainerako hizkuntza txikiak baztertu gabe. Hizkuntz aniztasunean batasuna.
|
|
|
Honako faktore hauek dira: lan eskarmentua, etengabeko prestakuntza, espezialitatearen ezaguera maila (azterketa bidez neurtutakoa) eta
|
euskara
ezagutza.
|
|
|
Deitutako plaza guztietan (37) baloratu da
|
euskara
merezimendu gisa hizkuntza eskakizuna izan ala ez, eta erdietan baino gehiagotan derrigorrezko betebeharra izan da. Kontua da hamaika pediatrek, azterketan ateratako emaitzagatik, lan eskarmentuagatik eta aldez aurreko prestakuntzagatik, plaza bat eskuratzeko aukera postuetan zeudenak, ez dutela posturik lortu 2 hizkuntza eskakizuna egiaztatu ez dutelako.
|
|
|
Inork ez du eztabaidatzen osasun arreta Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan jasotzeko familiek duten eskubidea. Are gutxiago pediatriaren eremuan, non azken urteotan, bai pediatrek nola Administrazioak esfortzu handia egin duten
|
euskarazko
osasun arreta egia bihur dadin. Egia esan, asko dira kontsultan euskaraz lan egiten duten pediatrak, nahiz eta 2.hizkuntza eskakizuna lortu ez duten, euskaldun zahar ez alfabetatuak direlako batzuk eta euskara ikasten aritu arren, azterketa gainditu ez dutelako beste batzuk.
|
|
|
Are gutxiago pediatriaren eremuan, non azken urteotan, bai pediatrek nola Administrazioak esfortzu handia egin duten euskarazko osasun arreta egia bihur dadin. Egia esan, asko dira kontsultan
|
euskaraz
lan egiten duten pediatrak, nahiz eta 2.hizkuntza eskakizuna lortu ez duten, euskaldun zahar ez alfabetatuak direlako batzuk eta euskara ikasten aritu arren, azterketa gainditu ez dutelako beste batzuk. 2 hizkuntza eskakizuna egiaztatzeko azken deialdian, aurkeztu zirenetatik %7k bakarrik lortu zuten, eta horrek hausnarketa behar du.
|
|
|
Are gutxiago pediatriaren eremuan, non azken urteotan, bai pediatrek nola Administrazioak esfortzu handia egin duten euskarazko osasun arreta egia bihur dadin. Egia esan, asko dira kontsultan euskaraz lan egiten duten pediatrak, nahiz eta 2.hizkuntza eskakizuna lortu ez duten, euskaldun zahar ez alfabetatuak direlako batzuk eta
|
euskara
ikasten aritu arren, azterketa gainditu ez dutelako beste batzuk. 2 hizkuntza eskakizuna egiaztatzeko azken deialdian, aurkeztu zirenetatik %7k bakarrik lortu zuten, eta horrek hausnarketa behar du.
|
|
|
Beharrezkoa al da indarrean dagoen 2 HE lehen mailako arretako pediatrian lan egiteko? Arreta
|
euskaraz
jasotzen duten familiek ba al dute 2 HEren pareko euskara mailarik. Ba al du arrazoirik arreta errealitatea eta ikasketa eskakizunaren arteko disparekotasunak?
|
|
|
Beharrezkoa al da indarrean dagoen 2 HE lehen mailako arretako pediatrian lan egiteko? Arreta euskaraz jasotzen duten familiek ba al dute 2 HEren pareko
|
euskara
mailarik. Ba al du arrazoirik arreta errealitatea eta ikasketa eskakizunaren arteko disparekotasunak?
|
|
|
Ba al du arrazoirik arreta errealitatea eta ikasketa eskakizunaren arteko disparekotasunak? Ponderazio egokia du
|
euskarak
merezimendu gisa eskatzen denean, derrigorrezkoa ez den plazetarako batik bat?
|
|
|
|
Euskara
eskakizun maila horrek ez dio mesederik egiten gure hizkuntza ezartzeko Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak sustatzen duen politikari. Ondo prestatutako eta lan eskarmentua duten pediatrak kontratatu eta egonkortzeko mugak jartzen ditu, pediatra gutxi dagoen testuinguruan.
|
|
|
Nolanahi ere,
|
euskara
erabiltzen duten hedabideentzako diru laguntzak oraindik ez dira tramitatu. Arlo horretara bideratu beharreko diru saila 350.000 eurokoa zen:
|
|
|
Arlo horretara bideratu beharreko diru saila 350.000 eurokoa zen: 310.000 euro zuzenean
|
Euskara
giza komunikabideetan programarendako, eta 40.000 euro Euskara informazio teknologia berrietan sustatzek o. 350.000 euro horietatik, baina, 60.000 izoztu dituztela kalkulatu du Azanzak, %17 murrizketa, hain zuzen ere. Alegia, baliteke iaz hedabideei emandakoa baino gutxiago banatzea aurten, 2007an 298.250 euro eman baitzituen Nafarroako Gobernuak.
|
|
|
Arlo horretara bideratu beharreko diru saila 350.000 eurokoa zen: 310.000 euro zuzenean Euskara giza komunikabideetan programarendako, eta 40.000 euro
|
Euskara
informazio teknologia berrietan sustatzek o. 350.000 euro horietatik, baina, 60.000 izoztu dituztela kalkulatu du Azanzak, %17 murrizketa, hain zuzen ere. Alegia, baliteke iaz hedabideei emandakoa baino gutxiago banatzea aurten, 2007an 298.250 euro eman baitzituen Nafarroako Gobernuak.
|
|
|
|
Euskararen
Legea aldatu eta eremu mistoa Iruñerri osora zabaltzeko CDNk beharrezkotzat jo duen ikerketa soziolinguistikoa egiteko ere, diru saila (60.000 euro) izoztuta geratu da. Hala ere, ikerketa egiteko eratu zen Batzordeko kideek oraindik ez dute proiektua atzeratu edo bertan behera geratuko den berririk jaso.
|
|
|
Bestalde, baliteke aurrekontuen murrizketek Terminologia Linguistikoa (30.000 euro) eta duela gutxi aurkeztu zuten
|
Euskaren
Mediateka, Fonoteka eta Liburutegian eragitea (60.000 euro). «Liburuen erosketan ere nabarituko da aurrekontuen murrizketa», aipatu du Azanzak.
|
|
|
|
Euskararen
garapenerako zerbitzua: 2.000.517
|
|
|
2007ko iraila: Euskarabidea sortu zen, hasiera batean,
|
Euskararen
Nafar Institutua (Enai) deitzen zena. Erakundea Carlos Perez Nievas (CDN) buru duen Hezkuntza departamentuaren menpe dago.
|
|
|
2008ko maiatza: Enaik eta Nafarroako
|
Euskararen
Kontseiluak lehen bilera egin zuten. Euskararen plan estrategikoa eginen zuela eta Nafarroako Ikerketa soziolinguistikoa urte amaierara baino lehen eginda egonen zela agindu zuen Azanzak.
|
|
|
Enaik eta Nafarroako Euskararen Kontseiluak lehen bilera egin zuten.
|
Euskararen
plan estrategikoa eginen zuela eta Nafarroako Ikerketa soziolinguistikoa urte amaierara baino lehen eginda egonen zela agindu zuen Azanzak.
|
|
|
Garbi dago, nolanahi ere, bera zela, Euskarabide honetan, euskalgintzaren ezagutza sakonena zuena.
|
Euskararen inguruan
lan egiten duten taldeetatik hurbilen zegoena. Zalantzan, hori, goizegi sartu ote zen.
|
|
|
Giza baliabideetan aditua den batentzat ez dirudi arazo larria.
|
Euskararen
diruak kudeatu behar dituen batentzat, bai.
|
|
|
«Zerbitzua moteldu egin dute». Izan ere, Euskarabidea sortu ondoren, Nafarroako funtzionarioak euskalduntzeko zerbitzua lehen bezala Nafarroako Administrazio Publikoaren Institutuaren (NAPI) esku soilik egon beharrean, hots, bakarrik Lehendakaritza Departamentuaren menpe egon beharrean(
|
Euskara
eta hizkuntza komunitarioak atalean), Euskarabidearen esku ere geratu zen. Kasaresek iritzi dio horrek «koordinazio falta» eragiten duela.
|
|
|
Otsailaz geroztik, bada, Euskarabideak zerbitzuaren kudeaketa egiten du eta NAPIk langileen eskaerak bideratu eta programazioak prestatu. Zehazki, NAPIn zeuden erdi mailako 20
|
euskara
teknikari eta administrari bat Euskarabideko Euskararen garapenerako zerbitzuko Euskararen prestakuntza atalera pasatu dira.
|
|
|
Otsailaz geroztik, bada, Euskarabideak zerbitzuaren kudeaketa egiten du eta NAPIk langileen eskaerak bideratu eta programazioak prestatu. Zehazki, NAPIn zeuden erdi mailako 20 euskara teknikari eta administrari bat Euskarabideko
|
Euskararen
garapenerako zerbitzuko Euskararen prestakuntza atalera pasatu dira.
|
|
|
Otsailaz geroztik, bada, Euskarabideak zerbitzuaren kudeaketa egiten du eta NAPIk langileen eskaerak bideratu eta programazioak prestatu. Zehazki, NAPIn zeuden erdi mailako 20 euskara teknikari eta administrari bat Euskarabideko Euskararen garapenerako zerbitzuko
|
Euskararen
prestakuntza atalera pasatu dira.
|
|
|
Administrazioa euskalduntzeko zerbitzuari emandako «irtenbide bitxia» dela eta, Kasaresek galdera egin zion Foru Gobernuari ekainaren 11n: «Zer xederi erantzuten dio Nafarroako Administrazio Publikoetako langileak
|
euskaraz
prestatzeko eskumenak eta eginkizunak bi unitatetan banatzeak. Banaketa horrek hobetzen al ditu lehen zegoen antolaketa modua eta zerbitzuen kalitatea?».
|
|
|
Unibertsitate ereduen arteko talka izan bada UPV/EHUn, baina eredu atzerakoia defendatzen dutenek, katedradunen botere gunea mantendu nahi dutenek,
|
euskararen kontrakoek
, irudi laboral iraunkorren aukera baztertzen dutenek, denak berak, ez zuten hautagairik aurkeztu hauteskundeotan. Eredu ezberdinak alderatu baino ezetza bultzatu zuten, jakinda ezetzaren barruan iritzi ezberdinak batuko zirela.
|
|
|
Ezezkoa bultzatu zuten katedradunek argi utzi zuten eurena: unibertsitate zaharkitua, Europara baino Madrilera begirakoa,
|
euskararen aurkakoa
, unibertsitate autonomiaren izenean funtzionario doktoreen gotorlekua mantentzen duena...
|
|
|
Unibertsitateko irakasleentzako sarbidea bera da euskaldun izan zein erdaldun, baina euskaldunoi plus bat eskatzen zaigu: karrera akademikoaz gain, irakaskuntzako materiala
|
euskaraz
prestatzea, askotan hizkuntza teknikoa bera sortu beharra... Eta aparteko lan hori kontuan hartu baino «ate faltsutik» sartzen garen gezurra zabaltzen dute euskararen kontrakoek, orain arte eurek bakarrik betetako botere guneak mehatxupean ikustean.
|
|
|
karrera akademikoaz gain, irakaskuntzako materiala euskaraz prestatzea, askotan hizkuntza teknikoa bera sortu beharra... Eta aparteko lan hori kontuan hartu baino «ate faltsutik» sartzen garen gezurra zabaltzen dute
|
euskararen kontrakoek
, orain arte eurek bakarrik betetako botere guneak mehatxupean ikustean. Aspaldidanik entzun gabeko« sobredosis y fundamentalismo lingüístico» moduko mamuak berriro entzun ditugu, Euskararen Plan Gidaria Gobernu Kontseiluan adostasun handiz onartua izan arren.
|
|
|
Eta aparteko lan hori kontuan hartu baino «ate faltsutik» sartzen garen gezurra zabaltzen dute euskararen kontrakoek, orain arte eurek bakarrik betetako botere guneak mehatxupean ikustean. Aspaldidanik entzun gabeko« sobredosis y fundamentalismo lingüístico» moduko mamuak berriro entzun ditugu,
|
Euskararen
Plan Gidaria Gobernu Kontseiluan adostasun handiz onartua izan arren.
|
|
|
Zabala,
|
euskararen
normalkuntzan aurrera egitea, Euskal Herriko Unibertsitateen arteko sareari ateak irekitzea, pertsona guztien eta Herri gisa dagozkigun eskubide guztien aldeko eragilea izatea, unibertsitatearen merkantilizazioaren aurka eta oinarrizko ikerkuntza bultzatzea, elkarlana sustatzea eta unibertsitario guztien parte hartze aktiboa bideratuko duen unibertsitatea garatzea ahalbideratuko duelako.
|
|
|
Hartan nagusiki zioen, beretzat garrantzitsuena eleaniztasuna bultzatzea zela, eta horretan ari dela jo eta su. Hori dela eta, berak hezkuntza eredu bakarra sustatzen du, eta hemendik aurrera ere hala sustatuko omen du, hau da,
|
euskara
ala gaztelania gehi ingelesa. eredua ere, nahi eta nahi ez «egokitu» dela adierazi zuen.
|
|
|
Printzipioz, proposamen interesgarria irudi lezake, baina azter dezagun pixka bat eta ikusi zer gerta daitekeen.
|
Euskara
aukeratzen dutenek, hizkuntza hau gehi ingelesa gehi gaztelania ikasiko dituzte. Hiru hizkuntza.
|
|
|
Horientzat ez dago berritasunik. Gainera, gogora dezagun gaur baino lehen ere, behin baino gehiagotan jaso dituztela azken horiek sari garrantzitsuak,
|
euskara
eta gaztelaniari eman beharreko tratamendua emateaz gain, ingelesari ere tratamendu egokia emateagatik.
|
|
|
Hauek gaztelania gehi ingelesa ikasi dituzte. Ez dut uste
|
euskara
ikastera behartuko dituztenik. Hortaz, gaztelania gehi ingelesa, bi hizkuntza ateratzen zaizkit.
|
|
|
Batzuei behartzen zaie gaztelania ikastera nahiz eta ez aukeratu, eta, hala ere, ongi iruditzen zait, gaztelania ere Nafarroa Garaiko hizkuntza ofiziala delako, eta, gainera, eleaniztasunera jo behar dugulako. Baina, gaztelania aukeratzen dutenei, aldiz, ez dut uste
|
euskara
ikastera behartuko zaienik, eta horri gaizki deritzot, euskara ere Nafarroa Garaiko hizkuntza delako, eta zaharrena, gainera.
|
|
|
Batzuei behartzen zaie gaztelania ikastera nahiz eta ez aukeratu, eta, hala ere, ongi iruditzen zait, gaztelania ere Nafarroa Garaiko hizkuntza ofiziala delako, eta, gainera, eleaniztasunera jo behar dugulako. Baina, gaztelania aukeratzen dutenei, aldiz, ez dut uste euskara ikastera behartuko zaienik, eta horri gaizki deritzot,
|
euskara
ere Nafarroa Garaiko hizkuntza delako, eta zaharrena, gainera.
|
|
|
Zoritxarrez, nik susmo bat daukat, alegia, uste dut hau, berriz ere izanen dela trikimailu maltzur bat
|
euskara
eta eredua balaztatzeko eta indarra kentzeko, eleaniztasunaren aitzakia merkearekin.
|
|
|
«Euskal Herriarekiko mespretxua berretsi du Alliot Mariek». Deszentralizazioaren eragina nabarmentzeko,
|
Euskararen
Erakunde Publikoa, Lurraren erakundea edo Ipar Euskal Herria 2020 xedearen sorrera aipatu ditu ministroak. EEPren kasua aipatuz, 1901eko legean oinarritutako elkarte bat baino ez dela nabarmendu du Batasunak, erabakitzeko ahalmenik gabeko tresna.
|
|
|
Noraez horretan, aktualitateak hasieran baino pisu gutxiago dauka orain gidoietan, eta gero eta mundu propioago batean murgilduta ageri dira. Gero eta burbuilago
|
euskarari buruzko
esketxek Madrildik zuzenduak dirudite. Ikusleak, mozkorraldian lagunari behin eta berriz entzun dion txistearekin nola, ganora gabe egiten du barre.
|
|
|
Ikasturte berrira begira lan talde berria nahi dutela dirudi, eta egoki ikusten ez dituzten izenak baztertzen ari direla. Kalitate eta Berdintasun zerbitzuko Rafael Rodriguez Natera ere berriki bota du kargutik Perez Nievasek, eta Xabier Azanza Euskarabidea
|
Euskararen
Nafar Institutuko zuzendariak kargutik kendu zuen lehengo astean Mikel Aranburu Zudaire, erakundeko Aholkularitza eta Ikerketa Zerbitzuko zuzendaria. «Pertsona ona, oso langilea eta euskaltzalea da, baina ez dugu bat egin», azaldu zuen Azanzak.
|
|
|
Besteak beste, Jose Maria Jimeno Jurio aitaren sorlekuko toponimoa delako, Artaxoakoa. Nafarroako eremu ez euskalduneko
|
euskara
eta Euskal Herria aldarrikatzen ditu: «horia, marroia eta gorrixka».
|
|
|
Roldan Jimeno Aranguren (Iruñea, 1973) ez da Muru Artederretakoa, baina Nafarroako hiriburuan jaio arren, Tiebaskotzat du bere burua; udalerri bat osatzen duten bi kontzeju dira Muru Artederreta eta Tiebas. Eremu ez euskaldunekoa izan arren, horregatik, toponimiari heltzen dio Jimeno Arangurenek Iruñerriatik hegoaldera dagoen
|
euskara
aldarrikatzeko. «Niretzat eta Iruñerritik hegoaldera bizi garenontzat, euskara ez da Euskal Herri berde eta atlantikoa.
|
|
|
Eremu ez euskaldunekoa izan arren, horregatik, toponimiari heltzen dio Jimeno Arangurenek Iruñerriatik hegoaldera dagoen euskara aldarrikatzeko. «Niretzat eta Iruñerritik hegoaldera bizi garenontzat,
|
euskara
ez da Euskal Herri berde eta atlantikoa. Guretzat euskarak beste kolore batzuk ditu.
|
|
|
«Niretzat eta Iruñerritik hegoaldera bizi garenontzat, euskara ez da Euskal Herri berde eta atlantikoa. Guretzat
|
euskarak
beste kolore batzuk ditu. Berdea apirilean eta maiatzean da, baina urtearen gainontzeko sasoietan horia, marroia eta gorrixka da.
|
|
|
Berdea apirilean eta maiatzean da, baina urtearen gainontzeko sasoietan horia, marroia eta gorrixka da. Hori ere Euskal Herria da, eta hori ere
|
euskara
da».
|
|
|
Hasiera batean egitasmoa txikiagoa zen, baina erraldoi bihurtu da. Pamiela argitaletxekoak eta
|
Euskara
Kultur Elkargokoak oso ausartak izan dira». Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) bere bulegoan ditu orain arte argitaratutako lanak.
|
|
|
Aplikazio arloak eremuka sailkatzeak
|
euskararen
normalizazioari kalte egingo diola uste dute
|
|
|
«Egoera hobetzeko beste aukera bat galdu dugulako irudipena daukagu», esan zuen atzo Xabier Mendiguren
|
Euskararen
Gizarte Erakundeen Kontseiluko idazkari nagusiak, Bilbon egindako agerraldian. Izan ere, Eusko Jaurlaritzak onartu berri duen kontsumitzaileen dekretua ez da «eraginkorra» izango; haren ustez, ez dituelako kontsumitzaile euskaldunen hizkuntza eskubideak bermatuko.
|
|
|
Jaurlaritzak «lurraldea eremuetan zatitzearen alde» egin izana deitoratu du Kontseiluak. Iñaki Lasa Kontseiluko ildo politiko instituzionalaren alduradunaren arabera, Nafarroako Gobernuak bertako
|
Euskararen
Legean egin bezala jokatu du Jaurlaritzak: «Vascuencearen Legeak ezartzen duen eremu zatiketak euskararen normalizazioari kalte izugarria egin diola jakinda ere, Jaurlaritzak gauza bera egin du:
|
|
|
Iñaki Lasa Kontseiluko ildo politiko instituzionalaren alduradunaren arabera, Nafarroako Gobernuak bertako Euskararen Legean egin bezala jokatu du Jaurlaritzak: «Vascuencearen Legeak ezartzen duen eremu zatiketak
|
euskararen
normalizazioari kalte izugarria egin diola jakinda ere, Jaurlaritzak gauza bera egin du: hizkuntza eskubideak eremuaren arabera aitortu ditu».
|
|
|
Era berean, Kontseilua ez dator bat enpresen tamaina irizpidetzat erabiltzearekin, saltoki txikietan kontsumitzaile euskaldunen eskubideak urratuko baitira. «Euskaldun batek
|
euskaraz
galdetzen duenean eta erdaraz erantzuten diotenean, egoera horrek euskalduna zapaltzen du, eta hori ekidin luke dekretuak», dio Mendigurenek. Beraz, egokitzeko zailtasun handiagoak dituzten enpresek laguntza gehiago eta epe luzeagoa izan behar dutela uste du Kontseiluak.
|
|
|
Kontseiluak dekretuaren zirriborro bat eskuratu zuen duela hilabete batzuk, eta aipatutako puntuak zuzentzeko eskatu zion Eusko Jaurlaritzari martxoan, baina ez dute horren inguruko erantzunik jaso. Izatez, dekretua lantzean, Jaurlaritzak aholkua eskatu zien hainbat eragileri, eta horien artean
|
euskararekin
lotutako bakarra Euskaltzaindia izan zen. Kontseiluaren barruko hainbat eragilek enpresen euskalduntze prozesuan lan egiten dutela eta gaia ezagutzen dutela kontuan hartuta, «bitxia» iruditu zaio Iñaki Lasari Jaurlaritzak haiengana jo ez izana.
|
|
|
Gai arriskutsuei arreta berezia eskaini behar zaiela berretsi du Lasak, gaizki erabiliz gero ondorioak larriak izan daitezkeelako. Etiketek
|
euskaraz
egon behar dutela aldarrikatze aldera ere, Bartzelonan (Herrialde Katalanak) 1996an onartutako Hizkuntza Eskubideen Deklarazio Unibertsala aipatu du: «Hizkuntza komunitate propioa duten lurraldeetako gizaki orok eskubidea dauka bere hizkuntzan informazio osoa izateko, idatzia zein ahozkoa».
|
|
|
Mezuaren zati bat, euskaldun berriei zuzendua dago, lotsak eta beldurrak kendu eta
|
euskara
erabiltzera animatuz. Kanpainaren bigarren zatia, aldiz, azken 25 urteotako hizkuntza politikaren gorazarrerako da, beraien aburuz pixka bat gazteleraz mucho delako eta bide beretik jarraitu behar delako.
|
|
|
Ze kasualitatea, Pixka bat... es mucho kanpaina aurkeztu eta egun gutxira
|
Euskararen
Erabileraren V. Kale Inkesta publiko egin dute, bertan euskararen ezagutza eta erabilera, azken 17 urteotan EAEn pixka bat igo dela ikusi daitekeelarik %3, 4 eta azken 6 urteotako moteltzea nabarmena delarik %0, 7 igo da.
|
|
|
Ze kasualitatea, Pixka bat... es mucho kanpaina aurkeztu eta egun gutxira Euskararen Erabileraren V. Kale Inkesta publiko egin dute, bertan
|
euskararen
ezagutza eta erabilera, azken 17 urteotan EAEn pixka bat igo dela ikusi daitekeelarik %3, 4 eta azken 6 urteotako moteltzea nabarmena delarik %0, 7 igo da.
|
|
|
Badirudi Eusko Jaurlaritzako
|
Euskara
eta Kultura sailburuak eta herritar gehienok bi betaurreko ezberdinekin irakurtzen ditugula euskararen erabileraren inkestak, agintariek 25 urtetako ibilbidea eta hizkuntza politika oso ona ikusten duten tokian, besteok euskararen ezagutzan eta erabileran gutxiegi aurreratu dugula ikusten dugu.
|
|
|
Badirudi Eusko Jaurlaritzako Euskara eta Kultura sailburuak eta herritar gehienok bi betaurreko ezberdinekin irakurtzen ditugula
|
euskararen
erabileraren inkestak, agintariek 25 urtetako ibilbidea eta hizkuntza politika oso ona ikusten duten tokian, besteok euskararen ezagutzan eta erabileran gutxiegi aurreratu dugula ikusten dugu.
|
|
|
Badirudi Eusko Jaurlaritzako Euskara eta Kultura sailburuak eta herritar gehienok bi betaurreko ezberdinekin irakurtzen ditugula euskararen erabileraren inkestak, agintariek 25 urtetako ibilbidea eta hizkuntza politika oso ona ikusten duten tokian, besteok
|
euskararen
ezagutzan eta erabileran gutxiegi aurreratu dugula ikusten dugu.
|
|
|
Pixka bat... es mucho kanpaina, pixka bat... da asco sentimenduan bilakatzen da askorentzat. Aurpegi galanta behar da,
|
euskararen
ezagutzan eta erabileran pauso txikiak eman direla justifikatzeko ardura euskaldun berrien bizkar gainean jartzeko, lotsak eta beldurrak omen dira erabileran aurrera ez egiteko arrazoia Patxi Baztarrikaren aburuz, 25 urteotako EAEko hizkuntza politika «oso positiboa» izan dela baloratzen duen bitartean.
|
|
|
Egiari zor, azken 40 urteotan ez da makala euskaldunok egin duguna. Bi estatutako hizkuntza handien aldeko politika eta
|
euskararen
desagerpenerako lege eta praktika glotozida egin dute Estatu Espainiar eta Frantsesak, euskara putzu sakon eta ilunean itotzeko arrisku bizian jarriz. Euskara putzutik ateratzeko herritarrok lan handia egin dugu:
|
|
|
Egiari zor, azken 40 urteotan ez da makala euskaldunok egin duguna. Bi estatutako hizkuntza handien aldeko politika eta euskararen desagerpenerako lege eta praktika glotozida egin dute Estatu Espainiar eta Frantsesak,
|
euskara
putzu sakon eta ilunean itotzeko arrisku bizian jarriz. Euskara putzutik ateratzeko herritarrok lan handia egin dugu:
|
|
|
Bi estatutako hizkuntza handien aldeko politika eta euskararen desagerpenerako lege eta praktika glotozida egin dute Estatu Espainiar eta Frantsesak, euskara putzu sakon eta ilunean itotzeko arrisku bizian jarriz.
|
Euskara
putzutik ateratzeko herritarrok lan handia egin dugu: Ikastolak sortu eta garatu; helduen euskalduntze eta alfabetatzea martxan jarri eta garatu; eskola publikoan euskarazko irakaskuntza txertatu; aisialdian eta lan munduan euskarari lekua egiteko proiektuak abiatu; administrazioan euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzeko aldarrikapena zabaldu; herriz herri euskara berreskuratzeko plangintzak aplikatu;...
|
|
|
Euskara putzutik ateratzeko herritarrok lan handia egin dugu: Ikastolak sortu eta garatu; helduen euskalduntze eta alfabetatzea martxan jarri eta garatu; eskola publikoan
|
euskarazko
irakaskuntza txertatu; aisialdian eta lan munduan euskarari lekua egiteko proiektuak abiatu; administrazioan euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzeko aldarrikapena zabaldu; herriz herri euskara berreskuratzeko plangintzak aplikatu;... Txalotzekoa da ahalegina, baina zoritxarrez ez da nahikoa, euskara putzu sakon eta ilunetik atera, estatuen atzaparretatik askatu eta itsaso urdin eta zabal bat izateko instituzioak eta legeek ere, euskararen berreskurapenari bultzada eman behar diote, gaur ez bezala.
|
|
|
Euskara putzutik ateratzeko herritarrok lan handia egin dugu: Ikastolak sortu eta garatu; helduen euskalduntze eta alfabetatzea martxan jarri eta garatu; eskola publikoan euskarazko irakaskuntza txertatu; aisialdian eta lan munduan
|
euskarari
lekua egiteko proiektuak abiatu; administrazioan euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzeko aldarrikapena zabaldu; herriz herri euskara berreskuratzeko plangintzak aplikatu;... Txalotzekoa da ahalegina, baina zoritxarrez ez da nahikoa, euskara putzu sakon eta ilunetik atera, estatuen atzaparretatik askatu eta itsaso urdin eta zabal bat izateko instituzioak eta legeek ere, euskararen berreskurapenari bultzada eman behar diote, gaur ez bezala.
|
|
|
Euskara putzutik ateratzeko herritarrok lan handia egin dugu: Ikastolak sortu eta garatu; helduen euskalduntze eta alfabetatzea martxan jarri eta garatu; eskola publikoan euskarazko irakaskuntza txertatu; aisialdian eta lan munduan euskarari lekua egiteko proiektuak abiatu; administrazioan euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzeko aldarrikapena zabaldu; herriz herri
|
euskara
berreskuratzeko plangintzak aplikatu;... Txalotzekoa da ahalegina, baina zoritxarrez ez da nahikoa, euskara putzu sakon eta ilunetik atera, estatuen atzaparretatik askatu eta itsaso urdin eta zabal bat izateko instituzioak eta legeek ere, euskararen berreskurapenari bultzada eman behar diote, gaur ez bezala.
|
|
|
Ikastolak sortu eta garatu; helduen euskalduntze eta alfabetatzea martxan jarri eta garatu; eskola publikoan euskarazko irakaskuntza txertatu; aisialdian eta lan munduan euskarari lekua egiteko proiektuak abiatu; administrazioan euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzeko aldarrikapena zabaldu; herriz herri euskara berreskuratzeko plangintzak aplikatu;... Txalotzekoa da ahalegina, baina zoritxarrez ez da nahikoa,
|
euskara
putzu sakon eta ilunetik atera, estatuen atzaparretatik askatu eta itsaso urdin eta zabal bat izateko instituzioak eta legeek ere, euskararen berreskurapenari bultzada eman behar diote, gaur ez bezala.
|
|
|
Ikastolak sortu eta garatu; helduen euskalduntze eta alfabetatzea martxan jarri eta garatu; eskola publikoan euskarazko irakaskuntza txertatu; aisialdian eta lan munduan euskarari lekua egiteko proiektuak abiatu; administrazioan euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzeko aldarrikapena zabaldu; herriz herri euskara berreskuratzeko plangintzak aplikatu;... Txalotzekoa da ahalegina, baina zoritxarrez ez da nahikoa, euskara putzu sakon eta ilunetik atera, estatuen atzaparretatik askatu eta itsaso urdin eta zabal bat izateko instituzioak eta legeek ere,
|
euskararen
berreskurapenari bultzada eman behar diote, gaur ez bezala.
|
|
|
|
Euskararen
berreskurapen prozesua hezkuntzan hasi zen, belaunaldi berrien euskalduntzea lortzeak, euskararen etorkizuna bermatuko zuen ustean eta neurri batean hala da. Hala ere, politika integral eta nazionala behar da euskara berreskuratzeko, herritarrak, eragileak eta instituzioak batuko dituena eta bizitzako arlo guztiak ukituko dituena, euskararen ofizialtasuna bermatu eta lehentasunezko hizkuntza gisa hartuz.
|
|
|
Euskararen berreskurapen prozesua hezkuntzan hasi zen, belaunaldi berrien euskalduntzea lortzeak,
|
euskararen
etorkizuna bermatuko zuen ustean eta neurri batean hala da. Hala ere, politika integral eta nazionala behar da euskara berreskuratzeko, herritarrak, eragileak eta instituzioak batuko dituena eta bizitzako arlo guztiak ukituko dituena, euskararen ofizialtasuna bermatu eta lehentasunezko hizkuntza gisa hartuz.
|
|
|
Euskararen berreskurapen prozesua hezkuntzan hasi zen, belaunaldi berrien euskalduntzea lortzeak, euskararen etorkizuna bermatuko zuen ustean eta neurri batean hala da. Hala ere, politika integral eta nazionala behar da
|
euskara
berreskuratzeko, herritarrak, eragileak eta instituzioak batuko dituena eta bizitzako arlo guztiak ukituko dituena, euskararen ofizialtasuna bermatu eta lehentasunezko hizkuntza gisa hartuz.
|
|
|
Euskararen berreskurapen prozesua hezkuntzan hasi zen, belaunaldi berrien euskalduntzea lortzeak, euskararen etorkizuna bermatuko zuen ustean eta neurri batean hala da. Hala ere, politika integral eta nazionala behar da euskara berreskuratzeko, herritarrak, eragileak eta instituzioak batuko dituena eta bizitzako arlo guztiak ukituko dituena,
|
euskararen
ofizialtasuna bermatu eta lehentasunezko hizkuntza gisa hartuz.
|
|
|
Esan bezala,
|
euskararen
berreskurapen prozesua hezkuntzarekin hasi zen, aro modernoan, orain dela 40 urte euskarazko eskolak, Ikastolak sortuz, ziur gainera, euskararen berreskurapenik ez dela izango belaunaldi berriak euskaldundu gabe.
|
|
|
Esan bezala, euskararen berreskurapen prozesua hezkuntzarekin hasi zen, aro modernoan, orain dela 40 urte
|
euskarazko
eskolak, Ikastolak sortuz, ziur gainera, euskararen berreskurapenik ez dela izango belaunaldi berriak euskaldundu gabe.
|
|
|
Esan bezala, euskararen berreskurapen prozesua hezkuntzarekin hasi zen, aro modernoan, orain dela 40 urte euskarazko eskolak, Ikastolak sortuz, ziur gainera,
|
euskararen
berreskurapenik ez dela izango belaunaldi berriak euskaldundu gabe.
|
|
|
Euskaldun orok daki, Frantziako Estatuaren hizkuntza politikaren helburua
|
euskara
desagertzea izan dela eta dela, politika horretan hezkuntzaren bidez belaunaldi berriak desnazionalizatzea (euskara eta euskal kulturaz ez jabetzea) obsesio nagusietakoa izan da; zoritxarrez ahalegin horretan emaitza bikainak lortzen ari dira. Ildo beretik doaz, Espainiako Gobernuaren eta Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politikak, hezkuntzan lehen gaztelera eta orain gaztelera/ ingelesa bultzatu eta euskara baztertzen dutelarik.
|
|
|
Euskaldun orok daki, Frantziako Estatuaren hizkuntza politikaren helburua euskara desagertzea izan dela eta dela, politika horretan hezkuntzaren bidez belaunaldi berriak desnazionalizatzea(
|
euskara
eta euskal kulturaz ez jabetzea) obsesio nagusietakoa izan da; zoritxarrez ahalegin horretan emaitza bikainak lortzen ari dira. Ildo beretik doaz, Espainiako Gobernuaren eta Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politikak, hezkuntzan lehen gaztelera eta orain gaztelera/ ingelesa bultzatu eta euskara baztertzen dutelarik.
|
|
|
Euskaldun orok daki, Frantziako Estatuaren hizkuntza politikaren helburua euskara desagertzea izan dela eta dela, politika horretan hezkuntzaren bidez belaunaldi berriak desnazionalizatzea (euskara eta euskal kulturaz ez jabetzea) obsesio nagusietakoa izan da; zoritxarrez ahalegin horretan emaitza bikainak lortzen ari dira. Ildo beretik doaz, Espainiako Gobernuaren eta Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politikak, hezkuntzan lehen gaztelera eta orain gaztelera/ ingelesa bultzatu eta
|
euskara
baztertzen dutelarik.
|
|
|
|
Euskararen aurkako
politika basati hauen aurrean, zenbaitek EAEkoa justifikatu dezake Pixka bat... es mucho leloari zilegitasuna emanez. Pixka bat, pixka bat da eta 25 urtetan beraien burua euskaltzaletzat dutenak agintean izanik lotsagarria iruditzen zaigu emaitza.
|
|
|
Pixka bat, pixka bat da eta 25 urtetan beraien burua euskaltzaletzat dutenak agintean izanik lotsagarria iruditzen zaigu emaitza.
|
Euskarak
herritarren babes osoa du, legedia eta instituzioena falta zaio, nola uler daiteke EAE bezalako ingurune aberatsean, 25 urtetan EAJ nagusi izan denean horren gutxi aurreratzea. Beraien poltronei eusteko edo AHT bezalako makroproiektuak inposatzeko egin duten ahaleginaren eta erabili duten diruaren laurdena euskararen aldeko politiketan inbertituko balute ez ote litzateke bestelako emaitzarik lortuko?
|
|
|
Euskarak herritarren babes osoa du, legedia eta instituzioena falta zaio, nola uler daiteke EAE bezalako ingurune aberatsean, 25 urtetan EAJ nagusi izan denean horren gutxi aurreratzea? Beraien poltronei eusteko edo AHT bezalako makroproiektuak inposatzeko egin duten ahaleginaren eta erabili duten diruaren laurdena
|
euskararen aldeko
politiketan inbertituko balute ez ote litzateke bestelako emaitzarik lortuko. Tontxu, noizko ereduen politikaren gainditzea?
|
|
|
Datorren denboraldirako, Erlo telebista bi saio prestatzen ari da. «Marokotik, Mexikotik eta Errumaniatik hona bizitzera etorri direnekin Gure saltsan
|
euskarazko
sukaldaritza saioa grabatuko dugu. Bestalde, itsasoarekin lotutako jardueren inguruko erreportaje sorta ari gara prestatzen».
|
|
|
Bestetik, Antzerkia Airean irrati antzerki lehiaketaren hirugarren ekitaldia zein lanek irabazi duten jakinarazi zuten atzo.
|
Euskarazko
atalean, lehen saria eman gabe geratu da, eta bigarrena Alex Tello Arostegiren Berripaperak lanarentzat izan da; ohorezko aipamena ere hutsik geratu da. Gaztelaniazko atalean, Patricia Rosa Veraren El ángel de la bicicleta alada rentzat izan da lehen saria, Luis Miguel Gonzalez de La Fuenteren Al filo de la verdad entzat bigarrena, eta Jose Antonio Laboreo Torresen El azor y la paloma rentzat ohorezko aipamena.
|
|
|
|
Euskara
Araban sustatzeko urte bat galdu dela dio Ezker Abertzaleak
|
|
|
Araban
|
euskararen
normalkuntza lortzeko hamar ekimen aurkeztu dituzte Biltzar Nagusietan
|
|
|
«Arabako instituzioen kasuan pixka bat ez da aski». Eusko Jaurlaritzaren azken ekimenetako bat gogora ekarriz, Arabako Foru Aldundiak azken urtean
|
euskara
sustatzeko egindako lanaren balorazioa egin dute hitz horiekin Biltzar Nagusietako EAE ANVko hautetsiek, gaur egun talde mistoan daudenak. Araban euskararen normalkuntzan aurrera egiteko legegintzaldiaren laurden bat galdu dela azaldu dute, eta horri aurre egiteko hamar ekimen aurkeztu zituzten atzo bertan Arabako Biltzar Nagusietan.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren azken ekimenetako bat gogora ekarriz, Arabako Foru Aldundiak azken urtean euskara sustatzeko egindako lanaren balorazioa egin dute hitz horiekin Biltzar Nagusietako EAE ANVko hautetsiek, gaur egun talde mistoan daudenak. Araban
|
euskararen
normalkuntzan aurrera egiteko legegintzaldiaren laurden bat galdu dela azaldu dute, eta horri aurre egiteko hamar ekimen aurkeztu zituzten atzo bertan Arabako Biltzar Nagusietan.
|
|
|
Hamar ekimen horiek alor ezberdinak jorratzen dituzte, esaterako,
|
euskara
teknikarien lan poltsa eratzeko eskatu diote Aldundiari, gutxienez teknikari bana egon dadin koadrila bakoitzeko eta, bide batez, egun dauden euskara zerbitzuak ekonomikoki babesteko. Bestalde, euskararen normalkuntzan egindako lanaren berri izateko, lau urtero ikerketa soziolinguistikoa egitea ere proposatu dute, hizkuntz eskakizunak dituzten postuak bete arte bete beharreko gutxieneko lanpostuak, bide seinaleen euskalduntzea urte bateko epean...
|
|
|
Hamar ekimen horiek alor ezberdinak jorratzen dituzte, esaterako, euskara teknikarien lan poltsa eratzeko eskatu diote Aldundiari, gutxienez teknikari bana egon dadin koadrila bakoitzeko eta, bide batez, egun dauden
|
euskara
zerbitzuak ekonomikoki babesteko. Bestalde, euskararen normalkuntzan egindako lanaren berri izateko, lau urtero ikerketa soziolinguistikoa egitea ere proposatu dute, hizkuntz eskakizunak dituzten postuak bete arte bete beharreko gutxieneko lanpostuak, bide seinaleen euskalduntzea urte bateko epean...
|
|
|
Hamar ekimen horiek alor ezberdinak jorratzen dituzte, esaterako, euskara teknikarien lan poltsa eratzeko eskatu diote Aldundiari, gutxienez teknikari bana egon dadin koadrila bakoitzeko eta, bide batez, egun dauden euskara zerbitzuak ekonomikoki babesteko. Bestalde,
|
euskararen
normalkuntzan egindako lanaren berri izateko, lau urtero ikerketa soziolinguistikoa egitea ere proposatu dute, hizkuntz eskakizunak dituzten postuak bete arte bete beharreko gutxieneko lanpostuak, bide seinaleen euskalduntzea urte bateko epean...
|
|
|
«Inork ez dezala pentsa ezer asmatu dugunik». Ekimen horien bitartez erakutsi nahi dute
|
euskara
sustatzeko lanean «elkarlanerako prest» daudela, baina ez orain arte egin den moduan. Hala, EAJk hizkuntz politikari buruzko aurrekontua PSE EErekin hitzartu duela kritikatu dute.
|
|
|
Hala, EAJk hizkuntz politikari buruzko aurrekontua PSE EErekin hitzartu duela kritikatu dute. Aldundiaren aurrekontu erabilgarri osoaren %0, 8 baino ez da bideratu
|
euskara
sustatzeko, eta EAk eta EBk EAJren bi gobernukideek %2 bideratzea eskatu zuten.
|
|
|
Argi dago, behintzat, ez ginela bertakoak. Gaur egun, ordea, argi dago sentimendu hori oso garatuta daukagula, eta
|
euskara
, hizkuntza bera, eta ikurrina direla sentimendu hori azaleratzeko bi ezaugarri nagusiak.
|
|
|
Ahatearen aita eta amarena egin du arratoiak. Gasteiz (Abaco Boulevard (gaztelaniaz), Florida(
|
euskaraz
), Yelmo (gaztelaniaz)), Bilbo (Multi (euskaraz), Zubiarte (gaztelaniaz)), Barakaldo (Max Ocio (gaztelaniaz), Yelmo (gaztelaniaz)), Basauri (Bilbondo (euskaraz)), Getxo (Lauren (gaztelaniaz)), Leioa (Artea (gaztelaniaz)), Donostia (Antiguo Berri (euskaraz), Bretxa (gaztelaniaz).
|
|
|
Ahatearen aita eta amarena egin du arratoiak. Gasteiz (Abaco Boulevard (gaztelaniaz), Florida (euskaraz), Yelmo (gaztelaniaz)), Bilbo (Multi(
|
euskaraz
), Zubiarte (gaztelaniaz)), Barakaldo (Max Ocio (gaztelaniaz), Yelmo (gaztelaniaz)), Basauri (Bilbondo (euskaraz)), Getxo (Lauren (gaztelaniaz)), Leioa (Artea (gaztelaniaz)), Donostia (Antiguo Berri (euskaraz), Bretxa (gaztelaniaz).
|