|
2000
|
|
|
Alde honetatik, aipatzekoa da aintzindarietakoa den Internet bidezko telebista zerbitzu bat Baionan bertan jaio berria dela, programazioarenardatz gisa inguruko gaiak dituelarik (www.tvpi.fr). Bestalde, nahiz eta hizkuntza frantsesa izan nagusia,
|
euskaraz
eskaintzaren %20 gutxienez eman nahi dutela adierazi dute sustatzaileek.
|
|
|
Irizarrek eta Aranzabalek eskualde mailan errotutako telebista euskaldunen eredua defenditu zuten sinposioan. Zabalera handiko kableak, uhinak edo zuntzak iristen direnean denon etxeetara, ehun TB kateren artean
|
euskarazko
eskaintza duin bat edukitzeko aukera horixe izango dela. Hortaz, herri telebistetan inbertitzeko garaia dela azpimarratzen dute Goienakoek.
|
|
2001
|
|
|
Urrun eta eskuragaitz ikusten ziren jardun batzuk bideragarri bilakatu ditu, Hiztek graduondoko ikastaro bikaina adibidez. Unibertsitate mailako irakaskuntzan
|
euskarazko
eskaintza aberastu eta sendotzeko bideak baditu egun UEUk, euskal unibertsitarioen topagune eta euskal unibertsitatearen eragile benetakoa izateko.
|
|
2002
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintza handitu ez eze, txikitu ere egin da hainbat araudirenaplikazioaren ondorioz. Esate baterako, ikasgaiak indarrean jartzeko behar dengutxieneko ikasle kopuru berbera ezarriz gaztelaniako taldean eta euskaldunean46.Unibertsitatean matrikulaturik zeuden 10.000 ikasleetatik ia 600 izan ziren1997/ 98 ikasturtean euskarazko irakasgaiak aukeratu zituztenak, %6 alegia, nahizeta ikasle euskaldunen kopurua %14ra iritsi.
|
|
|
Derrigorrezko kredituak kontuan hartuz, irakasgaien% 16,55 euskaraz ikasten dituzte. Euskara planaren arabera %39, 7 izan lukete, kontuan hartuzezen plan horren proposamena Elektronika, Elektrizitatea eta Kimika espezialitateetan,
|
euskarazko
eskaintza ez zabaltzea dela, eta eskaintza zabaltzeko bide bakarra beste espezialitateetan komunak diren irakasgaiak eskaintzea dela. Topografia titulazioari dagokionez, berriz, derrigorrezko %33 kredituak euskaraz eskaintzeaproposatzen du euskara planak.
|
|
|
– Eibarko Industria Ingeniaritza Teknikorako Unibertsitate Eskolan gauregun ez
|
dago
euskarazko eskaintzarik.
|
|
|
Giza eta gizarte zientzietan eta natur zientzietan, 1 eta 2 zikloko titulazioeidagokienez, garapen maila egokia ari da lortzen
|
euskarazko
eskaintza. UPV EHUeta MU ageri dira euskatazko ikasketekin arduratuen, %76 artean baitaukateeskaintza euskaraz esparru horietan.
|
|
|
Giza eta gizarte zientzietan gara liteke lankidetza hori batez ere, izan ereesparru horretako titulazioetan
|
euskarazko
eskaintza nahiko handia baita etahainbat titulazio ia oso osorik egin baitaiteke euskaraz.
|
|
|
Desoreka: unibertsitateen arteko alderaketa eginez, UPV EHUk derrigorrezkoeta hautazko kredituen %41 eskaintzen ditu erdarazko 1 eta 2 zikloko titulazioetan, baina, portzentaje hori %74ra igotzen da
|
euskarazko
eskaintzan. Horrek esannahi du, izugarrizko desoreka dagoela unibertsitateen artean, euskararen garapenaridagokionez behintzat.
|
|
|
Egoera txarrena Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian dago. Nafarroan, UPNANUPen,
|
euskarazko
eskaintza murrizten ari dira eraso politikoaren bidetik. Universidad de Navarra n, berriz, euskarazko eskaintza ia zero da.
|
|
|
Nafarroan, UPNANUPen, euskarazko eskaintza murrizten ari dira eraso politikoaren bidetik. Universidad de Navarra n, berriz,
|
euskarazko
eskaintza ia zero da.
|
|
|
Teknika eta teknologiaren zientzietako eta osasun zientzietako titulazidetan,
|
euskarazko
eskaintzaren garapena ez da minimoetara heltzen, Euskal Herri osoan, batez beste, kredituen %24 eta %13 eskaintzen baitira euskaraz, hurrenez hurren.
|
|
|
Hirugarren zikloko
|
euskarazko
eskaintza oso txikia da, minimoa (%5 inguru); izan ere, sortu baino ez da egin.
|
|
|
UPV EHUkeuskarazko eskaintza osoaren %74 dauka bere gain, eta beste unibertsitateguztiek %26 inguru. Nafarroako unibertsitateetan aurrerantz joan ordezatzerantz doa
|
euskarazko
eskaintza.
|
|
|
Giza eta gizarte zientzietako eta natur zientzietako titulazioetan, euskarazko irakaskuntzaren eskaintza franko ari da egokitzen UPV EHU eta MU unibertsitateetan, izan ere, kredituen %76 artean baitaukate euskaraz esparru horietan. Alabaina, teknika eta teknologia zientzietako eta osasun zientzietako titulazioetan,
|
euskarazko
eskaintzaren garapena ez da minimoraheltzcn, Euskal Herri osoan, batez beste, kredituen %24 eta %13 soilikeskaintzen baitira euskaraz, hurrenez hurren.
|
|
|
b.Ikasketa birtualak: Euskal Herriko unibertsitateak orain hasi dira lehenbiziko ikasketa birtualak eskaintzen; beraz, ez dago arrazoirik
|
euskarazko
eskaintza birtualaren garapena atzean geratzeko datozen urteotan. Euskarazkoifakaskuntza arautu ohikoarekin osagarritasuna bilatu behar du ikasketa sistema birtualak, eta baita unibertsitate desberdinen arteko elkarlana ere.
|
|
|
6 taula:
|
Euskarazko
eskaintza orokorra 1 eta 2 zikloetan
|
|
|
9 taula: Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza Teknika eta Teknologia
|
|
|
10 taula: Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza Osasun Zientzietan
|
|
|
11 taula: Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza Natur Zientzietan
|
|
|
12 taula: Lau zientzia esparruen
|
euskarazko
eskaintza unibertsitateka
|
|
|
Alderaketa, UPV EHUko erdarazko irakaskuntza OSOAREKIN egiten badugu, alegia, 1 eta 2.zikloko eta doktoretza programetako eskaintzarekin (postgraduko masterrak eta diplomak alde baterautziz),
|
euskarazko
eskaintzaren portzentajea %45era jaisten da. Beraz, EIREren. Eireka?
|
|
|
Teknika eta teknologia zientzietan, titulazio horietako kreditu guztiekin alderatuz,
|
euskarazko
eskaintza, batez beste, %24koa da Euskal Herri osoan; oso portzentaje txikia. UPV EHUren kasuan, euskarazko eskaintza %37andago, oraindik franko baxua, eta MUn %42an.
|
|
|
Teknika eta teknologia zientzietan, titulazio horietako kreditu guztiekin alderatuz, euskarazko eskaintza, batez beste, %24koa da Euskal Herri osoan; oso portzentaje txikia. UPV EHUren kasuan,
|
euskarazko
eskaintza %37andago, oraindik franko baxua, eta MUn %42an.
|
|
|
Hurrengo taulan
|
euskarazko
eskaintzaren datuak ematen ditugu (5 taula).
|
|
|
Hautazko kredituetan,
|
euskarazko
eskaintza baxuagoa da, eta unibertsitateguztien artean %28ra heltzen dira, batez beste. Hemen ere lehenbizi MU dago%73rekin, eta bigarren UPV EHU %45ekin.
|
|
|
Unibertsitateka aztertuz, MUren
|
euskarazko
eskaintza osoa %63koa da (derrigorrezkoak gehi hautazkoak), eta UPV EHUren kasuan %55koa, nahiko datuadierazgarri eta pozgarriak biak5 Ondoren datoz UD DU eta UPNA NUP% 14 15sardean, eta askoz ere atzerago UN NU eta Ipar Euskal Herriko Pau Aturri Unibertsitatea (Baionan), %lera ezin helduz. Nafarroako Unibertsitate pribatuaren (UN) kasua egiaz aipagarria da, bere 34 tituluetan ez baitu ia deus ere euskaraz eskaintzen.
|
|
|
6 taula:
|
Euskarazko
eskaintza orokorra 1 eta 2 zikloetan
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzari dagokionez, «giza eta gizarte zientzietako» titulazioetan, euskarazko kredituen eskaintza orokorra %42ra heltzen da Euskal Herrian.Unibertsitateka begiratuz, UPV EHUko titulazioetan kredituen %74 dago euskaraz, batez beste; MUn %85, eta besteetan franko gutxiago: UPNA NUPen %26 etaUD DUren kasuan% 18.
|
|
|
Giza eta gizarte zientziak. Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza
|
|
|
Baina
|
euskarazko
eskaintza orokorrari unibertsitate bakoitzak egiten dionekarpena aztertzen badugu, oso datu aipagarria agertzen da: UPV EHUk teknikaeta teknologia zientzietako euskarazko eskaintza osoaren %84 hartzen du berebaitan.
|
|
|
Baina euskarazko eskaintza orokorrari unibertsitate bakoitzak egiten dionekarpena aztertzen badugu, oso datu aipagarria agertzen da: UPV EHUk teknikaeta teknologia zientzietako
|
euskarazko
eskaintza osoaren %84 hartzen du berebaitan. MUk %15ean laguntzen du eta beste unibertsitateek ia deus ez (UD DUk%1).
|
|
|
9 taula: Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza Teknikaeta Teknologia Zientzietan
|
|
|
Aurreko taula horretan (9 taula) berriz ere argi ageri da unibertsitateenarteko desoreka, erdarazko eta
|
euskarazko
eskaintza orokorraren aurrean bakoitzakegiten duen ekarpenaz. Adibidez, UPV EHUk erdarazko eskaintza osoaren %56dauka bere gain, baina euskarazko kasuan %84ra igotzen da portzentaje hori.
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintza orokorrari dagokionez, Euskal Herrian alor honetaneskaintzen diren kreditu guztien %13 daude euskaraz; hau da, proportzioz, erdaraz100 eskaintzen den bitartean, euskaraz 13 bakarrik. Gizartearen bizitzarekin etaosasunarekin hain lotuta dauden titulazio hauetan euskara oso baztertuta dago.
|
|
|
10 taula: Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza Osasun Zientzietan
|
|
|
Honetan ere, Euskal Herrian ematen den
|
euskarazko
eskaintza osoa, %100, UPV EHUren fruitua da. Erdaraz, berriz, kredituen kopuru osoaren %69 du UPVEHUk, Nafarroako Unibertsitateak ere irakasten baitu biologia lizentziatura bat (UN UN%31).
|
|
|
11 taula: Unibertsitate bakoitzaren
|
euskarazko
eskaintza Natur Zientzietan
|
|
|
– Giza eta gizarte zientzietan
|
euskarazko
eskaintzaren datua nahiko baikorrada, Euskal Herri osoko kredituen %42 ikas baitaitezke euskaraz. UPVEHUren baitan, euskarazko eskaintza %76koa da eta MUn %85koa.
|
|
|
Giza eta gizarte zientzietan euskarazko eskaintzaren datua nahiko baikorrada, Euskal Herri osoko kredituen %42 ikas baitaitezke euskaraz. UPVEHUren baitan,
|
euskarazko
eskaintza %76koa da eta MUn %85koa.
|
|
|
– Osasun zientzietan,
|
euskarazko
eskaintza, batez beste, %13koa da EuskalHerri osoan; benetan portzentaje txikia. UPV EHUk berak, kredituen %20bakarrik dauzka euskaraz; egiaz, datu txikia.
|
|
|
– Natur zientzietan,
|
euskarazko
eskaintza, batez beste, %47koa da EuskalHerri osoan, portzentaje franko baikorra. UPV EHUren barruan, batez beste, biologia eta geologia lizentziaturetako kredituen %68 daude euskaraz.
|
|
|
12 taula: Lau zientzia esparruen
|
euskarazko
eskaintza unibertsitateka
|
|
|
Doktoretza programetan
|
euskarazko
eskaintza hasi berria da, eta, beraz, beregarapena oraindik ez da inondik ere minimoetara heltzen, erdarazko kurtsoeneskaintzarekin alderatuz %5 soilik baitaude euskaraz.
|
|
|
Graduondoko masterretan eta espezialista diplometan
|
euskarazko
eskaintzaren portzentajea ez da %lera iristen. UPV EHUn 69 tituluetatik bat bakarrik dagoeuskaraz.
|
|
|
Derrigorrezko kredituei dagokienez, Biologia eta Kimika dira eskaintza osoa euskaraz duten lizentziatura bakarrak (1.taula). Fisikan eta Matematikan %80 inguru eskaintzen da, baina IngeniaritzaElektronikoan ez dago
|
euskarazko
eskaintzarik.
|
|
|
1 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Biokimikan (EHU)
|
|
|
Biologia lizentziaturari dagokionez, plan aldaketak kaltetu egin zuen
|
euskarazko
eskaintza urte batzuetan, baina une honetan lehen zein bigarren zikloko enborrezko irakasgai guztiak euskaraz eskaintzen dira (2 eta 3 irudiak). Hautazkoekingauzak ez daude hain ongi.
|
|
|
2 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Biologian, Plan Zaharrean (EHU)
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzaren bilakaera (enborrezkoen portzentajea) EHUko ZientziaFakultatean plan zaharreko Biologia lizentziaturan.
|
|
|
3 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Biologian, Plan Berrian (EHU)? 1 Zikloa??? 2 Zikloa
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzaren bilakaera (enborrezkoen portzentajea) EHUko ZientziaFakultatean plan berriko Biologia lizentziaturan.
|
|
|
4 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Fisikan, Plan Zaharrean (EHU) Fisika (Plan zaharra)
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzaren bilakaera (enborrezkoen portzentajea) EHUko ZientziaFakultatean plan zaharreko Fisika lizentziaturan.
|
|
|
5 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Fisikan, Plan Berrian (EHU)
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzaren bilakaera (enborrezkoen portzentajea) EHUko ZientziaFakultatean plan berriko Fisika lizentziaturan.
|
|
|
6 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Geolosian (EHU) Geologia
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzaren bilakaera (enborrezkoen portzentajea) EHUko ZientziaFakultatean Geologia lizentziaturan (Plan zaharra).
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintzaren bilakaera (enborrezkoen portzentajea) EHUko ZientziaFakultatean Kimika lizentziaturan (Plan zaharra).
|
|
|
Denboran zehar asko aurreratu denarren, azken urteotan gorabeherak izan dira, ikasketa plan berrien ezarpenaren ondorioz. Hbrrela, gaurkoz
|
euskarazko
eskaintza erdarazkoa baino nabarmen baxuagoa da, eta ikasleek, karrera bukatzekotan, gaztelaniazko kredituak hartu beharizaten dituzte halabeharrez.
|
|
|
Hain zuzen, Zientzia Fakultatekoikasle askok nahiko aukera gutxi dituzte ikastaroak hautatzeko, eta bakarren batzuk erdaraz ematetik euskaraz ematera pasatuz gero, ikasle erdaldunek zailtasunakizan zitzaketen beharrezko kredituak osatzeko. Hori da behintzat behin bainogehiagotan
|
euskarazko
eskaintza ez ezartzeko erabili izan den argudioa.
|
|
|
Proportzio hori Nafarroako ikasle euskaldunena baino nabarmen handiagoa da, ziurrenik bi faktoreren eraginez: alde batetik, EAEko ikasleenpresentzia, eta bestetik, baserri munduarekin lotura berezia duten ikasketak izatea.Dena den, goian aipatu dugunez,
|
euskarazko
eskaintzak nabarmen egin du behera, eta, eskaintzarekin batera, baita matrikulatutako ikasleen kopuruak ere.
|
|
|
1 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Biokimikan (EHU).
|
|
|
2 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Biologian, Plan Zaharrean (EHU).
|
|
|
3 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Biologian, Plan Berrian (EHU).
|
|
|
4 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Fisikan, Plan Zaharrean (EHU).
|
|
|
5 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Fisikan, Plan Berrian (EHU).
|
|
|
6 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Geologian (EHU).
|
|
|
7 irudia:
|
Euskarazko
eskaintza Kimikan (EHU).
|
|
|
Laburbilduz, osotara, osasun zientzietako
|
euskarazko
eskaintza guztiaEHU/ UPVn kokatuta dago eta eman daitezkeen kredituetatik %31, 5 euskarazematen dira honela banatuta: Medikuntzan %32, 5, Erizaintzan %29 eta Farmazian%34, 6.
|
|
|
euskal lerroan matrikulatzen diren ikasleenportzentajeak igoerarako joera du, bai kopuruz zein portzentajez. Beste ikasketetangertatzen den moduan, argi dago
|
euskarazko
eskaintza handitzen ari den neurrianeuskal lerroko ikasleen portzentajeak ere handiagotuz doazela. Beraz, eskaintzarenjarraipena kontuan hartzeko datu bat da ikasleen bilakaerari dagokionez.
|
|
|
* Gaur egun, titulazio honetan ez dago
|
euskarazko
eskaintzarik, Euskara Zientifikoa hautazkoirakasgaia izan ezik.
|
|
|
Taulako datuak ikusita, nabarmena da ikasle euskaldunen portzentajearenjaitsiera 1 mailako matrikulazio datuekin konparatuta. Jaitsiera hori, batez ere, Farmaziako Lizentziaturan 3 mailatik aurrera
|
euskarako
eskaintza oso murriztuadelako eta Elikagaien Zientzia eta Teknologian, Euskara Zientifikoa izan ezik, eskaintzarik ez dagoelako gertatzen da. Farmazia Fakultatean, gutxienez lau faktorehauek eragingo dute etorkizunean euskarazko matrikulazio tasaren gainean:
|
|
|
Taulan agertzen diren datuen arabera, ratioak berdinduz joango lirateke euskalduntze prozesua aurrera joan ahala. Hala ere, kontuan hartu behar da, ikasleenkopurua altuagoa izango litzatekeela
|
euskarazko
eskaintza maila guztietarazabalduko balitz.
|
|
|
Aukera askeko irakasgaien
|
euskarazko
eskaintza oso mugatua da. Izan ere, zaila da muga hori gainditzea orain dauden baliabideen bitartez.
|
|
|
Nafarroako hezkuntza sistema ez unibertsitarioan euskaraz eskolatzen diren haurren eta gazteen matrikulazioa gora doa etengabe. Unibertsitatean,
|
euskarazko
eskaintzari trabak jartzen zaizkionez, behera.Finean, NUPen ikasi nahi bada, ikasle euskaldunak erdaraz ikastera behartutadaude. Horixe da aldatu behar den grina txarra.
|
|
|
Azken bi titulazioek. Industria Elektronikako eta Mekanikako ITTek, ikasmaila guztietan dute
|
euskarazko
eskaintza. Kasu horietan, enborrezko etaderrigorrezko kreditu ia guztiak, baita tituluak eskuratzeko behar diren kreditugehienak, euskara hutsean lor daitezke.
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintza erreala aurkitzeko, ikasketa planetako irakasgaiekinhasiko gara. Eremu honetan erabili ditugun datu adierazgarrienak hauexek izandira:
|
|
|
Curriculuma gaztelaniaz diseinatuta dago: horrek eragina du irakasgaien kopuruan (ez zaio egokitzen euskarazkoeskariari, ezta
|
euskarazko
eskaintzaren ahalmenari ere) eta bai curriculumaren izaeran bertan ere (euskaraz gutxiagoeskaini balitz, irakasgai horiek beste modu batean antolatu lirateke).
|
|
|
•
|
Euskarazko
eskaintza proportzionalki gero eta txikiagoa gertatzen da inguruko beste hizkuntzetako eskaintza hazkundearen ondoan.
|
|
|
Balizko unibertsitario euskaldunak —20.000 inguru—, hutsaren hurrena dira unibertsitario erdaldunen eremu zabalean. Gainera, unibertsitario euskaldunei
|
euskarazko
eskaintza duina egiteak izugarrizko inbertsioak eskatzen ditu (irakasleak, ikasmateriala eta abar). Horrela, bada, unibertsitateei, ez publikoei eta gutxiago pribatuei, ez zaie interesatzen unibertsitario euskaldunen merkatua.
|
|
|
UEUk hautsi du K. Mitxelenak aipatzen zuen ghettoa eta erakutsi du euskaratik bertatik ere unibertsitatea egin daitekeela. Unibertsitateetako euskararen normalkuntza politiketan sakondu beharra dago, irakaskuntza telematikoaren eremu hasi berrian berezko antolakuntza posible ote den aztertu beharra dago, titulazio propioetan
|
euskarazko
eskaintza bateratua eraiki behar da, baina, batez ere, orain artean egindako lana metatu, ditugun baliabideak banatu eta bilgunea sortu. Hori da bidea.°
|
|
|
Hori guztia beharrezkoa da. Unibertsitatean sartzen diren ikasleek
|
euskarazko
eskaintza izateko presioa egin dute. Gizartean, euskal unibertsitatearen mezua argitu dugu.
|
|
|
Akademikoki ez dago beraz arazorik, eta, hein handi batean, EHUn lortu dugu. Hautazko kredituen arloan, aldiz,
|
euskarazko
eskaintza ez litzateke hain zabala izango, baina imajinazioari ekinez, enpresa publiko eta pribatuko baliabideak erabiliz, txukunago izango litzateke eskaintza. Baina 2002ko euskal unibertsitarioak hiru hizkuntzetan ikasgaiak lantzeko eta ikasteko gauza izan behar du.
|
|
|
Hiruga rren zikloari dagokionez, euskaraz burutzeko, aldiz, ez dut uste oraindik orain arlo guztietan prestatu rikgaudenik. Euskaldunen kopuru kritikorik ez dugu lortu, hau da, ez dugu eskakizunik hiruga rren zikloan
|
euskarazko
eskaintza ohizkoa bihurtzeko. Kasu honetan, edukien arabera, erritmo desberdina izan genuke.
|
|
2003
|
|
|
Izan ere, 1983ko saioan, Donostiako ikastaroetan, 140 hitzaldietatik 3 baino ez ziren euskaraz eman, eta horrek kritika gogorrak azaleratu zituen. Errektoreak berak, abuztu bukaeran, huts egitea onartu zuen eta hurrengo urtean
|
euskarazko
eskaintza zabala egongo zen hitza eman zuen90 Horretarako, Luis Mari Bandresi eskaini zion Ikastaroen zuzendaritza eta hark onartu baldintza batekin, 1984ko ikastaroen %25 euskaraz izatea. Hurrengo urteetan, ordea, asko jaitsi zen euskaraz egindako ikastaroen kopurua, nahiz eta orokorrean askoz ere ikastaro gehiago izan.
|
|
|
Edozein kioskotara joatea nahikoa du euskaldunak marrazki ilun hori bere begien aurrean edukitzeko. Nahi den moduan jantzi daiteke, alabaina
|
euskarazko
eskaintza deus ez da kioskoan. Eskain  tza diglosikoa (elebidun deitu zen hura) anekdota besterik ez da orrialde inprimatuetan.
|
|
|
Eremu ez euskaldunean —Iruñetik hegoaldera, gutxi gorabehera—
|
euskarazko
eskaintzarik ziurtatzen duten ikastetxe hauen finantzaketa eskola unitarioena zen. Hots, gelako erabakitzen zen subentzioa.
|
|
2004
|
|
|
Oraindik ere ikuspegi askotatik lotuegia dagoen unibertsitatean, epe motzean kudeaketa moldeetan aurrerapauso izugarririk ezin izango du eman irabazleak.
|
Euskarazko
eskaintza unibertsitarioan, aldiz, bultzada berri esanguratsua eman daiteke, eta hor beste jauzi bat eskatuko zaio errektore berriari.
|
|
|
Oro har, tokian tokiko telebistek ere zertxobait euskaraz egiten dute, eta
|
euskarazko
eskaintza ugarituz doa, nahiz eta diru arazoak tarteko diren.
|
|
2005
|
|
|
\ Gure etxeetan indarrez sartzen diren hedabideetan (telebista, irratia, prentsa, internet…)
|
euskarazko
eskaintza handitu behar da, gazteek, bereziki, aukera gehiago izan ditzaten kirola, musika informazioa edo bestelakoak euskaraz jasotzeko. Horretaz gain, jatorrizko ekoizpenaren zein itzulpenen bitartez, euskarazko liburuen, aldizkarien eta komikien eskaintza areagotzera egin behar da »gazteentzakoak, bereziki», gaztelaniaz dagoen eskaintzarekin lehiatzeko adinako kalitatea eta erakargarritasuna bermatuz.
|
|
|
Baina telesailetan ETBn aukera gutxi dutela diote, eta eskaintza ugarituz gero, ikusiko lituzketela, betiere," interesanteak izanez gero" edo" kalitatearen arabera".
|
Euskarazko
eskaintza urria izanik, beste kateetara jotzen dute ezinbestean (nahiz eta oso garbi duten" elkarri kopiatuak eta txarrak" direla asko).
|
|
2006
|
|
|
Esan bezala, deskribapenari buelta emanda eta, gure kasuan, euskaraz oinarrizko gaitasuna eskola bidez jaso duten baina gaztelaniaz errazago moldatzen diren milaka hiztunen kasuan (gero eta milakago), gauza bera gertatuko da seguruenik, baina alderantziz. Tira, eta" erdal elebidun" izan gabe ere, gainerako euskaldun guztioi edo gehien gehienoi gertatuko zaie gaur egun une, gai edo testuinguru jakin batean, erdarazko espresio, termino edo esaldi batek
|
euskarazkoak
eskaintzen ez dion" kolpea" eskaintzen diola, edota esaktamentian zerbaiti eman nahi dion tonua edo" zaporea" hobeto ematen diola erdararen bidez.
|
|
2008
|
|
|
eskaintza ere erdalduna da nagusiki. Badirudi
|
euskarazko
eskaintza zabaltzeak euskarazko kontsumoa handitzea dakarrela (‘Hitza’ ren adibidea)
|
|
|
|
Euskarazko
eskaintza hain urria izanik, eta oraingoz hipotesi gisa planteatuko dugun arren, pentsa daiteke beste euskal hedabide bat plazaratzeak euskarazko kuota igotzea ekarriko duela. Hipotesi hori frogatzeko, egia esan, bi azterketa ildo landu ahal izango lirateke:
|
|
|
Tamalez, ez dugu horrelako azterketarik esku artean. Zarautzen 2006an nolako ohiturak zeuden jakinda hedabideak baliatzerakoan, uste dugu badugula esaterik Zarautzen Euskal Herriko toki gehienetan baino
|
euskarazko
eskaintza handiagoa izateak zerikusia duela %20 horrekin. Eta Zarautzen euskarazko tokiko hedabideek eskuratu duten audientziari zor zaiola, besteak beste, %20 hori nabarmen txikiagoa ez izatea.
|
|
|
• Hori horrela izateko arrazoi nagusi bat eskaintzan datza.
|
Euskarazko
eskaintza askoz ere urriagoa baita erdarazkoa baino. Euskarazko hedabideak banaka hartuta, horietako ia guztiek ikusle eta irakurle asko dituzte Zarautzen, erdarazko hedabide gehienek baino gehiago.
|
|
|
Euskara irizpide garrantzitsua da bortz herrietako ikasleentzat. %52, 5arentzat
|
euskarazko
eskaintza da unibertsitatea edo ikastokia aukeratzerakoan arrazoi nagusia, eta horietatik %40, 2k hartzen du hori kontuan. Bortziritarren nahia euskaraz ikastea dela argi utzi du ikerketak.
|
|
|
Egoera zein den ikusita Bortzirietako Euskara Mankomunitateak unibertsitateek
|
euskara
eskaintza haunditu dezaten eskatu die Nafarroako Gobernuari, Nafarroako Unibertsitate Publikoari (NUP) eta Nafarroako Unibertsitateari (NU).
|
|
|
Gai honetan ardura duten erakundeei bi eskaera luzatu dizkiegu. Batetik, unibertsitate ikasketak euskaraz egiteko eskubidea bermatu dezatela, eta euren eskaintza egokitu eta euskaldundu dezatela; eta bertzetik, euskalduntze neurriak berehala abia ditzatela, ikasketa aukeratuenetatik hasita,
|
euskarazko
eskaintza kalitatezkoa osatu arte. Horrez gain, gonbidatu nahi ditugu Nafarroako gainerako udal eta mankomunitateak antzeko eskaerak bidera ditzaten.
|