|
2008
|
|
|
Berebiziko garrantzia hartzen du normalizazioaren bidean aurrera atera beharreko egitasmoak auzolanean eta herritar guztion aktibaziotik sortutako parte hartzean oinarritzeak. Eta nola ez,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin behar dugu. Erabiltzeak ekarriko du unez une bere garapena eta aurrera egiteko grina, ez dago zalantzarik.
|
|
2009
|
|
|
30 urte daramatza EHEk Euskal Herria berreuskalduntzeko bidean urratsak ematen; 30 urte luze, euskaldunon hizkuntza eskubideen aurkako erasoak salatzen, euskararen normalizazio prozesuan akuilu lana egiten,
|
euskaraz
bizitzeko hautua hedatzen eta herritarrei ibilbide horretara atxikitzeko dinamikak eskaintzen. Hala ere, duela 30 urte EHE sortzera eraman zuten funtsezko arrazoiak arnas betean dira egun, tamalez.Maila juridiko politikoan badirudi ez dela aldaketa nabarmenik eman; euskararen estatus ofizial ezak bere horretan dirau, eta hizkuntza politiken oinarrian erdaren nagusitasuna mantentzea beste helbururik ez dago.
|
|
|
Izan ere, elebitasun pasiboaren helburua lortzen den neurrian, bi urrats egiteko moduan izango gara: batetik, herritar horiek bertan utziko diote euskarari bizkar emanda eta euskararen mundu (ar) ekiko ezjakintasun erabatekoan bizitzeari; bestetik,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dutenek aukera gehiago izango dituzte horretarako, solaskideak euskaraz ulertu ere ulertzen ez badu, ezinezkoa baita inor erosotasunez euskaraz bizitzea. Bi ikuspegietatik begiratuta, onura besterik ez dakarkio horrek bizikidetzari.
|
|
2011
|
|
|
minduta gaude euskarak pairatzen duen errespetu faltagatik, eta aztoratuta euskaldun gisa XXI. mendean oraindik ere hizkuntza eskubide bermerik ez dugulako.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egina baitugu, euskara baita gure amaren bularretik jaso dugun mundua ikusteko leihotxo hori, eta euskara delako gure izena, izana, ekina eta etorkizuna. Lerro hauetatik deialdi zuzena egiten diogu guzti honen arduradunari hauteskunde kanpaina hasi aurretik panel hauetan euskal eledunon eskubideak bermatuak izan daitezen.Lasarte Oriako Ezker Abertzalea
|
|
|
Honela, bilera batean zortzi lagunetik batez ez bertze guziek euskaraz jakin arren bilera osoa gaztelaniaz egiten denean, edo supermerkatuko erosketak ordaintzerakoan kutxazainari euskaraz egin eta ongi hartuko ote duen zalantzak dituenean edo, Nafarroako Gobernuko bulego batean tramiteak egiterakoan, legez euskaraz egiteko eskubidea izan arren, langileari euskaaz egin eta modu txarrean euskaraz ez dakiela eta gaztelaniaz egiteko erantzun duenean… Gisa horietako egoeratan ez gara ongi sentitzen, euskaraz egin nahi eta ezin, gehienetan gure barrengo trabengatik gainera. Beraz, egoera horiek gainditzeko teknikak landuko dira
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duen edozeinentzat aproposa den ikastaroan.
|
|
|
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egin duten eta emakumeentzat garapen aukerak zabaldu eta berdintasuna lortu nahi duten emakume eta gizonak batzen dira EKIN Emakumeak elkartean. Elkartea sortu zuten, helburuak lortzeko eraginkortasuna handiagoa izango zela jabetzean, honetarako ezinbestekoa baitzen elkartzea eta antolatzea.
|
|
|
EHEren iritziz euskarari eman behar zaio lehentasuna," egoera iraultzeko bertatik bertara adostu eta sortutako hizkuntza politika burujabea behar dugula aldarrikatu behar dugu". Gizarteari
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiteko deia egin dio. SakananEHEk sakandarrak ekimen horrekin bat egitera deitu ditu.
|
|
|
Txanponaren beste alde horretan herritarrak, herri gogoa eta euskalgintza daude. Txanponaren alde horretan apirilean Euskal Herria osoki zeharkatu zuten ehunka mila euskalakariak daude, finean,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duten norbanako, eragile eta enparauak.
|
|
2012
|
|
|
Ezagutza unibertsalizatzea nahitaezkoa da hizkuntzaren berreskurapen prozesua bermatzeko. Euskara ezagutu beharrak bermatuko ditu herritarren arteko bizikidetza eta
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiten duten herritarren nahia.
|
|
|
Oskar Elizburu eta Mertxe MugikaAEKAbenduaren 1ean euskal herritarrok hitzordua dugu Donostian, manifestazioa burutuko dugulako, bertan, “Euskaraz bizi nahi dugu” lelopean. Milaka herritar gara
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dugunok; baina, zoritxarrez, milaka arazo aurkitzen dugu geure nahia betetzeko. Oraindik ere lan handia dago egiteke euskararen normalizazioan; hori azpimarratu du, duela gutxi, Europako Batzordeak berak, Hizkuntza Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen ote diren aztertu ostean.
|
|
|
Milaka herritar gara
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dugunok; baina, zoritxarrez, milaka arazo aurkitzen dugu geure nahia betetzeko. Oraindik ere lan handia dago egiteke euskararen normalizazioan; hori azpimarratu du, duela gutxi, Europako Batzordeak berak, Hizkuntza Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen ote diren aztertu ostean.
|
|
|
Bestalde, abenduaren 1ean ere milaka herritar atera zen Donostiako kaleetara euskaraz bizi nahi duen herri bat badagoela erakusteko.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua harrotasunez egiten dugula erakutsi nahi izan genuen. Donostiako kaleak euskaraz bizitzeko gogo horrekin zipriztinduz lortu egin genuen euskararen alde egoteaz haragoko jarrerak eta portaerak behar direla erakustea.
|
|
2013
|
|
|
Lau atalak lantzea beharrezkoa da lan eremuan ere euskararen normalizazioa lortzeko.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egiten dutenek lanean ere euskaraz aritu nahi dute. Horregatik, lan mundua euskalduntzea garrantzitsua da Ima Elexpuru Emuneko teknikariaren esanetan.
|
|
|
Aurten, Euskarak 365 Egun dituela aldarrikatu nahi dugu, euskaraz nonahi eta noiznahi aritu nahi dugula, baina orain eta hemen nahi dugula euskaraz bizi.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egin dugunon aldarrikapena da, baina aldarrikapenetik haratago doana, ekimenetik eta antolakuntzatik asko duena. Euskaltzaleon hautua, hautu antolatua izan da urtetan; antolatzeko izan dugun bisioa hizkuntza komunitatearen garapenaren oinarrietako bat izan da:
|
|
|
Taupada hori ez da ezagutzen gizarte zabaleko ezaugarriak mimetikoki berorri aplikatuta. Adibidez, kontuan hartu behar da
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duena ez dela hiritar ‘estandar’ baten egoeran bizi. Euskaraz plus bat, ahalegin bat, neke bat, jarrera bat eskatzen diola leku gehienetan.
|
|
|
bere herrian euskararen garapena bultzatzeko kuota bat ordaintzen duten pertsonen sare zabala da. Hogei mila pertsona horiek, nolabait,
|
euskaraz
bizitzeko hautu antolatua egin duen pertsona multzoa osatzen dute, edo multzo horren muin antolatu bat. Hiztun komunitatearen tamaina ikusita, geruza esanguratsua da:
|
|
|
|
Euskaraz
bizitzeko hautu antolatua. Buelta batzuk emateko moduko lau hitz.
|
|
|
tokiko euskal hiztun komunitatea egituratuko duen tresna.
|
Euskaraz
bizitzeko hautu minoritarioa bisualizatu, saretu, zentro sinbolikoa eskaini, gozarazi, ikuspegi beregain batean bermatu eta tokiko ametsa egikarituko duten elkarteak, horretan guztian epe luzeko estrategia marrazteko gaitasuna ere landuz.
|
|
|
kale egiten hasi da edo ez du espero izandako emaitza guztia eman euskal hiztun komunitatearen garapenean.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egitera garamatzaten elementu motibazional eta praktikoek herren egiten dute neurri batean, ez gara gai izan motibazioa, ezagutza eta erabilera elkar elikatuz orekatzen dituen garapen bat sortzeko.
|
|
|
Eta gehiago. Mundutxo horiek azken hamarraldiotan
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dugunon bizitzetan lekua izan dute. Gerora begira ere itxura hori dauka.
|
|
|
Gerora begira ere itxura hori dauka. Dimentsio horiek etorkizunean
|
euskaraz
bizitzeko hautua egingo dutenen bizitzatik kenduz gero, baliteke helduleku batzuk galtzea.
|
|
|
Arabako lautadan, Arratian nahiz Baxenafarroako barnekaldean
|
euskaraz
bizitzeko hautu kontzientea egin duten gazteei hautu hori non sortzen zaien behatzea da. Hori da etorkizunera begira egin dezakegun behaketa behinenetakoa.
|
|
|
Batzuengan, hiru motibazio horiek indartsuak izateaz gain,
|
euskaraz
bizitzearen hautua paradigma zabalago baten bulkadari lotua ere egon da. Begiratzen dut nire inguruan hizkuntzaren deman jardun duten lagunengana, eta halako zerbait ikusten dut.
|
|
|
Hartzen badugu euskaldun alfabetatuen unibertsoa, adibidez, eta gurutzatzen badugu migrazioaren aurreko jarrerarekin, edo iritzi politikoekin, edo bidaiekin, edo etxeko biolentzia kopuruekin, litekeena da gauzak aurkitzea. Edo
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duen geruzaren datu soziologikoak biltzen baditugu, baliteke interesgarria izatea Europan antzerako datuak ematen dituen geruza baten bilaketa, baina batez ere baliteke gure jardunbideetarako pista batzuk izatea. Eta zer?
|
|
|
Barrutik kanporako egitura espiral horretan, erdigunean dauden geruzek (hizkuntzan jantzienek, gaituenek, motibatuenek) berebiziko garrantzia dute.
|
Euskaraz
bizitzeko hautu antolatua egin duten milaka horien edota funtzio desberdinak euskaraz egoki egiteko gai diren hiztun osoen arteko komunikazio kanalak ukaitea beharrezkoa da. Ez gara, beraz, estuki kopuruez ari.
|
|
|
Taupada hori ez da ezagutzen gizarte zabaleko ezaugarriak mimetikoki berari aplikatuta. Adibidez, kontuan izan behar da
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duena ez dela hiritar ‘estandar’ baten egoeran bizi, gorago aipatu izan dugun moduan. Euskaraz plus bat, ahalegin bat, neke bat, jarrera bat eskatzen diola.
|
|
|
Lanegunetan zapaltzen dudan Huhezi fakultatea bera da hegemonia gune egokia adibidea jartzeko. Bere sorreratik euskaraz eta
|
euskaratik
bizitzeko hautua egin du fakultate honek. Euskara ardatz jartzeko hautuak fakultatearen metabolismo osoa hartzen du.
|
|
|
Bada aldeko arrazoi enbor bat: une honetan, gaitasun handiz
|
euskaraz
bizitzeko hautua egingo duten gazteen masa kritiko bat sortzeak jauzi kualitatiboak ematea eskatzen du. Ikastola eta eskolek ez dute besterik gabe lortzen.
|
|
|
Izatekotan eutsi egiten dio kopuru bati, indikatzaile batzuetan joerak estankamenduzkoak dira, eta beheranzkoak ere bai. Erakunde eta jardun normalizatu handi horietan ez da ekoizten
|
euskaraz
bizitzeko hautuaren gasolina. Beste gako eta dinamika batzuen arabera ekoizten da gehienbat.
|
|
|
Dentsitate guneak gehitu behar zaizkie une honetan ditugun dentsitate guneei. Guztien artean baldintza hobeak sor litezke belaunaldi berrietan
|
euskaraz
bizitzeko hautua egingo duen masa kritikoa ekoitzi eta indartzeko.
|
|
|
Horretaraino iritsi gabe, nik beste galdera egingo nuke: ze zirkuitu eta prozesuk ematen diote arnas pixka bat, adibidez, Arabako lautadan
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiten dutenei. Erantzuna, uste baino urriagoa da.
|
|
2014
|
|
|
Gaur egun, berriz, tamalez, zapalkuntza amaitu denik ezin dugu esan, horrelako erasoaldiak egunero jasaten baititugu eta herritarroi hizkuntza eskubideak behin eta berriz urratzen baitizkigute. Nola ulertu, bestela,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiten dugunean hainbat lekutan jasandako erantzun desegokiak. Edota erakunde publikoetatik euskararen alde hartutako erabakien aurrean jaso diren errekurtsoak eta epaitegietara joateko jakinarazpenak?
|
|
|
Baina, zoritxarrez, oraindik ere euskaraz ikasteak ez dio norbanakoari aipatutako hizkuntzan egunerokotasunean bizitzea bermatzen. Hortaz, argi dago
|
euskaraz
bizitzeko hautua pertsonala dela, ez hezkuntza sistemak ematen duen zerbait.
|
|
|
Argi dago
|
euskaraz
bizitzeko hautua pertsonala dela, ez hezkuntza sistemak ematen duen zerbait.
|
|
|
Baina badirudi gaztetxoek gazte hauek ez dituztela erreferente gisa kokatzen; euskaraz bizi direla uste dute eta gaztetxea kasu, gune euskaldun bezala kokatzen dute. Baina
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duten nerabeek zaharragoekin ibiltzera jo dute, eginiko hautua praktikan ipintzeko asmoz:
|
|
|
bat, berme instituzional eta sozialen bila lan egingo duena. Baina,
|
euskaraz
bizitzeko hautua ohartu gabe egiten duen jende euskaltzale gero eta gehiago dago. Eta ez daukagu behin eta berriz euskaltzaleak direla gogorarazten jardun beharrik?
|
|
|
Badugu euskaraz bizitzeko gai dela badakigun masa kritiko gero eta zabalago eta anitzagoa, euskalgintzak antolatzen duenaren xede talde egoki izan daitekeena. Badugu
|
euskaraz
bizitzeko hautua modu kontzientean egin duen jende multzo zabala ere (batzuk, majo sufrituta, euskaltegitik atera berriak; gero eta gehiago, etxean aurreko belaunaldietatik euskara jasotzeko zortea izan dutenak). Badugu eskura eta erabilgarri dituen sormen bideak euskaraz natural erabiltzeko gai den artista kuadrilla ederra ere.
|
|
|
Ze helburu. Barrura begira, elkarteak elkarren artean saretzea, indartzea eta sustatzea du helburu, euskaltzaleak gure artean kohesiona gaitezen, eta euskal hiztunak aktiba daitezen. Kanpora begira, euskaltzaleon ahotsa entzunaraztea, gizartean eragitea eta
|
euskaraz
bizitzeko hautua ahalbideratzen duen ekimen eta aukera guztien alde lan egitea.30 urtetik gora daramatza lanean AEDk (Arrasate Euskaldun Dezagun) eta hura bezala beste euskara elkarte batzuek ere badihardute; Eibarko… Eta Kitto! edo Bergarako Jardunek, esaterako.
|
|
|
Euskarazko arnasgunea sendotu jardunaldia antolatu zuen Euskara batzordeak kultur etxean. Jardunaldi haren ondorio nagusietako bat izan zen nahitaezkoa dugula, gaur egungo Orion, herritarren kontzientzia linguistikoan eragitea,
|
euskaraz
bizitzeko hautu kontzientea egin dezaten. Bide horretan sakontzeko antolatu du Euskara batzordeak aurtengo jardunaldia.
|
|
2015
|
|
|
Euskararen alde egotetik, euskararen alde egitera. Zer adierazi nahi izan duzue horrekin. Ikusten genuen
|
euskaraz
bizitzeko hautu hori egin behar dugula, bai norbanakoei dagokienez, bai hizkuntz komunitate moduan ere, eta beste urrats batzuk egin behar ditugula euskararen alde egotetik euskararen alde egitera jauzi egiteko. Norbanakoak aktibatuz, gure inguru hurbiletik hasita gizartea eraldatuz, posible da maila politikoan eta juridikoan aldaketak eragitea.Zer egin dezakete herritarrek euskararen alde. Euskararen aldekotasuna oso zabala da; gaur egun, oso jende gutxik esango dizu euskararen kontra dagoela.
|
|
|
Aurtengo ekimenaren leloa ErabiZi izango da.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egiteko deia egin nahi da kanpainaren bidez eta horretarako, bakoitzak bere errealitatetik eta egoeratik asko egin dezakeela azpimarratuko da. Egunerokoan hartzen diren erabaki eta hautuetatik euskara erabiltzeko eta euskaraz bizitzeko espazioak sortzearen alde eginez.
|
|
|
Herritarrei Euskarak 365 egun lelopean deitutako ekimenetan parte hartzeko deia egiten die Udal honek.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egin duten herritarrak, norabide horretan urratsak ematen jarraitzera animatzen ditu Udal honek".
|
|
|
Euskara erabiltzea galarazten zaizuenean sentitzen duzuen inpotentzia, eta askotan amorrua, oztopoak gainditzera bideratzen duzue.
|
Euskaraz
bizitzeko hautu kontzienteak bultzatuta, urraketari konponbidea bilatu asmoz, zuen eremu txikiko errealitatea aldatzeko eta egoera hobetzeko zerbait egiteko beharra sentitu duzuelako, laguntza eta babes bila jo duzue.
|
|
2016
|
|
|
Bada, euskalduna naiz, eta kito! Euskal hiztuna, ahal denetan
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duen herritarra. Ez gehiago, ez gutxiago.Horrela definitzen ditut nik euskaltegietatik igaro diren milaka ikasle horiek:
|
|
|
Indarra konponbidean jarri behar da.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua egin duten pertsonek euren ahotsa agertzeko modu bat da, horrela baldintzak hobetzen saiatzeko».
|
|
|
Ildo horretan, Euskarari bide ematen diogula erakutsiko dugu manifestazioan. Ikasle euskaldun eleaniztunak sortuz, helduak euskaldunduz, euskal kultura sustatuz, hedabideak gure eskura jarriz, lan mundua euskaldunduz… Eta, noski, milaka herritarrek
|
euskaraz
bizitzeko hautua eginez euskarari bide ematen diogu, eta hori erakutsiko dugu kalean, harrotasunez. Gobernuari dei egiten diogu euskaraz bizitzeko ahalegina egiten dugunokin bat egin dezan, euskaraz bizitzea egingarri izateko erabakiak eta neurriak hartuz, eta aurre eginez gure duintasuna zapaldu duten horiei.
|
|
|
" Gure behakoa etorkizunera begira dago, gure kezka ere. Ikusten ditugu buraso gazteak gero ta gehiago
|
euskaraz
bizitzearen hautua egiten. Eskola elebidunek eta ikastolek gero ta ikasle gehiago dauzkate.
|
|
2017
|
|
|
Egia da, bilakaera bat izan dugu eta duela urte batzuk esan genuen euskaraz bizitzeko garaia zela.
|
Euskaraz
bizitzeko hautua praktikara eraman behar genuela. Zortzi urte egin ditugu Euskaraz Bizi Egunak antolatzen.
|
|
|
|
Euskaraz
bizitzeko hautua eta determinazioa gauzatu genuen euskarari lehentasuna eman zion praktikan. Horretarako arrazoi teknikoak genituen (eta ditugu), bi hizkuntza ofizial izanik, hautatu egin behar baita zein jarri lehenengo eta zein gero.
|
|
|
Geroari begira, noizpeit Euskal Herriko gazteriak berriz hurbildu nahi baldinbadu Elizatik, euskaraz nahiagoko duela aurreikus daiteke
|
,
euskaraz bizitzearen hautua egiten baitute gero eta gehiago Euskal Herriko burasoek. Ordu da bil ditzagun euskal kulturak sortu dituen altxorrak, molde berriak proposa.
|
|
|
Euskaltzaleon ikuspuntutik harro egoteko datua ez dela argi edukita, lan egin dugu euskaldunok
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dezagun eta ulertzeko gai direnek euskaraz bizitzea erraz dezaten behintzat, euskara ikasteko pausua emango balute idealena izango litzatekeelarik. Horretarako euskara ikastearen doakotasuna beharrezkoa da, erakundeek badute zeregina gai honekin oraindik ere.
|
|
2018
|
|
|
Eta, jakina, berez datorren kontrako hautu horrek halako hedadura izan badu gertatu da zoru diskurtsibo bat izan duelako eta badukeelako gaur egun ere, banakoen hautuetan eragin duen diskurtso kolektibo bat. Baina
|
euskaraz
bizitzeko hautuaren diskurtsoa ez da bat eta bakarra, ez denboran, ez lekuetan; are, denbora eta leku beretan ere ñabarduraz eta bidezidorrez mamitzen da indibiduoek gauzatzen duten heinean. Baina hala ere, uste dut marraz ditzakegula euskaltzaletasuna ezaugarritu duten bi aro eta aro bakoitzeko lerro diskurtsibo nagusi bat.
|
|
|
Gaur eta hemen
|
euskaraz
bizitzeko hautua berez datorrenaren kontra egitea baita, berdin dio abiaburuan izan euskaldun zahar edo euskaldun berri. Arazoa nor bere burua euskaraz ardazteak eragiten du, herritartasuna euskaraz gauzatu nahi izateak.
|
|
|
Jakina, bi narratiba horiek ezin dira kontrajarrita, eta, gutxiago oraindik, elkarren kontra ulertu, elkarren berme eta osagarri baizik. Gaur eta hemen
|
euskaraz
bizitzeko hautua berez datorrenaren kontra egitea baita, berdin dio abiaburuan izan euskaldun zahar edo euskaldun berri. Arazoa nor bere burua euskaraz ardazteak eragiten du, herritartasuna euskaraz gauzatu nahi izateak.
|
|
|
Laburpena. Oraindik orain,
|
euskaraz
bizitzea hautu bat da, berez datorrenaren kontrako erabaki kontziente bat, eguneroko bizi praktiketan erne eta adi jokatzea eskatzen duena. Jendeok berez datorrenaren aurka aritzeko, erabaki horiei esanahia, zentzua eta balioa emango dien markoak behar ditugu; hau da, diskurtsoak.
|
|
|
Zer esan nahi dut
|
euskaraz
bizitzea hautu bat dela diodanean. Ez dela berez datorren zerbait, Valdemoron, Franconvillen edo Phoenixen gazteleraz, frantsesez edota ingelesez egitea den bezala, justu kontrara baizik:
|
|
|
Ez da dena egitura, ordea. Badira testuinguru erdaldunetan
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duten hiztun berriak, testuinguru euskaldunetan erdaraz bizi direnak dauden bezalaxe (Amorrortu et al., 2017).
|
|
|
Bi zertzelada baino ez dira, nahiz luza gintezkeen honetan gura beste. Badira zorionez, elebitasun orekatua garatu dutenak, gaitasunez eta erabileraz, baita
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dutenak; baina ez dira hezkuntza sistema euskaldunetik ondorioztatutako gehienak, ezta askoz gutxiago ere, baizik eta aurreko horien artean berezko motibazioa izan dutenak horretarako. Edozelan ere, ikastola eta ereduko ikastetxeri ezin dakieke askoz gehiago eskatu, ez bada, irakaslegoaren hizkuntza gaitasuna eten barik zorrozten segitzea, eta ikasleen euskara gaitasuna garatuko duten metodologiak erabiltzea.
|
|
|
juridikoki euskara ahulagoa delako, eta erdaren ezagutza unibertsala den bitartean euskararena oraindik ere hautazkoa delako. Hortaz, lotzen zaigun aurrerabide bakarra da irabazten ditugun hiztunek aktibo jokatzea, euskaltzale jokatzea alegia,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egitea. Hor ikusten dut behintzat elefante handi bat, baita isiltasun deseroso ugari ere.
|
|
|
Hor ikusten dut behintzat elefante handi bat, baita isiltasun deseroso ugari ere. Lortuko bagenu euskaraz dakiten guztiek
|
euskaraz
bizitzeko hautua egitea irauliko genituzke euskal soziolinguistikaren datu guztiak, eta erdaldun asko euskarara erakarriko genituzke presio soziolinguistikoaz bada ere.
|
|
|
udalak, aldundiak, Jaurlaritza; baina, ez dute horren aldeko hautua egiten. ereduko eta ikastoletako irakasle guztiek egin al dute
|
euskaraz
bizitzeko hautua. Hau da, gelaz haratago ba al daramate euskaltzaletasuna euren bizitzaren esparru guztietara?
|
|
|
Oker ez banago antzeko zerbait planteatzen zuen Dabid Anautek aspaldi Leitza inguruko gazteen hizkuntza jokaerak aztertzean. Kontua da, beharrezkoa izan barik, baditugula
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dutenak ia Euskal Herri osoan, eta ez dira hain gutxi euskarak presentzia ahula duen eskualde eta hirietan. Nire ustez ikertu genituzke hautu horretara daramatzaten argudioak, hain zuzen, euskararen aldeko argumentu multzoa, ideologia, ikuskera eta abar ezagutzeko eta hizkuntza transmititzeko zentroetan txertatzeko, baita euskalgintzaren eragileen bidez gizarteratzeko ere.
|
|
|
Onartezina iruditzen zaigu udaltzainen eta, orokorrean, Bilboko Udalaren jarrera euskararekiko eta euskaldunokiko. Oraindik ere bilbotarron hizkuntza eskubideak urratzen jarraitzeaz gain,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duten herritarrak zigortu ere egiten ditu, euskarazko arreta eskatzeagatik isuna jarriz. Euskararen aldeko pausuak emateko orduan, funtsezkoa iruditzen zaigu euskaraz bizitzeko hautua egiten dugun herritarroi babesa ematea.
|
|
|
Oraindik ere bilbotarron hizkuntza eskubideak urratzen jarraitzeaz gain, euskaraz bizitzeko hautua egin duten herritarrak zigortu ere egiten ditu, euskarazko arreta eskatzeagatik isuna jarriz. Euskararen aldeko pausuak emateko orduan, funtsezkoa iruditzen zaigu
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiten dugun herritarroi babesa ematea. Zentzu horretan, ulergaitza egiten zaigu gure udala izatea oraindik ere euskararen ordenantzarik ez duen udal bakarrenetakoa.
|
|
|
Onartezina iruditzen zaigu udaltzainen eta, orokorrean, Bilboko Udalaren jarrera euskararekiko eta euskaldunokiko. Oraindik ere bilbotarron hizkuntza eskubideak urratzen jarraitzeaz gain,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duten herritarrak zigortu ere egiten ditu, euskarazko arreta eskatzeagatik isuna jarriz.
|
|
|
Mari Jaia erre ostean txosna desmuntatzeko lanari ekiten diogu beste pare bat egunez. Hau Pittu Hau konpartsan, Aste Nagusian bezala, desmuntaian ere
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiten dugu, konpartsa barruan zein kanpoan.Aurten, ordea, desmuntaiaren lehen egunean, geure konpartsakide bat kotxez txosnagunetik irteten ari zela udaltzain batek gelditu egin zuen, eta erdaraz egin zion. Konpartsakideak euskaraz artatua izateko eskatu zuen, eta orduan udaltzainaren jarrera aldatu egin zen.
|
|
2020
|
|
|
|
Euskaraz
bizitzeko hautu horretan bi gako seinalatu ditu bilbotarrak. Batetik, gazteok erabaki dute euskaraz bizitzea, horretarako jauzia ematen ari dira, baina paradoxa batekin aurkitu dira.
|
|
|
" Astebeteko ariketan, ikaragarrizko konbentzimenduz arituta, hedabideen oihartzuna dugula, gizarteak babesten gaituela, partaideek adierazi dute nolako estres linguistikoa pairatu duten. Hau gertatu bazaigu gure mundu txiki euskaldunean eta hiperkonbentzituan, nola arraio helduko dio euskal gizarteak
|
euskaraz
bizitzeko hautu kolektiboari era natural, aske eta desideologizatuan?". Baldin eta euskara egunen batean ez politikoa izango bada, orain afera politizatu behar dela defendatzen dute.
|
|
|
Aiartzaguenak egin digun gogoetan, gazteon helburua bi mezutan bildu du: gazteek euskararen auziaz beretik hitz egin behar dute, eta xedea da gazteek
|
euskaraz
bizitzeko hautua egitea, beste modu batez esanda, erabileran jarri dute azpimarra.
|
|
2021
|
|
|
Hau sinatzen dugunok
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin dugun hainbat guraso gara. Dozenaka kilometrok banatzen gaituzten arren, gauza batek batzen gaitu:
|
|
2022
|
|
|
Gutxik erreparatzen diote, ordea, gure belaunaldiak bizi duen globalizazio eta homogeneizazio prozesu basatiari; sare sozialek, pantailek, kultur erreferenteek eta hezkuntza ereduak gure hizkuntza ohituretan duen eraginari, eta digitalizazioaren lehia basati eta gordin horretan euskarak duen presentzia urriari. Baina, bada garaia euskararen etorkizunaren ardura norberaren bizkarrean jartzeaz gain baldintza materialez laguntzeko; baldintza horiek gabe eta haizearen kontra euskararen alde urratsak eman dituzten guztiei urratsaren garrantzia aitortzeko; egunero
|
euskaraz
bizitzeko hautu politikoa egin duten guztiei euskararen militante izaera aitortzeko.
|
|
|
Izan ere, euskararen aldeko hautua egitea oztopatzen duten faktoreak «egiturazkoak» direla nabarmendu du sareak: «Hamaika oztopo bizi ditugu
|
euskaraz
bizitzeko hautua egiten dugun gazteok, eta dena ezin da norbanakoaren motxilaren gain utzi. Horregatik diogu, Euskaraldiak proposatzen duen ariketa babestu eta parte hartzeko deia egiteaz gain, Ekintzez hitz egiteko garaia ere badela.
|
|
|
Duela bi urteko Euskaraldiaren bueltan egin zuten lehenengoz. Orduan, bederatzi gaztek zortzi egunez
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin zuten, eta euren esperientzien berri eman zuten sareetan. Aurtengoak ere izango du horretatik:
|
|
|
Gazteen artean
|
euskaraz
bizitzeko hautua bultzatzeko eta egunerokoan hautu hori oztopatzen duten faktoreak azalarazteko asmoa du Gaztealdiak. Bigarren aldi honetan, edonork har dezake parte.
|
|
|
Horretarako, hainbat altsasuarren errealitateak islatu dituzte: euskara ikasi eta euskaraz bizi ezin dena; etxean euskaraz bizitzeko ahalegin izugarria egin eta herrian aukerarik ez dutenak… Ekimeneko kideen iritziz,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin duten altsasuarrei" bidean ezartzen zaizkien oztopoen ondorioa guztiendako bera da: euskararen eta euskaldunon baliogabetzea.
|
|
2023
|
|
|
|
Euskaraz
bizitzeko hautua beste mundu baten alde egitea da. Euskara elkarteen mugimenduan parte hartu dugun gehienok partekatutako ideia dela uste dut.
|
|
|
Ohore bat da niretzako klaseak euskaraz eman ahal izatea.
|
Euskaraz
bizitzea hautu pertsonal bat bada ere, askotan ez dago zure lana zuk nahi duzun hizkuntzan burutzeko aukerarik eta, horregatik, zorionekoa sentitzen naiz.
|
|
|
Hori zen uste hegemonikoa. Zakarra zen haurrak ikastolan jarri zituztenekin,
|
euskaraz
bizitzeko hautua egin zutenekin," Hau ez da Frantzia" ziotenekin... Berak uste zuenaren kontra, ez zen zakarra ideologia politikoagatik.
|