|
2002
|
|
|
Ez gara horietan luzatuko, ez baitioteekarpen esanguratsurik egiten aipatutako lanetan esaten denari. Zernahi gisaz, etaazken hamarkadetan ikastolen mugimenduak berebiziko garrantzia izanda ere, gainerako eskola sareetan
|
euskara
eskola hizkuntzatzat hartu izanak, gaur egungoegoeraren azterketa holistikoagoak egitera bultzatu ditu ikertzaileak, eta ildo horretatik lan interesgarriak daude17.
|
|
2003
|
|
|
haurrak euskaldunak dira, eskolan euskaraz ari dira, baina gero esango nuke jolastokian ere ez dutela beraien artean euskaraz egiten. Batzuetan
|
euskara
eskola hizkuntza gisa hartzen dutelako, eta aisialdietarako erdara nahiago izaten dutelako gertatzen da hori. Baina ez badira esparru guztietan euskararen erabilera bultzatzeko neurriak hartzen eta ez da batere erraza erabilera bultzatzea, adi ibil gintezke!
|
|
2007
|
|
|
Baina kulturgintza folklore bihurtzeko arriskuan zegoen, euskara ez bada aitzinatzen. Familia asko erdaldunduak ziren eta hizkuntzaren jarraipena segurtatzeko ikastolak eta gela elebidunak baliatu dituzte eta hezkunde Ministeritzaren onarpena erdietsi manifestaldi eta aldarrikapen askoren bidez. Baina
|
euskara
eskola hizkuntza egonez ez du eragin handirik. hizkuntza atseginarekin uztartu behar da, kulturgintzaren bitartez. oro har oraingo kultura lehenagokoa baino askoz aberatsago da, bereziki bertsolaritzari eta gazte liburugintzari esker. Nabari da euskalgintza eta kulturgintza elkarren lagungarri direla. datorren desafioa da nola bi dinamika hauek aitzinatuko diren informazio eta komunikazio teknika berrien aroan. l
|
|
|
Eskarmentu horren ustezkohobekuntza bakarra euskararen ikaskuntzan datza, eskolaren bidezko euskalduntzepolitika dela medio. Hala ere, gauza jakina da
|
euskara
eskola hizkuntza bihurtudela onik onenean, eta hizkuntza minorizatu bat eskola hizkuntza bihurtzendenean, akabo: hizkuntza ofizial horren kartzela bihurtu da eskolaren esparrua, hortik atera eta gizarte hizkuntza bihurtzeko ahalmen ofizialik ez duen hizkuntza.Beraz, erne ofizialtasunaren kontu liluragarriekin!
|
|
2008
|
|
|
Eskolaren eraginez, euskarak irabazi dituen mintzakide berri ugari familia erdaldunetatik datoz. Horren ondorioz, gaur egungo euskaldunen herena, %33, (alde batera utzita ia euskaldunak) ez dira jatorrizko euskaldunak edo euskaldun zaharrak;
|
euskara
eskola hizkuntza gisa dute.
|
|
2010
|
|
|
Gogora etortzen zaigu, konparaziora,
|
euskara
eskola hizkuntza gisa jaso eta erabiltzen duen gune erdalduneko nerabe gaztearen irudia. Bere lagunekin, guztiak ere gaztelaniaz hobeki moldatzen direnak, erdaraz egiten du normalean; bat batean euskaraz hasteak, euskara akademiko eta formal samar batean hasteak, irudi jakin bat atxikiko liokeelakoan nago.
|
|
|
Segurtasun handiz esan liteke, inoiz baino aukera zabalagoak daudela horretarako, gaur egun. XVIII. mendetik hona (dotrina kontua alde batera utzita) euskararen zokoratzea izan da eskola munduan arau, lautatik hirutan. Gutxitan izan du
|
euskarak
eskola hizkuntzaren statusa, eta gutxi horietan ere maizago kokatu izan da pasabideko hezkuntza elebidunaren altzoan (hots, transitional bilingual education gisa: cf. Fishman eta Lovas, 1970).
|
|
2012
|
|
|
Arturo Campioneko ikasleria heldu samarra da, baina Alemanek uste du ereduan euskalduntzen ari den gazte askok ere baduela euskaltegira hurbildu beharra. " Gazte horiek ez dute ingurune euskaldunik eta askotan
|
euskara
eskolako hizkuntza bezala ikusten dute. Ikuspegia aldatu egiten zaie hemen jendeak egiten duen ahalegina ikusita".
|
|
2014
|
|
|
Transmisio ezaren ondorio bezala kokatuko nituzke honakoak. Izan ere,
|
euskara
eskolako hizkuntza baino ez bada batzuentzako eta kalean nahiz belaunaldi ezberdinen artean hizkera informalaren inguruko transmisiorik ematen ez bada, beste hizkuntza batzuetako esamoldeak itzultzea litzateke ondorioa.
|
|
2016
|
|
|
Jendeari kentzen badiogu euskalki hori eta euskara batua sartzen badiogu, gertatzen da gertatzen ari dena:
|
euskara
eskolako hizkuntzarekin lotzen duela jendeak, ingelesa balitz bezala. Eta ez dute erabiltzen.Zer egin daiteke hori saihesteko. Euskara batua ezin dugu egun batetik bestera sartu, eta ezin da modu berean sartu eremu erdaldunetan eta eremu euskaldunetan.
|
|
|
Jendeari kentzen badiogu euskalki hori eta euskara batua sartzen badiogu, gertatzen da gertatzen ari dena:
|
euskara
eskolako hizkuntzarekin lotzen duela jendeak, ingelesa balitz bezala. Eta ez dute erabiltzen.Zer egin daiteke hori saihesteko. Euskara batua ezin dugu egun batetik bestera sartu, eta ezin da modu berean sartu eremu erdaldunetan eta eremu euskaldunetan.
|
|
2018
|
|
|
Hiztun berri gazte askok euskara eskolan edo ikastolan ikasi dute, ez dute horrenbesteko aukerarik izan bere inguruan edo familian euskaraz egiteko.
|
Euskara
eskolako hizkuntza dute eta eremu informalean ez daude erabiltzen ohituta, gaitasun arazoak dituzte. Ez zaie burutik pasa euskaraz bizi behar dutenik.
|
|
2019
|
|
|
Bizkor izanen den neurrian ezberdintasunak barneratuko ditu, eta gizarte bizitzaren aldaketei egokituko zaie. Arriskua da
|
euskara
eskola hizkuntza bilaka dadin, gero militanteen hizkuntza eta azkenean hizkuntzalarien hizkuntza, esperantoa bezala".
|
|
2023
|
|
|
Honi lotu behar litzaioke nolakoa den ikasleei, gaztetxoei eskaintzen ari gatzaizkien eskola eredua, zenbateraino erantzuten dien haien benetako beharrei, interesei, jakin minei. Izan ere,
|
euskara
eskola hizkuntza baino ez baldin bada, eta gainera eskola eredu horren nolakotasuna gazteendako modukoa ez baldin bada, haien bizitzatik urrun baldin badago edota arrotza baldin bazaie, pentsa, hainbat okerrago. Hemen, heziketa modu askeago baten aldeko eta pertsonen beharrak hobeki zaintzen dituen eskola eredu baten aldeko nire aldarria egingo dut, horrek
|
|
|
Garrantzitsua da azpimarratzea aisialdiko eta denbora libreko euskarazko eskaintza, hizkuntzaren praktikaz gain, euskararen inguruan gozatzeko guneak sortzeko modu bat ere badela. Hori bereziki garrantzitsua da gazte askok
|
euskara
eskola hizkuntzatzat hartzen duten testuinguruan, eta ez komunikatzeko, bizitzeko, jolasteko eta gozatzeko hizkuntza gisa. Euskaraz aisialdirako guneak sortzea pertzepzio hori aldatzeko modu eraginkorra izan daiteke, eta gazteak eroso eta seguru senti daitezke euskaraz hitz egitean eskola testuingurutik kanpo.
|
|
|
Laburbilduz, euskarazko aisialdi eta denbora libreko eskaintza funtsezkoa da nafar gizartean euskararen erabilera sustatzeko. Hizkuntzaren inguruan gozamenerako eta komunitaterako guneak sortzea modu eraginkorra izan daiteke
|
euskara
eskola hizkuntzatzat hartzeko eta egoera informaletan euskararen erabilera sustatzeko. Ildo horretan, Larunblai bezalako programek funtsezko zeregina dute Nafarroan euskara sustatzeko eta zabaltzeko.
|