|
2001
|
|
|
Euskararen garapen osoa eta eutsigarria dute helburutzat. Bide horretatik, urtero unibertsitate bakoitzean
|
euskarak
duen egoera aztertzea izan dute lanetako bat. Baina etorkizunera begira gogoeta sakonagoaren beharra ikusi dute.
|
|
|
prozesuaren metodologia ezagutu eta hartzea; erabakiak hartzeko irizpideak proposatzea; prozesuak dirauen bitartean behar den informazioa ematea; iritzi publikoaren aurrean Plangintzaren lidergoa eramatea; prozesuan zehar egiten diren pausoak aztertu eta balioztatzea; lan-taldeetan/ batzordeetan parte hartzea; giltzarrizko eragileekin hitzarmenaksinatzeko negoziatzea; c) Eskualdekako Sektore Batzordeek: sektorebakoitzean
|
euskarak
duen egoeraren azterketa eta diagnosia egitea; sektorebakoitzerako helburu estrategikoak definitzea; jardunbideak definitzea etaekimen proposamenak egitea. 2) Eta bigarren aldian:
|
|
|
a) Barrutiko Aholkularitza Batzordeak: diagnosian oinarrituta, dagokion lurralde barrutirakohizkuntz proiektua definitzea; dagokion lurralde barrutiko gogoeta prozesuaren emaitzak balioztatzea; herritarrei berri ematea; dinamizatzea etajarraipena egitea; sektore bakoitzean
|
euskarak
duen egoeraren azterketa etadiagnosia egitea; b) Barrutiko/ Udaleko/ Eskualdeko Sektore Batzordeek: sektore bakoitzerako helburu estrategikoak definitzea; jardunbideak definitzea eta ekimen proposamen zehatzak egitea. Hauek guztiak, egutegibatekin eta baliabide batzuekin lotzen dira.
|
|
|
Bizirik nahi duen, desberdin nahi duen, espainol edo frantses nahi ez duen herri bateko saiakera erreal, praktiko eta ausarten kimatze lanetan dabiltza. Noiz eta
|
euskarak
duen egoera zail honetan, gizartea ren mugimendua eta erantzuna, astiro baina irmo, euskararen benetakono rmalkuntza ren aldekoa dela adierazten denean. Nafarroa Garaian haurren matrikulazioen datuak, Euskal Autonomi Erkidegokoak, Iparraldean kulturalki eta hezkuntzan dauden ezinak eta trabak tarteko, euskararen berreskuratze lanen presentzia, Oinarriak taldearen deiari jarraituta, ofizialtasunaren aldeko sinadura bilketa mugimendua.
|
|
2002
|
|
|
• Gizarteak ez du
|
euskarak
duen egoera larriaren kontzientziarik. Sektore batzuk, azken urteotako nola halako aurrerabidearen ondorioz, lasaitu egin dira eta beste batzuek kontrako jarrera gogortu dute.
|
|
|
|
Euskarak
duen egoeraren berri zehatza jasotzea bezain premiazkoa da adierazle sistema fidagarri eta baliagarria osatzea. Dena dela, behar honi aurre egitea ez da batere erraza, EAE, Nafarroa eta Iparraldeko errealitate ezberdinak era egokian bilduko lituzketen adierazle multzo bateratua eraikitzea eta dagokion informazioaz elikatzeabe rez korapilatsua delako.
|
|
2004
|
|
|
Alfredo Alonso nekazaria da, Añanako bere herriko kontzejuko alkatea eta Añanako euskaltegiko zuzendaria. Bere eskualdean
|
euskarak
duen egoeraren berri labur labur baina oso argi eman du eta horretarako, bi puntu bereizi ditu; euskararen egoera eta euskaltegiaren sorrera. " Aurten 102 lagunek eman dute izena euskaltegian eta AEK k emandako datuen arabera, ehunekotan, Euskal Herriko kopuru handiena izan da", esan du aitzinean Alfredok.
|
|
2005
|
|
|
Eskoletan trebatzen ari diren gazteak eta plazan dabiltzanak batuta, 15 bertsolari inguruko talde ederra kontatu daiteke. Kopuruz nahikoa izatea, eta Iparraldean
|
euskarak
duen egoera larria dira epe laburrean antolatzera bultzatzen dituztenak, eta aldiz, bertsolari gazteei heltzeko denbora gehiago uztea da tartea luzatu dezakeen arrazoia.
|
|
2007
|
|
|
Nafarroako lurraldean
|
euskarak
duen egoera, euskal toponimiak duen dentsitatean islatzen da ondoen. Askoz ugariagoa da euskara egiten den edo oraintsura arte egin den eskualdeetan; ez da hain trinkoa euskara aspaldi galdu zen Erdialdeko lurretan; eta askoz bakanagoa gertatzen da Erribera alderdian.
|
|
|
Euskal Herri osoan dabil erakusketa hori, herriz herri.Osasun etxea, lehentasunaOrain dela bi urte pasa sortu zuten Antzuolako EHE taldea, hamar bat herritarrek. Orduan, herrian
|
euskarak
zuen egoeraren azterketa egin zuten taldekideek; horrelaxe azaldu digu Oier Peñagarikano Euskal Herrian Euskaraz eko kideak: " Antzuolako osasun etxeak ez ditu bermatzen herritarron hizkuntza eskubideak eta horixe izan da gure jardunbide nagusia; osasun etxea euskalduntzeko lanari eman diogu lehentasuna bi urte hauetan".
|
|
|
Gaizka Uhartek, bestalde, esan zuenez," marko politikoak ez du ofizialtasuna ziurtatzen". Aurreratu zuenez, delegatuen bidez enpresetan
|
euskarak
duen egoeraren azterketa eginen dutela. Horretarako euskara zerbitzuarekin batera galdetegi bat prestatu dute eta horrela eginen dute diagnosia.
|
|
2008
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoaren emaitzak aurkeztean kezka agertu zenuten Iparraldean
|
euskarak
duen egoeragatik.
|
|
2009
|
|
|
Horren adibide dugu Mungia aldean eta, oro har, Uriben eskualdean
|
euskarak
duen egoera, non hirigintza tsunamiak oraindik ere gehiago sakabanatu dituen euskaldunak. Hazten ari den hirigintza sakabanatuaren fenomenoaren aldean, patetikoak dira euskara sustatzeko gobernueta udal planak.
|
|
2010
|
|
|
Horrexegatik, hain zuzen, fundazioak zein eginkizun eta esparrutan aritzeko asmoa duen argitu nahian gabiltza, gure inguruan
|
euskarak
duen egoera ikusita Basaurin ematen den lehia irudiak hizkuntzaren normalizazioaren kontrako ondorioak eragiten dituela uste baitugu.
|
|
|
Bada, hogeita hamar urte geroago, Bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. men aldaketarekin batera, euskara administrazio, merkataritza, zuzenbideedo politika inguruneetatik kanpo zegoen erabat, eta hedabideetan eta hezkuntzan ere hutsaren hurrengo presentzia zuen. euskal herriko udalerri edo bailara guztietan, barruraino sartu zen gaztelania, eta hegoaldean normaltasunez bizitzeko guztiz ezinbesteko bilakatu zen. hiriingurunean, familiaren bidezko transmisioa bertan behera geratu zen, ia erabat. eta soziolinguistikan oso jakina denez, egoera horren ondoren hizkuntza erabiltzeari uztea etortzen da, eta handik gutxira gainera, baita landa eremuan ere. lehenago esandakoa errepikatu arren, esan beharra dago euskara desagertzeko prestatua izan zela, eta iragan mendearen azken laurdenak izan behar zuela azken aurreko geltokia; hau da, hizkuntza edozein familia eremutan hitz egiteari utziko zitzaionekoa. hizkuntzen galera fenomenoen arloan ikasiak ez direnei aurreko hitzak gehiegizkoak direla irudituko zaie. horregatik, prozesu hori adibide baten bidez azalduko dugu, eta oso urrutikoa ez den beste egoera batekin alderatuko dugu euskal herria. ...k zeuden hizkuntzaren ezagutzan. bada, hogeita hamar urte geroago, bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. bretoieran eskolatzen direnen tasa %2 ingurukoa da, eta familiaren bidezko transmisioa, berriz, hutsaren hurrengoa3 horixe zen, eta ez besterik, euskararentzat prestatzen joan zen etorkizuna. eta demokraziaren hastapenetan
|
euskarak
zuen egoera berme ezin hobea zen bretoieraren moduko bilakaera izateko. eSpainiaKo demolinguiSTiKaren HiSToriari
|
|
2011
|
|
|
Iazko maiatzaren 15ean Kontseiluak antolatutako manifestazioa izan dugu hizpide. Lehentxeagotik eta ondoren ere bai, euskalgintzako hainbat elkarte eta erakunde ari da batzen, Nafarroan
|
euskarak
duen egoera aztertu eta jendarteari proposamenak luzatzeko asmoz.
|
|
|
Beti ari gara," euskarak asko egin du, aurrera egin dugu, asko falta da oraindik, botila erdi beterik, erdi hutsik dugu…". Zein perspektibaz baliatu ginateke gaur egun
|
euskarak
duen egoera baloratzeko?
|
|
|
Ikerketa hau ere tradizio positibistan kokatu zen, kanpo lanean oinarritua zegoen eta
|
euskarak
zuen egoera deskribatzen zuen.
|
|
|
Egiazki, lan honen azken helburua zen Euskal Herriaren egoera soziolinguistikoari buruzko ezagutza teorikoa handitzea. Nolanahi ere, ikerketa aplikatuaren zantzuak ere bazituen; azken finean, Txillardegiren helburua zelako jendea
|
euskarak
zuen egoerari buruz kontzientziatzea hartzea eta gizartea mobilizatzea (Txillardegi, 1984: 113).
|
|
2015
|
|
|
Aldaketa prozesu horretan, ordea, ez da kontrol neurririk izan eragin linguistikoa zaintzeko, ez erabileraren planifikazioari dagokionez, ez harrera prozesuari dagokionez. Gainera, zenbait udalerri are egoera larriagoan geratu dira, inguruko herrietan
|
euskarak
duen egoera minoritarioagatik. Esandakoak ondorio sakonak ditu, egoera hauek euskarak aitortza ofiziala duten inguruetan ere gertatzen ari baitira, beraz, legedia hauek euskararen erabilera soziala nagusi den eremuetarako dituzten ezintasunak agerikoak dira.
|
|
|
Euskara promozionatzeko era honek
|
euskarak
duen egoera diglosikoa finkatu besterik ez du egiten.?
|
|
|
Gogoratu: zuen ingurunean
|
euskarak
duen egoerari buruzko ikerketak egitea eskatu
|
|
|
Hala, iaz. Euskararen biziberritzea Euskal Herriko hiriburuetan? gaia jorratu zen eta aurreko hiru urteotan, 2012 eta 2013an Araban, Ipar Euskal Herrian eta Nafarroan
|
euskarak
duen egoera izan zuten hizpide. Batzordeko kideez gain, kanpoko aditu ugarik hartu izan dute parte jardunaldiotan.
|
|
2016
|
|
|
Gogoratu: zuen ingurunean
|
euskarak
duen egoerari buruzko ikerketak egitea eskatu dizue euskara batzordeak. Euskararen egoeraren isla izan daitezkeen alderdiei buruzko informazio ahalik eta zehatzena ematea eskatu dizue, objektiboki, zehatz eta zuzen idatzitako ikerketa txostenetan.
|
|
2017
|
|
|
...at, espainiako auzitegiek egoera horren salbuespen bat ebatzi dute, hain zuzen ere, bi hizkuntza ofizialetik bat egoera gutxitu batean dagoenean beste hizkuntza ofizialaren aldean. kasu horretan badago arauz lehenestea hizkuntza gutxituaren erabilera, horren helburua baldin bada bi hizkuntza ofizialen arteko berdintasuna lortzea. egitasmoan ikusi dugun bezala, auzitegiek onartu egin dute hori dela
|
euskarak
duen egoera euskal autonomia erkidegoan, eta badagoela, beraz, euskararen erabilera lehenestea. alabaina, orain arte aipatu ditugun mugak ezarri dizkiote auzitegiek euskararen lehentasunezko erabilera horri: herritarren zerbitzuhizkuntza bermatu behar dutela, langileen hizkuntza eskubideak bermatu behar dituztela, eta administrazioaren barruko funtzionamenduari bakarrik eragin diola.
|
|
|
Besteak beste, Roberto Gonzalez de Viñaspre Euskaltzaindiaren Arabako ordezkariak. Gonzalez de Viñasprek gaurko agerpenean adierazi duen legez, Araban
|
euskarak
duen egoera izango da aztergai jardunaldi berri honetan; Arabako gaur egungo errealitatetik abiatuta, aurrera begirako erronkez eta aukerez hausnartzeko abagune izango da, hizkuntza normalizazioaren bidean. Ildo horretan zenbait ekimen eta esperientzia berritzaile aurkeztuko dira, eta tarte berezia eskainiko diegu euskarazko hedabideei.
|
|
|
Euskara elkarteek antzeko egitasmo eta jarduerak dituzte, betiere egin edo ezartzen diren lekuan
|
euskarak
duen egoerara egokituak. Hori guztia era programatuan egiten dute, hizkuntza gatazkarik sortu gabe eta gizarteak nahiz erakunde publikoek euskararen normalizazioan duten erantzukizuna eskatuz.
|
|
2018
|
|
|
Mediku hauek, behin medikuntzako gradua amaituta, eta oposizioa gainditu ondoren, espezializazio prozesua burutzen dute, tutore baten gidaritzapean, eta lan ardurak modu progresiboan hartuz. Lan honetan espezialista hauen formazio prozesuan
|
euskarak
duen egoera aztertu da. Donostialdea ESIko BAMEen euskara ezagutza %63 eta %92 artekoa da Familia Medikuen Unitatean, eta %46 eta %63 artekoa gainontzeko espezialitateetan.
|
|
|
2016ko bileran, UEUko 44 Udako Ikastaroen testuinguruan burutu zena, arkitekturaren munduan (mundu horretan hirigintza, diseinua, barne diseinua eta abar ulertzen direlarik)
|
euskarak
duen egoera aztertu zen, guztion artean AMIA (Aukerak, Mehatxuak, Indarguneak eta Ahuleziak) diagrama bat sortuz, egungo egoeraren diagnostiko bat osatze aldera. Era berean, arkitekturaren prozesuan (bezerotik obra bidean) zer nolako oztopo topatzen diren aztertu zen, garai bakoitzean euskaraz aritzeko baliabide minimoak zeintzuk diren aztertuz.
|
|
2019
|
|
|
ekonomikoak edo denbora aldetikoak gehienetan, eta baita, zenbaitetan, informazio faltak eragiten duen motibazio urria. gai hau ez da erraza eta apenas heldu zaion serioski inon, nik dakidala. Baina bideratzekotan, derrigorrezkoa izango da lan horietan ari diren pertsona eta erakundeekiko harreman zuzena izatea, gaiari buruzko informazioa ematea (askori inork ez baitio azaldu gure gizartean
|
euskarak
duen egoera eta garrantzia) eta egoera hobetzeko egitasmoak, euskara ikasteko aukerak eta hartu beharreko neurriak elkarrekin lantzea.
|
|
|
Musikariak euskararekin duen harremana eta bere testuinguru soziolinguistikoa zein den zehaztuko da lehenbizi, ondoren hizkuntza hautua egiterakoan emango dituen arrazoiak eskaintzeko. Azkenik, euskal musikaren baitan
|
euskarak
duen egoeraren inguruan musikari bakoitzak duen iritzia ere kontuan hartuko da. Azken batean, iraganeko taldeek egindako hizkuntza hautuak eurei zenbateraino eragin dien jakitea garrantzitsua izango da.
|
|
2022
|
|
|
Diglosiaren kontu: Iparraldetik ikuspegi bat artikulua idatzi du, Ipar Euskal Herriko eremu sozioekonomikoan
|
euskarak
duen egoera aztertzeko. Euskararen ofizialtasun ezak eta bertako egoera soziolinguistikoak erabat baldintzatzen dute esparru formalean ekimen ezberdinak jartzeko erronkak.
|
|
2023
|
|
|
Nazioarteko, Europako, Espainiako Estatuko zein autonomia erkidegoetako araudia erabili da ikergaiaren errealitatera gerturatzeko. Ondoren, ikus entzunezkoetan valentziera, galiziera, katalana eta
|
euskarak
duten egoera aztertu da beraien arteko alderaketa oinarri hartuta. Bide batez, komunikabideen esparruan Espainiako Estatuko hizkuntza politikaren hutsuneak azaleratzeko saiakera egin da.
|
|
|
Helburua, eskualde horretan arlo sozioekonomikoan euskararen egoera zein den deskribatu nahi izan du, kontuan izanik lan mundua euskalduntzeko egin diren ekimenak. Behin deskripzioa egin eta gero, bigarren atalean Oarsoaldeko biztanleei zabaldutako galdetegitik ateratako emaitzak aztertu ditu, hain zuzen, bailarako lan munduan
|
euskarak
duen egoera jasotzeko.
|
|
|
Oasoaldeko lan munduan
|
euskarak
duen egoera kontu ezezaguna da oraindik, ikusi dugun moduan, oso zaila baita enpresen eta establezimenduen datuak eskuratzea.
|
|
|
Oasoaldeko lan munduan
|
euskarak
duen egoera kontu ezezaguna da oraindik, ikusi dugun moduan, oso zaila baita enpresen eta establezimenduen datuak eskuratzea. Datu horiek eskuratzeko, Oarsoaldeko biztanleen artean zabaldutako galdetegia erabili da eta galdetegi honen erantzunak jaso eta aztertuko dira datozen lerroetan.
|
|
|
Oarsoaldeko lan mundua euskalduntzeko egitasmoek izandako esperientzietatik ikasteaz gain, bailarako arlo sozioekonomikoaren ez ezagutzari erantzuna eman nahi izan zaio lan honekin, ikerketa honen bigarren zatia osatzen duen galdetegiaren bitartez. Horrela, bailarako entitateetan
|
euskarak
duen egoeraren inguruko datu eguneratuak, lanerako joan etorrien fluxua, lan munduan euskarak duen presentzia, lanerako erabiltzen diren hizkuntzak eta Oarsoaldeko entitate pribatu zein publikoetan lan egiten dutenen hizkuntza jarrerak jaso dira, besteak beste. Udalerriaren, adinaren, sexu/ generoaren eta sektorearen arabera sailkatu dira datuok.
|
|
|
Eta horrekin batera, Oarsoaldeko biztanleei zabaldutako galdetegitik ateratako emaitzen analisiak eskainiko dira. Era berean, galdetegi horren emaitzak urteetan jasotako datuekin alderatu eta sektorearen araberako hizkuntza datuen analisia egin da, datu horietan oinarrituta, bailarako lan munduan
|
euskarak
duen egoeraren berri jasotzeko. • Hitz gakoak:
|
|
|
Nagusiki, gaur egun Oarsoaldeko lan munduan
|
euskarak
duen egoera jaso nahi izan dut ikerketa honetan, egoeraren argazki orokor bat egin, aurrera begirako Hizkuntza Politika zehatzagoak eta eraginkorragoak diseinatze aldera, ustea baita, behin egoera ezagututa, euskararen egoeran eragiteko neurriak proposatzea errazagoa izango dela.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko arlo sozioekonomikoan
|
euskarak
duen egoera aztertu zuen Siadecok 2019an, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak hala eskatuta.
|
|
|
Euskal Herrian
|
euskarak
duen egoeraren berri eman dute inkesta soziolinguistikoek: euskararen ezagutzaren, erabileraren, transmisioaren eta jarreren diagnostikoak dira.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian
|
euskarak
duen egoeraz kezkaturik agertu dira euskalgintza eta zenbait aditu. Azpimarratu dute hizkuntza politika publikoa berrikusi eta indartu behar dela egoerari buru egiteko.
|
|
|
Desafioa irabazia dugu». Ipar Euskal Herrian
|
euskarak
duen egoera ere aipatu zuen Jenofa Berhokoirigoin Argia ko kazetariak. «Euskara ez da ofiziala, diglosia bortitza pairatzen dugu.
|
|
|
Antzeko bizipenak kontatu zituen Miretek ere. Okzitanieraren aldeko militantea da, eta Nafarroan
|
euskarak
duen egoerarekin alderatu zuen: «Katalunian okzitaniera ofiziala izan arren, ez dago bermatuta gazteek hitz egingo dutenik».
|
|
|
“Bilera horietan aisialdia, kirola, hezkuntza, ostalaritza, merkataritza eta euskalgintza bezalako arloetako 25 lagunek hartu zuten parte. Eta, nork bere arloan, eta egunerokoan, euskara sustatzeko izaten dituen aukerez eta zailtasunez hitz egin zuten; finean, gure herrian
|
euskarak
duen egoera aztertu, ondo egindakoak eta hobetzekoak identifikatu eta aurrera begirako lan ildoez aritu ziren”.
|