|
2002
|
|
|
homologazioa.
|
Euskaraz
idatzitako liburu ba  tzuk best-seller kategoriatik gertu dabiltza, edizio piloari begiratzen badiogu behintzat, eta Durangoko Azokako egoitza txikiegi geratzen da urtero, hara hurbiltzen den jende saldoa hartu ezinik. Gure letren osasun ezin sendoagoa nabarmentzen du, behin eta berriz, Euskadi Sarietako ekitaldi ezin dirdaitsuagoak, eta, bestalde, gure literatura âeta, bide batez, gure kulturaâ simulakroa ez dela frogatzen du, antza, Bost idazle Hasier Etxeberriarekin berbetan elkarrizketa liburu ederrak.
|
|
2003
|
|
|
1) Literatura hitza, bere esangura zabalenean hartzen dogu hemen, hau da:
|
euskeraz
idatzitako liburuak (zein eder hutsaren maitez eginak izan liburuok, zein praktikotasunez baino ez). 2) Batek baino gehiagok itandu be egin dau:
|
|
|
Erakunde publikoen esku hartze zabalagoaren ondorio ere izan zen liburugintza indartzea. Alde batetik, Gipuzkoako Foru Aldundiak udal liburutegietan eta eskoletan
|
euskaraz
idatzitako liburuak banatzeko plana jarri zuen indarrean, eta UEUk, lehenengo urte hartan (1984), 350.000 pezeta jaso zituen bere liburuen truke. Bestetik, Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak, unibertsitateko euskarazko ikas liburugintza sortzeko dirua bideratzeko programa sortu zuen, EIMA programa alegia, eta UEUk, lehenengo urteetan bereziki, aukera ona izan zuen liburugintza indartzeko.
|
|
|
|
Euskaraz
idatzitako liburuak oparituko dizkie haurrei Barrikako Udalak
|
|
|
Jose Maria Ezpeleta Unibaso alkatearen eta Udala osatzen duten guztien izenean, Gabonak zoriontzeko gutunarekin batera, opari bezala,
|
euskaraz
idatzitako liburu bana jasoko dute Barrikako etxeetako gazteenek. Horretaz gain, herriko zenbait kultur eta kirol talde agertzen diren 2004 egutegia bidaliko dute etxeetara.
|
|
2004
|
|
|
Teorian proposatutakoak praktikan nola aplikatzen diren jakitea argibide izan ohi da eta saiatuko gara alderdi hori ere aztertzen.
|
Euskaraz
idatzitako liburu horietako bat da, hain zuzen, Umiaren Le nengo Aizkidia. Remen haurrei irakurtzen irakasteko euskal alfabetoaz testu li buru baten antzeko zerbait prestatu beharrean aurkitzen baita, bere azalpenetan gramatikan ohikoak diren hitz teknikoak erabili beste biderik ez zaio geratzen. lrakurleak jakin dezan bakoitzaren esanahia, azkenean 117 inguruko hitz berri en zerrenda dakar taula batean (78).
|
|
|
Ezinean ibiltzen ginen, nolabait esateko, gauzak egiteko irrikaz, alde batetik, baina bitarteko falta nabarmenean bestetik. Zernahi gaiez
|
euskaraz
idatzitako liburuak argitaratu nahi genituen orduan, hori zen gure erronka nagusia, eta horretarako, nahitaez, itzulpenetara jo behar genuen.
|
|
2005
|
|
|
Euskarazko ekoizpen zientifiko osoa kontuan hartuta behintzat, unibertsitateak ez daude lehenengo postuan. Jatorriz
|
euskaraz
idatzitako liburuak kontuan hartuz, EHU, Deustuko Unibertsitatea, Nafarroako Unibertsitatea eta Nafarroako Unibertsitate Publikoaren ekoizpen osoaren %18, 5 da. Itzulpenetan ehunekoa bestelakoa da:
|
|
2009
|
|
|
Durangoko Azokan
|
euskaraz
idatzitako liburuak eta euskal gaien inguruan beste hizkuntza batzuetan idatzitakoak aurki daitezke. Diskoek euskaraz abestuta izan behar dute edo, musika hutsez badira, euskal musikarien lanak bildu.
|
|
|
Saria jaso duen liburua epaitzeko asmorik gabe, esan behar dut Italian eman izan baliote legez jaso dudala Espainiako Sari Nazionala berari (edo beste edozeini) ematea: Italian ez dute saritzen
|
euskaraz
idatzitako liburu guztietatik onena, baizik eta ezagutzen dituztenetatik (itzulpen gutxiei eta editoreren baten kemenari esker) gehien gustatu zaiena. Puntu.
|
|
2010
|
|
|
1940ko hamarraldian agertu zirenlehen Euskaltzaleak elkarteak eta, herrialdez herrialdeko ezberdintasunak direla eta ez direla, oro har, euskaraz agertzen ziren liburu guztiakerosteko eta (kidea euskalduna bazen) irakurtzeko konpromisoa hartzenzuten kideek. Honekin batera, kultur ekintzak euskaraz egitea edotaeuskararen inguru kultur ekintzak antolatzea zen elkarte hauen zeregina.Montevideoko Euskaltzaleak taldearen kasuan 1952an eta 1953an
|
euskaraz
idatzitako liburu bat Euskara Egunean aurkezteko erronkari eutsiz, Hamlet eta Platero eta Biok Ametzagak buruturiko itzulpenak aurkeztuzituen.
|
|
2011
|
|
|
Txillardegiren lehen eleberriaren inguruko aferak alde batera utziz, 60ko hamarkadan sorkuntza literaturaren filologizazioak bere horretan jarraitu zuen.
|
Euskaraz
idatzitako liburuetako asko asaldagarriak ziren garaiko euskaltzaleentzat bai edukiz bai hizkuntzaz. Liburu batzuen izenburuak euskara eredu baten edo bestearen proklama gisa baliatu ziren.
|
|
|
Hiztegigintzan ari direnentzako nahitaezko erreferentzia da. Hiztegi historiko honetan jaso dira
|
euskaraz
idatzitako liburu esanguratsu gehienak, aro eta euskalki ezberdinetakoak.
|
|
2015
|
|
|
Ezagutzen nuen hamar urte lehenago ahizpak kalean seinalatu zidalako gure eskolaren inguruan bizi zen mutil gazte eta eder hura. Gero deskubritu genuen hura ere euskalduna zela, behin
|
euskaraz
idatzitako liburu bat irakurtzen ikusi baikenuen, Alderdi Ederreko aulki batean eserita. Ezin erromantikoagoa iruditu zitzaigun mutila, irakurtzen, itsasertzean.
|
|
2016
|
|
|
gaztelaniara itzuli ditudala. Kontua da lehenago
|
euskaraz
idatzitako liburu bat gaztelaniatzea erabakitzen dudanean ez dudala bakarrik pentsatzen laurehun milioitako hiztun komunitate global horretako irakurle potentzialen gutxiengoan, ezta gutxiago ere?, baizik eta baita nire erkide euskotar elebakarrengan ere, gure aitarengan edo lehengusuengan, adibidez?, zeinek nekez izango baitzuketen nire lanak irakurtzeko aukera, bestela.... Bide batez, horrekin lotuta, eta guztiz zilegi den arren, arriskutsu samarra iruditzen zait gure obrak aldi berean euskaraz eta gaztelaniaz argitaratzeko joera, katalanaren edo galegoaren alibiarekin batera, ez gutxitan?, oraindik ere iruditzen zaidalako hizkuntza minorizatuari abantailaren bat eman behar zaiola, elebiduntzen ari den baina oraindik ere argiki diglosikoa den testuinguru batean, berdin pentsatzen dut, adibidez, Twitterren dabiltzan komunikabide eta erakunde elebidunei buruz:
|
|
|
hizkuntza literaturaren osagarri funtsezkoa da. Eta gai interesgarria da
|
euskaraz
idatzitako liburu bat edizio elebidunean, aldi bereko bi liburutan, ala lehenengo euskaraz eta gero erdarazko bertsioa argitaratu behar den, eta, kasu horretan, bien arteko zenbateko tartearekin?. Eta autoitzulpenaren auzia, zer esanik ez:
|
|
2018
|
|
|
La censuragubernativa y el libro vasco(). Analisis de los informes del lectorado doktoretza tesiak euskal liburuan du jarria fokua, eta horien baitan,
|
euskaraz
idatzitako liburuez gain, gaztelaniaz idatziak egon arren euskal gaiak jorratzen dituztenak zein euskal idazleenak direnak ere barnebilduak dira. Doktorego tesi mardula da, bi liburukitan antolatua:
|
|
|
Lanaren bigarren atal nagusian," Euskal liburua zentsurapean" izenburua daramanean, euskal liburuari aplikatutako zentsura da ikergai. Euskal liburuaren baitan,
|
euskaraz
idatzitako liburuak zein gaztelaniaz idatziak izanagatik euskal autoreak dituztenak edo euskal gaiak jorratzen dituztenak dira bilduak eta horien azterketa era kronologiko batean egina da, txostenetan diren lektoreen irakurketatik abiatuta. Lektore izendapena jasotzen zuten zentsura mekanismo hauen baitan lehen irakurketa egiteko eginkizuna zuten irakurle horiek.
|
|
|
Era berean, zentsura informea bera ere aldatu egin zen eta irakurlegoa ere areagotu egin zen kopuruan.
|
Euskaraz
idatzitako liburuari dagokionez, garai honetan hasi ziren sortzen atzerriko lanen euskararako lehen itzulpenak. Era berean, lehen berrargitalpenen garaia izan zen hau eta lan horietako batzuen ibilbidean sakontzen du Torrealdaik.
|
|
|
|
Euskaraz
idatzitako liburuari dagokionez, aztertutako horien artetik %77 lan literarioei dagokie eta analisi horien berri ematen du xeheki Torrealdaik. Euskal gaien inguruko liburuei dagokienez, 50 liburutik gora aztertuak ditu Torrealdaik epealdi honetan, gai politiko, kultural zein literarioak jorratzen dituztenak.
|
|
|
|
Euskaraz
idatzitako liburuen kasuan, epealdi honi dagokion ekoizpen osoaren %30 aztertu du Torrealdaik. Horietarik gehienak, %80, literatur testuak dira.
|
|
|
Epealdi honetako
|
euskaraz
idatzitako liburuen azterketa hiru azpiataletan banatua du Torrealdaik. Lehenik, liburu soziopolitikoak ditu aztergai.
|
|
2021
|
|
|
Hitzaurrean halaxe idatzi zuen: «Ez dut azken urte hauetan
|
euskaraz
idatzitako libururik argitaratu. Ez nahi izan ez dudalako, erdarazko eskabide batzuen mende egon naizelako baizik, eta hauek ere abertzale baten ikuspuntutik aspaldi egiteko zeudelako».
|
|
|
2020an haur literaturako Mikel Zarate saria jaso zuen Itsasoaren atea (Elkar) lanarekin, eta, azkenik, eta ziurrenik garrantzitsuena, 2021ean jaso berri du Espainiako Poesia saria Nola gorde errautsa kolkoan lanarekin. Lehendabiziko aldia da
|
euskaraz
idatzitako liburu batek sari hau jasotzen duena.
|
|
|
Familiaeta komunitate arretako erizain zein mediku egoiliarrekin lanean, oinarrizko konpetentziak lantzen dituen euskarazko materiala sortzearen beharra nabaria izan da. Lehenik eta behin, Medikuntzako graduko zein graduondokoan,
|
euskaraz
idatzitako liburu akademiko gehiagoren eskaera etengabea delako. Bigarrenik, Medikuntzako graduko ikasleei eta graduondoko Arabako, Bizkaiko, Gipuzkoako eta Nafarroako Irakaskuntzako Unitateetako egoiliarrei egindako galdetegien ondorioz jakin delako euren formakuntza euskaraz jasotzea eskatzen dutela.
|
|
2022
|
|
|
Hutsune hori betetzeko sortu zuten Maiatz.
|
Euskaraz
idatzitako liburuak ere arras guti ziren. Etxezaharretak oroitzen du Bordaleko unibertsitatean bideraturiko Langue, litterature et civilisation basque [Euskal hizkuntza, literatura eta zibilizazioa] kurtsoan eskaitzen zituztela euskarazko liburuak:
|