|
2009
|
|
|
Hurbilagotik azter ditzagun 4 inkestaren emaitzak bai eta ere lau inkesten arteko bilakaera nagusiak ohizko lau eremuak ikertuz: hizkuntza gaitasuna eta euskararen transmisioa,
|
euskararen
erabilera etxean, ingurumen hurbilean, gizarte bizitzan, herritarren iritziak eta jarrerak
|
|
|
Lehena 1991n egin zen; beraz, 15 urteko begirada egiteko aukera ematen du. Mapak, berriz, Euskal Autonomia Erkidegoko bost urte edo gehiagoko biztanleria hartzen du kontuan hizkuntza gaitasuna, hizkuntzaren transmisioa eta
|
euskararen
erabilera etxean aztertzerakoan. Hizkuntza gaitasunari buruzko lehen datuak 1981ekoak dira; hortaz, 25 urteko begiradarako aukera ematen du.
|
|
2015
|
|
|
Hemen zehazki, etxeko erabilerari buruzko datuak jarri dizkizuegu [10 irudia], etxean euskara erabiltzen dutenen ehunekoak, eta lehen bezala hor erdian daukagubatez bestekoaren bilakaera, nahiko planoa. Eta beheko multzoetara, abiapuntuan erdaldunagoakziren eremuetara jotzen badugu,
|
euskararen
erabilerak etxeetan gora egin duela ikusten dugu.Adibidez talderik erdaldunena hartzen badugu,% 1etik% 2,7ra igo dela. Oraindik euskarak duentokia oso txikia da, baina hala ere joera ez da egonkorra izan eta goranzko joera apala erakustendute datuek.
|
|
|
Aldiz, guri interesatzen zaigun muturrera jotzen badugu, datuak nahiko argiak dira. Muturrekotaldea hartzen badugu, euskaldunak% 90etik gora zituzten udalerri horiek hartzen baditugu, 20urtetan
|
euskararen
erabilera etxeetan% 88tik% 65era jaitsi zen, betiere EUSTATek udalerrikaemandako datuen arabera. Eta gainerako multzo euskaldunagoetan ere, joera berdina da, ez hainindartsua baina berdina.
|
|
2016
|
|
|
Atzera egiten ari da
|
euskararen
erabilera etxe barruan: hamar urtean —2001 2011—, %92tik %74ra.
|
|
|
hamar urtean —2001 2011—, %92tik %74ra. Aldiz, gazteleraren erabilera asko hazten ari da, 2011n %17raino joan baita —hamar urte lehenago %5ek baizik ez zuen aitortzen etxean gaztelera egiten zutela— Gainera, EUSTATen inkestak jasotzen duen informazioa norberak aitortutako erabilerarena da, eta, beraz, litekeena da are apalagoa izatea
|
euskararen
erabilera etxeetan:
|
|
|
Atzera egiten ari da
|
euskararen
erabilera etxe barruan: hamar urtean —20012011—, %92tik %74ra.
|
|
|
Soziolinguistika Klusterrak berriki argitaratu duen lanak (Iurrebaso, 2015) erakutsi duena oso koherentea da Aiako datu horiekin. Azaldu dute Euskal Autonomi Erkidegoko udalerri euskaldunetan atzera egin duela euskara gaitasunak nabarmen hamar urtean(); erakutsi du atzera egin duela
|
euskararen
erabilerak etxean, eta erakutsi du atzera egin duela lehen hizkuntzaren transmisioak udalerri horietan.
|
|
2017
|
|
|
auto azterketaren kritika. horretarako inkesta Soziolinguistikoak aztertuko ditugu14 inkesta gehienen helburuak hasieratik planteatu zirela esan dezakegu. bigarrenean hauek aipatzen ziren berariaz: (1) hizkuntza gaitasunaren bilakaera; (2)
|
euskararen
erabilera etxean, familiatik kanpoko gertuko komunitatean, lanean eta eremu formaletan; (3) biztanleriaren interes eta jarreretan sakontzea; (4) familia bidezko transmisioari buruzko diagnosia egitea eta (5) euskaldun berrien erakarpena eta hizkuntza jokabidea aztertzea. arlo horiei dagokien informazioa, beraz, hiztunei galdetuz, eta haiek aitortutakoak balekotzat jota, bildu eta analisi estatist... batetik, erabileraz, gaitasunez edo jarreraz galdetzen denean, egoera horretan aitortzaileek egokitzat dituzten kodeen bidez ematen diote galderari esanahia, haiek ulertzen dutenaren arabera erantzungo dute; eta bestetik, egoera berezia da:
|
|
2018
|
|
|
|
Euskararen
erabilerak etxetik kanpo, eta bereziki eremu formalean, egin du gora gehienbat. Erabilera eremu formalen artean, herritarrek udal zerbitzuekin eta osasun zerbitzuekin egiten duten erabilerak izan du azken 25 urteotako hazkunderik esanguratsuena, nahiz eta, osasun zerbitzuen kasuan, ehunekoa oraindik beste erabilera eremu batzuen azpitik egon.
|
|
|
Bilbon kaleetan neurtutako erabilera tasak %2, 5 eman zuen (Klusterrak 2016), eta etxeetan euskara ohiko hizkuntza, oro har, biztanleen %3, 33k aitortzen du (EUSTAT 2011). Zehatz mehatz, —euskaldunen arteko—
|
euskararen
erabilera etxeetan, berriz, %14, 8ra iritsi zen (EUSTAT 2011); neurri biak itxaro zitekeen tartearen barrenekoak dira, beraz. Halere, ageri denez, erabilera tasak oso txikiak dira.
|
|
2019
|
|
|
Azal dezagun 1991ko eta 2011ko datuak landu ditugula. orain arte azaldutako irizpideetan oinarrituta, hego euskal herrian egindako zentsuen informazio xehea bildu dugu udalerrika, eta bateratze lana egin dugu euStatetik eta NaStatetik jasotako informazioarekin. azal dezagun 1991ko eta 2011ko datuak landu ditugula4 horrela, hegoaldeko udalerri bakoitzerako, etxean gehien erabiltzen duten hizkuntzaren arabera, honako lau kategoria hauetan banatzen dira hiztunak: nagusiki (edo soilik) euskaraz aritzen direnak, nagusiki (edo soilik) gaztelaniaz aritzen direnak, bietan berdintsu aritzen direnak eta beste hizkuntzaren batean aritzen direnak. kategoria horietatik udalerri bakoitzean kopuru bakarrera iristeko, formula honen bidez kalkulatuko dugu udalerri bakoitzean zein den
|
euskararen
erabilera etxeetan:
|
|
|
|
Euskararen
erabilera etxean%= Euskaraz%+ 0,5* bietara%
|
|
2020
|
|
|
Kultura arloak eta bere edukiek dute arduratua, oso kosmopolita garela esaten dugun aldi berean euskararen bazterketak gutxi asaldatzen ote gaituen iritziz.
|
Euskararen
erabilera etxetik hasi behar omen da, baina, azkenaldian, kontrako bultzada izan ei da: euskaldunen edo baskoen herria ote da hau?
|
|
|
Etxealditik Euskaraldira egitasmoa jarri duzue abian. Egoera baliatu nahi izan duzue dinamikarekin jarraitzeko. Etxealdiko egoera hau gainera etorri zaigu, eta hainbat eta hainbat eragile hasi ziren baliatzen proposamen ezberdinak egiteko; horien artean, hainbat euskara elkartek –Arrasaten, Bergaran, Gasteizen eta Arrigorriagan–
|
euskararen
erabileraren inguruan etxean martxan jartzeko proposamenak egin zituzten, eta hori ikusita, pentsatu genuen aukera ona zela Euskaralditik ere zerbait proposatzea Euskal Herrirako. Erabili dugu etxean gauden egoera hau benetan baliatzeko etxeko hizkuntza ohituren inguruan hausnartzeko. Askotan ez gara konturatzen etxekoekin edo gertukoenekin zer hizkuntza ohitura ditugun; horren ezarrita ditugunez, ez gara ohartzen noiz aldatzen dugun erdarara edo euskarara.
|
|
2021
|
|
|
Euskararen galera handiagoa izan baita belaunaldi horretan: ia zazpi puntu murriztu dute pertsona berberek
|
euskararen
erabilera etxean haur izatetik gaztetxo izaterako fasean —2011 epealdikoen erabilera hiru puntu murriztu zen—.
|
|
2022
|
|
|
Behera egin du
|
euskararen
erabilerak etxeko hizkuntzan, baina beherakada hori ez da izan oro har udalerri euskaldunetan bezain handia.
|
|
2023
|
|
|
|
Euskararen
erabilera etxean (EAE 2021)
|
|
|
13 Grafikoa.
|
Euskararen
erabilera etxean ZUMAIA HH5(%)
|
|
|
5.2.4 Haurren
|
euskararen
erabilera etxean
|