|
2003
|
|
|
Gure osabea baserriko semea zan, Iurretako Gaztañatza auzoan jaio ta hazia, eta euskerea geuk lez ekian. Haren andreak, Etxebarriko alabea izanik,
|
euskera
jakin baekian, baina erderaz erreztasun gehiago eukan, eta etxean, bai senarragaz eta bai lau seme alabakaz, erderea baino ez eban erabilten. Nire 4 lehengusuak, ni baino 5 urte zaharragoak, euskerea ia ulertu be ez eben egiten.
|
|
2005
|
|
|
Bestalde, asko dira
|
euskaraz
jakin dakitenak baina erabiltzeko maila nahikorik ez dutelakoan edo norekin hitz egin topatzen ez dutela euskara galtzen ari direnak. Bere hizkuntza ez erdoiltzeko aukera gisa aurkezten zaie Berbalaguna egitasmoa.
|
|
2007
|
|
|
Baziren batzuk gurasoren bat erdalduna zutenak, baina, gehienok txikitan gazteleraz tutik ere ez genekienez, gure behar eta mugetara egokitu behar izan zuten. Beraz, garai hartan
|
euskaraz
jakin bagenekien, eta gazteleraz ere ondo ikasi genuen. Balantza alde batera edo bestera eroriko zen, lehen esan bezala, inguruak erabakiko zuen, erreferentziek.
|
|
2009
|
|
|
Lasai, zure nagusiak
|
euskaraz
dakiena jakinda, ez dizu errieta handirik egingo!
|
|
2010
|
|
|
Bestetik,
|
euskara
jakin badakitenek euskaraz biziz eta garatuz norbanako zein taldeko konpromisoa hartuz, hasi etxean eta kaleraino; kaletik komunikabideetara; udalekuetatik ikastolara; lanetik koadrilara. Gurari bat bakarra, baina:
|
|
2014
|
|
|
Egoera informaletan, lagunartean bereziki, gaztelera ateratzen da garaile. Baina, kurioski herriko dendari batengana hurbildu eta
|
euskaraz
dakiela jakinda; euskaraz zuzentzen dira gehientsuenak.
|
|
|
Egoera informaletan, lagunartean bereziki, gaztelera ateratzen da garaile. Baina, kurioski herriko dendari batengana hurbildu eta
|
euskaraz
dakiela jakinda; euskaraz zuzentzen dira gehientsuenak. Hori, dendariaren hizkuntza ohiturak ezagutzen badituzte; bestela" badaezpada edo gaizki ez gelditzeko" asmoaz, gazteleraz zuzentzen dira.
|
|
2015
|
|
|
Euskara erabiltzea, beraz, Euskal Herriaren osotasunean, nahi baino nekezagoa dela esan dezakegu. Honela,
|
euskaraz
dakiela dakigun lagunarekin hala jarduten gara lasai asko batzuetan, ingurune euskaldunetan ere askorik pentsatu gabe egiten dugu geurean, eremu ez hain euskaldun batean baldin bagaude, aldiz, bi aldiz pentsatuko dugu, agian, hizketan hasi aurretik (geure barne gogoeta hasiaz): " Jakingo al din/ k euskaraz?
|
|
|
Bada, ekintza zuzentzeko arrasto argia izatea, hain juxtu ere, aurrez jarrera objektuarekiko zer egin behar dugun jakin eta objektu horrekin aurkitzen garen bakoitzean, denbora larregi pasatu gabe deliberazio eta hausnarketetan, erantzun azkarra ematea, ia ia automatikoa (Irastortza, 2010: 51)". Esaterako, gaia geurera ekarrita,
|
euskaraz
dakitela dakigun kasuetan, gure jarrera euskaraz egitea izan daiteke, eta euskaraz dakien edo ez, ez dakigunetan, erdaraz egitea. Bai hautaketa bat, bai bestea, denbora gehiegi pentsatu gabe egin dezakegu, modu azkarrean eta automatikoki.
|
|
2016
|
|
|
Enegana hurbildu da eta euskaraz hasi zait, aitzinetik
|
euskaraz
banekiela jakinen balu bezala izan da. Bitxia egin zait.
|
|
2018
|
|
|
Lan bilaketa desesperatuak, baina, zeinak ikus entzunezkoen alorra ez ezik bestelako enplegu kakatsuak ere hartzen baitzituen barnean, lehenago egin zion abegia, eta tele operadore bulego batetik deitu zioten, froga egin zezan, telefono bidezko inkesten mundu miragarrian. Paradoxa itzelen bildumarako, katalan maila ona aintzat hartu zioten baina batez ere
|
euskaraz
jakin bazekielako deitu ei zioten, estatu mailan aritzen baitzen enpresa eta erreklamazio batzuk jasoak baitzituzten EAEko zenbait biztanleri deitzean beren tele inkestagileak ez zirelako gai izan piperrik ulertzeko. Normalean ez ziotela jaramon handiegirik egiten horrelako kontuei, baina aukera edukita, aprobetxatu nahi zutela.
|
|
2019
|
|
|
euskaraz" eremu guztietan hitz egitea" (elebidun hartzaileen kasuan" euskaraz dakiten guztiei eskatzea euskaraz egiteko")," lankideekin", edota gertuko harreman sareetan(" bikotekidearekin"," familiarekin" edota" lagunartean, kuadrillan"). hala, adierazi dutenez, kasu gehienetan erronka pertsona talde batekin hartu da. Xede taldearen ezaugarri esanguratsu moduan, nahiko paretsu daude
|
euskaraz
jakin badakiten xede taldeak eta euskara gaitasun desberdinak barne biltzen dituztenak (azken horiek taldeen kasuan). hori guztia ikusirik, egitasmoaren oinarrizko galderara iristen gara: zenbateko eragina izan du urtebeteko ibilbide honek hernaniarren hizkuntza ohiturak aldatzeko?
|
|
2021
|
|
|
Eus Ele taldeko ikasleak euskaldunen dentsitatea handia den gune soziolinguistikoetan bizi dira, ohitura dute euskaraz egiteko eta euskararen aldeko hautua egiten dute. Ikasturte hasieran besteen hizkuntza hautuaren aurrean amore ematen badute ere egokitze estrategia erabiliz, ikasturteak aurrera egin ahala, euskaraz egiteko hautuari eusten diote; besteek
|
euskaraz
dakitela badakite, euskarari eusten diote eta bi eletako elkarrizketak onartzen dituzte. Hizkuntza gaitasun ona dute ahoz eta egoera informaletan, ondo moldatzen dira euskaraz, eta euskara erabiltzeko hautu kontzientea egiten dute (Dobaran, 2017).
|
|
2022
|
|
|
Euskaraz hitz egiteari dagokionez, esan daiteke norbait euskaraz hitz egiten hastean, dendariak
|
euskaraz
dakitela jakitean, Euskaraldian –batzuek, batzuekin–, eta jende berria ezagutzean euskaraz egiten dutela.
|
|
|
Era berean, dendariek
|
euskaraz
dakitela jakiteak (35), mintzakideen herrian dagoen euskararen erabilera altua izateak (36) nahiz motibazioak (37) –gaitasuna mantentzeko, erlazio bat mantentzeko nahiz euskal kulturaren parte sentitzeko– muda laguntzen dutela adierazi dute.
|
|
|
Honela, euskara erabiltzen duten tokiak zehaztuta, ikusi dugu momentu edo egoera batzuetan euskaraz, beste batzuetan gaztelaniaz, eta beste batzuetan bietan hitz egiten dutela. Euskaraz hitz egiteari dagokionez, esan daiteke norbait euskaraz hitz egiten hastean (6), dendariak
|
euskaraz
dakitela jakitean (7), Euskaraldian —batzuek, batzuekin— (8), eta jende berria ezagutzean (9) euskaraz egiten dutela:
|
|
|
Izan ere, ez dirudi Irazusta mugimendu horri lotu zitzaionik. Testua aztertuta, ordea, esan daiteke Irazustak
|
euskaraz
jakin bazekiela, eta garai hartan euskaraz halako testu bat idazteko gai izatea ez da gutxi. Herritar gehienak euskaldunak izan arren, ikasketak erdaraz egiten zituzten eta Larramendiren lanak iritsi arte Hego Euskal Herrian ez zegoen euskaraz idazteko sistema arautu, bateratu eta ezagunik”.
|