Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 71

2000
‎Kanpotik datozenak ere euskaldunak izan ohi dira, Azpeitia eta barnealdekoak gehienbat. Baina horrek ez du esan nahi, euskaraz ez dakien herriko norbaitek erdaraz ezin dezakeenik hitz egin, noski»
2002
‎Distortsiona dezake horrek zenbait datu? Inkesta batean, guraso askok esan dezake euskaraz ez dakiela, baina gero haurrekin zerbait egiten dute edo saiatzen dira.
‎Guztiz berezia da «Senez» itzulpen aldizkariaren azken zenbaki hauxe; izan ere erdal hizkuntzetatik geurera itzulitako lanak agertu ohi ditu, baina oraingoan uzta zaharreko aleak bildu dituzte, hamar hamabi urteotan «Senez»en orrialdeetan argitaratutakoak, eta frantsesera edo ingelesera itzulirik eskaini dituzte, euskararik ez dakienari, eta geure kultur esparrua hurbiletik ezagutzen ez duenari, euskal itzulpengintza zertan den aditzera eman nahian. Xabier Mendiguren Bereziartu, Jesus Mari Zabaleta, Gotzon Egia, Anjel Lertxundi, Juan Garzia, Koldo Biguri, Manu Lopez Gaseni, Lurdes Auzmendi Ayerbe, Josu Baranbones Zubiria eta Oscar Gonzalez Atxa dira frantsesera edota ingelesera itzuli dituzten lan horien egileak.
‎Baina uste dut pozik egoten ahal garen. Zeren holako galderak orain egin baititzakegu, norbait konturatu denean euskaraz idazten denak interes zerbait izan dezakeela, euskaraz ez dakienarentzat ere. Horixe da zor dieguna gure idazleei, etxekoak izanik ere gure egoera kanporatzeko gai izan baitira.
‎Uste baitut, datu horien arabera, gizarte elebidun baten alde egiteko arrazoi pila bat ematen zaigula hor, esperimentuekin hasi aitzinetik. Gainera, familia guztietan badugunez urruneko edo hurbileko norbait euskaraz ez dakiena, pentsa zer aurpegi mota jarriko lukeen egun batetik bestera ingelesez hasten baldin bagintzaizkio. Uste dut gizarte elebidun bat (euskara gaztelania edo euskara frantsesa), edo hiru elekoa nahi bada, anitzez ere hurbilagoa dela, eta egingarriago, gaztelania atzendurik euskara eta ingelesa erabiliko dituen gizarte bat baino.
2003
‎Lau mila ale inguru saldu omen dira dagoeneko! Besterik da, ordea, euskaraz ez dakien gure herriaren zati gorrak eduki zuen jarrerak kazetari eta idazle elgoibartarraren baitan piztu duen sumindura. Izan ere, Bernardo Atxaga, Koldo Izagirre, Anjel Lertxundi, Ramon Saizarbitoria eta Joseba Sarrionandiaren gogoetak irakurri eta gero erdal komunitateko euskal hiritarrek errespetu gehiago edukiko zigutelakoan zegoen…
2004
‎Izan liteke euskalduna, nahiz eta erdaraz irakurri. Izan liteke, orobat, euskaraz ez dakien euskal herritarra. Itxura batean, bigarren hau dela dirudi.
2005
‎Euskara ahoan eta pilota eskuan. Pentsa liteke euskaraz ez dakien pilotaria ez dela" hain" pilotaria, egundoko jokalaria izan arren. Eta ez gara orain ehun urteko pentsamoldeaz ari.
‎Hizkuntzalaritza mailan fidagarritasun gutxiko autorea dela uste dugu honako arrazoiengatik: pluralik edo singularrik gabeko deklinabidea proposatzen duelako; Bake euskal jatorridun hitza dela uste duelako69; iberierazko ANPOS, gaztelerazko ambosekin identifikatzen duelako (iberieratik gaztelerara pasatu den mailegua dela uste badu ere, zehazki latinetik gaztelerarako mailegua da) 70; Euskarazko a artikuluaren kasuan eromantzearen bidez jaso zela ukatzen duelako71; autoreak euskararik ez dakielako (jeneroa hitz arruntetan bereizten du eta erregistro kolokialeko hikaren erabilera maila jasora dakar); hizkuntza ez indoeuroparra den iberiera erromantzeekin konparatzen duelako (are gehiago portugesarekin konparatzen du, nahiz eta Burdin aroan lusitaniera existitu zen iberieraren hizkuntza indoeuropar garaikidea),...
‎zenbat etabote repiramidean gorago jardun, euskara gutxiago erabili. Goi maila horietan beti ari da jokoan, beste inon bainoerrazago, euskaraz ez dakien talenturen bat, gutxienez. Erdaraz nahitaezko egin/ onartu eta gero denok dakigun hizkuntzan hitz egitea eskatu/ inposatu, berehala dator.
2007
‎Nik goizean [ezagutu dut] Arranondoko 25 urteko neska ba Nik goizean [ezagutu dut] euskaraz ez dakien Arranondoko 25 urteko neska bat
‎Barre egin dute sukaldean dauden guztiek, Rosamundak izan ezik, beharbada euskaraz ez dakielako.
2008
‎16 urtera arte lortzen omen dute haur gazteek euskaraz egitea, batzuetan ahalegin berezia eginez. Izan ere, taldean batzuetan izaten baita euskaraz ez dakien bakar hori; horrelakoetan bi irakasle aritzen dira bata euskaraz eta bestea gaztelaniaz. Gero eta gehiago euskaraz eta ingelesez egiten dute, udan kanpotarrak baitatoz.
‎–Hori erdalduna da?, esatean, aldiz, ez gara beti, derrigor, kanpotar bati buruz ari. Hemen jaio eta euskaldun deiturak izan arren erdalduna izan daiteke, euskaraz ez dakielako. Eta erdalduna bada, ez da euskalduna?.
‎Garbi dago Euskara Batutik abiatu behar dugula eremu erdaldunetan, baina garbi dago, era berean, Portugaleteko euskaldun berriak bizkaitarrekin izango duela harremanik gehien, eta hala Gasteizkoak bizkaitarrekin eta gipuzkoarrekin, nafarrekin Tafallakoak, eta Lapurdi eta Nafar roa Beherekoekin Baionakoak. Horrela laburtuko zaie eta errazago egingo etxetik euskaraz ez dakien ikasle horiei inguruko euskaldunekin jardun ahal izateko bidea15 Hau da, inguru erdalduneko eskola baterako hemen proposatzen dugun ereduaren arabera, euskara batuak hartuko luke lehentasuna, nahiz eta eredu bateratzaile hori modu zabalean ulertzen dugun (tokian tokiko edo inguru hurbileko ezaugarriak biltzeko joera duena) eta ez eredu murritz, estu eta gogortu baten gisa.... Tafallan, esate baterako, ezin ditugu Bortzirietako edo Sakanako bereizgarriak erabili, baina bai Nafarroa osoan hedatuta daudenak (esan/ erran, bultzatu/ bulkatu, ezer/ deus, ibai/ ugalde, eta abar... aurreragoko baten zehaztu dira zein ezaugarri diren horiek eta zein jarraibide proposatzen den ahozko eredurako eta idatzizkorako).
‎Gure ikerketa honetan, kontrako ahaleginaz jardun dugu, hau da, nahita edo nahi gabe, gizonezko eta emakumezkoentzat balio dezakeen izen baten hautuaz. Euskal izen guztiak halakoak direla pentsa dezake euskaraz ez dakienak edo euskal tradizio onomastikoa ezagutzen ez duenak. Eneka zenbatean hartu dute emakume izentzat?
‎denak daude euskararen alde, baina euskara ez da lehentasuna. Bilboko udalean, adibidez, atezainak ez dakit zer hizkuntza perfil bete behar duen lanpostua lortzeko, baina ez da ezer ere pasatzen alkateak euskaraz ez dakielako. Eskizofrenia baizik ez da transmititzen gizartera.
2009
‎Konpromiso honetan sartu ginenean konturatu ginen Kutxan betetze posibletik nahiko hurbil ginela. Oraindik Gipuzkoako bulegoren batean egon daiteke norbait euskara ez dakiena, baina jada hondar batzuk dira eta epe labur batean, kariño guztiarekin esanda, desagertzear den espeziea da. Bezeroari kalitatea eman behar bazaio bere hizkuntzan ematea izango da onena.
‎Gero Olaeta dantza taldeko erakasle batekin dantza ikasi nuen. Eta Olaeta taldean, Bizkaitarra bazakiten eta nik euskara ez nakien. Hasi nintzen akordeoia jotzen eta gero dantzan.
‎Mayor Orejaren garaiko mezu berberari jarraikiz, elebakar espainolak baztertzea leporatzen diote EAJ eta Ibarretxeri eta horren aurrean isilik gelditzea egozten diote Patxi Lopezi. Bideoak barre algarak eta txalo zaparradak eragin zituen, Anasagastik euskaraz ez dakiela edo PSE EEn izena emateko kontu korrontea eskatzen dutela aipatzean. Txalo zaparrada hori baliatu zuen Basagotik taularatzeko, entzule guztiak zutik jartzea eragiten.
‎ez dituzte ikusi ere egiten. Euskaraz ari den komunitatea arima herratu bat bezain inexistentea da euskaraz ez dakienarentzat. Inork espero ote dezake ezer onik harresi horren itzaletik?
2010
‎Mendeetan gutxitze egoeran egon den hizkuntzak, tresna balio apartekoa ere izan ez duen hizkuntzak, bestalde, itxuraz behintzat, hain balio integratzaile txikia izatea harrigarri suertatzen da. gainera, hirugarren atalean esan den bezala, hizkuntza gutxituak bizirauteko balio integratzaileak berebiziko garrantzia duela gauza ezaguna da. hori dela-eta, partaideen lekukotasunak beste kontzeptu baten bidez aztertu dira, bi mundu (bi munduko egoeran bizi) kontzeptuaren bidez, hain zuzen, euskarari eta euskarazko ekoizpen kulturalari erreferentzia egiten dietenean besteekin, nirea ez denarekin aurrez aurre jartzen direlako. dimentsio horrek zera adierazten du: euskarari lotutako mundu bat dagoela eta gizateriaren zati batek, euskaraz ez dakienak, ez daukala mundu horretara sarbiderik, gaztelaniak bideratzen duen munduarekin baino ez daukala lotura. hortaz, norbaitek pentsa lezake euskara ikasteak berez ekarriko lukeela euskararen mundura sartzea. baina nahikoa al da euskara ikastea beste mundu horretara, euskararen mundura, sartzeko?
‎Dimentsio horrek zera adierazten du: euskarari lotutako mundu bat dagoela eta gizateriaren zati batek, euskaraz ez dakienak, ez daukala mundu horretara sarbiderik, gaztelaniak bideratzen duen munduarekin baino ez daukala lotura.
‎Beharbada zapi estalgarria niri jarriko didate laster hemengo gurasoek, bertako euskara ez dakien alabaren aita izateagatik.
2011
‎Kopuruak horrela aldatu izanak bi arrazoi nagusi bederen baditu: batetik, gero eta irakasle gutxiago dago euskaraz ez dakienik, eta bestetik, euskaraz ez dakiten irakasle gehienak 50 urtetik gorakoak dira; horietako batzuek jada titulua lortzeko liberazio garaiak xahututa dauzkate. IRALE irakasleak euskalduntzeko sortu zen, eta beraz, esan daiteke hasieran zeukan egitekoa bete duela neurri handi batean.
‎Oso fragmentatuta gaude, eta banketxe edo hainbat enpresaren antzera, elkartzen hasi dugu, elkarri laguntzen eta elkar nabarmentzen. Adi­bidez, Berrian zergatik eskaintzen zaio Kepa Junkerari( euskaraz ez dakien trikitilari bakarrari) portada, eta Iker Goenagaren diskoa ez da aipatu ere egiten. Ho­rrelako mila adibide daude».
‎Euskaldunok aunitzetan bizitzen ditugun egoerak gainditzen laguntzeko teknikak landuko dira TELP tailer honetan. Honela, bilera batean zortzi lagunetik batez ez bertze guziek euskaraz jakin arren bilera osoa gaztelaniaz egiten denean, edo supermerkatuko erosketak ordaintzerakoan kutxazainari euskaraz egin eta ongi hartuko ote duen zalantzak dituenean edo, Nafarroako Gobernuko bulego batean tramiteak egiterakoan, legez euskaraz egiteko eskubidea izan arren, langileari euskaaz egin eta modu txarrean euskaraz ez dakiela eta gaztelaniaz egiteko erantzun duenean… Gisa horietako egoeratan ez gara ongi sentitzen, euskaraz egin nahi eta ezin, gehienetan gure barrengo trabengatik gainera. Beraz, egoera horiek gainditzeko teknikak landuko dira euskaraz bizitzeko hautua egin duen edozeinentzat aproposa den ikastaroan.
‎Euskara ez dakitenak orain dela gutxi arte euskaraz" erdaldunak" ziren. Harluxet entziklopediaren arabera, erdalduna da" Erdaraz mintzatzen dena, euskaraz ez dakiena"; UZEIren hiztegi soziolinguistikoan" erdaldun elebakar" horrela definitzen da: " Euskaraz batere hitz egiten ez duen pertsona, eta ez ondo ulertzen ez irakurtzen duena".
2012
‎Eztabaida publikoa denez, hona ekarriko dut Andoni Olariagak esan duena: «Guk ere notiziak gaztelaniaz kontatzeko eskubide eta behar guztia daukagu, euskaraz ez dakien jendeari, nahikotxoa dena; ez al duzue horiekin pentsatzen ala?, gure mezua helarazteko.
‎Diputatu nagusi ohia bere esperientziatik honela mintzo zaigu: «Zergatik behartzen nau euskara ez dakienak erdaraz egitera. Profesional guztiek elebidun izan lukete eta medioek jakin lukete nire prentsaurrekoetara euskalduna bidali behar dutela» (Argia,).
‎Gauzak horrela, umeen zaintzaren gainean familiek abian jarri dituzten estrategiek ondorioak dakartzate haurren hizkuntza sozializazioan. Aztertu ditudan familietan ama bakarra dago (10 FG) euskaraz ez dakiena. Bertze guztiak euskaldunak dira eta seme alabekin euskaraz egiten dute. hau da, aztergai ditugun familien 25 haurretatik (1 eta 12 urte bitartekoetatik) 23k eskolan hasi baino lehenago, etxe eta familia giroan, gutxi asko euskaraz aditu, hizketan ikasi eta mintzaira horretan eratu dituzte pertsona hurbil batzuekin edo guztiekin harremanak, nahiz eta zenbait kasutan etxe giroan gaztelania ere entzun eta hizkuntza hori ikasi.
‎...kin. ekintza eta aktibitate horiek aurrera eramateko oso garrantzitsua litzateke jolasen antolatzaileentzat helburuak argi izatea eta hizkuntza jarrerak ere bai. ezinbestekoa litzateke euskara ulertzen ez dutenak deseroso ez sentitzea, baina aktibitateak euskaraz burutu lirateke. puntu hau errespetatua izateko garrantzitsua izan daiteke euskara elkartearen parte hartzea. oso positiboa izan daiteke euskaraz ez dakien gurasoarentzat bere haurrarekin euskaraz ere jolasteko gai dela erakustea. oso positiboa izan daiteke haurrarentzat eskolatik kanpo ere bere guraso (edo aitona amonekin) euskaraz jolastu daitekeela ikustea eta, halaber, oso positiboa izan daiteke euskaraz jakin bai, baina euren artean erdaraz mintzo diren gurasoak elkarrekin euskaraz jolasten jartzea, betiere kontuan hartu delako bai gu...
‎Auzoko taldeak irekiak izatea, bi zentzutan; euskaratik urrun bizi direnenei dagokionez;" Euskaraz ez dakien edonorentzat diseinatutako Hizkuntza Hurbilpen prozesua da" (UNZALU/ ELKORO 2010: 75) Eta irekia, parte hartzaileen eremu pertsonalari dagokionez:
‎Zalantzarik gabe, erabileran aurrera egiteko, hizkuntzaren ezagutza unibertsal bihurtu beharra dago, premiazkoa da ezagutza bermatzea. Kontzeptu honek berebiziko garrantzia dauka; izan ere, zenbat bider jotzen dugu gaztelerara gure inguruan euskaraz ez dakien pertsona bat dagoelako. Ezagutza bermatu egin behar dela esaten dudanean, ez naiz ari C1 maila edo EGAren pareko ezagutzaz (hori helburu egokia litzatekeen arren).
‎Oihana Etxeberriak argi du bezero batzuek nahiago dutela finantza aholkulari euskaldun bat, euskara ez dakien beste bat baino. Joseba Kamiok uste du euskarak bere agentziari" gehiago saltzen" laguntzen
2013
‎Maila informalean, ordea, lagunarteko hizkeran, dituzte komunikatzeko zailtasun gehien; hori da gehiago landu litzatekeena, nire ustez. Gure ikasleak beste ikastetxeetako lagunekin elkartzen dira ikastolatik kanpo, eta euren artean gaztelaniaz aritzen dira; norbaitek euskaraz ez dakienean, hala egiten dute".
‎Baduen arren, kontratazio irizpideen bitartez, zerbitzua euskalduntzeko plangintza, langile finko guztiak ez dira gai erabiltzaileak euskaraz artatzeko. Horrez gainera, eskaintzen dituen ekintzetan ez dago hizkuntza irizpide zehatzik eta, ondorioz, monitoreak euskaldunak izanik ere, nahikoa da euskaraz ez dakien jendeak izen ematea, hizkuntza arau orokorra gazteleraren alde jartzeko:
‎Ainara Gorostitzuk Aldamenekoa n bildutako hamaika istorietako bat da Omarrena. Etorri berriari euskaraz eginda adierazten diogu ez dugula a priori erabaki euskara ez dakienik. Are gehiago, aspaldi ez dela Lorea Agirrek Argia n zioen bezala:
2014
‎Azaldu duenez, ibilaldi osoan partaide guztiak direnez joan kontrabandistaren ondoan, kontakizunak ongi entzuteko moduan, gidoi labur bat prestatu dute euskaraz, gazteleraz eta frantsesez, izena ematen dutenei banatzeko eta, modu horretan, azalpena norbere jatorrizko hizkuntzan jaso ahal izateko. " Kontakizuna euskaraz izango da, eta euskaraz ez dakien jendea joaten baldin bada, gidoi horrekin segitu ahal izango dio kontakizunari".
‎Oporrak edo baja hartu dituenean ordezko erdaldunak bidali izan ditu maiz Osasunbideak, eta komunikazio arazo zenbait izan dituzte. Baina medikua jubilatu eta euskaraz ez dakien beste batek hartu du lekua. Bikote nagusi horrek ezin du medikuarenera bakarrik joan, haien gaitzak adierazteko zailtasunak dituztelako eta medikuaren gomendioak ez dituztelako ongi ulertzen.
‎Beste belaunaldikoen iritziak ere bide beretik doaz, kasu honetan iritziak lanean edota euren semealaben eskoletan gertatzen denari buruz dira. Betikoa, aski da bat egotea taldean euskaraz ez dakiena edo ulertu bai baina hitz egiten ez dakiena, beste guztiak gazteleraz mintzatzen hasteko. Idatzia teknikoegia dela ere aipatu zuten talde batean, askotan gazteleraz dagoena irakurri behar izaten dutela ogasuneko, bankuko... eskutitzak ulertzeko.
‎Dena den, ez dugu inolako presiorik jaso eredua aldatzeko. Durangoko Azokan aurkezten den ekoizpen guztia ez dago euskaraz, baina zenbat gauza galtzen dituen hemen euskaraz ez dakienak, ezta. Bai, dudarik gabe.
‎Bilbaok esan duenez, kontratazio irizpideak arauz zehaztu behar dira zorroztasun handiz euskara ez dakien langilerik ez kontratatzeko. “Horrek diru asko libratuko luke gaur egun euskararen normalizazioaren alorrean gastatzen den kopururik altuena funtzionarioak euskalduntzen gastatzen baita.
‎Hau guzia euskaraz pasatzen baita alabaina, horretako dut euskaraz idazten, euskaraz pentsatua eta aplikatuko delako. Arras posible delako dantza euskaraz erakustea euskara ez dakien bati. Gonzalo bezalakoa bada euskaraz ari den pintorea onartuko dute ez euskaldunek ere.
2015
‎Orain artean lehenengo euskaraz irakurtzen ziren eta zenbait kasuetan euskaraz bakarrik, osoko bilkura aretoan bat bateko itzulpena zerbitzua dagoelako. Dirudienez, alkate orde berriak protagonismo berezia behar zuen irakurketa horretan eta euskaraz ez dakienez, gaztelera nagusitu zen bilkuraren hasieran.
‎Borondate ona aitortzen zioten, jakina, baina euskararen aldeko posizionamendua errazegi jartzen zela kritikatzen zuten, eta hala, euskaraz aritzen ez ziren edo euskararen alde ezer egiten ez zuten politikari eta enparauak haien buruak zuritzeko erabili zutela Korrika salatzen zuten: " Laister, bide hontatik, euskara ez dakienak esan ahal izango du, hitzegin ez dut, baina urtero 50 kilometro Korrika n eta 60 Kilometroak etan, osea, euskalzale kantidadea eta osasuna, no veas". Artikulua, beraz, politikari eta gobernariei zuzendua zen batez ere:
‎Euskaraz dakiena da euskalduna, baina agi danean, Txinan jaio eta bertan bizi eta bere burua txinatartzat duenari, nahiz eta euskaraz jakin, txinatarra esango genioke, hots, euskaraz ere badakien txinatarra, txinatar nazionalitatea duen txinatar euskalduna. Euskaraz ari garela, nola esango diogu euskaraz ez dakien donostiar bati, Donostian jaio eta bizi den vascoari. Ezta oraintxe oraintxengoa euskotar hitza, ezta Euskadi bera ere, nahiz, orain, azken honi, orduan eman ez zitzaion erabilera ere ematen zaion.
‎Besteek gaztelaniaz egitea eraso moduan hartu izan dugu askotan euskaldunok. Baina aitortzen badiogu euskaraz ez dakien horri gaztelaniaz egitea eskubidea dela, presioa kentzen diogu. Hortaz, jendeari galdetzen badiogu ea ulermena erabiltzeko prest dagoen, emaitza onak lortuko ditugu.
2016
‎Horretaz ohartu behar dela eta aldaketak egin behar direla aldarrikatu du: «Ahalik eta gehienengana iristen saiatu behar dugu; euskalgintza egin behar da euskaraz ez dakien jendearekin. Mantra bat moduan errepikatzen dugu gero eta euskaldun gehiago garela baina erabilera ez dela igotzen.
‎Gazteleraz hitz batzuk ezagutzen zituzten. Euskara ez zakien nafar gizon batekin ezkontzen zen emazteak aholku hau izaten zuen amarengandik eztei egunean: " senarrak erraiten duenean vamos a la cama, ohera joan nahi din, segitu!".
2017
‎Ni, nire lanagatik, egunero jartzen naiz euskaraz ez dakien eta lagunekin, seme alabekin, ilobekin eta abarrekin hitz egiteko ikasi behar duen horren azalean; oposizio bat gainditzeko edota lan finkoa edo hobea lortzeko ikasi behar duen horren azalean; behinola berea zen hizkuntza ostera berreskuratu behar duen horren azalean; lehenago inoiz berea izan ez arren, orain euskara bere sentitzen duen eta ikasi behar duen horren azalean....
‎Jarraitzen dut pentsatzen kaltegarria dela orain ere eta" Euskaraz ere bizi nahi dut" izan lukeela. Gainera diskurtsoak egituratzerakoan errealitate soziolinguistikoa aintzat hartu beharrekoa da, euskaldunok %15 eta elebidun hartzaileak %10 garenean ezinezko baita pentsatzea zerbitzu publikoen %100 euskaraz egotea, euskaraz ez dakien %75a kontra egotera bultzatuko genukeelako.
2019
‎" Harekin probatu genuen, ondo joan zen, eta kantak grabatu genituen. Inork ez du esango euskara ez dakienik!", dio Eizagirrek.
‎(9) Laburbilduz, nire iritziz gazteleraz ikastea txorrada bat da eta gainera zer izango zen euskaldun bat euskaraz ez dakiena, nik ez dut iñoiz ikusi español bat gazteleraz ez dakiena (A12)
2020
‎Beraz, badakit frantsesa, baina ez daukat zertan egin hizkuntza horretan". Jakina, euskaldunak aurkitu ditu, baita euskaraz ez dakielako lankide euskaldunari deitu dionik ere. Mutur ilunak ere ikusi ditu, euskaraz ez zekitenen aldetik; kasik beti aitzakia eman diote:
‎Nazio politikoaren edukiei erreparatzen badiegu, ezaugarri nagusia kontzientzia subjektibo hori da, norberaren borondatea. Eta borondate hori baldintzatzen duten elementuak askotarikoak dira (horregatik, euskaraz ez dakien bat senti daiteke euskotar), baina hizkuntzak eta kulturak garrantzi handia du, nire kasuan behintzat, kontzientzia politiko horretan. Edozein kasutan, ezinbestekoa da aitortzea naziokideen arteko identifikazioak askotarikoak eta konplexuak izan daitezkeela.
‎Oso arrazista delako Eroskiko harategian lan egiten duen neska beltzari zure 100 gramo indioilar gatz gabe erdaraz eskatzea zure aurreiritzi bildumak euskararik ez dakiela diotsulako.
2021
‎saioaren ikus entzuleen %18k ez dakite euskaraz. Goitiak Instagramen jartzen ditu programako errezetak, eta harrituta dago euskaraz ez dakien jende askok idazten diolako.
‎Zenbat aldiz entzun izan dugu «gehiengoak euskaraz ez dakienez, erderaz eginen dugu» edo« ¡ Eh! ¡ A mi en cristiano, que no entiendo!»...
‎...gortasun ehunekoa kalkulatzeko erabilitako formulek errealitatea baino emaitza handiagoak» ematen dituzten ala ez eztabaidan nahasi ordez, saia gaitezen hiritar guztiak bertako bi hizkuntza ofizialen jabe izan daitezen, gorago aipatutako porrot hori errepikatu ez baina, gaztelerarekin egin den bezala, euskara ere normalizatua egon dadin, inork Administrazio Publikoko sarrera itxita aurki ez dezan euskara ez dakielako.
‎Eta gero, betikoa: euskaraz eta gaztelaniaz argitaratzen duten guztien kontra, nahiz eta genukeen inolaz ere haiek gabe bizi, eta nahiz oraindik inork ez didan esplikatu zergatik erosi nukeen nik gaztelaniazko literatura euskaraz ez dakien eta interesatzen ez zaion enpresa baten eskutik, baina ez bertoko ekoizpenarentzat ezinbestekoa den enpresa batetik. Euskaraz ez dakit zer eta ez dakit nola idatzi dutenen kontra edo esan dutenen kontra edo esan ez dutenen kontra.
‎“Bere garaian, galdera honi baietza eman genion: posible al da gurea bezalako herri elebidun batean administrazioan euskara ere jakin behar dela ziurtatzea euskaraz ez dakiena diskriminatu gabe. Baina galderari baietza eman ostean, bestelako galderak sortu ziren:
‎Horrekin ez dugu esan nahi bi aktibitateetan hainbat mekanismo neuronal antzekoak izan daitezkeenik, baina, hizkuntzak beren testuinguru ideologikoan kokatutako prozesu eta aktibitate sozialtzat jotzen baditugu, ohartzen gara pertsona batek baliabide semiotiko zehatz batzuk erabiltzea edo ez erabiltzea aukeratzean hainbat faktore sozial eragiten ari direla, laborategian botoi koloredun bat aukeratzean gertatzen ez direnak, eta faktore horiek pertsonaren garapen kognitiboan eragina izan dezaketen faktoreak direla. Adibidez, euskaldun bat denda batera sartzean ohartzen bada dendariak euskaraz ez dakiela eta elkar ulertzeko modua hizkuntzaz aldatzea dela, hainbat aukera izango ditu pertsona euskaldun horrek. Aukera horien artean, erdar (et) ara pasako liratekeen bi pertsonaren garunean gertatu dena ere genuke sartu zaku berean.
2022
‎b) HERRI AGINTARIAK saia daitezela euskara bakarrik erabiltzen udaletxetako batzar, eztabaida eta agiri guztietan. Euskara sar dezatela, nahiz eta bortxaz, euren mendeko eskola guztietan, eta euskararik ez dakienik ez dezatela hartu otsein, langile eta ogipekoen artean.
‎Nik bi onura ikusten ditut: batetik, edukia beste hizkuntza batera itzuliz gero, bilatzaileetan hobeto indexatuko da, eta erabiltzaile askoz ere gehiagok aurkituko dute; bestetik, euskaraz oso eduki interesgarria ekoizten da, eta euskaraz ez dakien jendearengana iristeko aukera egongo litzateke. Elia itzultzailea, adibidez, jarrita dago zientzia.eus en, eta bisitak laukoiztu edo boskoiztu egin dira.
2023
‎Guk, baldintza agiriak aztertzerakoan, begiratzen dugu ea herri horretako errealitate soziolinguistikora egokitzen diren, eta gure lehentasuna izango da euskaraz ez dakienarentzat laguntzak eta liberazioak egon daitezen. Orduan, agiri horiek barne hartzen badituzte, ez ditugu inpugnatuko.
‎Suhiltzaile ona, jakina! Eta ahal dela euskaraz ez dakiena!
‎Ahalmen hori gauzatu ahal izateko, baldintza bat ezartzen du gero, ordea: «Ahalmen hori baliatu ahal izango da aipatu berri diren kasuetan, baldin eta, toki erakundearen barruan, euskaraz ez dakiela behar bezala alegatzen duen ezein kideren eskubideak urratzen ez badira». Horiek horrela, itzulpen bidez gaztelaniazko agiriak ematen zaizkie euskara ulertzeko gaitasunik ez duten hautetsiei.
‎«Donostiako Udalak 30 urte pasatu ditu langileak euskalduntzen; azkenean, langileak euskaldundu dira; eta, adibidez, Osasun eta Ingurumen Sailean eta Pertsonak Kudeatzekoan langile askok eta askok hirugarren edo laugarren hizkuntza eskakizuna daukate. Bat batean, haiei gainetik jar diezaiekete haien arduradun zuzena izango den eta euskara ez dakien zuzendari bat. Orduan, automatikoki, hierarkiaren eta barne funtzionamenduaren arabera euskarazko funtzionamendu guztia oztopatu egiten da.
‎PPk jarritako helegite bati erantzun dio, eta baliogabetu egin ditu EAEko udal legearen bidez euskara sustatzeko dekretuaren zenbait arau. Idatziak euskara hutsean sortzeko modua ematen zuten arau horiek, betiere bermatuta euskaraz ez dakienari gaztelaniara itzulitako dokumentazioa emango zaiola. Epaian azpimarratu dute, ordea, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan bi hizkuntza ofizial daudela, eta biek pareko izan behar dutela:
‎PPk jarritako helegite bati erantzun dio, eta EAEko udal legearen bidez euskara sustatzeko dekretuaren zenbait arau baliogabetu ditu. Agiriak euskara hutsean sortzea ahalbidetzen zuten arau horiek, betiere euskaraz ez dakienari gaztelaniara itzulitako dokumentazioa emanez. Epaian azpimarratu dute, ordea, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan bi hizkuntza ofizial daudela, eta biei toki bera eman behar zaiela:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia