|
2008
|
|
|
Gaztelaniaz argitaratuz gero, ikusezina da euskal idazlea, eta euskaraz eginez gero, aldiz, atentzio mediatiko handia jasoko du Euskal Herrian. Mirande eta Arestiren garaian" latza" zen
|
euskaraz
idazteko hautua egitea, baina gaur egun" ez hainbeste". Beste literatura batzuekin alderatuta, euskal literatura ez dagoela hain gaizki aipatu du, dirua ez dela halako arazoa, eta" usurpatzaileak" ere badaudela.
|
|
2016
|
|
|
Ekintza politikoaren mugan, engaiamendua izan daiteke. Larzabalen kasuan hala ikus daiteke,
|
euskaraz
idaztea hautua baitzen. Eta parean zer zuen, frantses literatura, frantses antzerkia.
|
|
|
Horregatik, gerla ondoko euskal kulturarentzat momentu historikoaren ulertzeko tresna gutxi utzi dizkigu. Hala ere, zenbait aldiz aipatzen ditu
|
euskaraz
idazteko hautua, Euskal Herriarekiko loturak, talde lana, Larzabalen garaia ekintzarena baitzen, Frantziaren eraginaren garaia, gerla orduan bukatua baitzen, euskara eta euskal kultura bizirik ziren garaiak, azaletik desagertzeko arriskua urrun ikusten baitzen.
|
|
2017
|
|
|
Aldiz, EHUko edo Eusko Ikaskuntzako argitalpenekin ikusten genuen legez, halako lana hartzen ez denean, euskarazko ekoizpena jaisten da. Itzulpenak ez luke zertan bakarrik gaztelaniara edo ingelesetik euskarara izan; euskarazko artikuluak ingelesera itzuliko balira, aurretik proposatu bezala, nahiko ziurra da askoz ere egile gehiagok
|
euskaraz
idazteko hautua egingo lukeela. Baina halako politikarik gabe, Iparraldea kasu, arte garaikidearekin lotutako euskarazko testuen ekoizpena arriskuan jartzen da, eta haren prekarizazioa areagotzen da.
|
|
2018
|
|
|
2018 honetan plazaratutako euskal kultur ekoizpenen kontsumoari buruzko inkesta batean parte hartu duten euskaldun askok aitortu dute, irakurtzen dutenean, erdarazko liburuak aukeratzen dituztela gehiagotan; eta zergatiaz galdetuta, euskaraz irakurtzeko erraztasun eza aipatzen dute. Bistan ei dena,
|
euskaraz
idazteko hautua egin dugunok erraz ulertzeko eran izkiriatu dugu, irakurriko bagaituzte. Badirudi, hezkuntza prozesu osoa euskaraz egin duen euskalduna ez dagoela prest euskaraz irakurtzen ahalegintzeko.
|
|
2019
|
|
|
Orduan, euskara ikastea eta
|
euskaraz
idaztea hautu politiko bat zen; gure inguruko guztiak ari zirenean edo ari ginenean planteatzen nola egin borroka herriaren alde, ba batzuek bide bat hartu zuten eta beste batzuk kulturalistak izan ginen horrela deitzen gintuzten, eta pequeñoburguesak, modu despreziatibo batean, eta nik bide hori hartu nuen. Ondoko ikasgelan zegoen Joseba Sarrionandiak beste bat hartu zuen.
|
|
2022
|
|
|
Beckettek ingelesa alboratu eta frantsesez idazteari ekin zion bere ibilbideko une batean, nahiz eta ez zuen ingelesa sekula guztiz bazter utzi. Datu hori ulergaitza izan daiteke, ezerosoa,
|
euskaraz
idazteko hautua egiten dutenen testuinguruan. Begirada zabalduta, ordea, zentzu betea izan lezake kontuak.
|
|
|
Alfonso Sastrek hainbestetan aldarrikatutako “parlatura” propio baten behar asegabea. Talde honen kasuan, kultur sustraiak erdal jatorriko erreferentzietan izanik,
|
euskaraz
idazteko hautua politikoa izan zen. Baina, ostera, euskaraz erdaraz ez besteko zailtasunekin idazteak, hizkuntza depuratzera, idazterakoan dramaturgiaren ikuspegitik bestelako hautuak egitera bideratu gintuen.
|
|
2023
|
|
|
Poesia alorrean bereziki, ekoizpena txikia denez, lekua dago espazioak aprobetxatzeko eta gure artean ahal den neurrian zabaldu eta elkar ezagutzeko. Gainera,
|
euskaraz
idazteko hautua kontzientea eta afektiboa izan ohi dela esango nuke, proiekzio zabalago bat nahi duenak aski duela gaztelaniaz edo ingelesez idaztearekin. Bestetik, burbuila efektua ere gertatzen da eta mundu endogamiko samarra izan daiteke hein batean.
|