|
2015
|
|
|
Abiapuntuan erdaldunenak ziren udalerriak euskalduntzen ari dira: euskaraz hitz egiteko gai direnen kopuruak asko igo dira udalerri horietan, eta
|
euskararen
etxeko erabilera ere igo egin da pixka bat. Zehazki, abiapuntu erdaldunena zuten udalerriak aintzat hartzen baditugu (1981 urtean bertako euskaldunak %10era iristen ez ziren horiek), ez da nolanahikoa 30 urteotan gertatu den aldaketa.
|
|
|
3.4
|
Euskararen
etxeko erabileraren bilakaera udalerri euskaldunetan (eta gainerakoetan),
|
|
|
|
Euskararen
etxeko erabilera jaitsi egin daudalerri euskaldunetan (gainerakoetan igo egin da apur bat)
|
|
2016
|
|
|
Lehen ere aipatua dudanez, Aian ez dugu aurreko daturik ezagutzen eta ezin egin dezakegu datuon alderaketatik aurreko batzuekin. Interesgarria zatekeen, herriaren deskribapeneko atalean ikusi dugun hizkuntza gaitasunean,
|
euskararen
etxeko erabileran eta euskararen transmisioan izaten ari den beherakadak kale eta leku publikoetako erabileran ere eraginik baduen aztertzeko.
|
|
|
Ondoko taula eta grafikoetan ikusi liteke zein den EAEn Euskarak ama/ lehen hizkuntza gisa (Eustat, 2017e) eta
|
Euskarak
etxeko erabilera hizkuntza gisa (Eustat, 2017f) ezagutu duten bilakabidea azken ehun urteotan, eta honek hobeto ulertzen lagundu ligukegaur egungo egoeran oraindik ditugun ahuleziak zein izan genitzakeen indarguneak.
|
|
|
2
|
Euskara
etxeko erabilera hizkuntza bakar gisa darabilten belaunaldien proportzio txikienak ere, 1937 eta 1981 bitartean jaiotakoen artean gertatzen dira(% 11/ 12/ 13 ingurukoak), 2017an 36 eta 80 urte bitartean dituztenen artean. Hau da gizartea.
|
|
|
Jabetu gaitezen ordea gure ahuldadeaz, jakinik 1937 eta 1981 bitartean jaiotakoek ez dutela ezagutu% 11/ 12/ 13an baino
|
euskararen
etxeko erabilera hizkuntza bakar/ nagusi gisa, nahiz ama/ lehen hizkuntza datua inoiz jaitsi ez% 16/ 17tik. Belaunaldi horietako gurasoek, denak euskaltzale porrokatuak izanik ere, modu naturalean lukete euskara beren familia berrietan transmititu populazioaren% 15ean baino, eta hori sekulako ahulezia da guretzako.
|
|
|
Datuak ez daudelako adin taldeetan sailkatuta. EAEko populazio piramidean 2016an 35 urtetik gora dituzten herritar erdaldunenen kopuruek literalki jaten dituztelako 35 urtetik beherako populazioan datu sendoz nabarmentzen ari garen gorakada, ez bakarrik gaitasunean, zertan ere bai, baizik eta guretzat askoz garrantzi handiagokoa dena, baita ere, euskara ama/ lehen hizkuntza eta
|
euskara
etxeko erabilera hizkuntza bakar/ nagusi gisa.
|
|
2019
|
|
|
Zalbideren ikuspegi teorikotik abiatuta, kontzeptu horiek operatibizatzeko proposamena garatu dugu berriki (Iurrebaso, 2019), gaur egun Hego Euskal Herriko udalerriei buruz eskura dagoen informazio demolinguistikoa baliatuz. Bertan, biztanleria zentsuen arabera
|
euskararen
etxeko erabilera% 60tik gorakoa den udalerriak jotzen dira arnasgunetzat. Horien barruan, arnasgune betetzat jotzen dira erabilera hori% 80a gainditzen duten udalerriak eta arnasgune erasantzat etxeko erabilera% 60% 80 bitartean duten udalerriak.
|
|
2020
|
|
|
Adinean behera joan ahala, berriz, ezagutza gero eta handiagoa da, oro har.
|
Euskararen
etxeko erabilera, berriz, ez da handia, ezta euskara etxean jasotzen dutenen kopurua ere: Nafarroako euskaldunen %35ek etxea ez den bertze leku batean ikasi dute euskaraz.
|