|
2000
|
|
|
ORAIN Euskal Herriaren beste modelo bat ofizialdu da, behintzat ezker abertzalean, zabalagoa, egiatiagoa, eta Nafarroakoaren buztanari lotuak zerbait egokitu zaigu arabarroi. Gaur onartzen da alor berdetik kanpo sortu garenok, amaren altzoan
|
euskara
ikasi ez dugunok, horiek ere Euskal Herriko jendea garela. Bestalde, arabar gazteek, euskara ikastolan edota euskaldun berrien familian ikasitakoek, Gipuzkoa edo Bizkaiko gazte gehienen fonetika daukate, eta hori euskararen onerako ez bada, bai behintzat euskaldunen integraziorako.
|
|
2001
|
|
|
(...) Zenbaitetanpertsona helduen artean eragiteak haurrengan ere eragina du. (...) Helduakeuskalduntzean eta alfabetatzean erabilera esparru berriak irabazteko gauzabagara, horrekin erakusten ari gara
|
euskara
ikastea ez dela alferrikakoahalegina. (...) Erabilera esparruak irabazi behar dira; modu honetanbakarrik kontzientzia ditzakegu gazteak».
|
|
|
Hizkuntzari bagagozkio, aski da Sabinen beste hura gogoan edukitzea: kaltegarriago dela arrotz batek
|
euskaraz
ikastea ez dakit zenbat euskotarrek euskaraz ez jakitea baino. Hor ere," euskotartasuna", dakigun oinarrietan finkaturikako zera, nagusi zen" euskalduntasunaren" aldean.
|
|
2002
|
|
|
|
Euskaraz
ikasteak ez du aparteko baliorik; ez du aitorpenik edo onespenik, alegia. Eta hori gure aurkakoa da.
|
|
|
Are gehiago, euskarazkoa da epe luzean bermatubeharko den ikasketen eskaintza zabala. Azken batean, munduko eta Europako unibertsitate askotan ikas daiteke bai gaztelaniaz eta bai frantsesez, baina
|
euskaraz
ikasteko ez dago beste aukerarik.
|
|
2003
|
|
|
Herritarrei euskara ikastearen zama arindu behar diegu. Osasun zerbitzu gehienak dohainik eskuratzen ditugun bezalaxe
|
euskara
ikasteagatik ez da ordaindu behar. Ordaintzen diren gauzak gehiago baloratzen direla dioen uste faltsua maiz izan da erabilia azken aldi honetan aurkeztekoalte rnatibarik ez dutenen aldetik.
|
|
|
Euskalduntze alfabetatzearen helburu estrategikoanorbanakoa ren borondatetik harago doa. Norberak
|
euskara
ikastea ez da nahikoa, horrekin batera hiztun berria hizkuntza komunitatean hiztun aktiboa bilakatzeak izan behar du euskalduntze alfabetatzearen xede nagusia.
|
|
2004
|
|
|
Euskararen erabilera da, azken batean, euskaldun egiten gaituena. Beste nonbait aitortua dugun bezala,
|
euskara
ikasteak ez gaitu euskaldun egiten, ikasteak besterik gabe ez gaituelako euskal gizataldearen antolakuntzan txertatzen.623
|
|
2005
|
|
|
Zortzi urtetan
|
euskara
ikasi ez eta beren burua kalean ikusi dutenean hasi dira kezkatzen egoeraz. Lotsagarria da Euskal Herriko hizkuntza ez jakitea, berek direlako eragile zuzenak ikasleoi hizkuntza hori irakasterakoan.
|
|
2006
|
|
|
• Itzultzeko asmoa edo itzuleraren mitoaren eragina. Itzultzeko asmoa duenak seme alabek
|
euskara
ikasteari ez dio garrantzirik ematen. Asmo hori, baina, kasu askotan ez da betetzen, eta haurrek euskara ikasteko aukera galtzen dute.
|
|
|
•
|
Euskara
ikasten ez duenak (kasu honetan etorkinen seme alaba gehienak) ez ditu aukera berdinak izanen: lan merkatuan lehiatzeko, hemengo kultura bere osotasunean ezagutzeko...
|
|
2007
|
|
|
Gainera, talde txikiago batzuk izango dira, sektore jakin batzuetan lan egingo dutenak; argentinarrak, kasu. Horiek
|
euskaraz
ikasten ez badute, ez baditugu maitasun berezi batekin hartzen, ez dute euskaraz ikasiko. Espainolen gaztelania ikasiko dute, askoz errazago zaie eta… Etorkizuneko terminoetan ari naiz.
|
|
|
Gure gizartearen zati izugarri handi batek, ez luke inondik inora gaindituko euskararen biziberritzearen inguruko galdetegirik errazena ere. Gure ikasle direnek ez dakite ezer askorik hizkuntz politikaz, baina are gutxiago sekula
|
euskaraz
ikasi ez dutenek. Komunikabideetan euskarari buruzko berriak oso urriak dira, eta gainera aztertzekoa litzateke zer nolako tratamendua ematen zaion gaiari.
|
|
|
Helduen euskalduntze alfabetatzean lehenengo momentutik ikasleak
|
euskara
ikasteko ez ezik hizkuntzaren egoeraz jabetu eta haren aurrean jarrera bat hartzeko ere ahalegin desberdinak egin dira. Era askotan, baina jeneralean estrukturazio handirik gabe.
|
|
|
1980aren erdi aldean AEKn
|
euskara
ikastean ez ezik, klasetik hizkuntzaren berreskuratzean ere eragingo zuen ikuspegi metodologikoa landu zen. Esan daiteke HEAren barruan proposamen hau ikastea eta normalizazioa uztartzeko lehenengo saioa izan zela.
|
|
2008
|
|
|
Rufino IraolaUdal Euskaltegiko zuzendariaZeintzuk dira Udal Euskaltegiaren helburuak. Helburua irakaskuntza den arren, euskaltegi honek erabilpenari heldu nahi dio.
|
Euskara
ikastea ez da nahikoa, jendea bultzatu behar dugu hizkuntza erabiltzera. Ikasleen artean azterketak egin ditugu jakiteko zein ingurutan bizi diren zeinekin hitz egin dezaketen jakiteko.
|
|
|
Francok gerra irabazi eta euskara debekatu zuenez, beldurra barru barruraino sartuta zuen jendeak. Ezagutzen dut
|
euskara
ikasi ez duen baserriko jendea, alde batetik beldur zelako, arestian esan bezala, eta bestetik akonplejatuta sentitzen zelako, beharbada, kaletarrek' cashero' tzat hartuko zuten edo…".
|
|
|
Nik hemen egin nezakeen ekarpen bakarra euskara ikastea zen, jendeak ikus dezan ez dela ezinezkoa. Gizarte honetan dena azkar eta erraz nahi dugu eta
|
euskara
ikastea ez da hain azkarra edo hain erraza, baina merezi duten gauzak horrela izan ohi dira. Euskararen bidez Euskal Herria ezagutu nahi zenuela aipatu duzu.
|
|
2009
|
|
|
Mutur batetik esango digute: " Badira 30 urte euskara ofiziala dela, oraindik ere erdaldun izaten jarraitzen baldin badute eta
|
euskara
ikasi ez badute, euskara bost axola zaielako edo euskararen etsai direlako da hori, hor konpon jende hori!, horiek euskara ikastera behartu behar dira eta kitto!". Beste muturretik, berriz, honelako zerbait esango digute:
|
|
|
Kontuan hartzen badugu euskal hiztunen kopuruaren hazkundea euskaltegiei eta bereziki hezkuntza sistemari zor diegula eta, euskal hiztun berri guztiak zorionez elebidunak izaki bi hizkuntza (bederen) erabiltzen dituztela, horrexegatik bakarrik ere normala da ezagutza eta erabilera neurri bertsuan ez haztea,
|
euskara
ikasteak ez baitu esan nahi handik aurrera euskaraz baino ez dela jardungo euskaldun berria.
|
|
2010
|
|
|
2. "
|
Euskara
ikasten ez direla ari eta horretarako asmorik ez dutela" diotenen arrazoi nagusiak bi motatakoak dira. Alde batetik motibazio pragmatikoa edo instrumentalarekin lotzen direnak:
|
|
|
...sarri askotan, gazte denak euskaldunak direla, hau da, euskaraz normaltasun eta naturaltasunez berba egiteko gaitasun nahikoa dutela, onartuz. irakurketa sinplista horren ondorioz, gazteen erabilera urria dela-eta, harridura erakusten dute, ez dute ulertzen nola euskaraz primeran(" perfectamente") jakinda ez duten askotan hizkuntza horretan hitz egiten. harridura erakusten dutenen artean
|
euskaraz
ikasi ez izanagatik frustrazio sentimenduak egoten dira eta frustrazio hori haien pertzepzioetan proiektatzen dute: haiek euskara ikasten saiatu dira eta ez dute arrakastaz lortu; hori dela eta, frustrazioa sentitzen dute; gazteek, berriz, aukera denak izan omen dituzte, ikasi dute baina ez dute erabiltzen. beste alde batetik, heldu euskaldunek, egoeraren zailtasunaz jabeturik, ez dute harridura erakusten, irakurketa errealistagoa egiten dute. inguru elebidunetan (hau da, nahikoa euskaldunak direnetan) ere gazteek euskara erabiltzeari uzten omen diote eta aro hori euskararentzat oso txarra dela baieztatu da. hauexek dira heldu euskaldunek gazteek beti euskaraz ez egiteko aipatu dituzten arrazoiak:
|
|
|
Integrazioa oso gai zabala bada ere, nazio sentimenduaren gaiarekin amaituko dugu atal hau, ondoren, gai politikoekiko jarrerak agertuko ditugun atalean, gertuko gaiak landuko baditugu ere. Finean, nola ulertzen dute etorkin hauek, inoiz abertzale bozkatu ez eta
|
euskararik
ikasi ez dutenak, nazio atxikimenduaren afera. Zer da eurentzat euskal herritar izatea?
|
|
2011
|
|
|
Nafarroako AEKren taldeen mapa irudikatzen ahal duzue zerrenda horretan. Etxean edota eskolan
|
euskara
ikasi ez duten herritar askok euskara ikastea erabaki dute eta horren ondorioz han eta hemen aritzen gara AEKideok. AEKren helburu nagusia euskararen normalizazioa da, euskaraz bizi nahi duen herria, eta horretan gure ekarpen nagusia euskalduntze lana dugu; beraz, zoriontzekoa da herritar horien ahalegina, denboran eta dirutan, euskara haien eguneroko hizkuntza bihurtzeko asmoz.
|
|
|
Emozioetatik ikastea. Dantza, euskal kantak edo bertsolaritza ikastea, eta
|
euskara
ikasten ez hastea liburuetatik edo gramatikatik. Euskara zerbait egiten dugun bitartean, zerbait sentitzen dugun bitartean ikastea da ideia?.
|
|
|
Zientzia Fakultatean Sailetako Zuzendarien Batzarrak onartu zuen 1979ko urrian euskara irakasgaia sortzea aukerazko gehigarri gisa. Hau da,
|
euskara
ikasteak ez zuen beste hautazko bat ordezten, gehigarria zen. Irakasle euskaltzaleek ez zuten onartu eta gaia Fakultateko Juntara eraman zuten.
|
|
2012
|
|
|
Baieztapen horietatik ondoriozta dezakegu euskaldunok euskararekiko ditugun gabezien eta betebeharren zama besteen lepoan jartzen dugula:
|
euskaraz
ikasten ez dutela, euskaldunak erdarara kutsatzen dituztela, ez direla integratzen, erdal ereduak nahiago dituztela, eta abar. Baina nondik sortzen ditugu epai hauek?
|
|
|
HABEko euskaltegietan, ikasleen laurdenek 16 urte dituzte. Eskolan
|
euskara
ikasi ez duten seinale. Edo segitu nahi dutela, edo hobetu.
|
|
|
Aldiz, tituluak ematea baino bide egokiagoa eta" normalizatzaileagoa" dela esan zuen Kultura sailburuak. Hezkuntza arduradunak gaineratu zuen dekretuarekin euskaraz ikasten duten ikasleenganako" injustizia" amaituko dela,
|
euskaraz
ikasi ostean ez zaielako maila frogatzeko eskatuko, gaztelaniarekin horrelakorik ez dela gertatzen. Dekretuak ikasle askorentzat" askatzea" ekarriko duela," askok orain dirua eta denbora xahutu behar dutelako euskara maila frogatzen".
|
|
|
Laburpena. Arratiako hamaika ikastetxeek azken hamabost urteetan hizkuntza normalkuntza proiektuak garatzen dabiltza –eusko Jaurlaritzako ulibarri programaren baitan bertako ikasle jendeak
|
euskara
ikasi ez ezik, auzoan eta kalean euskaraz gehiago egin dezan, eroso eta natural, euskararen normalizazioari ekarpena egin nahirik. horretarako, peter Sengek eraldatze prozesuen azterketarako proposatu duen hamar erronken eredua oinarri eta urtxi Barrenetxeak eredu horren egin duen moldaketaz baliatu da egilea. Funtsa horrekin, Arratiako ikastetxeek elkarlanean eta inguruko kultur eragileen laguntzarekin zer nolako erantzuna ematen ari diren azaldu eta, aldi berean, hausnarketari eta emaitzen balioespenari ekiten zaie.
|
|
|
Arratia eskualdeko hamaika ikastetxeek azken hamabost urteetan hizkuntza normalkuntza proiektuak garatzen dabiltza. Ikastetxeetako hizkuntza normalkuntza proiektuak hizkuntza plangintza mota bat dira; ez dira sortu gizarte osoko errealitate soziolinguistikoa eraldatzeko xedearekin, bertako ikasle jendeak
|
euskara
ikasi ez ezik, auzoan eta kalean mintzajardun arruntean ere eroso eta natural euskaraz egin dezan baizik.
|
|
2013
|
|
|
Aitor Zabala Andoain (Gipuzkoa) «Nire familia eta lan giroa euskalduna da, eta gure hizkuntza da. Niretzat
|
euskara
ikasteak ez du inolako esfortzurik esan nahi, euskaltegira oso gustura joaten naizelako. Nire helburua euskaraz bizitzea da.».
|
|
|
Emunen plangintzak aurreikusten duen bezala, ezagutzaz gainera erabilera ere bultzatu beharra dago, baita motibazioa ere. Horregatik, Tafallako Fagorren,
|
euskara
ikasi ez ezik, hizkuntza praktikatzeko jarduerak ere antolatzen hasiak dira. Ohar orokorretan euskara erabiltzen dute, eta erabilera bultzatzeko bazkaltegiak sortu:
|
|
2014
|
|
|
Orduko eskola umeak dira euskaltegiko lagunak, eta ondotxo dakite hori. Jose Antonio, adibidez,
|
euskaraz
ikasi ez duen bakarra da bere etxean. Neba arrebetan gazteena zenez, ikasketak egingo zituela erabaki zuten gurasoek, eta gaztelaniaz egiten zioten:
|
|
|
Nafarroan euskararen inguruko zubigintza lan handia behar dela uste dut. Nire ustez, Nafarroak euskaldun gehiago bezainbeste behar ditu gaur
|
euskara
ikasi ez arren hizkuntza naturaltasunez eta konnotazio ezkorrik gabe bizi duten erdaldunak, hau da, biharko belaunaldi euskaldunago baten bideratzaile izan daitezkeenak. Hor ere erein beharra dago, eta fruituak dira egun batetik bestera jaso.
|
|
|
Eredu horren barruan, euskaraz irakasteko hautua eginda dago; beraz, urteetan ikasleek euskaraz ikasteko aukera izan dute eta izango dute. Baina, zoritxarrez, oraindik ere
|
euskaraz
ikasteak ez dio norbanakoari aipatutako hizkuntzan egunerokotasunean bizitzea bermatzen. Hortaz, argi dago euskaraz bizitzeko hautua pertsonala dela, ez hezkuntza sistemak ematen duen zerbait.
|
|
2015
|
|
|
Seduzitu egin behar omen dugu jendea euskarara etor dadin, erakargarri bihurtu behar dugu euskara eta
|
euskara
ikasten ez dutenei sinestarazi behar diegu altxor bat galtzen dutela. Hizkuntzen elkarbizitzaz hitz egiten ere, sarri entzuten ditugu hamaika" euskal" eragile eta politikari.
|
|
|
Izan ere, gizartean medikuek euskaraz ez jakitea nahikoa onartuta dago, nahiz eta askok nahiago luketen medikuarekin euskarazko harremana izatea. Horrela bada, medikuntza
|
euskaraz
ikasteari ez die onura berezirik ikusten; bai, ordea, arazo eta kalte ugari, zentzu gabeko zurrumurruetan oinarrituta egon arren.Euskaraz jakinda gazteleraz ikasteko hautua egiten duten ikasleek hainbat zalantza izaten dituzte matrikula egiteko orduan. Euskaraz ala gazteleraz ikastea aukeratu behar dutenean, zenbait mitorekin topo egin, eta, azkenean, erdaraz ikastea erabakitzen dute.
|
|
|
100 orduan euskaraz egingo den batzar baten egoteko modua… Esperimentatu beharreko esparrua da.
|
Euskara
ikastea ez da doan. Doakoa izan luke. Baliabide ekonomikoak behar ditugu.
|
|
|
Momenturik hunkigarriena, Adrian Marturet bederatzi urteko haurra gogora ekarri delarik: bere herrian
|
euskaraz
ikasterik ez zuen eta Lizarrara joan behar zuen egunero. Bidean hil zen 1999an.
|
|
2016
|
|
|
Bitartean, orduan, zer? Zer egin behar da Euskal Herriko erdal komunitate osoak beharrizan demokratiko hori betetzen ez duen bitartean, denek
|
euskara
ikasten ez duten bitartean gu beraiekin euskaraz (ere) eroso mintzatu ahal gaitezen moduan?
|
|
2017
|
|
|
Bere iritziz, uste okerrak dituzte.
|
Euskaraz
ikastea ez da desabantaila, nahiz eta gero gaztelaniaz ikasten jarraitu: " Gaztelania eta ingelesa gero ere erabiliko dituzte eta terminologia ikasiko dute.
|
|
|
Gazteek euskarari atxikitzen dizkioten balioak, kontzientzia eta konpromisoa ere kontuan hartu ditu Aiestaranek: "
|
Euskara
ikasteak ez dakar halabeharrez hizkuntzarekiko identifikazioa ezta konpromisoa ere". Identitatearekin nahasita egon ohi da faktore integratzailea; batzuetan oso erreala da, baina ia denean gaztelaniaz bizi diren askorentzat euskara ez da integratzeko hizkuntza.
|
|
|
29. "... pentsatzen dut Christine ezagutu izana eta berak euskara praktikatzea nahiz eta erregiokoa ez izan, horrek agian gogoeta eragin zidala, nire buruari esaten nion, nola da posible ni bertakoa izaki
|
euskara
ikasi ez izana, orduan hasi nintzen konturatzen...".
|
|
|
Euskal etxeetan beti eman zaio garrantzia dantzari eta gu ere hiru urterekin hasi ginen, gure gurasoek lehenago egin zuten bezala.
|
Euskara
ikasteari ez nion zentzu berezirik ematen hasieran. Dantza ikasten nuen bezain era naturalean hasi nintzen aukera sortu zenean.
|
|
|
|
Euskara
ikasi ez bazenu bertsoak ez zenituzke ulertuko…
|
|
|
Orain arte EAEn egin den hizkuntza politika kritikatzen dugu bereziki liburu honetan. Gure ustez, eredutik datozen belaunaldietan euskaltzaletasunik gabeko euskalduntasuna erein da, eta
|
euskara
ikasteak ez dauka loturarik erabilerarekin. Euskaldun izateko modu edo identitate horrek ez digu balio euskararen eta euskaldunon egoera normalizatzeko.
|
|
|
Euskara ikastea doakoa izanen dela azpimarratzeaz bat, honako mezu hau zabaldu nahi izan dugu:
|
euskara
ikasteak ez duela preziorik, mundu oso bat irabazten baita.
|
|
2018
|
|
|
Latza da aitortzea, baina egindako esfortzuak ez du ekarri pareko emaitzarik. Zuzenbidea ikasten amaitu eta lanera salto egiterakoan konturatzen zara
|
euskaraz
ikasteak ez dizula balio izan. Are gehiago, zenbait kasutan kaltetxoa ere ekarri duzula konturatzen zara (kaltea, batez ere, terminologia teknikoan eta).
|
|
|
Bai. Zergatik esan zidaten Batxilergoan
|
euskara
ikastea ez zela derrigorrezkoa eta orain zergatik esaten didate lanerako derrigorrezkoa dela?
|
|
|
Agian horregatik konektatzen zuen hain ongi Imanolekin, hura ere fantseszalea izaki. Pharosek sekula
|
euskararik
ikasi ez duen arren, euskaraz abesten duten kantariak maite ditu, ororen gainetik. Euskaldunek sinpatia piztu eta grazia egin zioten hasieratik.
|
|
2019
|
|
|
|
Euskaraz
ikastea ez da erdaraz ikastea baino artifizialagoa. Ikastea ez da ezikasiari ezartzen zaion zigorra.
|
|
|
Inkestatu horrek euskara batuaren ez ezagutzearen bi ondorio ezkor azaltzen ditu: " Iparraldeko anitzek ez dute (ongi) konprenitzen, bereziki ikastolan edo eskolan
|
euskara
ikasi ez duten horiek. Ondorioz, batua ez dute onartzen (beren) euskara bezala, beren euskara propioa pixka bat mespretxatzen dute".
|
|
2020
|
|
|
Migrazio erdalduna herri euskaldunetan: euskararen inguruko bizipenak eta iritziak ikerlanean udalerri euskaldunetan bizi eta
|
euskara
ikasi ez duten hemeretzi lagun elkarrizketatu dituzte. Egileak Enara Eizagirre, Edurne Urrestarazu eta Ekhi Zubiria dira eta UEMAren Iñaki Arregi beka irabazi dute lan horri esker.
|
|
2022
|
|
|
Zoritxarrez,
|
euskara
ikastea ez da doakoa Euskal Herrian, eta migratzaileak euskalduntzeko sare sendorik ere ez da antolatu, ez instituzioetatik, ez herrigintzatik. Hala izanik, euskara harrera hizkuntza izatea nahi badugu, hainbat norabidetan egin behar dugu lan.
|
|
2023
|
|
|
— Badakite euskara hizkuntza minorizatua dela baina
|
euskaraz
ikasteak ez dituela etorkinak beste minorizazio batera eramanen, eta emaitza, aldiz, kontrakoa izanen dela?
|
|
|
Ondoko hausnarketa honetatik abiatu gara:
|
euskaraz
ikastea ez da nahikoa; ereduak benetan umeok euskalduntzeko, hiru transmisio multzotan eragina izan behar du, hots, etxeko giroan, eskolan eta aisian.
|
|
|
Nola ez ahantzi Bidarrain iragandako ikastaldiak, gutariko batzuk bertan ezagutu zintugunekoa. Berrogei hegoaldear lau hilabetez
|
euskara
ikasten ez zen ohikoa, eta zure bisita ukan genuen. Hastapenetik iduritu zitzaugun zure euskalduntasunak ez zuela mugarik, eta begitarte zabalak zintzotasuna agertzen zuen.
|
|
|
Egia esan, zoriontsua eta pozik sentitzen da norbera, datorren herritik etorri eta aurrera egiten ikusita. Pena ematen dit, nire seme alabak
|
euskara
ikasten ez aritzea, baina laster hasiko direla espero dut. Haiek ni baino ikasteko gaitasun handiagoa duten adinean daude.
|