|
2002
|
|
|
• Euskalgintzatik aparteko sektore pribatuko hainbat erakundetan euskararekiko garapen positiboa eman da azken urteetan. Ehundaka eragile ari dira
|
euskararen
erabilera areagotzeko neurriak hartzen eta 60 enpresa inguru euskalduntze planak garatzen ari dira.
|
|
2003
|
|
|
Eta pentsaera desegoki hori guztiz nagusitu zitzaigun. Akaso erosoa zitzaigulako,
|
euskararen
erabilera areagotzeko beharrezkoa zen giza taldeetako hizkuntz ohituren aldaketa, hizkuntza ikastea baina zailago eta konplexuagoa baita.
|
|
|
" berezko nahiz kulturazko transmisioaren" bidez (Txepetxen hitzetan) euskarazko gaitasun nahikoa lortu duten ume, gazte edo helduak euren gizatalde etnokulturalaren hizkuntza gutxitua (euskara gurean) indartzera datoz, baldin eta" soziokulturazko muga hesi" horiek oraindik existitzen badira. Hau da, euskaldundu diren horiek euskaraz jarduteko baldintza egokiak dituen hiztun komunitaterik aurkituz gero,
|
euskararen
erabilera areagotuko dute, seguru aski. Horrela uler daiteke Gipuzkoa eta Bizkaiko zonalde batzuetan antzematen den kale erabileraren gorakada.
|
|
2005
|
|
|
Horri lotuta, euskararen lurralde ezberdinetan
|
euskararen
erabilera areagotzeko neurri egitarau estrategikoak eta baliabide zenbait hitzartzeko gai izan genuke, bertako lurraldeotako eragileekin, eta publikoekin bereziki. Neurri batean, Iparraldeko eta Nafarroako euskararen egoera bai baita EAEren erantzukizuna, Nafarroa eta Iparraldearentzat ere euskarak EAEn duen egoera beraien ardura ere baden bezalaxe.
|
|
2006
|
|
|
Merkataritzako hainbat sektoretan euskararen erabilera sustatzeko asmoz, orain dela bi urte, Buruntzaldeko Udaletako euskara batzordeak eskualdeko jatetxeekin aritu ziren elkarlanean. Iaz arrandegietan eta harategietan
|
euskararen
erabilera areagotu nahian ibili ziren. Aurten, berriz, ile apaindegiak lantzeaz gain, fruta dendekin ere aritu dira lanean.
|
|
2007
|
|
|
Mugimendu gazte honek mende laurdenean sortutakoa ez da ahuntzaren gauerdiko estula: 90 Euskara Elkarte federatu, 300 langiletik gora, 10.000 bazkide baino gehiago, 50 tokiko hedabide, 40 mintzapraktika programa, ehunka kultur ikuskizun, tailer, lehiaketa, bertso eskola eta jaialdi herriz herri, elkarteak, saltokiak eta ostalaritza euskalduntzeko hamaika programa… horiek denak
|
euskararen
erabilera areagotzeko helburuaz antolatuak. Euskara Elkarteen mugimenduaren gaztaroan egin dira horiek guztiak, baina 25 urterekin motxilan gaztaroa atzean utzi eta garai berriei heldutasunez heltzeko momentua izan daitekeelakoan nago.
|
|
|
Buruntzaldeako Udalen eta Gipuzkoa Donostia Kutxaren artean
|
euskararen
erabilera areagotzeko hitzarmena sinatu zuten aurreko ostiralean, Donostiako Kutxako ekitaldi aretoan. Bertan, Xabier Alkorta Kutxako Zuzendari Nagusia, Maria Jesus Aranburu G.F.A.ko Kultura Diputatua eta Astigarra, Hernani, Lasarte Oria, Urnieta, Usurbil eta Andoaingo alkateak eta udaletako euskara teknikariak bildu ziren hitzarmena sinatzera.Udaletxeetako ordezkariek azaldu zutenez," langileen artean eta herritarren artean euskararen erabilera gehitzeko asmoz ahaleginetan ari gara Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiaren (EBPN) esparruaren barruan" eta Gipuzkoa Donostia Kutxak dituen bulegoak topagune ezin hobeak direla euskara erabiltzeko adierazi dute.Gipuzkoako Donostia Kutxak, euskararen alde egiten ari den lana azpimarratu nahi izan zuen:
|
|
|
Hizpide ditugun 2011ko bi ikerlanen kasuan, interbentzioaren eraginak azal lezake erabileraren zenbait bilakaera. Adibidez, zergatik
|
euskararen
erabilera areagotu den gehienbat hizkuntza plangintzaren bat ezarri den eremu formaletan, eta zergatik eremu horietako erabilerak aurrea hartu dion interbentziotik at gelditu diren eremu informaletakoari (ondorioen I. 1 puntua).
|
|
2008
|
|
|
Nafarrek ere izan zuten lekua jardunaldian zehar. Atarrabiako nerabeekin
|
euskararen
erabilera areagotzeko egiten duten esperientziaren berri eman zuten. Egitasmoan parte hartzen ari dira Udaleko euskara departamentua, herriko euskara elkartea eta ikastetxeak.
|
|
|
Toki administrazioan
|
euskararen
erabilera areagotzeko ez da nahikoa langileak gaitzea. Horrez gain, edo horren gainetik, lortu litzateke langileek euskaraz lan egitea itzulpenetara jo behar izan gabe.
|
|
2009
|
|
|
Artikulu honetan Buruntzaldeko Udalek bideratutako egitasmoaren barruan Andoaingo Aita Larramendi ikastolan (www.andoainikastola.net) burutu den tailerraren nondik norakoa biltzen da. Tailer honetan, adimen emozionalaren lanketa eta familia barruko
|
euskararen
erabilera areagotzeko esku hartzea uztartzen saiatu gara.
|
|
|
1991 arte ez zen inon euskara planik egin. Aurretik
|
euskararen
erabilera areagotzeko lanik egina bazen ere, ELAY Taldean egin zuten euskararen erabilera sustatzeko lehen proiektu pilotua, Elhuyar aholkularitza enpresaren eta Hizkuntza Politika Sailburuordetzaren laguntzarekin. Lan-talde batek aurkeztutako ideia Zuzendaritzak asanbladan proposatu zuen, eta denek onartu zuten proiektu hari ekitea.
|
|
|
Agintariek euskaraz idatzitako errotulu komertzialak kentzeko agindu zuten.Kalean erabiltzea ere debekatu zen. Berez, Donostian, tropa frankistak sartzean,
|
euskararen
erabilera areagotu egin omen zen protesta moduan, baina horrek euskara debekatzea ekarri zuen eta kalean erabiltzen zutenei isunak jartzea. Beasaingokomandante militarrak espresuki debekatu zuen Ave Maria otoitza euskaraz hastea, hots, Agur Maria esaerarekin.
|
|
|
Hartarako, errektore talde berriak beharrezkoak diren ekimen guztiak bultzatuko ditu, gizartean dauden unibertsitate mailako prestakuntza beharrei begira erantzun egokiak abian jarrita. Besteren artean, unibertsitateak titulu gehiago eskaintzea,
|
euskararen
erabilera areagotzea, EHUko finantzaketa hobetzea, goi mailako tituludunak merkaturatzea, unibertsitate bizia lortzea eta ikerketaren alde apustu egitea aipatu ditu Goirizelaiak.
|
|
|
bultzatzeari uko eginez edo trabak jarriz. Hizkuntza pluraltasunaren eta bizikidetzaren beraien exijentzia propioa da gaur egungo
|
euskararen
erabilera areagotzen ahalegintzea, eta, beraz, euskararen erabilera, berez haziko ez denez, pixkanaka gehitzea ekarri dezaketen neurriak sustatzea.
|
|
|
Egoera hori pixkanaka iraultzea da herri aginteek aipaturiko dekretuaren eskutik abian jarri duten prozesuaren helburua. Hortaz, dekretu honek lortu nahi duena da, esparru pribatuan, zehazki esanda, kontsumitzaile eta erabiltzaileen merkataritza harremanetan?,
|
euskararen
erabilera areagotzea eta herritarren hizkuntza eskubideak bermatzea. Batzuentzat gehiegizkoa, beste batzuentzat gutxiegi:
|
|
|
Ikuskizun dago, beraz, dekretuaren betetze maila, ikuskizun dago dekretuaren aplikazioan sortu litezkeen gorabeheren eta zailtasunen neurria, ikuskizun dago herri aginteek dekretua aplikatzeko egingo duten ahaleginaren neurria eta, arrakastarik izatekotan, ezinbestekoa den sustapena bultzatzera jarriko dituzten bitartekoen egokitasuna. Nolanahi ere,
|
euskararen
erabilera areagotzeko bide luzean, urrats kualitatibo sendoa dakarren araubidea da hau. Izan ere, lurreko telebista digitalaren kontzesioak arautzeko 2006an plazaraturiko dekretuaren ondoan, kontsumitzaileen hizkuntza eskubideei buruzko araubide hau baita esparru pribatuan hizkuntza pluraltasuna sustatzeko eta euskararen erabilera bultzatzeko Euskal Autonomia Erkidegoan sekula onartu den eta indarrean dagoen lege araudirik aurreratuena eta, ziurrenera, konplexuena ere bai.
|
|
|
eredu berri baten argitara aztertu behar ditugu, aurrerantzean, euskararen aurrerabideari dagozkion kontuak.
|
Euskararen
erabilera areagotzea dugu helburu, baina gizarte demokratiko batean erabilera inposatu ezin denez, eta, garbi esan dezagun, hizkuntza kontuetan ere ezer inposatu nahi ez denez?, hiztun bakoitzaren borondatezko atxikimendua da sustatu beharreko aurrerabiderako elementu nagusia.
|
|
|
Zergatik tematzen dira gure hizkuntzaren bilakaera tunel beltzetan irudikatzen, guztien ahaleginari esker, argiuneak direnean ilunguneen gainetik nagusi? Begien bistakoa da euskarak hobetzen jarraituko badu oraindik ere hainbat belaunalditan, ezinbestekoa izango dela
|
euskararen
erabilera areagotzeko urratzeke dagoen bide" luze eta malkartsua" etenik gabe egitea, ezinbestekoa ezbairik gabe. Ez al dira ohartzen, bide hori gero eta jende gehiagok egitea helburu bada, ez dela batere lagungarri, oztopo baizik, euskararen mezulari ortodoxoa jendaurrean beti haserre, goibel, akuiluaren ordez makila eskuetan duela eta negar malkoetan blai azaltzea?
|
|
2010
|
|
|
Azken urteetako hausnarketen ondorioz norabide berria hartu dute lan metodologiari dagokionez. Astebeteko epean, eta egindako neurketen arabera, haurren arteko
|
euskararen
erabilera areagotu egiten zen, astelehenetik ostiralera. Baina epe laburreko bilakaera zen han gertatzen zena, eskolara itzuli eta euskaraz egiteko amuak eta testuingurua desagertuta, erabilera berriro jaitsi egiten zen.
|
|
|
Atera berri ditu Kontseiluak (Euskal Herrian euskaraz lanean diharduten berrogeita hamasei erakundeetako ordezkariek osotutako erakundeak) horretarako bide izan daitezkeen bi liburuxka eder: Ikasle euskaldun eleanitzak sortzen eta
|
Euskararen
erabilera areagotzeko estrategiak eskolatik abiatuta.
|
|
|
2 Komunitate sentimenduaren ustezko galeraren harira, herrialde garatuetan zabaldu den kezkaz, ikus, besteak beste, Putnam, 2002 Euskal gizartea, bestalde, hiztun komunitate bik osatua irudikatu da zenbaitetan, 90eko hamarkadan, batez ere. Nolabaiteko arrakasta lortu zuen gogoeta horrek, beti ere
|
euskararen
erabilera areagotzea helburu zuena. Ikus, adibidez, Sarasua, 1997.
|
|
2012
|
|
|
Langileak motibatzea beharrezkoa da, baina dinamika horrekin batera beste alor batzuk bermatu behar dira: langileak euskarazko lan tresnak behar ditu, prestakuntzan euskarak presentzia nabarmena izan behar du, barne hezitzaileek euskaraz jakin behar dute, eskualde euskaldunenetan
|
euskararen
erabilera areagotze aldera hitzarmenak sinatzen jarraitu behar dugu hango eta hemengo udalekin... Nabarmendu nahi nuke Euskadiko Kutxan azken hilotan garatzen ari garen berdintasun plana euskara hutsean ari garela lantzen.
|
|
|
Guztira, 315 lankidek osatzen dugu gaur egun taldea. Eta horren jarrera aktiboa ez duten lankideekin, hainbat ekintza bideratzen dira barne harreman formaletan eta informaletan
|
euskararen
erabilera areagotzeko: mintza saioak antolatu, banakako konpromisoak lotu, Intranetean euskarari ezinbesteko presentzia eman...
|
|
|
Beste botila erdi huts bat: ezagutza handitzeak ez du berez ekarri
|
euskararen
erabilera areagotzea; duela hogei urteko gazteek baino gutxiago erabiltzen dute euskara gaurko gazteek. Gazte elebidun gehienak eskolak edo euskaltegiak euskaldundu ditu, baina inguru erdaldunean bizi dira.
|
|
|
Ikerketa aurrera eraman ahal izateko, lehenik eta behin,
|
euskararen
erabilera areagotzeko plana abian zuten zazpi enpresetako langileei galdetu zitzaien proba batean parte hartu nahi zuten. Oniritzia jaso ondoren, banakako elkarrizketen bitartez euskararekiko jarrera eta erabilera neurtu zen, horixe izan zen langile bakoitzaren hasierako abiapuntua edo momentu hartako jarrera eta erabilerari zegozkien puntuazioak, jarreraren eta erabileraren abiapuntua edo lehenengo neurketa; lehenengo neurketa egin ostean ikerketan parte hartu zuten taldeei tratamendu bana esleitu zitzaien.
|
|
|
12 Enpresan
|
euskararen
erabilera areagotzeko iritziak eman eta proposamenak edotairadokizunak egiten ditut.
|
|
|
Jarraipen taldeko langileei helarazitako mezuen adibideak ikus daitezke 1 irudian. Mezuen helburua pertsuasioaren bide periferikoa erabiliz euskararekiko jarrera eta
|
euskararen
erabilera areagotzea zen. Horrela, mezuen bidez euskara gehiago erabiltzeko gogorarazteaz gain, pentsamenduan ere eragitea nahi izan zen.
|
|
|
Emaitzek bat egiten dute beste ikertzaile batzuek aurkitutakoarekin (Petty eta Cacioppo 1981, 1986a eta 1986b; Haugtvedt eta Petty, 1992 eta Petty eta Wegener, 1999), non jarrerak eta portaerak aldatzeko helburuarekin erdiko bidean oinarritzen den pertsuasio estrategiak sortzen duen aldaketa nabariagoa eta iraunkorragoa den. Hortaz, euskararekiko jarrera oso ona izanda
|
euskararen
erabilera areagotu baliteke ere, nabarmenkiago areagotuko da erdiko bidean oinarritutako pertsuasio estrategiak erabiliz; alegia, euskararen gaineko pentsamenduan edo kognizioan eragiten bada. Portaera aldaketa erabaki hartze esplizitu, konprometitu, kontziente eta informatuarekin dago lotua, eta lortutako emaitzen gainean egiten diren kausa egozpenen menpe dago (Weiner, 1986).
|
|
|
Arexolaleiba, J. L. (2003): Lan munduan
|
euskararen
erabilera areagotzeko planak, <http://www.erabili.com/ zer_ berri/ berriak/ 1052398751>,.
|
|
|
Eskualdean eragiteko asmoa badugu. Eskualdean eta Gipuzkoan.Udazkenerako galdera litzateke, baina
|
euskararen
erabilera areagotzeko baliagarria izango da Kilometroak.A.L. Bai, hori bermatzea hala ere zaila izango da. Baina eragin dezake euskararen aldeko sentimendua areagotzeko.
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiari dagokionez, berriz, euskaraz bizitzearen aldeko apustu garbia egin duela gogora ekarri dute;" horixe da bere hizkuntza politikaren ildo nagusia. Gogoan izan behar da, bestalde, Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiak, Eusko Legebiltzarrak 1998an onartutakoak, helburu zehatzak ezartzen dituela enpresen munduan
|
euskararen
erabilera areagotzeko".
|
|
2013
|
|
|
Eurek egindako lana txalotu du Arritxu Zelaia elkarteko presidenteak: " Bertako ostalari, merkatari, elkarte nahiz enpresek Bai Euskarari egitasmoarekin eta lan mundua euskalduntzeko helburuarekin erakutsitako konpromisoaz gain, lan jardunean
|
euskararen
erabilera areagotzen jarraitzeko helburua berresten dute urtez urte". Bestalde, Antzuolako Elay enpresako kidea da Anaje Narbaiza, eta enpresan garatutako euskara planagatik eman diote saria.
|
|
|
Gertuagoko adibide gisa, honakoa aipatuko nuke hemen:
|
Euskararen
erabilera areagotzeko estrategiak eskolatik abiatuta/ Estrategias para fomentar el uso del euskera desde la escuela/ Stratégies pour développer l´utilisation de la langue basque à partir de l´école izeneko liburu hirueleduna (Kontseilua, 2009), orain arte dakiguna bildu nahian ere (Txostenean esaten denaren osagarri modukoa guk har dezakeguna ere pentsatuz, Framing Berriaren helburu bat del...
|
|
|
• Erabilera neurtzeaz gain, eragiten duten lau aldagaiak neurtzea oso garrantzitsua da,
|
euskararen
erabilera areagotzeko estrategiak definitzeko. Gure helburua erabileran eragitea denez, lau aldagaien egoera ezagutzeak errealitatea hobeto ulertzen eta, beraz, eragiteko moduan gehiago asmatzen laguntzen digu.
|
|
|
Arrazoi hori izan da Euskaraz bizi bizi egitasmoa martxan jarri duena.
|
Euskararen
erabilera areagotu nahi du Udalak Orion eta horretarako aldeko giroa sortu. Hori gauzatzeko bidean, besteak beste, herritarren ahots eta irudiak erabili nahi ditu Udalak:
|
|
2014
|
|
|
Hitzarmen horrek euskarari espazio berriak ematen lagunduko diola nabarmendu du Rober Gutierrezek, Bai Euskarari Ziurtagiriaren Elkarteko zuzendariak. " Hitzarmen honek bi erakundeen arteko indar eta ahaleginak batu eta arlo sozioekonomikoan
|
euskararen
erabilera areagotzen jarraitzea ahalbidetuko du". Juan Luis Illarramendi alkateak Zarautz" herri euskalduna" dela nabarmendu du, eta" gero eta euskaldunagoa izatea" nahiko lukeela.
|
|
|
Euskaldunak sortzeko eta euskararen erabilera bultzatzeko ezinbesteko oinarria da eskola, baina benetan orain aktibatu behar dena familia da. Hortik etorriko da eremu informaletan
|
euskararen
erabilera areagotzea". Zentzu horretan, euskaraz ondo eta nahiko ondo hitz egiten duten gazteen artean hizkuntza joera ezberdinak antzeman dituztela jakinarazi digu Jauregik.
|
|
|
Zein leku du ardatz baten zein bestearen inguruan eratutako sareetan
|
euskararen
erabilera areagotzeak. Sare sektorialek printzipioz toki garapenarekin eta efektu biderkatzailearekin lotura handiagoa eta eraginkortasun handiagoa izan dezaketela dirudi.
|
|
|
Bestalde, enpresa jardunean eta gestioan aldaketa asko ez dira epe laburreko etekinari begira eginak, baina epe laburrekoak garrantzia handiagoa hartzen du, eta epe ertain luzekoek berriz estimulu handiagoa behar dute. Azken hauen artean kokatzen dira
|
euskararen
erabilera areagotzeko egitasmoak. Estimulu hau normalean erakunde publikoek egindakoa izan ohi da.
|
|
|
|
Euskararen
erabilera areagotzeko motibazioan, jarreretan eta portaeretan nola eragin aztertuko dute Moti+ Batu jardunaldietan, bihar eta etzi, Donostiako San Telmo museoan. Emun kooperatibak antolatu ditu, baina sektoreko hainbat eragileren parte hartzearekin, metodoan ere modu irekian aritu nahi izan dutelako.
|
|
2015
|
|
|
Tailer horiek norberaren inguruan
|
euskararen
erabilera areagotzeko tresna baliagarriak direla aipatzen dute (bakoitzaren esperientzietan arreta berezia jarriz), horretarako parte hartzailea hizkuntza portaeren eta ohituren kontzientzia hartzera laguntze du, euskaraz gehiago eta erosoago egiteko baliabideak eskainiz.
|
|
|
esan genezake
|
euskararen
erabilera areagotu egiten dela haurrak bertan badira. Baina interesgarria
|
|
|
da eragin hori,
|
euskararen
erabilera areagotzea, kuantifi katzea eta aurrera begira bilakaera
|
|
|
Azken horietako bat aipatuko dugu gaurkoan, hain zuzen ere, IRALE deialdiaren barruan Iñaki Eizmendirekin azken hiru urtetan egiten ari direna eskolan bertan. Ikasleengan
|
euskararen
erabilera areagotzeko helburua dute eta horri begira eremu desberdinak lantzen ari dira:
|
|
2016
|
|
|
|
Euskararen
erabilera areagotzeko aurrera begira ditugun erronkak zehazteko, ezinbestekoa da egungo egoeraren diagnostiko batetik abiatzea. Hau da, egoera hobetze bidean martxan jar litezkeen erronkak lehentasunen arabera sailkatzeko, beharrezkoa dugu lehenik eta behin zein egoeratan gauden kontuan izatea.
|
|
|
Haurren presentziaren aldagaia ere oso interesgarria da. Neurketarik egin gabe, intuitiboki esan genezake
|
euskararen
erabilera areagotu egiten dela haurrak bertan badira. Baina interesgarria da eragin hori, euskararen erabilera areagotzea, kuantifikatzea eta aurrera begira bilakaera aztertzea.
|
|
|
Neurketarik egin gabe, intuitiboki esan genezake euskararen erabilera areagotu egiten dela haurrak bertan badira. Baina interesgarria da eragin hori,
|
euskararen
erabilera areagotzea, kuantifikatzea eta aurrera begira bilakaera aztertzea.
|
|
2017
|
|
|
Zioen Azalpenean hauxe adierazita dauka: “Ordenantza honen helburu orokorra da Udalaren baliabideak lanean jartzea, gizarte elebiduna sustatzeko, Atarrabiako hiritarrei udal zerbitzuak euskaraz emango zaizkiela bermatuz, eta
|
euskararen
erabilera areagotzeko esparru sozialak sortuz edota sustatuz”.
|
|
2018
|
|
|
|
Euskararen
erabilera areagotzeko eta erabilera ohiturak aldatzeko azaroaren 23tik abenduaren 3ra arteko ariketa sozialean 16 urtetik gorako 14.000 herritar baino gehiagok parte hartu dute Urola Kostan, Ahobizi edo Belarriprest rolak hartuta eta txapa soinean jantzita.
|
|
|
Faktore guztiok hor daudela, euskaldunok euskaraz egingo badu, hautua egin behar du, euskaraz egitea hautatu.
|
Euskararen
erabilera areagotuko bada, bi gauza behar ditugu gutxienez: hiztunak izatea" hautu egileak" alegia, ez, bakarrik, euskaradunak, eta erabiltzeko guneak, aukerak, izatea.
|
|
|
2017ko kanpaldian erabilera neurketak egin zituzten, baina antolatzaileek garbi zuten helburu bakarra ez zela
|
euskararen
erabilera areagotzea, erabilera bultzatzeko baliagarriak diren baliabideak eta tresnak garatu eta frogatu nahi zituzten.
|
|
|
Uztailean Eusko Jaurlaritzak, Ebete enpresak eta Ttakun Kultur Elkarteak
|
euskararen
erabilera areagotzeko erremintak fintzen jarraituko dute.
|
|
|
1 2013 eta 2016 artean lantokietan eginiko Eusle metodologiaren hamahiru esperientzien azterketatik ateratzen dugun lehen ondorioa da aipatu metodologiak modu sinple eta eraginkor bat eskaintzen duela lankideen artean
|
euskararen
erabilera areagotzeko. Borondatezko esperientzia laburrak izan arren, aztertutako kasu guztietan gora egin du aipatu erabilerak.
|
|
|
Laburpena. Eusle metodologia
|
euskararen
erabilera areagotzea ekar dezakeen dinamika bat da, kide guztiek gutxienez euskarazko ulermen on bat duten taldeetan aplikatzeko sortua. 2012an sortu genuen tresna, Aldahitz Ikerketa proiektuan, hizkuntza ohituren aldaketa prozesuak ikertzeko garatzen ari garen lan ildoaren baitan.
|
|
|
Bukatzeko, esan nahiko genuke,
|
euskararen
erabilera areagotzeko azken gakoa norbanakoak euskararen aldeko hautua egitea lortzea dela. Helburu hori lortzeko motibazio afektiboa izatea aldagai garrantzitsua bada ere, ez zaigu iruditzen ezinbestekoa denik.
|
|
|
Hizkuntza hobetzea eta euskarazko prestakuntza jasotzea funtsezkoak dira
|
euskararen
erabilera areagotzeko, bai pazienteekiko harremanetan, bai barne harremanetan. Horregatik, garrantzitsua da pausoak ematen jarraitzea eta euskaraz lan egiteko prestakuntza sendotzea eta hobetzea.
|
|
|
Arestian mahaigaineratu den Zenbat eta osatuagoa euskararen sozializazioa ikasleengan, hainbat eta handiagoa hizkuntza horren erabilera hipotesia egoki gertatu da ikerlan honen datuen argira. Hortaz, eskolako
|
euskararen
erabilera areagotzeko hizkuntza sozializazioaren baitako funtzio edo dimentsioak euskararentzako egokiago bihurtzea da gakoa. Bide horretan eskolako, familiako eta gizarte hurbileko eragileak funtsezkoak dira, horiek ezarritako sozializazio baldintzak direla medio.
|
|
|
Hamaika egunez
|
euskararen
erabilera areagotu eta euskaraz hitz egiteko espazio gehiago sortzeko egitasmoa!
|
|
|
Zer egin dezakegu euskal hiztunok
|
euskararen
erabilera areagotzeko?
|
|
|
Urtero moduan, eta Euskal Herri osoko musika eskolek bezala, Musikalean ekimena antolatu du Zumartek; kalejira lehenik eta segidan Sutegin kontzertua.Euskaraldia hasi bezperatan egokitu da aurtengo edizioa. Une ezin egokiagoa, Zumartek
|
euskararen
erabilera areagotu eta hizkuntz ohituretan eragin nahi duen 11 eguneko ekimenari ekarpena egiteko. Kasu honetan, musikaz giroturiko ekarpena noski.Uxue Alberdik Euskaraldiaren harira sortutako 12 bertsoetatik lau hautatu, musikatu eta abestekoak zituzten hilaren 21eko hitzorduan.
|
|
|
18:30: 00.Tokia: Sutegi.Informazio gehiago:usurbil@euskaraldia.eususurbil.euskaraldia.eusFacebook: Euskaraldia UsurbilTwitter: @EuskaraldiaUsurYoutube: Euskaraldia Usurbil11 EGUN EUSKARAZ azaroaren 23tik abenduaren 3raZer egin dezakegu euskal hiztunok
|
euskararen
erabilera areagotzeko. Galderak hainbat erantzun ditu, baina, guk, hizkuntza ohiturak astindu eta ohiko harremanetan euskara gehiago erabiltzeko ariketa bat proposatzen dizuegu: 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, euskaraz hitz egiten edo ulertzen dugun guztion artean egin dezagun euskaraz.
|
|
|
doan.17: 30 Taloak frontoian.Ondoren, Orbeldi dantza taldearen emanaldia eta Errebal taldearen dantza musikatua frontoian.19: 00 Andatza M.K.T. ren Mendi Astearen baitan, “Aizkora hotsak goi mendietan” dokumentala Sutegiko auditorioan.Izen ematea: NOAUA! K.E. ren egoitzan, Potxoenean ditugun eskuorrietan. Emailez edo Euskaraldiak martxan jarritako web orrialdean. NOAUA! ren Kulturaldiko Sutegiko ekitaldietako mahaian.Informazio gehiago:usurbil@euskaraldia.eususurbil.euskaraldia.eusFacebook: Euskaraldia UsurbilTwitter: @EuskaraldiaUsurYoutube: Euskaraldia Usurbil11 EGUN EUSKARAZ azaroaren 23tik abenduaren 3raZer egin dezakegu euskal hiztunok
|
euskararen
erabilera areagotzeko. Galderak hainbat erantzun ditu, baina, guk, hizkuntza ohiturak astindu eta ohiko harremanetan euskara gehiago erabiltzeko ariketa bat proposatzen dizuegu: 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, euskaraz hitz egiten edo ulertzen dugun guztion artean egin dezagun euskaraz.
|
|
|
18:30: 00.Tokia: Sutegi.Informazio gehiago:usurbil@euskaraldia.eususurbil.euskaraldia.eusFacebook: Euskaraldia UsurbilTwitter: @EuskaraldiaUsurYoutube: Euskaraldia Usurbil11 EGUN EUSKARAZ azaroaren 23tik abenduaren 3raZer egin dezakegu euskal hiztunok
|
euskararen
erabilera areagotzeko. Galderak hainbat erantzun ditu, baina, guk, hizkuntza ohiturak astindu eta ohiko harremanetan euskara gehiago erabiltzeko ariketa bat proposatzen dizuegu: 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, euskaraz hitz egiten edo ulertzen dugun guztion artean egin dezagun euskaraz.
|
|
|
Jarrai dezagun euskararentzat dirua zenbatzen eta herriarentzat ekarpen kontaezinak pilatzen! ”, animatzen dute Errigoratik.EuskaraldiaErrigora ekimenak bat egin du baita azaroaren 23tik abenduaren 3ra ospatuko den Euskaraldiarekin.
|
Euskararen
erabilera areagotu, hizkuntza ohiturez hausnarrarazi nahi digun ekimenean Belarriprest nahiz Ahobizi gisa izen ematera animatzen dute.Udazkeneko kanpaina Eskaerak: urriaren 25etik azaroaren 14ra NOAUA!
|
|
|
K.E. ren egoitzan, Potxoenean ditugun eskuorrietan. Bestela emailez edo Euskaraldiak martxan jarritako web orrialdean.Informazio gehiago:usurbil@euskaraldia.eususurbil.euskaraldia.eusFacebook: Euskaraldia UsurbilTwitter: @EuskaraldiaUsurYoutube: Euskaraldia Usurbil11 EGUN EUSKARAZ azaroaren 23tik abenduaren 3raZer egin dezakegu euskal hiztunok
|
euskararen
erabilera areagotzeko. Galderak hainbat erantzun ditu, baina, guk, hizkuntza ohiturak astindu eta ohiko harremanetan euskara gehiago erabiltzeko ariketa bat proposatzen dizuegu: 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, euskaraz hitz egiten edo ulertzen dugun guztion artean egin dezagun euskaraz.
|
|
|
K.E. ren egoitzan, Potxoenean ditugun eskuorrietan. Bestela emailez edo Euskaraldiak martxan jarritako web orrialdean.Informazio gehiago:usurbil@euskaraldia.eususurbil.euskaraldia.eusFacebook: Euskaraldia UsurbilTwitter: @EuskaraldiaUsurYoutube: Euskaraldia Usurbil11 EGUN EUSKARAZ azaroaren 23tik abenduaren 3raZer egin dezakegu euskal hiztunok
|
euskararen
erabilera areagotzeko. Galderak hainbat erantzun ditu, baina, guk, hizkuntza ohiturak astindu eta ohiko harremanetan euskara gehiago erabiltzeko ariketa bat proposatzen dizuegu: 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, euskaraz hitz egiten edo ulertzen dugun guztion artean egin dezagun euskaraz.
|
|
|
|
Euskararen
erabilera areagotzeko urte amaierarako Euskal Herri mailan deitu den Euskaraldia ekimenarekin bat egin du herri honek. Talde eragile bat ere osatu da, egitasmo hau herri mailan bideratzeko.
|
|
2019
|
|
|
Huna geroztik gai hortaz Berria egunkariko artikuluetatik atera ohar eta mezu batzu: ...ot; Aztertu beharreko gaietako bat da herrietan erakundeen eta euskalgintzaren arteko elkarlana nolakoa izan den"," Hizkuntza ohiduren gibelean, hizkuntza hegemonikoaren aldeko sistema osoa dago"," Errealitate soziolinguistikoarekin daukan harremanak baldintzatzen du hiztun bakotxaren hizkuntza ohidura"," Hizkuntza eskubideen bermea aldarrikatu behar dugu","
|
Euskararen
erabilera areagotu nahi badugu, sistema osoaren aldaketak ditugu".
|
|
|
Kargu horrek erantzukizun handia zuen, batez ere herri hizkuntzen sustapenak Espainian izan zezakeen inplikazio politikoengatik. Euskaltzaindia sortu eta berehala, A. Campión eta D. de Inza Iruñeko apezpikuarekin bildu zirenean, J. López Mendozak seminarioan euskarazko katedra sortzeko zailtasunak aipatu zituen.45 Mateo Múgica apezpikuak, ordea, artean
|
euskararen
erabilera areagotzea lortu zuen, eta Iruñeko apezpikuaren aginduz D. de Inzak prestatu zuen Kristau ikasbidea (1927). Baina geroztik Tomás Muñiz apezpikuaren jarrera euskararen aurkakoa omen zen.
|
|
|
Datu orokorrak ikusita, euskalgintza herritarra eta administrazio publikoa bat datoz datuetatik eratorritako diagnostikoan:
|
euskararen
erabilera areagotzeko hizkuntza ohituretan eragiteko beharra dago.
|
|
|
Xehetasunak lantzen ari baldin badira ere, bigarren Euskaraldiak bi ardatz izanen dituela aurreratu dute sustatzaileek: batetik, lehen edizioan protagonista izan diren ahobizi eta belarriprest rolen bitartez Euskal Herri osoko herritarrei beraien harremanetan hizkuntza ohiturak aldatzen jarraitzeko deia eginen zaie; bertzetik, bigarren edizioko berrikuntza modura, era guztietako entitateei beraien funtzionamenduan
|
euskararen
erabilera areagotzeko urrats zehatzak ematea bultzatuko du Euskaraldiak. Erakunde publiko, enpresa, komertzio, elkarte eta gizarte eragileak izanen dira bigarren ardatz honetan konpromiso zehatzak hartu eta gauzatuko dituzten entitateak.
|
|
|
Herritarren
|
euskararen
erabilera areagotzeko sekula egin den ariketarik handiena izan zen Euskaraldia. Haren antolatzaileek jakinarazi dute bi urtetik behin eginen dutela, Korrikarik ez dagoen urteetan.
|
|
|
Euskaraldiarekin Udalean eta kalean
|
euskararen
erabilera areagotu da. Parte hartu dugunon artean noski; baina, Euskaraldia bukatu denean uste dut berriz lehengora bueltatu garela.
|
|
2020
|
|
|
Merkataritza eta ostalaritza zerbitzuen laurdenetan zerbitzua euskaraz eman dezakete.
|
Euskararen
erabilera areagotzea jarri dute helburutzat
|
|
|
Shandra Barroso dendariak, adibidez, parte hartu du ikerketan; zapata denda bat du Gasteizen. Nabarmendu du
|
euskararen
erabilera areagotzen ari dela egunez egun, eta «garrantzitsua eta positiboa» dela bezeroei zerbitzua euskaraz eskaintzea.
|
|
|
Miren Dobaran Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikako sailburuordeak (HPS) euskara eremu sozioekonomikoan sustatzeko planaren nondik norakoak azaldu ditu. Planaren helburuak aletu ditu, tartean, hirigune eskualdetako zerbitzu enpresetan kontsumitzaileen aurrean euskararen erabilera handitzea; eskualde industrialetan lan hizkuntzan
|
euskararen
erabilera areagotzea; eta entitateentzat euskara “ezaugarri bereizlea” izatea lortzea. “Enpresen inplikazioa indartzeko tresnak garatu nahi ditugu, beraiekin elkarlana bultzatu”, esan du Dobaranek, eta Erraza da kanpaina aipatu du, hots, merkataritzan eta ostalaritzan euskara sustatzeko saio pilotua.
|
|
|
ikasturtean kirol taldeen hizkuntza praktiken lehen hurbilketa egin genuen, entrenatzaileen jarduna, iritziak eta bizipenak erdigunean jarriz. Lehen urte horretako esku hartze atalean, entrenatzaileentzat prestatutako
|
euskararen
erabilera areagotzeko formazio saio batzuk burutu genituen. Ikerketa lanari dagokionez, testuinguru orokorra finkatzeko eta kirol esparru bakoitzeko lehen datuak jasotzeko, zenbait elkarrizketa eta behaketa atondu genuen.
|
|
2021
|
|
|
Aurrez, irailean, Debako Udalarekin elkarlanean eta EMUN en laguntzarekin, zuzendaritza taldeak eta entrenatzaileek, denek batera, euskararen inguruko hausnarketa saioak egin zituzten. Futbolak orokorrean eta bereziki Amaikak Bat ek Debako gazteengan duten eragina kontuan izanda,
|
euskararen
erabilera areagotzea du helburu hausnarketa horrek. Azken saioan, kirola eta euskararen bueltan, Pedro Mari Goikoetxea ETB ko kazetari izan zen hizlari eta mintzalagun.
|
|
|
Helburuen garapenean berariaz aipatzen dira euskaraz jakinen duten hiztun gehiago izatea, bereziki kanpotik gurera bizitzera etorri diren jatorri aunitzetako herritarren artean, eta etorri berrien harreran,
|
euskararen
erabilera areagotzea, horretarako herritarrak eta gizarte eragileak aktibatu eta ahaldunduta.
|
|
|
Lehendabizi, azpimarratu behar da ikerketaren helburua hizkuntza praktiken eraldaketa dela, hau da, euskaraz aktibatzea. Gazteek
|
euskararen
erabilera areagotzeko nahia konpartitzen dute eta talde helburu bezala hartu dute hizkuntza praktiketan aldaketak ezartzea eta esperimentatzea, euskararen erabilera areagotzeko, nahiz eta bakoitzak konpromiso eta itxaropen maila desberdinak izan. Horretarako, ekintza ikerketa egin da eta gazteak ikertzaile kide hartu dira.
|
|
|
Lehendabizi, azpimarratu behar da ikerketaren helburua hizkuntza praktiken eraldaketa dela, hau da, euskaraz aktibatzea. Gazteek euskararen erabilera areagotzeko nahia konpartitzen dute eta talde helburu bezala hartu dute hizkuntza praktiketan aldaketak ezartzea eta esperimentatzea,
|
euskararen
erabilera areagotzeko, nahiz eta bakoitzak konpromiso eta itxaropen maila desberdinak izan. Horretarako, ekintza ikerketa egin da eta gazteak ikertzaile kide hartu dira.
|
|
|
Gorputz Hezkuntzarena hizkuntzaren lanketatik urrun irudikatzen den arloa izan arren, garbi dago bere izaera praktikoari ere etekina atera dakiokeela
|
euskararen
erabilera areagotzeko.
|
|
|
• PK ko kideek beren komunikazio praktika hobetzeko interesa eta esparru publikoan
|
euskararen
erabilera areagotzeko borondatea partekatzen dute (Komunitatea).
|
|
|
Oinarrizko mailetan, kategoria baxuenetan aritzen direnak izango dira lehentasuna. Bestetik, gazteek entrenatzaileekin, epaileekin eta beste jokalariekin dituzten harremanetan
|
euskararen
erabilera areagotu nahi dute. Jaurlaritzak emandako datuen arabera, gaur egun entrenatzaile jokalari harremanean erabiltzen da euskara gehien, eta jokalarien arteko harremanetan gutxien.
|
|
|
Baina nahi beste luzatu daiteke. Topagunetik azaldu dutenez, “umeen erreferente eta gertuko diren helduen arteko hizkuntza portaeretan eragitea eta
|
euskararen
erabilera areagotzea da helburua. Baina ez haurrei hitz egiterakoan, baizik eta helduak beraien artean hitz egiten dutenean”.
|
|
|
Finantza alorrean
|
euskararen
erabilera areagotzeko, akordioa sinatu dute Uemak, Laboral Kutxak, Kutxabankek, Bankoak eta 44 udalerrik; tartean, Azpeitiko Udalak. Laboral Kutxarekin, Kutxabankekin, Bankoarekin eta Uemarekin sinatu du hitzarmena herri erakundeak.
|
|
|
Finantza alorrean
|
euskararen
erabilera areagotzeko helburuarekin, hitzarmena sinatu dute Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak, Laboral Kutxak, Kutxabankek eta Bankoak, udalerri euskaldunetako 44 alkaterekin batera. Hizkuntza irizpideak adostu dituzte Uemarekin, eta udalerri euskaldunetan dituzten bulegoetan euskara lehenetsiko dute hiru finantza erakundeek.
|
|
2022
|
|
|
honen arabera," gizarte batzuetan badira gizartea guztiz blaitzen duten zeharkako ezaugarri batzuk" (Soziolinguistika Klusterra, 2020, 24 orr.). Ikerketan, herri hauetan euskara horietariko bat izango litzatekeela kontsideratu da eta honek," praktikan,
|
euskararen
erabilera areagotzea ekar lezake" (Soziolinguistika Klusterra, 2020, 24 orr.). Hain zuzen, erabilera igo daiteke, herriaren eguneroko dinamikan euskara ardatzetariko bat delako.
|
|
|
Honegatik, bide hau jorratzea garrantzitsua iruditzen zaigu:
|
euskararen
erabilera areagotzeko, beharrezkoa da testuinguruari lotutako baldintzak dituzten guneak sortzea. Esan bezala, batera edo bestera izan bada ere, ideia hau azken urteetan hizkuntza antropologiatik egin diren ikerketetan agertu da:
|
|
|
Hortaz, eta diskurtsoaren (Kress & Van Leeuwen, 2001: 4) kategoriarekin jarraituz, argi eta garbi esan liteke garai edota etapa historiko honetan zentralitatea euskararen erabilerak izango duela; K11, K12, K13, K14, K15 eta K18 testuek esaterako,
|
euskararen
erabilera areagotzea baitaukate jopuntuan.
|
|
|
Kaleko zein bestelako
|
euskararen
erabilerak areagotzeko funtsezkoa litzateke euskaldunen arteko harreman sareak trinkotu eta ugaritzea, edozein adin taldetan. Euskararen erabilera handienak dituzten haur eta gazteek, helduen gizarte erdaldunagora igaro ahala, erdarazko harremanetan sakabanatu eta euskararentzat galtzeko arriskua dute.
|
|
|
Azkenik gogoratu, euskaldunok harreman sare erdaldunetan dihardugula askotan. Kaleko zein bestelako
|
euskararen
erabilerak areagotzeko funtsezkoa litzateke euskaldunen arteko harreman sareak trinkotu eta ugaritzea, edozein adin taldetan. Izan ere, EKE handienak dituzten haur eta gazteen adin taldeetako hiztunek, helduen gizarte erdaldunagora igaro ahala, erdarazko harremanetan sakabanatu eta euskararentzat galtzeko arriskua badute.
|
|
|
|
Euskararen
erabilera areagotzeko konpromisoa hartu dute sei bankuk Euskaraldiaren harira. Bankoa ABANCAko, BBVAko, Caixabankeko, Nafarroako Rural Kutxako, Kutxabankeko eta Laboral Kutxako ordezkariek plazaratu zituzten beren asmoak atzo, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan.
|
|
|
Euskara sustatu eta ohiturak aldatzeko asmoz, Euskaraldian parte hartuko dute erakunde horiek, azaroaren 18tik abenduaren 2ra. Denbora horretan,
|
euskararen
erabilera areagotzeko gune erosoak sortuko dituzte, hau da, ariguneak, eta langileak belarriprest edo ahobizi gisa aritzera gonbidatuko dituzte. Helburua da euskara erabiltzea langileen eta bezeroen arteko harremanetan.
|
|
|
Helduen euskalduntzeari dagokionez, doakotasunaz gain, «helduen euskalduntzearen eta alfabetatzearen agentzia» sortzeko pausoak ematea nahi dute; era berean, eremu sozioekonomikoan, herritarrei zerbitzua emateko denean, «administrazioarekin egiten diren kontratuetan hizkuntza irizpideak ezartzea» jaso dute, zerbitzu hori euskaraz eman dela ziurtatzeko. Atal digitalean, berriz, edukiak ugaritzeko, «sorkuntza sustatu dezaketen inbertsioak ugaltzea» eskatu dute, eremu horretan
|
euskarazko
erabilera areagotzeko helburua jarrita. Kulturari dagokionez, «sortzaileari langile eskubideak aitortuko dizkion estatusa berariaz garatzea» eskatu dute, edota «euskarazko kultur sorkuntzaren produkzioarentzat inbertsioak handitzea».
|
|
|
Eduardo Ruiz de Gordejuela, Kutxabankeko Xehekako Negozioaren zuzendaria izan zen ordezkaria Uemarekin sinatutako akordio berrian. Akordio horren helburua bezeroek finantza erakundeekin dituzten harremanetan
|
euskararen
erabilera areagotzea da, betiere haien hizkuntza eskubideak bermatuz.
|
|
|
A.P.S.R.U.: Euskaraldia
|
euskararen
erabilera areagotzeko ariketa masiboa denez, uste dugu une egokia dela euskararen beste erregistroak ere lantzeko, hitanoa barne. Euskaraldiak berak duen dimentsio eta babes sozial eta instituzionalak jokaleku ezin hobea eskaintzen digu ariketa kalera ateratzeko.
|
|
|
Helburu nagusia:
|
Euskararen
erabilera areagotzea hiztunen hizkuntza ohituratan eraginez eta euskaraz aritzeko guneak zabaldu eta areagotuz
|
|
|
2016an sortu zen Aiaraldeko Euskalgintza Kontseilua, eskualdean
|
euskararen
erabilera areagotzeko helburuarekin. Geroztik, 44 entitatek egin dute bat entitatearekin, eta ez da alferrekoa izan eginiko bidea:
|