|
2002
|
|
|
Hirugarren urtez euskarazko jokoen berri emateko kanpaina jarri du martxan Gipuzkoako Foru Aldundiak. «Euskara da oparirik onena» lelopean, haurrek astialdian
|
euskaraz
egitea du jomuga Aldundiaren ekimenak. Horretarako, Errege Eguna bitartean, salmenta guneetan standak jarriko dituzte euskarazko jokoen berri emateko eta, lehen aldiz, telebistan iragarkiak egingo dituzte.
|
|
2003
|
|
|
Egin,. Unibertsitateak ez ditu ikasketak
|
euskaraz
egiteko dituen ahalbideak erabiltzen?.
|
|
2004
|
|
|
–Orain ez da euskaraz pentsatzen. Basarri zenaren ustea dugu hau?. Lehen, berriz, mordoilo egingo zen, baina euskaraz pentsatzen zen, eta esan ere bai, zekitena
|
euskaraz
egiten zuten. Gaur oso alderantziz dago.
|
|
|
7) Euskaltzaindiak dei bat egingo dio Elizari, Ahuñemendiz hunaindiko eta haraindiko apezpiku eta erretore guziai kopia bidaldurik, apaizak
|
euskeraz
egiteko duten beharraz. Euskaldun herrietan euskeraz ez predikatzea letra guziakin kondenatuko du, etsenplu lotsagarri batzuk aipatuz.
|
|
2005
|
|
|
Motibaziorik ez eta inguruak ere, motibatzeko laguntza handirik ez die ematen. Ikasle zaharrenak ohartzen omen dira
|
euskaraz
egiteak duen garrantziaz. Ikasle ohiek kalean topatutako irakasleari euskaraz egiten diote.
|
|
|
duela 30 urte, euskara hil zorian zegoen. Gehienek uste zuten, euskara mintzo zutenak bizi zireno entzunen zela gure mintzaira zaharra, baina epe laburrik barne
|
euskararenak
egina zuela, lur azaletik desagertzera kondenatua zela.
|
|
2006
|
|
|
hizkuntza gatazka, baina eskala txikian. Euskarak Euskal Herrian auzo erdarekin duena hizkuntza gatazka baldin bada, gure portalean bilerak
|
euskaraz
egiteko dugun borrokatxoa, adibidez, izanen da hizkuntza gataxka.
|
|
2007
|
|
|
Gure kultura bilduko eta eraikiko badugu, kosta ahala kosta,
|
euskaraz
eginbeharko dugu. Amaieran behintzat beti.
|
|
2008
|
|
|
Ez, ordea, ingelesezko ariketetan. Gaztelaniazko ariketetan, bestalde, emaitza hobeak lortu dituzte ariketa bera aurretik
|
euskaraz
egina zutelako, gure iritziz. Bi hizkuntza horietan asmo komunikatiboak adieraztean hutsegiteak aurkitu ditugun arren, oso kasu gutxitan zapuzten da erabat testuaren komunikazio gaitasuna.
|
|
2010
|
|
|
Esaera zahar bilduma bat egin zuen, baina bakarrik parte bat gorde da. Olerkiak eta lan gehiago
|
Euskaraz
eginak zituela badakigu, baina desagertu ziren, segur aski protestante izanak badu zerikusia.
|
|
2011
|
|
|
Soberako azalpenik gabe edo behar diren azalpenak emanez, mintza gaitezen guhaur ere liburu honetaz, bere bi egileez, eta bakoitzak darabilen mintzairaz. Josu, trantsizioa deitzen den aldi horren ondotik sortu zen eta euskara du ama hizkuntza, halaxe deliberatu zutelako haren gurasoek, haurrak jin aitzin euskaldun berri bilakatu baitziren biak;
|
euskaraz
eginak ditu bere ikasketak, eta hizkuntzarekin zernahi egiten ahal duen artista da, ahoz, idatziz edo bertsotan. Haren euskaltasuna agerikoa bezain sakona da, nahiz eta lau aitatxi amatxietarik hiru 1940 hamarkadetan jin ziren Espainia aldetik Bizkaira, lan bila.
|
|
2012
|
|
|
Hezkuntzaren egoera ebaluatzeko erabiltzen du Eusko Jaurlaritzak berak. Probaren gogortasunik ezak berak adierazten du, datuetan sartu gabe ere, ikasleek
|
euskaraz
egiteko duten ezina. Gaztelaniako probarekin alderatuta, oso bistakoa da aldea.
|
|
|
Gazteak, hitanoa eta euskara Azpeitian gai hartuta bildu ziren herenegun Sanagustinen, Kike Amonarriz gidari, Josu Goenaga, Maitane Izagirre eta Maddi Aranguren azpeitiarrak. Hirurek Azpeitiko
|
euskararen gainean
eginda dituzten ikerketak aurkeztu zituzten, 30 bat lagunen aurrean.
|
|
2013
|
|
|
Langile berriak euskaraz natural egitera bultzatzen gaituenean, ikasten dabilenari
|
euskaraz
egiteko dituen mugak zabaltzen zaizkio. Egunero euskaltegira joan gabe egiten duten aurrerapenaz kontziente dira.
|
|
|
1954an egin zuten Antonio Arrue euskaltzain,
|
euskararen alde
eginak zituen merituengatik baino gehiago egin zitzakeenengatik, besteak beste, euskarazko liburuak argitaratzeko eta biltzarrak egiteko baimenak lortzen eman zezakeen laguntzagatik; karlista tradizionalista izanik, euskaltzale gerra galtzaileek ez zituzten adiskideak eta harremanak zituen erregimenean norbait zirenen artean, bera ere izan baitzen norbait Francoren erregimenaren baitan. Alfonso X...
|
|
2015
|
|
|
Eliasi bururatzen zaizkio batzuk: lana
|
euskaraz
egiteko duten eskubidea, aurretik egindako guztiaren memoria berreskuratzea, eta, batez ere, ikusleak heztea. Sagardoyk, ostera, sare baten falta sumatzen du:
|
|
2016
|
|
|
Adibidea jarri du: «Denda batera zoazenean, ikusten baduzu zure aurrean dagoenak
|
euskaraz
egiten duela, estresa zerora joaten da. Aurreko hiztunak ireki dizu bidea».
|
|
|
Hori guztiarekin ere, Unamunok euskararekiko jarrera on bat ere izan zuen noiz edo noiz, bere gazte garaian zer edo zer
|
euskaraz
egina zuela. Santi Onaindiaren olerki bilduman Miguelek B. Ertzila bere lagunari opa gabon kanta trauskil samar baten adibidea dugu kausigarri.
|
|
|
Zapalduen mintzaira, lanean alkoholizatutako jendearena. Maite dut nik Galizia, lagunei erran izan diet
|
euskaraz
egiten duen galegoa naizela. Espero zuena baino gehiago omen nekien.
|
|
2018
|
|
|
" tipiko mutilak jota edo bazilatzen edo korrika, ta neskak bankuan exeita hitz egiten". Horrek guztiak, noski, euskara edo gaztelaniaren erabileran ondorioak ditu eta nerabeen artean jaso ditugun iritziak bat datoz KaleNeurketetan bildutako datuekin" Generalian neskak dira
|
euskeraz
eiten dutenak. O sea, zuk ikusten bazu txikien kuadrillak, nik ikusi detenagatik gehienbat neskak eiten dute euskeraz" (16 urteko mutila).
|
|
2019
|
|
|
ni 1961ean jaio nintzen, garai hartan txit herri erdaldundua zen tolosan. askotan esan izan dudana errepikatuko dut: 14 urte nituenean, tolosan ez zegoen
|
euskaraz
egiten zuen adin horretako gaztez osaturiko kuadrilla bakar bat ere. Ikastolako haur txikiagoek eta herri txikitakoek egiten zuten bakarrik euskaraz kalean. eta nahiz eta oraindik ez den arnasgune izatera iritsi, gure herriak, gutxienez, aspaldi utzi zion arnasguneen" itogune" izateari.
|
|
|
Alde horretatik, taula aplikatu eta berehala ikusiko dugu eraginkortasun eskasa duela: anekdotikoa da (urtean behin/ bitan);
|
euskaraz
egitea du xede, eta ez intereseko zerbait euskararen bidez; nahiko instituzionalizaKontua da iritzi inpresionistakuantitatibotik harantzagoko pausoak ematea, zehazki jakin dezagun zenbat aurreratu dugun (edo ez) eraginkortasunean. Eta horretarako ezinbestekoa da ekintzen miatu, eta lehentasunen araberako gradazio hierarkiko sendoa ezartzea. tuta dago; jarduera marjinala eta isolatua da...
|
|
|
Han hemenka aditzen da Iparraldean
|
euskararenak
egina duela, salbu errailearen karreraren bermatzekoak alaina. Gaitzitzen gara ez ditugulako egiak maite.
|
|
|
» Guraso euskaldunen bikote harremanetan oso nabarmena da
|
euskaraz
egiteko duten erraztasunak erabileran duen eragina.
|
|
|
" Gazte gehienek ez dute horrelako informaziorik izaten", diote.Hortik aparte, lidergoaren ezaugarriak ere lantzen dituzte: enpatia, atsegina izatea, besteekiko begirunea, baikorra izatea eta koherentzia.Haien artean badaude
|
euskaraz
egiten duten lider naturalak, horien jarrera, hizkuntza lidergoa indartu egiten dute, ondo ari direla erakutsiz, besteengan hizkuntza ohituretan eragina izan dezaten. Besteekin ere, klabe positiboan aritzen gara beti, inoiz ez diegu esango ez direnik ondo ari.
|
|
2020
|
|
|
Kontrakoa ikusten dut. Herri txiki euskaldun batean, beharbada, txapak ere ez dituzte zeren denek badakite
|
euskaraz
egiten dutela, baina herri txiki horietan ere, badira euskararen erabilera ohikoa ez duten pertsonak eta horiek hurbiltzeko belarriprest aren figura ezinbestekoa da. Bestalde, ingurune edo familia erdaldunean bizi denari esaten badiozu mundu guztiari lehen hitza euskaraz egin behar diola eta inguruko guztiekin euskaraz egin behar duela, kolapsatu liteke eta utzi.
|
|
|
Kasualitatea ote? Mendizaleek erabaki irmoa hartu zuten
|
euskararen alde
egiteko duela 31 urte. Modu eredugarrian jokatu zuten.
|
|
|
euskaldunak, bai, baina gauza izango dira zuzenean euskarazko eztabaida saio batean parte hartzeko? Egunotan txisteak hedatu dituzte sare sozialetan Carlos Iturgaizek
|
euskaraz
egiteko duen gaitasunari buruz. Batez ere, Espainiako irrati batean haren ustezko bikaintasuna goratu ondoren:
|
|
|
Lekua egitea ez da erraza. Herrietara joan behar zara haiek jakin gabe zer egiten duzun, badakite
|
euskaraz
egiten duzula, baina hasten dira eskatzen Paquito el chocolatero jotzeko, eta guk ezetz. Jotzeko Asereje, eta guk ezetz.
|
|
2021
|
|
|
1954an egin zuten Antonio Arrue euskaltzain,
|
euskararen alde
eginak zituen merituengatik baino gehiago egin zitzakeenengatik, besteak beste, euskarazko liburuak argitaratzeko eta biltzarrak egiteko baimenak lortzen eman zezakeen laguntzagatik; karlista tradizionalista izanik, euskaltzale gerra galtzaileek ez zituzten adiskideak eta harremanak zituen erregimenean norbait zirenen artean, bera ere izan baitzen norbait Francoren erregimenaren baitan —Alfo... 836)
|
|
|
Nola ez naiz egongo ikaratuta, benetan ikaratuta, kontuan izanda Euskadi Irratian lanean nengoenean ez nuela irratirako oposaketa gainditu euskara maila nahikorik ez nuelako? Esan beharrik ez dago ordurako ikasketa guztiak, baita unibertsitate mailakoak ere,
|
euskaraz
eginak nituela, karrera bukatu nuenetik urteak neramatzala euskarazko irratian eta telebistan lanean eta ezagutzen ditudan hiru hizkuntzetatik euskara dela ikasi nuen lehena.
|
|
|
Euskal hiztunen euskaraz egiteko erraztasuna aldatu egin da azken 25 urteotan EAEn. 16 adin tarteari dagokionez, 1991n euskal elebidunak% 19,6 ziren, elebidun orekatuak% 27 eta erdal elebidunak% 37,8 2016an, euskal elebidunak% 25,3 dira, elebidun orekatuak% 19 eta erdal elebidunak% 55,7 Dena den, euskal hiztunek
|
euskaraz
egiteko duten erraztasunean, alde handia dago lurraldeen artean. Arabako euskal hiztun gehienak erdal elebidunak dira(% 70,8); Bizkaian, erdia pasatxo dira(% 54,7); eta, Gipuzkoan, ez dira herenera iristen(% 29,8).
|
|
|
Baina, aldi berean, ikasturtean zehar euskara gaitasunean egindako hobekuntza eta euskara gehiagotan erabiltzeko egindako esfortzua ere aitortzen zaie; halaber, balio handia ematen diote egiten duten esfortzuari, daukaten hizkuntza testuingurua eta hurbileko sarean duten euskaldunen dentsitatea ez baita batere lagungarri. Emaitza horiek bat datoz EAEko hiru lurraldeetako euskal hiztunek
|
euskaraz
egiteko duten erraztasunarekin (Eusko Jaurlaritza, 2019); izan ere, Erd Ele taldeko ikasleak euskal hiztunen dentsitatea apala den gune soziolinguistikoetatik datoz eta etxeko giroa eta harreman sare hurbila gaztelaniaz izan ohi da.
|
|
2022
|
|
|
Grafiko honetan agertzen diren datuek euskal herritarrak euskaraz mintzatzean edo beren ingurukoek
|
euskaraz
egitean dituzten sentimenduen joera adierazten dute. Ikus daitekeenez, ia denek joera positiboa dute; gehiengo argi bat lasai,(% 61,9), ondo(% 57,1), errespetatu(% 55,7) eta onartua(% 50,7) sentitzen da.
|
|
|
Hain zuzen ere, hainbat ikastolatako ikasleek eta kideek giza katea egin dute geltokiaren eta suprefeturaren artean. Azterketak
|
euskaraz
egiteko duten eskubidea eskatzearekin batera, hainbat irakaslek aste honetan jaso dituzten zigorrak ere gaitzetsi dituzte. Hala esan du Jorajuriak:
|
|
|
Oso atzean geunden. Euskaldun gehienek uste zuten
|
euskararenak
egina zuela. Adibidez, ama hizkuntza euskara zuen emakume batengana hurbildu, eta galdetu nion zergatik hitz egiten zien seme alabei beti frantsesez.
|
|
2023
|
|
|
Bururatzeko, ezin dugu ahantzi Niko Etxart kantaria: 1970 hamarkadan, Parisetik heldu zelarik, Rock' n Roll musika
|
euskaraz
egitea zuen helburu eta Errobi taldearekin abiatu zen, Euskal Rock' n Rollaren leherketari hasiera emanez.
|
|
|
Oraindik orain euskaraz bizi ahal izateko bermeak falta direla ekarri du gogora, eta bestelako neurri batzuek lehentasun handiagoa dutela. Espainiako Gobernuaren menpe dagoen justizia administrazioa aipatu du, eta hura euskalduntzeko zein justizia administraziora jotzen duten herritarrek
|
euskaraz
egiteko dituzten zailtasunak nabarmendu ditu: «Azkenaldian jasaten ari garen oldarraldi judizialari etena jarriko dioten neurriak ere falta dira».
|
|
|
Harridura agertu du Artzelusek, eta jakin minez galdetu zien ikasleei etxean edo kalean euskaraz hitz egiten duten. Kontatu duenez, Bizkaiko herri batzuetako zenbaitek erantzun zioten euskaraz egiten dutela etxean, eta bakar batek esan ziola
|
euskaraz
egiten duela lagunekin. «Halakoa da egoera.
|