|
2008
|
|
|
Hala ere, haurren eta gazteen arteko aldeak ez dira hain handiak. Ez, behintzat, telebista ikusterakoan
|
euskarak
duen tokian halako jauzi izugarria azaltzeko modukoak. Tamalez, datu horiek ez digute adierazten joeretan euskararen aldeko aldaketa historikoa gertatzen ari dela, aitzitik, ‘bizitza ziklo’ tankerako fenomeno baten berri ematen digute zeinetan haurrak handitu ahala euskarak atzera egiten duen.
|
|
|
Elebidunen datuei begiratuta, aztertutako adin talde zaharrenean kontsumoaren ia bi bostenak egiten dituzte euskaraz (%38, 8). Gazteen artean, ordea, horren erdira jaisten da gutxi gorabehera
|
euskarak
duen tokia: 15 urte bitarteko gazte euskaldunek euren telebista kontsumoaren %20, 3 egiten dute euskaraz, eta 25 urte bitartekoek, %16, 1 Alde nabarmenak daude, beraz, telebistaren kontsumoan euskarak duen tokia adinaren arabera aztertuz gero:
|
|
|
Gazteen artean, ordea, horren erdira jaisten da gutxi gorabehera euskarak duen tokia: 15 urte bitarteko gazte euskaldunek euren telebista kontsumoaren %20, 3 egiten dute euskaraz, eta 25 urte bitartekoek, %16, 1 Alde nabarmenak daude, beraz, telebistaren kontsumoan
|
euskarak
duen tokia adinaren arabera aztertuz gero: zaharragoek kontsumo euskaldunagoa egiten dute, gazteagoek erdaldunagoa.
|
|
|
Hedabide idatzien azterketa egiterakoan, baina, euskararen ezagutza orokorra ez ezik, herritarrek euskaraz irakurtzeko duten gaitasuna ere konEuskaraz irakurtzeko gai direnen artean ere, 15 urteko gazteek egiten diote, berriz ere, toki gutxien euskarari eta gehien erdarari (%20, 3 euskarari eta %79, 7 erdarari). Eta, bestetik, gainerako belaunaldietakoen artean, %30 eta %34 bitartean kokatzen da
|
euskarak
duen tokia, eta ez dago alde esanguratsurik batzuen eta besteen ohituren artean.
|
|
|
batetik, euskaraz irakurtzeko gai direnen artean ere, 1524 urteko gazteek egiten diote, berriz ere, toki gutxien euskarari eta gehien erdarari (%20, 3 euskarari eta %79, 7 erdarari). Eta, bestetik, gainerako belaunaldietakoen artean, %30 eta %34 bitartean kokatzen da
|
euskarak
duen tokia, eta ez dago alde esanguratsurik batzuen eta besteen ohituren artean. Gazteenak kenduta, berdintsu erabiltzen dute euskara gainerako guztiek.
|
|
|
Denboraren gainerako %80 ingurua, hortaz, erdarazko hedabideak ikusten eta irakurtzen ematen dute zarauztarrek. en kontsumoan
|
euskarak
duen tokia etxeko edo kaleko elkarrizketetan duenaren erdia baino dezente txikiagoa da.
|
|
|
Zoru soziolinguistikoaren eta hedabideen kontsumoan
|
euskarak
duen tokiaren arteko leizearen arrazoi bat honako hau dela pentsatzeko aski arrazoi badago: euskarazko eta erdarazko eskaintzen arteko desoreka bera.
|
|
|
Elebidunen artean, azkenik, nabarmen igotzen da
|
euskarak
duen tokia, baina, hala ere, ez da herenera iristen euren kontsumoetan euskarak hartzen duen tokia: telebista kontsumoaren %29, 2 egiten dute euskarazko telebistekin eta %70, 8 erdarazkoekin; egunkari kontsumoaren %25, 7 egiten dute euskarazkoekin eta %74, 3 erdarazkoekin.
|
|
|
Zoru soziolinguistikoaren eta hedabideen kontsumoan
|
euskarak
duen tokiaren arteko leizearen arrazoi bat honako hau dela pentsatzeko aski arrazoi badago: euskarazko eta erdarazko eskaintzen arteko desoreka bera.
|
|
|
Elebidunen artean, azkenik, nabarmen igotzen da
|
euskarak
duen tokia, baina, hala ere, ez da herenera iristen euren kontsumoetan euskarak hartzen duen tokia: telebista kontsumoaren %29, 2 egiten dute euskarazko telebistekin eta %70, 8 erdarazkoekin; egunkari kontsumoaren %25, 7 egiten dute euskarazkoekin eta %74, 3 erdarazkoekin.
|
|
2010
|
|
|
Jakin egina zegoen, abiarazia.
|
Euskarak
bazuen toki bat. Aita Villasantek klaseak ematen ditu, Gandiaga han dago, 1956an sariketa literario bat ere badago...
|
|
2012
|
|
|
ISLk informazio xehea jasotzen du hainbat eremutan egiten den euskararen erabilerari buruz. Ez batak ez besteak, ordea, ez dute jasotzen egungo gizartean berebiziko garrantzia duen eremu batean
|
euskarak
duen tokiari buruzko informaziorik. Hedabideen kontsumoaz ari gara.
|
|
|
Zein da hedabideen kontsumoan
|
euskarak
duen tokia. Gaur egun ez dago hori berariaz aztertzen duen ikerketa lerrorik.
|
|
|
5 Grafikoa. Hedabideen kontsumoan
|
euskarak
duen tokia(%). Hego Euskal Herria, 2002 (SEI HPS)
|
|
|
Euskararen erabilera aldatu egiten da, dezente gainera, eremutik eremura. Hedabideen kontsumoak markatzen du minimoa (%6, 6koa bakarrik litzateke eremu horretan
|
euskarak
duen tokia) eta lankideekin izaten diren elkarrizketetan izango luke maximoa (%17, 6ko erabilera aitortua). Ez dugu irakaskuntzan euskararen erabilerak duen tokiari buruzko datu zehatzik, baina pentsa daiteke goiko muga hori gainditu egingo lukeela euskararen erabilerak irakaskuntzan duen tokiak.
|
|
|
Orokorrean, badirudi euskara gehixeago erabiltzen dela jada eremu formaletan, informaletan baino. Eta bereziki deigarria egiten da hedabideen kontsumoan
|
euskarak
duen toki txikia.
|
|
|
Bilakaera datuek erakusten duten aldaketa joera esanguratsuena euskararen erabilerak eremu formaletan egin duen aurrerakada dugu. Horrela, ISLko datuen arabera, igo egin da lankideekiko elkarrizketetan
|
euskarak
duen tokia: %11, 2koa zen 1991n eta %17, 6koa 2011n(+ %58, 1eko hazkunde erlatiboa).
|
|
2013
|
|
|
Zuen eskaintza horretan, zein da
|
euskarak
duen tokia. Iaz% 20 ingurukoa izan zen.
|
|
2017
|
|
|
Birazkatzeari beste helburu bat eman nahi diotela esplikatu du Maiatz argitaletxeko Lucien Etxezaharretak: " Erakusteko
|
euskarak
baduela toki bat harreman horietan. Ez dela bakarrik espainola eta frantsesa erabiltzeko trukea, Baiona eta Iruñeko bestetara gomitatzeko herriko kontseiluak, edo urtero egiten den bizikleta kurtsa.
|
|
|
4.3 Hirugarren ikerketa galderari dagozkion emaitzak: Ikasleen eguneroko bizitzan
|
euskarak
duen tokia
|
|
2019
|
|
|
Zientziarena da Elhuyarren berezko esparruetako bat.
|
Euskarak
badu tokirik mundu horretan?
|
|
2020
|
|
|
Hutsaren hurrengoa da Zientziak graduan
|
euskarak
duen tokia: «gradu berria da eta ez dute ikasgai bat bera ere euskaraz eskaini».
|
|
|
Ingeniaritza Biomedikoa graduan ari da eta «amorrua» sentitzen du
|
euskarak
duen tokiagatik: «Nafarroako unibertsitatea izanda, euskaraz diren ikasgaiek kredituen %20a baino pisu handiagoa lukete».
|
|
2022
|
|
|
Internetek, teknologiak eta sare sozialek herritarron bizitzan duten eginkizunaren garrantzia azpimarratu dute, eta bertan
|
euskarak
duen tokiaz hausnartzera gonbita egin dute.
|
|
2023
|
|
|
Egun, hamaika modu dago horiek kontsumitzeko eta, gehienak, guztiak ez esateagatik, erdaraz dira nagusiki». Kezka larria agertu du halako plataformetan
|
euskarak
duen toki eskasari dagokionez. Haien helburua gaiari «bultzada» ematea dela aitortu du:
|