|
2000
|
|
|
Euskararen aldeko mugimenduari leporatzen diote politizazioa, beraiek direnean euskararen berezko garapena eragotzi nahi dutenak eta prest daudenak gure izaeraren adierazlerik garrantzitsuena den euskara behin betiko desagertarazteko arrazoi politiko hutsengatik. Hil ala bizikoa da euskararentzat normalizazioa lortzea, euskaldunok gure bizitza
|
euskaraz
egiteko eskubidea dugu, hizkuntzaren balio komunikatiboa murrizten duten neurrian, hilzorian egongo baitira bai gure hizkuntza baita gure izaera ere.
|
|
2002
|
|
|
2. Herri guztiek dute beren hizkuntzen babes eta sustapenerako neurriak hartzeko eskubidea. Beraz, euskaldunok ere goi mailako ikasketetan
|
euskaraz
egiteko eskubidea dugu. Ho rrela, euskal hezkuntza komunitateak duen hutsunea bete behar du euskal unibertsitateak.
|
|
2006
|
|
|
Gaur, pasa den apirilaren 25ean ez bezala, hiru kideak agertu dira deklaratzeko, baina
|
euskaraz
egiteko eskubidea urratzen zitzaienez, bi kidek alde egin dute. Epaitegiko idazkari baten aurrean deklaratu duen gazteari udaltzain bati saihetsa apurtu izana leporatu diote, baina berak ezeztatu ditu akusazio guztiak.
|
|
2007
|
|
|
Han adierazten denetik, Ojacastroko biztanleak mende horretan euskaldunak ziren eta lege aurrean euskara erabiltzeko eskubidea bermatua zuten. Epaile aurrean
|
euskara
egiteko eskubidea aitortzen duen auzi izkribu hori mende horren 30eko hamarkadakoa da, jaun hori Gaztelako merino edo epaile nagusi zen aldikoa. Hala dio:
|
|
|
Euskararen Legea aurrerapauso handia izan zen, baina ematen dituen baliabide guztiak ez dira betetze bidean jarri. EAEko herritarroi Administrazioarekin euskaraz (ere) jarduteko eskubidea aitortzen digu, baina 25 urte geroago, gaztelaniaz egin dezakegu nonahi, Asteasun edo Sestaon, baina
|
euskaraz
egiteko eskubidea Administrazioak berak ere, ez du oraindik erabat bermatzen toki eta erakunde askotan.
|
|
2008
|
|
|
Eskaera argia, beraz: «unibertsitate ikasketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea bermatu, eta euskalduntze neurriak berahala abiatu».
|
|
|
Gai honetan ardura duten erakundeei bi eskaera luzatu dizkiegu. Batetik, unibertsitate ikasketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea bermatu dezatela, eta euren eskaintza egokitu eta euskaldundu dezatela; eta bertzetik, euskalduntze neurriak berehala abia ditzatela, ikasketa aukeratuenetatik hasita, euskarazko eskaintza kalitatezkoa osatu arte. Horrez gain, gonbidatu nahi ditugu Nafarroako gainerako udal eta mankomunitateak antzeko eskaerak bidera ditzaten.
|
|
2009
|
|
|
Jarrera hori kritikatu du Bilbaok. Hizkuntza ofiziala baldin bada, euskaldun bakarra egonik ere, azterketa
|
euskaraz
egiteko eskubidea du; bermatu egin behar zaio.
|
|
2010
|
|
|
Eragileen izenean, Itziar Urra Bilgune Feministako kideak Nafarroan euskaraz bizitzea ezinezkoa dela salatu zuen: Gure eguneroko jarduna euskaraz egin nahi dugu,
|
euskaraz
egiteko eskubidea dugulako.
|
|
|
Nafarroako ikasleek ikasketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea dutela gogorarazi du Salaberriak, beste behin, eta gobernuak onartutako dekretuan egun Nafarroan euskarak duen zonifikazioa gaitzetsi ez izana tamalgarria deritzo Sortzen Ikasbatuaz eko koordinatzaileak. Ikasle orok behar luke bere herri edo hirian euskaraz ikasteko eskubidea.
|
|
2011
|
|
|
Nahi izatea ez da aski. 2005eko ekainetik legez aitortuta dago erregistro zibiletako inskripzioak
|
euskaraz
egiteko eskubidea, eta sarri plazaratu da erakundeen partetik, eskubide hori bermatzeko asmoa. Baina, errealitatean, saiatzen diren familia asko nahi eta ezinean geratzen dira.
|
|
|
Euskaldunok aunitzetan bizitzen ditugun egoerak gainditzen laguntzeko teknikak landuko dira TELP tailer honetan. Honela, bilera batean zortzi lagunetik batez ez bertze guziek euskaraz jakin arren bilera osoa gaztelaniaz egiten denean, edo supermerkatuko erosketak ordaintzerakoan kutxazainari euskaraz egin eta ongi hartuko ote duen zalantzak dituenean edo, Nafarroako Gobernuko bulego batean tramiteak egiterakoan, legez
|
euskaraz
egiteko eskubidea izan arren, langileari euskaaz egin eta modu txarrean euskaraz ez dakiela eta gaztelaniaz egiteko erantzun duenean… Gisa horietako egoeratan ez gara ongi sentitzen, euskaraz egin nahi eta ezin, gehienetan gure barrengo trabengatik gainera. Beraz, egoera horiek gainditzeko teknikak landuko dira euskaraz bizitzeko hautua egin duen edozeinentzat aproposa den ikastaroan.
|
|
2013
|
|
|
Hau da, nola azaltzen diozu udal langileari hemendik aurrera euskaraz egin behar duela?
|
Euskaraz
egiteko eskubidea duelako, bere betebeharra delako… Hizkuntza kodea aldatzeko esango diogu, eta kito. Aldaketa horrek zein zentzu duen azaldu zaio, alegia, zentzugintza landu dugu:
|
|
2014
|
|
|
Osakidetzan lana
|
euskaraz
egiteko eskubidearen alde
|
|
2015
|
|
|
Hala ere, koherentziaren kontrakoa iruditzen zaigu joera. Uema herritarrei
|
euskaraz
egiteko eskubidea bermatzen ari da, eta eskubide horri jartzen dizkiete trabak. Erasoen aurrean, aurrera jarraitzeko erabakia hartu zen, eta egia da aldeko epaiak iritsi zaizkigula.
|
|
2016
|
|
|
Euskaldunen elkartea, komunitatea berregitea ezinbestekoa da. Euskaldunei bereziki, baina euskal herritar guztiei oro har, euskal hiztunen aukera berdintasunaren aldeko jarrera aktiboa areagotzera dei egiten diegu, baita eguneroko jarduera guztietan euskaraz jarduteko aukera egitera, eta beharrezkoa den guztietan, patxadaz baina etenik gabe, gure herrian
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzera, horixe baita hizkuntz politikarik eraginkorrena65.
|
|
|
Beraz, EAEko herritarren% 51k ez bide du onartzen euskaldunok gure artean
|
euskaraz
egiteko eskubidea dugunik beraiek entzuten badigute. To demokrazia!
|
|
2018
|
|
|
Nik gutxitan egin dut antzezlan bat euskara hutsean: In fraganti (sorkuntza zelako, eta euskaraz bakarrik oso ondo saldu zelako), Oleanna (David Mamet en agenteak berak baliatu zigun
|
euskaraz
egiteko eskubidea; ordurako gaztelaniazko eskubideak agente potente batek erosita zituen) eta Bertolt Brecht-en Kaukasiar kreazko borobila (euskara hutsez egin genuen; hori bai, hemen eta kanpoan antzezteko asmoz: azpitituluak generamatzan frantsesez edota gaztelaniaz).
|
|
|
Bernat Etxepare lizeoko ikasleak nonbait agertzen direnean lizeoko ikasle gisa," Baxoa euskaraz" dioen T shirt a daramate soinean. Unibertsitatean sartu aitzineko azterketa horren eguna hurbiltzean, urtero salatzen dute ikasketak euskaraz jarraitu eta azterketa frantsesez egin beharra, eta aldarrikatzen dute baxoa
|
euskaraz
egiteko eskubidea. Frantzia ez da prest aldarrikapen hori onartzeko, Frantziako Gobernuko hiru ikuskarik 2016an zehaztu zutenaren arabera.
|
|
2021
|
|
|
Ekainaren 17an, Baionako Bernat Etxepare lizeoko 40 ikaslek filosofiako azterketa euskaraz egin zuten, baxoa
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzeko. Gazteek erabaki zuten baxoa ikasturte osoan ikasketetarako darabilten hizkuntzan egitea, euskaraz.
|
|
|
Gabi Basañez euskaltzaleak (Bilbo, 1963) duela gutxi salatu zuen Getxoko (Bizkaia) udaltzainek uko egin ziotela hura euskaraz artatzeari, eta horren aurrean mobilizatzea erabaki zuen. Ez da lehen aldia hizkuntz auzietan aritu dena, maiz aldarrikatu baitu
|
euskaraz
egiteko eskubidea. Sareak osatzearen garrantzia azpimarratu du.
|
|
2022
|
|
|
«Zirriborroak aurrera eginez gero, ia ezinezkoa izanen da herritarrok zerbitzuak euskaraz jasotzea. Ondorioz, administrazioarekin, medikuekin, erizainekin...
|
euskaraz
egiteko eskubidea eta zerbitzuak euskaraz jasotzeko eskubidea larriki urratuko lirateke», ohartarazi du Kontseiluak.
|
|
|
Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidearen alde, Seaskako ikasle eta irakasleak Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) bulegoetara sartu dira gaur arratsaldean. EEPren biltzar nagusia egitekoa zuten gaur, eta Bordeleko errektorea etortzekoa zen Euskal Herrira.
|
|
|
Euskararen Erakunde Publikoaren bulegoetara sartu dira @seaskaikastola ko ikasle eta irakasleak azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidearen alde. EEPren biltzar nagusia dute gaur eta Bordeleko errektorea etortzekoa da @berria pic.twitter.com/Px88d5ywNI
|
|
|
Frantziako Hezkuntza ministerioaren borondate falta juridikoki konpondu nahi du Seaskak. Ipar Euskal Herriko ikastolen federazioak Paueko Administrazio Auzitegira jo du azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzeko. Zehazki, Frantziako Hezkuntza ministerioa salatu du, 2019ko uztailean EEP Euskararen Erakunde Publikoak eta hiruek izenpetu zuten hitzarmena ez betetzea leporatuta.
|
|
|
Seaskako lehendakariak oroitarazi du aspalditik ari direla borrokan azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidearen alde. «Azken urte eta hilabeteetan eraso anitz izan ditugu.
|
|
|
Horiek horrela, Frantziako hezkuntza administrazioaren «erabaki politikoa» da azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea ukatzea, Jorajuriaren hitzetan: «Susmatzen dugu badela nahikeria bat gure ikasleek frantses gehiago izan dezaten irakaskuntzan.
|
|
|
Frantziako Hezkuntza Ministerioaren borondate falta juridikoki konpondu nahi du Seaskak. Ipar Euskal Herriko ikastolen federazioak Paueko Administrazio Auzitegira jo du, azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzeko. Zehazki, Frantziako Hezkuntza Ministerioa salatu du, 2019ko uztailean EEP Euskararen Erakunde Publikoak eta hirurek izenpetu zuten hitzarmena ez betetzea egotzita.
|
|
|
Horiek horrela, Frantziako hezkuntza administrazioaren «erabaki politikoa» da azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea ukatzea, Jorajuriaren hitzetan: «Susmatzen dugu badela nahikeria bat gure ikasleek frantses gehiago izan dezaten irakaskuntzan».
|
|
|
Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatu nahi zuten; kolpeka eta negar gasa erabilita, bortizki oldartu zaie Frantziako Polizia. «Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin mintzatu nahi dugu, baina Barne Ministerioarekin erantzun digute», laburbildu du Peio Jorajuria Seaskako lehendakariak.
|
|
|
hainbat aldiz halako egoeratan egon izanak ez du berriro gertatzen denean errazago asimilatzen laguntzen. Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzen zuten hainbat lagunen kontra oldartu da polizia. Azterketak euskaraz egiteko eskubidea aldarrikatzeagatik jipoituak, indarrez eramanak.
|
|
|
Azterketak euskaraz egiteko eskubidea aldarrikatzen zuten hainbat lagunen kontra oldartu da polizia. Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzeagatik jipoituak, indarrez eramanak. Eta gu hezkuntza sistemaz eztabaidan ari garenean, publikoa bada espainola dela iruditzen zaielako batzuei eta ikastolak eta kristau eskolak zaku berean sartzen dituztelako besteek, ez gara egoera orokorraz jabetzen.
|
|
|
Eta bi aipagai nagusi: euskara hutsean ari diren ikasgelen irekitze publiko eta pribatuan, eta azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea. «Ikasturte honetarako irekitze bat baino gehiago onartu dituzte.
|
|
|
Bi gai nagusi zituzten aipatzeko: euskara hutsean ari diren ikasgelen irekitzea sare publiko eta pribatuan, eta azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea. Funtsezko emaitzarik gabe atera badira ere, ordu eta erdiko bilkura «biziki giro onean» iragan dela eta «jarrera aldaketa bat» sumatu dutela erran du Antton Kurutxarri EEPko lehendakariak.«Bazen borondate bat guri hitza uzteko eta gure argumentuen entzuteko.
|
|
|
Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubideaz, brebetaren gaia landu dute bereziki. «Aitortu dute gure argudioak onak zirela eta onartzen zituztela», adierazi du Kurutxarrik.
|
|
|
Bi gai nagusi zituzten aipatzeko: euskara hutsean ari diren ikasgelen irekitzea sare publiko eta pribatuan, eta azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea. Funtsezko emaitzarik gabe atera badira ere, ordu eta erdiko bilkura «biziki giro onean» iragan dela erran du Antton Kurutxarri EEPko lehendakariak, eta «jarrera aldaketa bat» sumatu dutela.«Bazen borondate bat guri hitza uzteko eta gure argumentuen entzuteko.
|
|
|
Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubideaz, brebetaren gaia landu dute bereziki. «Aitortu dute gure argudioak onak zirela eta onartzen zituztela», adierazi du Kurutxarrik.
|
|
|
Gora askatasuna, gora eskubideak! Nola hitz egingo du euskaldun batek askatasunez bere hizkuntzaz beste pertsona batek, ezjakina izateko eskubidea dela medio,
|
euskaraz
egiteko eskubidea ukatzen badio. Hortxe bukatzen da euskaldunaren askatasuna.
|
|
|
Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatu dute Bordelen
|
|
|
Ipar Euskal Herrian «euskalduntze prozesua azkartzeko», euskararen ofizialtasunaren eta «hizkuntza politika eraginkor baterako koadro baten» aldarrikapena berreskuratu behar direla dio. Azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea eta murgiltze eredua orokortzeko estrategia bati buruzko adostasunak eraikitzea beharrezkotzat jo dute. EH Baik bere hizkuntza politika definitu eta instituzio guzietan iniziatibak martxan jartzea ere nahi dute.
|
|
|
«Zirriborroak aurrera eginez gero, ia ezinezkoa izanen da herritarrok zerbitzuak euskaraz jasotzea. Ondorioz, administrazioarekin, medikuekin, erizainekin...
|
euskaraz
egiteko eskubidea eta zerbitzuak euskaraz jasotzeko eskubidea larriki urratuko lirateke», ohartarazi zuen, mobilizazioa iragartzeko ekitaldian.
|
|
|
«Zirriborroak aurrera eginez gero, ia ezinezkoa izanen da herritarrok zerbitzuak euskaraz jasotzea. Ondorioz, administrazioarekin, medikuekin, erizainekin...
|
euskaraz
egiteko eskubidea eta zerbitzuak euskaraz jasotzeko eskubidea larriki urratuko lirateke», ohartarazi zuen, mobilizazioa iragartzeko ekitaldian.
|
|
|
Alta, bilkuran aipaturiko gaiek «bilakaera eta erantzun zehatzak» behar zituztela argi gelditu zela diote hiru hautetsiek. Besteak beste azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubideari buruz erantzun bat espero dute ordutik.
|
|
2023
|
|
|
Omendua, bestalde," Frantziako Estatuko hizkuntza legeari aurre eginda" baxoa eta brebeta*
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzen duen Azkerketak Euskaraz ikasleen kolektiboa izango dela iragarri dute. " Euskara da haien aldarria, Korrikarena bezalaxe.
|
|
|
Aurtengo edizioan omendua bada herritarren ahalegin horren adierazle bikaina, Ipar Euskal Herriko" Azterketak Euskaraz" kolektiboa hain zuzen ere, Frantziako Estatuko hizkuntza legeari baxoa eta brebeta
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzen duena. Ane Elordi Alburquerque Korrika koordute, gotorlekuaren historiaren inguruan.
|
|
|
Noski, Espainia ardatz dutenentzat (oso zilegi dena), fikzioa besterik ez da hau guztia, nazionalisten kontuak, bigarren mailako arazoak. Herri honetan sindikatuak dira euskararen aldeko neurriak salatzen dituztenak, azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidearen alde borrokatu behar dira ikasleak eta gure hizkuntzaren ezagutza eskatzeagatik baztertzaileak garela jasan behar dugu behin eta berriro. Ez dakit ohartuko zineten, baina ez gara normalak.
|
|
|
Hain justu ere, Hezkuntza Ministerioaren erantzunik eza salatzeko, joan den otsailean Seaskako hogei bat gurasok eta langilek ekintza bat egin zuten Bordeleko errektoretzan, ikasleek azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzeko. Sarrerako atera kateatu ziren batzuk, eta eraikinaren teilatura igo ziren beste batzuk protesta gisara.
|
|
|
Azken urteetan, baxoko eta brebetako azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzeko, desobedientziaren bidea hartu dute ikasleek. 2021ean, esaterako, lizeoko ikasle batzuek baxoko proba euskaraz pasatzea erabaki zuten.
|
|
|
Apirilaren 18an abiatuko dute ibilaldia Bordeleko Errektoretzatik, eta, apirilaren 22an iritsiko dira Baionara euskalgintzak antolatuko duen manifestaziora batzeko. «Gure nahia litzateke baxoa
|
euskaraz
egiteko eskubidearekin Euskal Herrira itzultzea», azaldu du Kima Goietxe Estitxu Robles kolegioko ikasleak; «eta gaurdanik, Baionako suprefeturaren aitzinean, gure bizikletekin, mezu hori helarazi nahi diogu Parisi».
|
|
|
Ondoko urratsa ez dugu erabakia. Agintari politikoen beha egoki gara erran dezaten hizkuntza politika azkar baten lehen lerroan badela azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea.
|
|
|
|
Euskaraz
egiteko eskubidea lortuta, zein beste eskakizun duten galdetu die gai jartzaileak Egaña eta Uria diputatuei. Lau eskaera egin ditu lehenengoak:
|
|
|
Suhiltzaile azterketak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatu dute
|
|
|
Euskara (z) Sendatu taldeak ere gertaera salatu du sare sozialen bidez eta dio bat egiten duela Aitor Montesen eskaerekin: ordezko medikua bidaltzea Aramaiora, ospitaleko zuzendaritzaren adierazpen publikoa
|
euskaraz
egiteko eskubidea babestuz eta jazarpena salatuz, eta langile horien idatziko barkamen publikoa.
|
|
|
Frantziako Gobernuari egiazko hizkuntza politika eta baliabideak exijitzeko dei bateratua egin dute Ipar Euskal Herriko euskalgintzako eragileek, eta, Euskal Herriko euskaltzale guztiak animatu dituzte bertaratzera. " Esaterako, Seaskako ikasle, familia eta profesionalak urte luzez ari dira borrokan, ikasleek azterketa ofizialak
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzen. Egoera horren aurrean, Hego Euskal Herriko ikastoloi eskatu digute ahalegin berezia egitea apirilaren 22an Baionako kaleak betetzeko, herri gisa erantzun dezagun", azaldu dute Arizmenditik.
|
|
|
Zer egin momentu batean kide guztiek ez badakite euskaraz? Batzuek komunikatzeko gaitasuna lehenesten dute; besteek
|
euskaraz
egiteko eskubidea aldarrikatzen dute; eta badira euskarari aitortu behar zaion balio politikoa aldarrikatzen dutenak ere, ekologiarekin edo feminismoarekin egiten den bezala. Herri mugimenduetako kideekin herritartasunaz eta euskararen inguruan mintzatu garenean, bada, korapiloak ez dira falta izan.
|