|
2000
|
|
|
Horrez gain, inkestak euskal emankizunen entzutea jendeek zeukaten ezagutza linguistikoaren arabera ere neurtu zuen: %64, 9 euskaraz ongi mintzatzen direnak; %34, 2 euskaraz pixka bat mintzo direnak; %5, 7
|
euskaraz
mintzatzen ez direnak.
|
|
2002
|
|
|
Euskararen herrian bizi garenok euskara zabaldu behar dugu, sustatu, jakintza arlo guztietara eraman,
|
euskaraz
mintzatzen ez direnak euskararen munduraerakarri. Euskal hiztunok bizi garen esparruko erdaldunek euskara maitatzea lortubehar dugu.
|
|
|
Eta guri ere, zer esango dizut, ez zitzaigun burutik pasatzen euskaraz egitea. Hango funtzionarioak idazmakina (badakizu zer den idazmakina [15] bat?) erabiltzen jakin behar zuen, baina
|
euskaraz
mintzatzen ez: baldin bazekien, ongi, ez zion inori ere kalterik egingo, baina ez bazekien, hor konpon marianton.
|
|
2003
|
|
|
• Nafarroa ez da Komunitate elebiduna. Nafar gehienak erdaldun elebakarrak dira eta euskararen ezagutza eskatzeak
|
euskaraz
mintzatzen ez den oro baztertzen du. Horregatik berriz onartu duten Foru Dekretua zorrotz eta eztabaidaezina da erakundeen irudi elebakarrari dagokionez, eta Administrazioarekiko harremanak euskaraz egin ahal izatea oztopoz jositako bide bihurtu da.
|
|
2007
|
|
|
Arrazakeria!! Ez, zuek ez dakizue zer den zinezko arrazakeria, zuek ez baldin bazarete
|
euskaraz
mintzatzen ez da nehor deusez ohartzen, eta euskaraz ari izanik ere anitzetan nehor ez da deusez ohartzen, aldiz gu... Guk hizkuntzaz gain ez dezakegu gorde ez garela behar bezalako zuriak, gure aurpegi ilunek salatzen gaituzte.
|
|
2008
|
|
|
Bertan hainbat hizkuntza hitz egiten dira. Areago, Nafarroako zati batzuetan ez da inoiz
|
euskara
mintzatu ez Bizkaian ez Araban ere. Horri Euskal Herria deitzea ondo iruditzen zait, baina konturatu behar dugu zertaz ari garen.
|
|
2009
|
|
|
I ren gurasoek, nahiz eta
|
euskaraz
mintzatzen ez jakin, argi eta garbi zuten, haurrek euskaraz ikasiko zutela. Familia nafarra zen eta, zoritzarrez, euskararen transmisioaren etena, Euskal Herriko hainbeste tokitan gertatu ohi den bezala, I ren aitatxiarengan gorpuztu zen.
|
|
|
Etxean komunikatzeko erabiltzen den hizkuntzari eta ikasleen inguruko hizkuntzei erreparatuz gero, hainbat egoera aurkitu ditugu" D" ereduan ikasitako ikasleen artean: a) etxean nahiz gizarte eremuan euskara komunikatzeko tresna nagusi gisa erabiltzen dutenak; b) elebidunak etxean eta euskararik gabekoak gizarte inguruan; d) elebidunak etxean eta euskara mintzatzen eta entzuten dutenak gizarte inguruan; e) etxean nagusiki euskara hitz egiten dutenak eta euskararik gabekoak gizarte inguruan; f)
|
euskararik
mintzatzen ez dutenak etxean baina bai gizarte inguruan; g) etxean nahiz gizarte inguruan euskararik hitz egiten ez dutenak.
|
|
|
|
Euskaraz
mintzatzen ez duten gurasoak izanik" A" eta" B" ereduan ikasitako ikasleek euskarak gizartean aurrerapauso nabarmenak egiten dituela aipatzen dute, eta horrek areagotu egiten duela hizkuntza hori ikasteko motibazioa. Ikasle horiek azaltzen dutenez, ez dute euskara behar adina ikasi, eta hainbat kasutan euskaltegietara eta barnetegietara jo behar izan dute euskara hobeto ikasteko.
|
|
|
Topaketa emankorra izan zela ikusirik, jardunaldi gehiago antolatu zituzten hurrengo urteetan. II. Jardunaldietan (Urduña, 1987) gaur egun
|
euskaraz
mintzatzen ez den lekuetako onomastika izan zuten aztergai. III. Jardunaldietan (Lizarra, 1990) hurrengo urteotako lanaren irizpide nagusietakoa finkatu zuten, lehentasuna ikerketa gaiei beharrean material bilketa sistematikoari ematea erabaki baitzuten.
|
|
2011
|
|
|
Or datoz berriro baztarrak nastera, (erderaz mintzatuz, jakiña!), nolabaiteko vascuencista oiek.
|
Euskeraz
mintzatzen ez dakitenak ere ba dira (Euzko Gogoa, 1951) [beltzak gureak dira].
|
|
|
Orduan sortu da ere AEK, 1966an. Oroit naiz Rikardo Arregik erran zuelarik zer eta nola egin behar zen
|
euskaraz
mintzatzen ez zekitenek edo idazten ez zekitenek ikas zezaten. Berehala sartu ziren Satrustegi, San Martin, Zearreta, Lizundia eta horiek guztiak, eta hedatu zen behar den bezala.
|
|
2015
|
|
|
Hizkuntza nazionalismo baten aukera izan liteke gehienez, baina ez bestela, ezen ilun geratzen da, azalbide horri jarraikiz, zer jazoko litzatekeen gainerako Euskal Herrian. Azalbide horren arabera, euskararentzako lehentasuna eskatzen den bezala, gaztelania eta frantsesarentzat ere eska liteke,
|
euskara
mintzatzen ez den lurraldeetan. Hori dela eta, uste dut euskararen aldeko mugimenduen iritzia oso kontuan hartzekoa dela, baina euskal nazionalismoak gogarte berezkoa behar duela, Euskal Herriko arazo eta interes desberdinak barnebilduko dituena.
|
|
|
Banaketa erabakigarria deritzot horri. Txemi Apaolazak Agurainen eginiko ikerketa bati jarraituz,
|
euskara
mintzatzen ez den lurraldeetan euskaltzaletasuna nazionalismoari loturik doa, baina lehenengoa bigarrenaren emaitza izaki. Hau da, euskal nazionalismoa bereganatzean euskara ikasteko beharra sentitu izaten da, eta ez alderantziz.
|
|
|
Hilabete guziz, euskarazko liburu bat nautatu (normalean katalanera, espainolera edo beste nizkuntza batera ere itzulia izan dena) eta, bakotxak nani duen nizkuntzan etxean irakurtu ondoren, Irakurle Klubera bildu eta liburuari buruz eztabadatuko dute, bakotxak bere ikusmoldea eta iritziak emanik. Bilduko diren guziek
|
euskara
mintzatuko ez dutelarik, bilkurak, seguruenik espainolez edo katalanez izanen dira. Deialdia, irakurtzea gustukoa duten guzier da irekia.
|
|
2018
|
|
|
" Hizkuntza bat ez da galtzen ez dakitenek ikasten ez dutelako, dakitenek erabiltzen ez dutelako baizik", edo Gandiagaren hainbat olerki: " Baina eta hemen/ euskaraz jakin arren/
|
euskaraz
mintzatzen ez denak ere/ ez digu uzten/ euskaraz egiten"). Euskaldunen hizkuntza kontzientzia pizteko aldarriak denak ere.
|
|
|
Etxean galdu zena errekuperatu nuen. Gero ulertu nuen zendako galdu zen, haiek alderantziz sufritu zuten,
|
euskaraz
mintzatzeak ez zuelako baliorik garai hartan, paperak betetzeko ere auzo baten laguntza behar zuten, eta ez da goxo zuhaurrek ezin egitea gauzak. Egoera oso bortitza bizi izan dute.Ikastola deitu zitzaion proiektu horretan etxez etxe ibili zinen ikasle bila.
|
|
2020
|
|
|
Mendeetako jazarpenaren ondorioa jasaten du euskarak; eta jazarpen hori, zenbaitetan, itxuraldatu bada ere, indarrean dago gaur egun ere.
|
Euskaraz
mintzatzen ez diren elebidun horiek ere gure herriaren zapalkuntzaren biktima dira, bizkar gainean garraiatzen dutelako euskararen gutxiespenaren ondorioa.
|
|
|
Baina Ezkabarten
|
euskaraz
mintzatzea ez da soilik gaur egungo joera; alegia, 1612an ere horrela aritzen ziren. Peio Monteano Serbet ikerlariak Nafarroako Errege Artxibo Nagusian egindako aurkikuntzak horixe bera baieztatzen du; bertan, Arreko gazte batzuek 1612 urtean abestutako bertso sorta idatziak aurkitu baitzituen (2018 urtean bertso hauek berrituak eta musikatuak izan ziren).
|
|
2021
|
|
|
Bide hortarik segitzen genuen, eskolako hizkuntzak gaina hartuz etxekoari, anitz familietan gertatu zen bezala; kusiñ andana bat badugu
|
euskara
mintzatzen ez duena, alta beren burasoak gureak bezain euskaradunak ziren ba. Garai haietan, gizartean ongi ikusiak izateko euskara baztertzea baitezpadakoa zen, omen.
|
|
|
Anaia kenduta, gure etxean ez zen inor politikaz arduratzen garai haietan, 1977 urtean; denok poztu ginen Franco hil izanaz, eta egia da halako beldurrarekin nahastutako askatasun bat nabari genuela, baina besterik ez. Aita beti izan zen jeltzalea, baina baskoa eta euskalduna izatea berezko gauza zen gu salbu inor
|
euskaraz
mintzatzen ez zen herri hartan, eta galdetu izan bazenie gaizki iruditzen zitzaien ETAko hiltzaileena, Franco aipatuko zizuten, segur aski; beste gauza bat zen, ordea, alaba gazteena guardia zibil batekin hastea, oso bestelako gauza, haurdun ezkontzea baino dexente handiagoa. Nik ez nien ezer esan, Gomezek niri ere zegoeneko maiteminduta nengoela agindu zidalako.
|
|
2022
|
|
|
Ongi ulertzen zuen gaztelera neskak. Izan ere, Irunen eskolan
|
euskaraz
mintzatzerik ez zegoen, eta, Landetan zeudenetik, etxera zetozen etorkinekin praktikatzeko aukera ukan zuen.
|
|
2023
|
|
|
Zer esan
|
euskaraz
mintzatzen ez dakienari. Euskaltegian matrikulatu dadila. Harritzen naute hemen jaio eta euskaraz ez dakitenek.
|