|
2000
|
|
|
UZTAILAREN 12tik 15era burutuko da Donostian III. Antzerki Feria. Guztira, hogei lanetik gora ikusi ahal izango dira egun hauetan, %45a
|
euskaraz
eskainiko delarik. Euskarazko lan hauek kalean egingo dira gehienbat.
|
|
|
Sukaldean bakarrik inoiz ez geratzeko gomendioarekin hasten da etxeko txikiak sukaldari trebe bilakatzeko aproposa izan nahi duen Disney ren liburua, Aizkorri argitaletxeak orain
|
euskaraz
eskaintzen duena. Marrazki bizidunetatik hain ezagunak egiten zaizkigun pertsonaiak ditugu irakasle.
|
|
|
Asko luza daiteke gai honetaz hitz egiten, baina behin kontestualizatu ondoren zein zertan ari den ulertzea errazagoa delakoan nago. ...itzeko tresna bat da, baina ez dago dudarik beste hutsune asko eta esanguratsuei erantzun behar zaiela, hala nola irakaslegoaren hizkuntza formakuntzari (Nafar Gobernuak aurten EGA gabeko eta dakizuenez EGA ez da panazea ehun eta piko irakasle kontratatu ditu ereduetarako eta ausartu egiten da" entre bambalinas" eredua porrota dela esaten.) dagokiona edota Formakuntza Zientifiko Teknikoa
|
euskaraz
eskaintzearen garrantzia.
|
|
|
erakustendigute etengabe beren inprimaki eta publizitatean. Zergatik ez nabarmendu enpresa etasaltoki euskaldunak, alegia, beren zerbitzua
|
euskaraz
eskaintzeko gai direnak, onarpenezko agiri ofizialen bat emanez?
|
|
2001
|
|
|
Horixe dio Euskal Adarra taldeak. Planaren arabera, Medikuntza eta Odontologia Fakultateko ikasketen lehen zikloak euskaldunduta egon behar ziren eta egun enborreko bi ikasgai besterik ez dira
|
euskaraz
eskaintzen. Fakultateko ikasleen heren bat euskalduna da eta irakasle euskaldunak% 5 baino ez dira.
|
|
|
HILAREN 22an aurkeztuko dute Donibane Garaziko Le Vauban zineman Safy Nebbouren" Bertzea" laburmetraia. Artzantzaren gorabeherak jorratzen dituen film hau
|
euskaraz
eskainiko da, frantsesezko azpitituluekin. Lanak Akitaniako Lurralde Kontseiluaren, Eusko Jaurlaritzaren eta Euskal Kultur Erakundearen laguntza jaso du.
|
|
|
Izan ere, duela 20 bat urte, diakroniaren ikuspegitik euskal flexio morfologia lantzeko orduan, arazo latz bati egin behar zioten aurre Miren Azkarate eta Patxi Altuna bezalako irakasleek:
|
euskaraz
eskainiriko material bateratu baten faltari. Lehendik ere baziren lan garrantzitsuak gai horietaz, baina han hemen egoteaz gainera, gehien gehientsuenak erdaraz zeuden.
|
|
|
Goresmenik behar balu, aski litzateke esatea, eta ez genuke egia soila baizik esango, Euskal Herriari eta
|
euskarari
eskaini dizkiola bere bizitza luze eta lanpetuaren fruiturik gehienak eta onenak, etengabeko ahaleginen gaina eta bikaina. Hori nahikoa ez balitz, gainera, esan daiteke bere obra dugula beharbada asmoz eta neurriz, erabat harturik eta inorena gutxietsi gabe, euskal idazle batek, noiznahikoa den, sortu duen larriena.
|
|
2002
|
|
|
Bata eta bestearen arteko ezberdintasuna idazteko erabili zuten hizkuntzan dago, Jose Mari Azkarragak ez omen zekielako ondo euskaraz eta bere jatorrizko lanak erderaz zeudelako. Atutxa' tar Paul arduratu da horiek guztiak
|
euskaraz
eskaintzen. Dena den, zeuden bezala argitara eman dituzten batzuk ere badira:
|
|
|
Lehen aldiz banatu dira ziurtagiri horiek han. 45 gizarte eragilek «Bidean» ziurtagiria jaso dute, normalizaziorako gutxieneko neurriak hartzeagatik eta Ikas Euskal Pedagogia Zerbitzuak «Guk zerbitzua euskaraz» ziurtagiria jaso du zerbitzua
|
euskaraz
eskaintzeagatik.
|
|
|
Unibertsitate desberdinetako ikasleenahaleginak koordinatzeko zenbait saio ere egon ziren, baina jarraipen handirikgabe. Ikasketa plan berriak ezartzeak protestak sortu zituen, euskal lerroadesagerraraziko zutelakoan; izan ere, hainbat kasutan hautazko ikasgaiak ezinzirelako
|
euskaraz
eskaini.
|
|
|
Planak bost urtetan zehar garatzeko bost eredu desberdin planteatu zituen: Aereduan titulazio osoa
|
euskaraz
eskainiko zen; Slean, lehen ziklo osoa euskarazeta bigarren zikloko derrigorrezko ikasgaiak; B2an, Unibertsitate eskoletan lehenikasmaila osoa eta ondorengo derrigorrezko ikasgaiak euskaraz; C ereduan, Fakultateko lehen ziklo guztia euskaraz eta ereduan, Fakultateetan eta Unibertsitate eskoletan lehen ikasmailako irakasgai guztiak euskaraz. 23 espezialitate A ereduansartzen ziren, 44 B\ eta B2 ereduetan, 24 C ereduan eta 33 ereduan.
|
|
|
– Industria Ingeniaritzan halabeharrezko irakasgai guztiak
|
euskaraz
eskaintzea.
|
|
|
Horiez gain, Zientzia eta Teknologiaren inguruko kalitateko informazio eguneratua
|
euskaraz
eskaintzeko Intemet eko atari berria sortu da: <www.zientzia.net>.Hain zuzen ere, Zientziaren dibulgaziora bideratuta dauden beste ekimen batzukosatzera dator:
|
|
|
Hirugarren zikloko doktoretza eta graduondoko titulazioetan ere euskarazkoeskaintza garatzen hasi da. Jadanik badaude bi doktoretza programa eta hirugraduondoko titulu osorik
|
euskaraz
eskaintzen direnak.
|
|
|
Hirugarren zikloa da unibertsitate desberdinetako sailen artean lankidetza garatzeko gunerik egokiena, eta, horren bidez, bai doktoretzako eta bai graduondokoprograma osoak edo ia osoak
|
euskaraz
eskain lekizkieke lizentziaturak amaitudituzten euskaldunei.
|
|
|
Unibertsitate desberdinetako sailen artean lankidetzagaratzeko gunerik egokiena da 3 zikloa. Horrela, doktoretzako eta graduondoko programa osoak edo ia osoak
|
euskaraz
eskain lekizkieke euskallizentziatuei.
|
|
|
Unibertsitateka aztertuz, MUren euskarazko eskaintza osoa %63koa da (derrigorrezkoak gehi hautazkoak), eta UPV EHUren kasuan %55koa, nahiko datuadierazgarri eta pozgarriak biak5 Ondoren datoz UD DU eta UPNA NUP% 14 15sardean, eta askoz ere atzerago UN NU eta Ipar Euskal Herriko Pau Aturri Unibertsitatea (Baionan), %lera ezin helduz. Nafarroako Unibertsitate pribatuaren (UN) kasua egiaz aipagarria da, bere 34 tituluetan ez baitu ia deus ere
|
euskaraz
eskaintzen.
|
|
|
Azkenik, hurrengo taulan (7 taula), 1 eta 2 zikloko titulazioetan, unibertsitate bakoitzaren portzentaje zatia zein den erakusten dugu hala euskarazko nolaerdarazko titulazioetan, eta haien alderaketa egiten. Desorekarik handiena UPVEHUren kasuan agertzen da; izan ere, Euskal Herri osoan erdaraz dagoen eskaintzaren %48 hartzen baitu bere gain, baina euskarara pasatzen garenean, EuskalHerri osoan
|
euskaraz
eskaintzen diren kredituen %78 bere ardurapean daudelaikusten dugu. Beraz, %30eko aldea.
|
|
|
Unibertsitateen arteko alderaketa eginez, berriz ere desoreka ikusten dugu, hizkuntza desberdinetako eskaintzari dagokionez (ikus aurreko taulako azken bi lerrokadak). UPV EHUk Euskal Herrian giza eta gizarte zientzien sektorean
|
euskaraz
eskaintzen denaren %74 hartzen du bere. gain. Beraz, beste bost unibertsitateek%26 bakarrik.
|
|
|
Biologia lizentziaturari dagokionez, plan aldaketak kaltetu egin zuen euskarazko eskaintza urte batzuetan, baina une honetan lehen zein bigarren zikloko enborrezko irakasgai guztiak
|
euskaraz
eskaintzen dira (2 eta 3 irudiak). Hautazkoekingauzak ez daude hain ongi.
|
|
|
Geologia lizentziaturan bilakaera nahiko geldoa izan da. Aurten lehen ziklokoenborrezko irakasgai guztiak
|
euskaraz
eskainiko dira, eta bigarren ziklokoekin hasiko da (6 irudia). Hala ere, oraindik irakasgai gehienak gaztelania hutsean eskaintzen dira.
|
|
|
Euskarari dagokionez, hirugarren ziklo horretan ez da ia ezer aurreratu. Doktoretza ikastaro solteren bateuskaraz ematen da, baina ia ez da ezer gaztelaniaz ematen direnen aldean.Badaude zenbait arazo doktoretza ikastaroak
|
euskaraz
eskaintzeko. Horien artean, hirugarren zikloak berez duen ikasle kopuru baxua dugu; baina, halaber, hor daudeikasle erdaldunei sortzen zaizkien arazoak ere.
|
|
|
Unibertsitate horretan Euskalduntze Planaren helburuak bete ez diren arren, aurrerapauso nabarmenak eman dira. Gureustez, horrek argi uzten du teknikoki posiblea dela Natur Zientzietako irakaskuntzaunibertsitario gehiena
|
euskaraz
eskaintzea, balizko irakasle prestatuak egonbaitaude. Garai batean nahita ere ezinezkoa zen zenbait gai euskaraz irakastea.Gaur egun, aldiz, arazo bakarrak ekonomikoak edo politikoak dira, ez teknikoak.
|
|
|
Kredituei dagokienez, 520 dira guztira, eta horietatik 220 kreditu eman daitezke euskaraz (gehi hautazko 38 kreditu). Medikuntzan eskaintzen diren irakasgaietatik %32, 58 dira
|
euskaraz
eskaintzen direnak.Kontuan hartu behar da ezen ikasketa plan berria bere osotasunera heldu zela oraindela urte bi, eta, goian aipatu bezala, plangintza berri horrek asko atzeratu zituenEHU/ UPVko euskarako lehen plangintzaren asmoak eta helburuak.
|
|
|
Donostiako frizainfza Eskolako Diplomaturan derrigorrezko 22 irakasgaidaude, eta horietako 11
|
euskaraz
eskaintzen dira. Kredituei dagokienez, guztira225 izanik, 69,5 kreditu eskaintzen dira euskaraz (gehi hautazko 13,5 kreditu). Beraz, Donostiako Erizaintza Eskolan kreditu guztietatik soilik %30, 89 eskaintzendira euskaraz.
|
|
|
Orduan, lizentziaturak 262 derrigorrezko kreditu (152 lehen zikloaneta 110 bigarren zikloan), 42 hautazko kreditu eta aukera askeko 34 kreditu izangoditu. Lehen zikloan halabeharrezko kreditu guztiak (152), bigarren zikloan halabeharrezko 55 kreditu eta 12 hautazko kreditu
|
euskaraz
eskaintzea proposatzen du II. Plangintzak. Ikasketa plan berria ezartzen denerako, fakultateko euskararako dekanordetzaren aurreikuspenaren arabera, halabeharrezko 132 kreditu (125 lehen zikloan eta 8 bigarrenean) eta hautazko 12 kreditu eskaini ahal izangodira euskaraz gaur egun dauden giza baliabideekin.
|
|
|
Euskararen Erabileraren II.Plangintzak halabeharrezko 40 kreditu eta hautazko 12 kreditu euskaraz eskaintzeaproposatzen du eta, Euskara Dekanordetzaren datuen arabera, gaur egun halabeharrezko 22 kreditu eskain litezke; baina hautazko 12 eta aukera askeko beste 12soilik eskaintzen dira euskaraz. Fakultateak hurrengo 3 urteetarako halabeharrezko77, 5 kreditu eta hautazko 12 kreditu
|
euskaraz
eskaintzea proposatzen du; horietako22 kontratazio berririk egin gabe.
|
|
|
E:
|
Euskaraz
eskain litezkeenak (gaur egungoirakasleria euskaldunaz). II:
|
|
|
Basurtun, Gurutzetan, Donostian eta Gasteizen.Gauzak horrela izanik, praktika irakastaldi horiei dagokien irakaskuntza normalizazio plangintzatik kanpo dago. Beraz, irakaskuntza hori alde batera utzita, bestehalabeharrezko irakasgai guztiak
|
euskaraz
eskaintzea da proposatutako helburua.
|
|
|
Odontologiañ dagokionez, Euskararen II. plangintzaren arabera, Odontologian matrikulatuta dauden ikasleen kopurua oso txikia da, eta oraingo eskaintzaoso murritza. Baldintza horiek kontuan hartuta, D maila dago proposatuta, hau da, halabeharrezko irakasgaien herena
|
euskaraz
eskaintzea. Kontuan hartu behar da, bestalde, kreditu gehienak bigarren zikloari dagozkidla, eta hor, irakaskuntzagehiena praktika klinikoei dagokiela.
|
|
|
1999 urtean UPV/EHUko euskararen erabilerarennormalizaziorako II. plana onartu ondoren, Donostian egiten diren Erizaintzakoikasketak ereduaren bamean daude sartuta. Hau da, titulazioaren derrigorrezkokreditu guztiak
|
euskaraz
eskaini behar dira. Era horretan, eta aurreko errektorearentaldearen azken garaietan (1999/ 00 ikasturtean) 2 eta 3 mailako Medikuntza etaKirurgia Erizaintza II eta III deritzen derrigorrezko irakasgaiak eskaintzeko, arduraldi osoko lanpostu bat sortu zen.
|
|
|
Euskararen Erabileraren II. Plangintzak eredu berriak ezarri zituen, eta Farmaziako Fakultatean ematen diren ikasketak eredu desberdinetan sartu ziren.Oraingo plangintza I. plangintzarekin konparatuz, plangintza berria malguagoa da; ereduak finkatzeko, ikasturteak eta zikloak kontuan hartu ordez, irakasgaiakmultzoka (halabeharrezkoak, hautazkoak eta aukera askekoak) hartzen dituelako.Horrela, Farmaziako Lizentziaturan eredua zehaztu gabe geratu zen, helburua Beta C arteko mailan geratuz. Edonola, II. Plangintza horren arabera
|
euskaraz
eskaini litzatekeen halabeharrezko kredituen portzentajea %66tik (C eredua) %100rakoa (eredua) da. Elikadura eta Dietetikako Diplomaturan C ereduaonartu zen, eta Elikagaien Zientzia eta Teknologiako Lizentziaturan eredua (kredituen %33 euskaraz).
|
|
|
Etorkizun hurbilean, UPV/EHUko Campus Birtualak
|
euskaraz
eskainiko dituenmateriak, besteak beste, bi faktore nagusiren menpekoa izango dira. BatetikUPV/ EHUn bertan lanean ari diren irakasleen menpekoa izango da.
|
|
|
Foro honetan Euskal Herriko unibertsitate desberdineko partaideak ari garaparte hartzen, etorrera anitzekoak baina guztiok euskararen egoeraz eta etorkizunazarduratuta gaudenok. Hori dela eta,
|
euskaraz
eskaintzen den irakaskuntzari eraguztietako ateak zabaltzearen alde gaudela zalantzarik ez daukagu, eta horren atalbat urruneko irakaskuntza edo Intemet bitarteko formazioa da.
|
|
|
«Beste aldetik, Irakasle titulazio guztiak
|
euskaraz
eskaintzea, GasteizkoHaur Hezkuntzakoa izan ezik. Titulu hori, dena den, euskaraz egin daitekebai Bilbon eta bai Donostian.
|
|
|
Beraz, Irakasletza Diplomaturaz landa, NUPek ez du irakaslerik kontratatzeneuskarazko irakasgaiak emateko; baina erdal taldeko irakasle euskaldun batek bereirakasgaia
|
euskaraz
eskaini nahi badu, nahiz eta bere kabuz edota bereordutegitik kanpo aritu?, egin dezake, horretarako unibertsitateak eskatzen dituenneurriz kanpoko baldintzak betetzen baditu eta unibertsitateak berak kudeatu etaasmatu duen. Hizkuntz Gaitasun Agiria, arranditsuaren jabe bada.
|
|
|
Eskainitako irakasgai guztiakE:
|
Euskaraz
eskainitako irakasgaiak
|
|
|
Gaur egun ezinezko bihurtu da dena
|
euskaraz
eskaintzea.
|
|
|
edozein erakunderekin harremanak euskaraz egiteko eskubideadutelako eta ikasleek hizkuntza bietan irakaskuntza jasotzeko eskubidea dutelako.Eta ildo horretatik jarraituz, lehen Mikel Aizpuruk oso ondo azaldu du horrenhistoria?, Euskal Herriko Unibertsitateko estatutuetan hizkuntza bien erabilerabermatzen da. Laburbilduz, azken batean, geu gara irakaskuntza
|
euskaraz
eskaintzeko betebeharra, legezko betebeharra, duen unibertsitate bakarra.
|
|
|
batetik, jakina, unibertsitatearen bame bizitzaren, barne funtzionamenduareneta administrazioaren euskalduntzea; bestetik, irakaskuntzaren euskalduntzea.Irakaskuntzaren euskalduntzean lehen galdera da, gure lehenengo arazonagusia? zenbat
|
euskara
eskaintzen dugun, eta horri dagokionez, urtean urteanirakasgai gehiago eskaintzen dira euskaraz. Oraindik asko falta da, jakina.
|
|
|
E Euskal Unibertsitate Sistema Osoa eta osatua behar dugu, unibertsitate. bakoitzaren nortasuna eta autonomia errespetatuz, ikasi, ikertu eta lanaknorberaren unibertsitatean zein unibertsitateen arteko ikertaldeetan euskaraz sortzeko, unibertsitateek euskal kultura euskaraz bultzatzeko etaikertutakoa gizarteari
|
euskaraz
eskaintzeko.
|
|
|
UPV/EHUn badugu. Euskararen erabilpenaren normalizaziorako II. plana?, eta bere ezarpena abian da jadanik. Normalizazio planak onura asko ekar litzake.Esate baterako, sail eta jakintza arlo bakoitzerako
|
euskaraz
eskaintzen direnirakasgaien kopurua handitzea, agian gaztelaniazko lanpostua betetzen duenirakasleren bat euskaldundu eta irakasle elebiduna bihurtzea, ikasmaterial etatestuliburu batzuk euskaratu edo euskaraz sortzen laguntzea. Horrek guztiakegoera hobera eraman lezake euskal lerroa, zalantzarik gabe.
|
|
|
Hiru urtez tokiko programazioa eta Euskadi Irratiarekiko konexioak tartekatzen zituen emanaldiak eskaini ondoren, SER irratiarekin akordio batera heldu zen Laudio Irratia, kate horren programazioa eskaintzeko, eta, ondorioz, tokiko irratsaioak, eta bereziki
|
euskaraz
eskainitakoak, murriztuz joan ziren.
|
|
|
Beste aldetik, Bilboko Herri IrratiaEAK() 1959an sortu zuen Bizkaiko Goitzaindegiak. Kultura era erlijioari buruzko gaiak nagusitzen ziren programazioan, eta eduki batzuk
|
euskaraz
eskaintzen ziren: adibidez, Irrintzi saioan, Omilian, Errosario Santua izeneko emanaldian, larunbateko Euskal Orduan eta Eusko Ikastolan euskara zen hizpide.
|
|
|
Elizaren emisorek euskara erabiltzen zuten hainbat irratsaiotan, eta beste emisora batzuetan ere bazeuden euskarazko saioak, baina egoera tamalgarria zen 1977an, Punto y Hora aldizkariak urte horretako azaroan argitaratu zuen txostenaren arabera. Astekariaren erreportajeak agerian utzi zuen bezala, Franco hil zenean oso gutxi ziren
|
euskaraz
eskainitako irratsaioak2:
|
|
|
Donostiako Herri Irratiak
|
euskaraz
eskaintzen zuen programazio tartea luzatu zuen, eta egunero zazpi orduz euskaraz emititzeari ekin zion. Irrati horrek bazuen euskaldunek osaturiko lan-talde profesionala eta, beraz, ez zuen moldaketa handirik egin behar izan, euskarazko idazketa taldea eratzeko.
|
|
|
Handik hilabete batzuetara ikasle hauek berek eskatuko dute unibertsitateak ikasketa guztiak
|
euskaraz
eskain diezazkien. Eta manifestazioak egingo dituzte hartarako.
|
|
|
Baina unibertsitate ikasketak
|
euskaraz
eskaintzeko dagoen arrazoirik garrantzizkoena, nire iritziz, euskal gizartearekiko erantzukizuna da. Gure gizarteak bereziki irakaskuntzan euskara erabiltzearen alde ahalegin izugarria egin ondoren, nekez uler eta onar liteke irakasteko eskaintza goreneko mailan etetea.
|
|
|
Edozein unibertsitatek eskain ditzake titulazio horiek. Are gehiago, azkenurteotan izugarri hazi da horrelako titulazioen eskaintza —ikastu rte honetan, 2001, UPV/EHUk horrelako 80 bat titulu eskaini ditu— Egia da, bestetik, eskaintza zabal horretatik asko bertan behera geratu izan direla matrikula ezagatik, baina ez, ostera,
|
euskaraz
eskaini izan dena. Itxura denez, joera hori zabalduko da datozen urteetan.
|
|
|
Hau da, UPV/EHU, UPNA eta unibertsitate pribatuak ere egongo lirateke. Unibertsitate horietan ez al dira ikasketak
|
euskaraz
eskainiko?
|
|
|
Azter ditzagun zenbait datu. Euskal Herriko Unibertsitateko plaza elebidunetan 1.020 irakasle daude egun —irakasle euskaldunak gehiago dira jakina, denek ez dute-eta euskaraz irakasten— ikasturtean 11.576 ikasle matrikulatu ziren
|
euskaraz
eskaintzen ziren irakasgaietakoren batean —hemen ere euskaldunak gehiago dira, denek ez dute-eta euskaraz ikastea hautatzen— Irakasle ikasle multzo hau aise erka daiteke inguruko zein etxeko beste unibertsitate batzuekin. Kantabriako Unibertsitateak, adibidez, lehen eta bigarren zikloko 13.248 ikasle hartu ditu oraingo ikasturtean; irakasleak 1.054 dira.
|
|
2003
|
|
|
Bestela, euskaltegi pribatu homologatuak ados daude HABEk aurkeztutako Bideragarritasun Planean aipatzen diren hainbat punturekin. Euskaltegien proposamenak moduluak egokitu beharra, erdi mailako gaitasun agiriak sortzea, mintza-lagun ekimenak sustatzea, publizitate kanpaina instituzionalak egitea, langileentzako eta langabetuentzako ikastaroetan
|
euskara
eskaintzea, transmisio barnetegiak sustatzea eta abar biltzen ditu. HABEren zenbait proposamen bideratzea, ordea, zail samarra ikusten dute.
|
|
|
Egungo planteamenduaren arabera, aldiz, euskara lan munduan sartzea abantaila da enpresentzat, bi arrazoi hauengatik: a) euskara erabili nahi duten bezeroei enpresa nahiz pertsonak izan, dagokien zerbitzua
|
euskaraz
eskaintzen zaielako; b) langile euskaldun euskaltzaleei euren lanpostuan gusturago jarduteko aukera ematen zaielako.
|
|
|
Iruñera etorri osteko urteak
|
euskarari
eskainirik badaude ere neurri handi baten eta alderdi hori da guri hemen gehien ardura diguna, Oskillasoren euskalzaletasuna askoz lehenagotik zetorren. Txikitarik gehiago gorde, zaindu eta landu duen barnesentipen bat izan dela esango genuke.
|
|
|
Jakina, hemen be betikoa jazo jaku: euskerazko liburuak ez ditu inork erderatzen (ta gure Iztuetak
|
euskeraz
eskaini euskuzan bere liburu jakingarriak!), eta holan ezin gure gauzarik munduan zehar zabaldu.
|
|
|
Ideia hori ez zen berria, hiru hilabete lehenago, uztailaren hasieran, oso ikuspegi kritikoa azaldu baitzuen UEUren prentsa bulegoak UEUren eta EHUren harremanen inguruan. Deia k eta Egin ek UEUren egitaraua aseptikoki jakinarazi zuten, prentsa bulegotik bideratutako artikuluei esker; baina Argia n, prentsa bulegoaren izenean, inork izenpetu gabe, UEUren ibilbidearen errepasoa egin zen84 Idazkiaren arabera, UEUren arduradunek UEU desegiteko aukera planteatzen zuten, baldin eta unibertsitate ofizialak bere ikasketak
|
euskaraz
eskaintzen bazituen85, baina artikulugileek UEUren izaera alternatiboa gogorarazten zuten, Uztaritzeko 1976ko agiriak unibertsitate paralelo moduan definitu zuela UEU azpima rratuz. EHU, aldiz, euskaldunen borondatea zatitu zuen Erreforma Politikoaren ku mea zen, eta ez zituen betetzen eraikuntza nazionalak behar zituen baldintzak, ez lurraldetasuna, ezta errealitate berri bat eraikitzeko gaitasuna ere.
|
|
|
Euskalduna Jauregira irteerak antolatu ditu Berangoko Kultur Etxeak abenduaren 30ean eta urtarrilaren 2an. Bizkaiko Foru Aldundiak antolatuta,' Peter Pan' musikala eta' Marixe' txotxongilo eta dantza ikuskizuna
|
euskaraz
eskainiko dira bertan, hurrenez hurren, arratsaldeko lauetatik aurrera egun bietan. Sarrerak mugatuak dira eta Kultur Etxean daude salgai.
|
|
|
Orain hogei bat urte Katalunian bizi izandako garai gozoa guk bizi dugu orain. Alde batetik, Pentsamendua ren Klasikoak euskaratzeko egin den esfortzu handiakfruituak eman ditu dagoeneko, eta 70 titulu sortu ditu, filosofian, ekonomian eta zientzian mendebaldeak azken mendeetan sortu duen pentsamendua
|
euskaraz
eskainiz. Bilibu rukitan bildurik dauden hitzaurre guztiak irakurtzeabaino ez dago lanaren mamia eta kalitatea haztatzeko.
|
|
|
Ekintzak erdara hutsean izatearekin dagoen desadostasun maila hain apala izanik, batek esango luke ume eta gazteen munduan
|
euskarari
eskaini nahi zaion lekua ia asebeteta dagoela.
|
|
2004
|
|
|
Zerbitzuak
|
euskaraz
eskainiko bazaizkie, herritarrek presio egin behar omen dute. Eta sindikatuek?
|
|
|
Guztiz gauza ulergarria da hori. Ulergarria izan daiteke, halaber, atzerriko zenbait unibertsitatek
|
euskara
eskaintzea ikasgaien artean. Baina askoz bitxiagoa da, zalantzarik gabe, non eta Logroñon euskaltegia egotea.
|
|
|
Asisko Klara. 1181ean jaio eta 1226an hil zen Asisko Frantziskoren idazkiak, biografiak eta garaiko dokumentuen argitalpen osoa, gehi 1194an jaio eta 1253an hil zen Asisko Klararen idazkiena
|
euskaraz
eskaintzen ditu. Izan dira lehenago ere bi saindu hauen lanak euskaraz ezagutarazteko saioak »Luis Villasantek eta Jose Luis Zurutuzak prestatutako Anai Frantzisko, Arreba Klara.
|
|
|
Kaixo proiektu elebiduna da eta zerbitzuek gutxienez euskaraz egon behar dute. Mundu mailako merkatuan
|
euskaraz
eskaintzeak ez du zentzurik.
|
|
|
Aurten argitaratzekoa da Hizkuntzaren Filosofiako testu nagusiak euskaraz emango dituenbilduma lan hau. Artikulu funtsez.koak elkarrcn ondoan eta
|
euskaraz
eskaintzeak egiten dugarrantzizkoa. Hizkuntzaren Filosofiarako sarrera luzea eta testu bakoitzari eginiko sarrera labur banaerc izango ditu.
|
|
2005
|
|
|
Eta horra nola Uztaritzeko gure irakasle zenak ihardokitzen zuen Baionako diosesian populkatzen hasiak ziren jaun andere erdalzalei: Ez, ape zek ez die euskaldunei
|
euskaraz
eskaintzen bere erakaspena mesprezioz, baina bai errespetuz.
|
|
|
Bi nobedade handi azpimarratu behar dira. Bata euskararen alde egiten ari den ahalegin handia ikasleen aldetik, irakasleen aldetik, ikasmaterialaren aldetikâ? ¦ Mendikoi ahalegin handia egiten ari da nekazaritza heziketa gaztelaniaz eta
|
euskaraz
eskaini ahal izateko.
|
|
2006
|
|
|
Alberdania argitaletxeak gaztelaniaz kaleratu du aurretik
|
euskaraz
eskaini zuen Lydia Flem psikoanalista eta idazlearen Comment j' ai vide la maison de mes parents lan hunkigarria. Aita duela zenbait urte galdu zuen egileari, hil berri zaio ama.
|
|
2007
|
|
|
Eta bageneukan euskaraz zeozer berri eskaintzeko gogoa. Hip hopean, esaterako, oso gutxi jolastu da euskararekin, ez dira erabili
|
euskarak
eskaintzen dituen aukerak, erritmo aldetik, metrika aldetik...". Mokauako kantak konposatzeko erritmoan oinarritu dira," eta esaldiekin jolastu".
|
|
|
• Langileentzako prestakuntza ikastaroak
|
euskaraz
eskaini.
|
|
|
Gaur egungo demokrazia garaian, euskararen ofizialkidetasuna aldarrikatu ondoren bakarrik ahalbidetu da euskara bizitasunez erabiltzea enpresetan eta enpresa horiek egindako lan kontratuetan. Gure gizartean, lan kontratuak eta inprimakiak
|
euskaraz
eskaintzen dira. Eginkizun hori, oraindik aitzindari dena, osatzeko datoz, etorri ere, lege testuak, horiexek baitira lan zuzenbidearen egoera eta inguruabar zehatz guztien iturri.
|
|
|
Euskararen erabilera eta bilakaera, luzaroan nagusitu den mugazgaindiko lankidetzaren ahultasunari lotuak daude. Izan ere, azken urteetaraino, batez ere frantses Estatuak, Akitaniako Eskualdeak eta Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusiak begi txarrez ikusten zuten" atzerriko" erakunde publiko batek dirua eman zezan ikastola bat eraikitzeko, euskarazko liburuak argitaratzeko ala eskolatik kanpoko jarduerak
|
euskaraz
eskaintzen dituen elkarte bat laguntzeko. Susmoa zen nagusi; are eta gehiago jakitean hizkuntza komunitate bereko zati bat ordezkatzen zuen erakunde batek" Frantziako barne gaietan" bere sudurra sartzen zuela.
|
|
2008
|
|
|
Ezin da lehiakorra izan ingelesa, gaztelera edota txinerarekin. Beraz, zein da
|
euskaraz
eskain dezakeen berezitasuna. Buelta eman behar diogu diskurtsoari:
|
|
|
Irrati nagusiak Euskadi Irratia (konbentzionala) eta Euskadi Gaztea (irrati formula) dira, biak EITB taldearenak. Tokian tokiko edo lurraldeko beste irrati asko ere badaude, beren programazio osoa edo parte bat
|
euskaraz
eskaintzen dutenak.
|
|
|
Zarautzen, behintzat, %20 urri horren arrazoia ez litzateke euskarazko hedabideak gutxi ikusten eta irakurtzen direla, erdarazko eskaintza ugariaren ondoan
|
euskaraz
eskaintzen direnak gutxi direla baizik.
|
|
|
Zarautzen, behintzat, %20 urri horren arrazoia ez litzateke euskarazko hedabideak gutxi ikusten eta irakurtzen direla, erdarazko eskaintza ugariaren ondoan
|
euskaraz
eskaintzen direnak gutxi direla baizik.
|
|
|
baita beldurra ere noiz edo noiz, zeren Beñardoren eztenkadak pozoitsuak eta mintsuak ere izan baitzitezkeen?
|
Euskarak
eskaintzen ziòn talaia hartan ezin erosoago zegoen, hortaz, Beñardo, eta erosotasunaren talaia hartatik gauzak bere erara ikusi behar zituen: zertarako eskalatu behar zituen gazteleraren harresiak eta zertarako ahalegin izugarri hartan sartu, baldin eta, ahalik eta ahalegin txikiena eginda ere, handiagoak bazituen irabaziak?, zeren euskararen munduan norbait baitzen eta gaztelerarenean inor ez?; Beñardok hamar urte zituen, eta nekez egingo zion bere buruari, nekezago, mutil intuitiboa zèn neurrian?
|
|
|
Egokiagoa litzateke nazionalismoa deitzea nazio ideiaren lehentasunak gidatzen duen jarduerari. Eta kontuan izanik Azkuerentzat euskal nazionalitatearen funtsa hizkuntza zela eta bere produkzioaren zati handi bat
|
euskarari
eskaini ziola, jarduera horretan zebilenean bilbotar apaiza nazionalista gisa aritu zela esan daiteke. Ez zehazki zentzu aranistan edo jeltzalean, baina bai nazionalismoaren definizio zabalago baten arabera ulertuta.
|
|
|
Honek guztiak baieztatu egiten du Azkue lehen mailako protagonista izan zela euskalgintzaren historian, ez soilik kualitatiboki (aurrerago ikusiko den bezala) baizik baita kuantitatiboki ere. Bizitza luzeaz gozatzeak, berau
|
euskarari
eskaini nahiak eta lan bokazio nekaezina izateak ahalbidetu zuten hau guztia.
|
|
|
Dena den, EHUren Udako Ikastaroetara jotzen duten ikasleen artean ere antzematen dute euskarazko eskaintza handiagoa izatearen nahia eta beharra. «Gure helburuetako bat ikasleen ikasketak osatzea dela kontuan hartuta, logikoa da osagarri hori
|
euskaraz
eskaintzea. Are gehiago euskara gero eta garrantzi handiagoa hartzen ari den alor profesionaletan:
|
|
|
Lehena, goizeko Kale gorrian i sarrera emango diona, gazteleraz. Beste biak
|
euskaraz
eskainiko ditugu: eguerdiko albistegi nagusia 13:30ean izango da, eta arratsaldekoa, berriz, 20: 00etan».
|
|
|
ETBk
|
euskaraz
eskaintzen duen informazio tartea zabaldu nahian, eguneko berrien laburpena bilduko dute Gauberri albistegian ETB3n. Astelehenetik ostegunera emango dute, eta eguneko azken albistegia izango da (23:00), Amaia Cayerok aurkeztua.
|
|
|
2005eko txostenean Europak, gomendio nagusietan, Nafarroa zuzenean bitan aipatu zuen, eta oraingoan, aldiz, ez du zuzenean aipatu. Egia da Gutunaren hainbat gauza oraindik ez ditugula betetzen; hedabideen diru laguntzena eta Lanbide Heziketa
|
euskaraz
eskaintzea, kasu. Horri aurre egiteko lanean jarraituko dugu.
|
|
|
Gero, egun indarrean dagoen Vascuenceren Lege famatua onartu zuten. Irurtzun eremu euskaldunean zegoenez, irakasleak birziklatzen hasi eta Atakondoak ikasketak
|
euskaraz
eskaini zituen". Arruabarrenak aipamen berezia egin nahi izan zien garaiko gurasoei," oztopoz betetako borroka latza" egin behar izan zutelako.
|
|
|
Arrazoia: Getxoko Udalera joan zen eta bertaratzen direnen izena hartzen duen atezainak ez zion zerbitzua
|
euskaraz
eskaini. (Salaketa hau oraingoz ez dute erantzun).
|
|
|
zertarako beste lur bat eraiki, euskararen lurra berea bazuen eta lur hartan norbait bazen, besteen aurrean?; ez al zen, bada, osaba Bixente harro agertzen noizean behin etxeko" bertsolari txikiaz", Beñardok aitarekin izaten zituèn auzietan aitaren alde agertzen bazen ere?; eta ez al zituen lagunak ere harri eta zur uzten bere ateraldiekin, sarri askotan barreak eta irri karkailak eragiten zizkiela... baita beldurra ere noiz edo noiz, zeren Beñardoren eztenkadak pozoitsuak eta mintsuak ere izan baitzitezkeen?
|
Euskarak
eskaintzen ziòn talaia hartan ezin erosoago zegoen, hortaz, Beñardo, eta erosotasunaren talaia hartatik gauzak bere erara ikusi behar zituen: zertarako eskalatu behar zituen gazteleraren harresiak eta zertarako ahalegin izugarri hartan sartu, baldin eta, ahalik eta ahalegin txikiena eginda ere, handiagoak bazituen irabaziak?, zeren euskararen munduan norbait baitzen eta gaztelerarenean inor ez...; Beñardok hamar urte zituen, eta nekez egingo zion bere buruari –nekezago, mutil intuitiboa zèn neurrian– halako analisirik, baina ez zekizkièn indar haien mende behar zuen; are gehiago, nabaritu ere, nabaritu zituen kontzientzian, ausaz, mugimendu batzuk, forma zehatzik ez zutenak, bai, baina" zer definiezin" batek bezala inguratzen zutenak, bere baitan gaztelaniaren aurkako erresistentzia inkontziente bat piztuz... horregatik ez zien kasurik egiten, agian, Nazario, Ismael eta Honoratori, hiru anaiek, gaztelania ikasteko, etxean –sutondoan, atarian, nonahi... – izaten zituztèn lehietan:
|
|
|
Europako unibertsitate eremuak aukera ere ematen digu titulazioak Euskal Herri osoan eskaintzeko, Estatuen mugen gainetik. Ikasleak erakarri behar baditugu, zergatik ez erakarri Iparraldeko ikasleak zenbait graduondoko
|
euskaraz
eskaintzeko?
|
|
|
Bost azterketa egin ditugu jada eta guztiek gauza bera erakusten digute: enpresa gehienek gutxieneko zerbitzuak direnak ere ez dituztela
|
euskaraz
eskaintzen, bereziki etiketen alorrean.
|
|
2009
|
|
|
Ahalegin berezia egiten da haurrentzat eta gazteentzat zuzenduriko jarduerak eta egitasmo kulturalak euskaraz izan daitezen. Esaterako, Etxauriko 3 urte bitarteko haurrek
|
euskaraz
eskaintzen den ludotekara joateko aukera dute; ereduan ikasten duten haurrei zuzendua dago. Iruñerrian euskara hutsez eskaintzen den ludoteka bakarra da hau.
|
|
|
" Hipoteka negoziatu behar duzu. Banketxe batek Euriborra gehi 0,40 emango dizu eta besteak Euriborra gehi 0,50 Bigarrenak
|
euskaraz
eskainiko dizu zerbitzua". 2007an %23ak esan zuen hipoteka garestiena aukeratuko lukeela.
|
|
|
Baliabidez Konfederazioa baino dezente hobeto hornituta, egitasmoa azkartu zuen erakundeak. 81 ikasle ari dira orain irakaskuntza berezituan eta hiru lau urteren bueltan zerbitzua osoki
|
euskaraz
eskaintzeko gai izango direla esan digu Amaia Beyriek, AEK ko xede arloko koordinatzaileak. Gaur egun euskara eskola berezitu horiek guztiak AEK k ematen ditu.
|
|
|
Honetara, Gomendioak bosgarren puntuan zera adierazten du esplizituki: " Nafarroako legediari men eginez, Kartako III. Atalak eremu mistoan
|
euskarari
eskaintzen dion babesa era egokian ezartzeko aukera aurreikusi behar dela" 16 Bestalde, laugarren puntuan zera adierazten du: " neurriak hartu behar direla euskararen erabilera sustatzearren, Euskal herriko hedabide elektroniko pribatuetan, baita orokorrean Nafarroako irrati zein telebista saioetan ere" 17.
|
|
|
1829ko lehen argitaralditik 1885ean aldarrikatu zen egungo bertsioa arte, hainbat eraldaketa ahalegin izan ziren, XIX. mendean zehar. Nondik nahi begiratuta, azkenean 1885 urtean gauzatu zen gaia, eta hori berori da oraingo honetan
|
euskaraz
eskaintzen den testua, egundaino izan diren lege aldaketak barne, argitaraldia 2009ko azaroaren 15ean itxi baita.
|
|
|
Gaur egun, Microsoftek Windows Oficcesen interfazeak galegoz, katalanez eta
|
euskaraz
eskaintzen ditu.
|
|
|
Bi zatitan banatu da: batetik Fernando Bernuesek zuzendutako ikuskizuna eskaini dute eta bestetik, antzezlan irabazlea, Juglarea, puta eta eroa, Donostian
|
euskaraz
eskaini den antzerki lan onena, ikusi ahal izan da.
|
|
|
Spraikada Topaguneak antolatzen du, Udalarekin eta bertako euskara elkarteekin batera. Ideia duela sei urte jarri zen martxan, adierazpide berri eta urbanoak ere
|
euskaraz
eskainita gazteak euskarara erakartzeko. Ekimenak oso harrera ona izan du hasiera hasieratik, eta agerian utzi du gazte sortzaile euskaldunen artean dagoen maila tekniko eta artistikoa.
|
|
|
Bere ahalaren arabera jarduten du Euskaltzaindiak, eta ez, beti, bere nahiaren arabera. Kontuan hartu, bizimodua aurrera ateratzeko, euskaltzainok, oro har, nork bere lanbidean jardun beharra dugula, eta horrek asko mugatzen du Euskaltzaindiari eta
|
euskarari
eskain diezaiokegun denbora. Diru eta giza baliabideak ere mugatuak ditugu.
|
|
|
Bilboko Ibaizabal Telebista, www.ibaiazabaltb.com helbidean, Bilboko etainguruko edukiak
|
euskaraz
eskaintzen dituen sareko telebista da, 2008ko apirileanemititzen hasi zena.
|
|
|
[23 DAN] testuaren egileak Geometria bakarrik landu bazuen ere, terminoak sortzeko aurrekoak erabili zituen baliabide berak erabili zituen nagusiki; hiztegiko sarrerak% 14,06, hitz elkarketa% 28,65 eta sintagmazioa% 36,46 Testuliburua baino, hitzen eta definizioen zerrenda dela dirudi; testua irudiekin dago lagunduta. Geometriako hitz asko arruntak badira ere, beste asko ez eta, gainera, askok grezierazko hitzen osaera kalkatzen du; egileak ez bazuen mailegurik erabili nahi, pentsatzekoa da
|
euskarak
eskaintzen zituen baliabideetara jo behar zuela.
|
|
|
Aditzetan ere ez zuten mailegu bat ere sartu. Hitz berriak sortzerakoan, autoreek bi jokabide erakutsi zituzten, bata
|
euskarak
eskaintzen dituen baliabideak erabiltzea, eta bestea hitz berriak nola edo hala sortzea. Lehenengo jokabidearen adibideak dira:
|