|
2002
|
|
|
Txosten honen bidez, EIREk antolatu duen Euskal Unibertsitatearen Kongresua dela eta, teknika eta teknologia zientzien alorrean
|
euskararekin
loturik dagoen egoeraren azterketa egin eta datuen arabera ikus ditzakegun perspektibak etaeginbeharrekoak adierazi nahi ditugu.
|
|
2005
|
|
|
(eusk.), LUR, lur?, AIN, ain?, eta abar... Honek guztiak frogatzen ei du genetikoki iberiera eta
|
euskara
lotuta daudela, eta are gehiago, hizkuntza berdinak direla! Eta horri honako hau gehitzen dio:
|
|
2006
|
|
|
Leintz, Arratia eta Aramaioko
|
euskarari
loturik dago Legutianokoa, eta hurreago, adibidez, Otxandio eta Ubidekoari. Ezin jakin, dena den, Gasteizko euskararen aztarnarik topa ote genezakeen Legutianoko euskararen berri izanda.
|
|
2007
|
|
|
Askotan legeak sortzen ditu estatusari lotutako arazo horiek, legeak gizartearen praktikarekin bat ez datorren prestigio bat ezartzen duelako. Hortaz, gizartean euskara jakiteko nahia bultzatu behar da, euskararen beharra,
|
euskarari
lotuta dauden hainbat aurreiritzi apurtu behar dira: euskararen zailtasuna, euskara gaztetan ikasi behar dela, norbanakoaren garapen integrala euskaraz osa daitekeela frogatu behar da, e.a. Eta hori guztia ez bakarrik maila teorikoan, baizik eta praktikoan ere.
|
|
2008
|
|
|
Belaunaldi berriko neska mutil gazteak, irakaskuntzari esker eskualde batzuetan bederen euskaldunak izan behar omen luketen horiek, belaunaldi zaharreko jendeak baino jarrera eta kontzeptu espainolagoa daukate euskal nortasunaren izaerari buruz. Zaharren artean, eta ez soil soilik euskal jatorriko zaharren artean, euskaldun izatearen ezaugarri nagusia
|
euskarari
lotua dago. Euskararik gabeko herritarrari nekez deituko diote euskalduna.
|
|
|
Honetan guztian Azkue Menéndez Pidalen antzekoa zen. Menéndez Pidalek Espainiarekin eta espainiar hizkuntzarekin lotura izan zezakeen guztia landu nahi izan zuen, Azkuek Euskal Herriarekin eta
|
euskararekin
lotuta zegoena jorratu gura zuen bezalaxe. Hola, Azkuek ustez Ipar Afrikan zeuden euskal leinuak eta haien kultura ikertzeko prestutasuna agertu zuen bezala, Menéndez Pidal ere, Ipar Afrikan bizi ziren baina jatorria Espainian zuten eta gaztelara arkaikoa mintzo zuen leinu bat, hau egiazkoa (judu sefardiak), ikertzen ibili zen (eta xede berberaz Europa Ekialdera ere joan zen hango judu sefardien erromantzeak aztertzera, etab).
|
|
|
Kexak. Jaurlaritzak herritarren aldetik jasotzen dituen hamar kexatik zortzi
|
euskararekin
lotuta daude.
|
|
|
" Mezu ederra du ekitaldi honek. Euskara gurea izateko eskola barruan gorde eginen genuke baina horrela
|
euskara
lotuta legoke. Benetako txori libre bat izateko euskara herrira, kaleetara atera behar da, aske, eta hori islatu nahi dugu kantarekin" azaldu dute Atakondoako ikastetxean.
|
|
2009
|
|
|
Ikerketako partaide asko bi munduko egoeran bizi dira, hau da, ez dira sartu
|
euskararekin
lotuta dagoen munduan.
|
|
|
Nire ustez, hori biziki larria da. Araba eta euskara guztiz lotuta daude, Euskal Herriko beste herrialde batzuk eta
|
euskara
lotuta dauden modu berean. Hori ez da iritzi bat, errealitate historiko eta kulturala da, eta errealitate hori ukatzen denean, Araba bera ere ukatu egiten da.
|
|
|
Gure magazinea, estatu osoan ikusten denez, gaztelaniaz egin behar dugu. Dena den,
|
euskarari
lotuta dago Bainet, eta orain Hamaika telebista proiektuan sartu da. Nik uste dut asmoa badutela saioak euskaraz egiteko.
|
|
|
Zergatik egiten dugu euskaldunok hitzarmena euskararen inguruan? Gure nortasuna
|
euskarari
lotuta dagoela sinesten dugulako. Eta elkartasunaren era ere mintzo baten partaideak izatetik dator.
|
|
2012
|
|
|
aldebatetik, arraza kristau garbi espainiarrean, beste edozein espainiar baino garbiagoadena, hots espainiar ideiala, eta bestetik, eta hain zuzen horregatik, proiektuinperial espainiar modernoari ihes egiten diona, inoiz ere ezin baita bertan erabatbarneratu. Izan ere, euskal subjektuaren aurremodernotasuna baita aldi berean beremodernotasunaren zeinu, zeinu era berean barneratzaile eta kanporatzaile?. Zeinu hori
|
euskarari
loturik dagoen heinean, eta euskarak populazio subalternoarenhizkuntza izaten segitzen duen heinean, euskal noblezia berriaren ideologia, betiereideologia menderatua izango da; izan ere, euskarak bihurtzen baitu klase hau inoizere ez erabat modernoa, inoiz ere ez erabat hispaniarra eta inperiala.
|
|
2015
|
|
|
Musika taldea osatzerakoan euskara ikasteko premia eta hautua zelan egin zuen azaldu zigun, euskara tresna bat gehiago izan zuen Montoiak, gitarra bat letxe, taldea osatzeko.
|
Euskara
lotuta zegoen punk jarrerarekin gabi du. Oso argi zuen musikazaleak zer egin gura zuen eta zein izen izango zuen taldeak.
|
|
2017
|
|
|
Aurrekoen politika moldea horrelakoa izan da:
|
euskararekin
lotua dagoen guztia satanizatzen dute. Nafarroa inbaditzera datorren EAEko jendea bagina bezala tratatu gaituzte beti.
|
|
|
Zure lan berrian esaten duzu ez zirela beti ondo hartuak izan Larzabalen testuak, ez zirela ulertuak izan. Nortzuk kritikatu zuten eta zergatik. Larzabalen testuak Ipar Euskal Herriko gizarteari lotuak ziren, bertako herritarrek ezagutzen zituzten egoerez hitz egiten zuten, bertako memoriarekin eta bertako
|
euskararekin
lotuta zegoen. Ondorioz, ez zegoen euskara baturik, eta, ondorioz, beste euskalkietako eledunek ez zuten beti testua ulertzen.
|
|
2020
|
|
|
Soziolinguistika Klusterrak egindako ikerketen emaitzetan, errentaren eta hizkuntzaren arteko lotura egiten du Sarasuak. Gaurko hitzaldiaren inguruan udalak adierazi duenez, datuei begira,"
|
euskararekin
lotuen dagoen giza taldea klase ertaina" dela ondoriozta daiteke. " Bestalde, erdara hutsezko hezkuntza eredu publikoetako haurren profilek, edota orokorrean euskararen erabilera datuek, adierazten digute euskarak kapa proletarizatuenengana iristeko duen zailtasuna.
|
|
|
Izan ere, Sooziolinguistika Klusterrak egindako ikerketen emaitzetan, errentaren eta hizkuntzaren arteko lotura agertzen da. Datuei begira,
|
euskararekin
lotuen dagoen giza taldea klase ertaina dela ondoriozta liteke. Bestalde, erdara hutsezko hezkuntza eredu publikoetako haurren profilek edota, orokorrean, euskararen erabilera datuek adierazten digute euskarak kapa proletarizatuenengana iristeko duen zailtasuna.
|
|
2022
|
|
|
Iurreta oso erdalduna zen, nahiz eta askok euskaraz jakin.
|
Euskarari
lotuta egon naiz beti; hori izan da nire kezkarik handienetako bat. Orain askoz konprometituago dago jendea, baita administrazioa ere.
|
|
2023
|
|
|
Gerora, euskal giroarekin lotutako konpartsak etorri ziren. Konpartsak
|
euskararekin
lotuago egon ziren, XIX. mendearen lehen erdian. Bigarren erdian, ordea, ideia liberalagoak nagusitu ziren, eta gaztelania gehiago erabili zen.
|