|
2010
|
|
|
Heldu euskaldunek, egoeraren zailtasunaz jabeturik, ez dute harridura erakusten, irakurketa errealistagoa egiten dute. partaideen pertzepzio horien aurrean, zenbait xehetasun ematea komeni da. gazteek ei duten euskararen erabilera urriak helduengan sortzen duen ardura eta harridura ulergarriak dira, batez ere, heldu horietako askok ez dutelako euskara nahiko luketen moduan ikastea lortu, eta ez baitute ulertzen ikasi dutenek, berriz, ez erabiltzea. edozein kasutan, gazteen benetako egoera sakonago aztertu behar da zer gertatzen den jakiteko. gazte denek primeran hitz egiten dutelako pertzepzioa, hau da, inolako arazo barik hitz egiten dutelako pertzepzioa, ez da guztiz zuzena. Familia eta giro erdaldunetan bizi diren ume eta gazte askok euskara eskolan ikasten dute gehienbat, eta
|
euskaraz
gaitasun handiarekin moldatzen ikasi dutela ezin da zalantzan ipini. hala ere, eskolak ez ohi ditu lagunarteko hartu emanetan erabiltzen diren hizkuntza ereduak eskaintzen, eguneroko jardueretan eta parekoen artean beharrezkoak diren hizkera ereduak alegia, eta eskatu ere ezin zaio egin (euskararen aholku batzordea 2009: 48). gazteek gaztelaniaz badituzte honelako ereduak, eta horietara jotzen du... gazte euskaldunen hizkuntza eredu urratzailea erabiltzen dutenean beren talde nortasuna adierazteko zertan oinarritzen dira?
|
|
2014
|
|
|
— Jon (15 urte): Aitak
|
euskaraz
gaitasun handia ez izan arren, etxeko hizkuntza euskara da. Euskararekiko atxikimendua, kontzientzia eta ardura erakusten ditu.
|
|
2015
|
|
|
Eta kide hori izango da une oro prozesua lideratuko duena. Kasurik gehienetan, gainera, zaintzaile izan den kidea
|
euskarazko
gaitasun handiena duena izan da.
|
|
2016
|
|
|
Ezagutzaren datuak euskararen kale erabileraren datuekin konparatzean ere, informazio interesgarria lortzen dugu. 9 eta 10 grafikoetan ikus daitekeenez, ezagutza datuen arabera bereizten ditugun zonalde linguistikoen erabilera datuak kalkulatuz gero, joera nagusia da
|
euskara
gaitasuna handiagoa den herrietan euskararen kale erabilera ere altuagoa dela. Bilakaerak aztertzen baditugu, ordea, desberdintasunak sumatzen ditugu Hego Euskal Herriko zein Ipar Euskal Herriko ezagutzaren araberako eremuetan.
|
|
2017
|
|
|
116). ustez, aldagaiak biltzen edo korrelazionatzen ari direlarik, praktika inguru baten ezaugarriak ematen ari dira. ondo dago praktika inguru horiek zehaztea eta neurtzea, baina ez da zuzena inguru horien ezaugarriak eragile independente gisa hartzea. bestela ere, interesgunea ez dago hor, kontrara doazen kasuetan baizik: nonbait, etxe batzuetan nahiz eta euskaldun asko ez egon,
|
euskaraz
gaitasun handirik ez izan eta gune erdaldun batean bizi, euskaraz egiten omen da.
|
|
2018
|
|
|
9 Analisia gehiago finduz, esan daiteke
|
euskaraz
gaitasun handiena dutenen artean ere (hitz egin ez eze irakurri eta idatzi ere egiten dutenen artean, alegia), gehiago direla ETB2 ikusten dutenak ETB1 ikusten dutenak baino.
|
|
2021
|
|
|
Talde horretan, biziesperientzia kontrajarriak daude: badago euskalkian egiten dutenen artean, batuaz egiten dutenen euskara hobea dela uste duenik; alderantziz, hau da, euskalkirik ez dutenek, euskalkian egiten dutenek
|
euskara
gaitasun handiagoa dutela adierazten dute; Erd Ele taldekoek, aldiz, euskalkiak ulertzeko ezintasuna dute eta egoera horrek beldurra sortzen diela adierazi dute.
|
|
2022
|
|
|
Argazki orokorretatik harago badira joeren adierazle izan litezkeen mugimenduak. Esaterako, datuek erakusten dute
|
euskara
gaitasunik handieneko herrietan dela handiena euskararen kaleko erabilera. Jakintza %90ekoa edo handiagoa den herrietan, %83, 8k darabil; %80tik %89, 9ra artekoa denetan, %78, 6k; eta, %60tik %79, 9ra artekoa denetan, %54, 1ek.
|
|
2023
|
|
|
Interesgarriak dira erantzun hauek guztiak; izan ere, euskararen erabileran kokatzen dute langileek beharra, euren egitekoa eta gogoa. Beste alorretan bezalaxe, Arlo Sozioekonomikoan
|
euskara
gaitasuna handiagoa da erabilera baino eta horretaz jabetu dira bailarako langileak ere.
|
|
|
Euskara" natural" egitea honako ezaugarri hauekin lotu daiteke: familian euskara ikasi eta hitz egitea beti edo ia beti; euskara asko egiten den testuinguru batean bizitzea;
|
euskaraz
gaitasun handia eta jario erraza izatea; euskaraz egiteak ez sortzea batere" markarik", alegia, euskaraz egitea ez izatea besteen aurrean markatua geratzeko ezaugarria.
|
|
|
Hala ere, honako ezaugarri hauekin lotu daitekeela uste dute: familian euskara ikasi eta hitz egitea beti edo ia beti; euskara asko egiten den testuinguru batean bizitzea;
|
euskaraz
gaitasun handia eta jario erraza izatea; euskaraz egiteak ez sortzea batere" markarik", alegia, euskaraz egitea ez izatea besteen aurrean markatua geratzeko ezaugarria.
|
|
|
Eta ohartarazpena egin du: «Emaitza desberdinak nahi baditugu, zerbait desberdin egin dugu, eta behingoz onartu
|
euskararekiko
gaitasunik handiena dutenak euskararako esposizio handiena dutenak direla». Retolazak «angelu itsu» gehiegi ikusten dizkio zirriborroari, eta horietaz argi hitz egitea ezinbestekotzat jo du, «legeak marko bat jarriko duela ondoren gobernuan dagoenak, edozein dela ere, bete duena».
|
|
|
Soilik espainiar edo soilik euskal herritar sentitzen direnen artean dauden aldeei buruzko xehetasunak ere eman ditu Aztikerreko ikertzaileak. Euskal herritar soilik sentitzen direnen artean, altuagoak dira ikasketa mailak, eta
|
euskara
gaitasuna handiagoa da. Beste muturrean gizonak daude batez ere, ikasketa maila apalagokoak, eta gehienak erdaldunak.
|