|
2001
|
|
|
euskarazko hitz elkartuak eta erakarriak" ziodunak" izatean (motivés), alemanez gertatu ohi den bezalatsu. Horrelako hitz bakoitzaren elementuek eta elementu horien antolabideek
|
euskaran
bertan dute oinarri eta gaurko euskaldun batek uler ditzake horrexegatik, nahiz sortu berriak izan. Inguruko erdarek, berriz, bestetandik harturikako gaiez, antzinako hizkuntza batetik edo bestetik?
|
|
|
Ez zeukan, noski, gipuzkera gogoan, edo ez zeukan gogoan soil soilik, Larramendik,
|
euskara
bera baitzuen begiz joa: ez zegoen, ordea, euskalkirik gabeko euskararik eta dialektoak, bestalde, ez dira noraezean (ikus Grezia) hizkuntzarentzat kaltegarri.
|
|
2002
|
|
|
Gipuzkoako hegoaldean egoteak unibertsitaterik euskaldunena bilakatzen lagundu du, bai ikasleen aldetik? %70k zerbait ikasten zuteneuskaraz 2000 urtean?, baita irakasleen artean ere?% 67k klaseren bat euskarazematen zuten eta kredituen %46 eskaintzen dira euskaraz47?. Ikastetxeen aniztasunak, ordea, eragin nabarmena eduki du
|
euskarak
bertan duen tokian. Bestalde, enpresen eskaerek ere baldintzatu du euskararen garapena erakunde horretan.
|
|
2004
|
|
|
Horietan guztietan, zer esanik ez,
|
euskara
bera zuen gidari, euskara herritarra, endaz bor bor zetorkiona. Maiz aipatzen dira oraingoetan euskalkiak eta azpieuskalkiak, eu ren estandarizazio beharra eta premia... inoiz ezagutu ere ez diren gehiegikerietan modurik errazenean jausteko.
|
|
2008
|
|
|
Morfologi erabide honek bere baitan daraman berrikuntza dela eta, esan behar dugu bai hizkuntza orokorrean ikus daitezkeen azpimotak bai erabilera berezituetan ugari (ago) azaltzen direnak emankor samarra den eta eguneko
|
euskarak
berea duen morfologi prozesu bati zor zaizkiola. Horren seinalea da nonbait Euskaltzaindiaren (1992) adibidetegia, elkarte arruntez zein berezituez osatu zena.
|
|
2011
|
|
|
B. U. Esandakoari lotura eginez, bide ematen didazu hurrengo gaia planteatzeko. zuzenean entzuteko aukera izan dizugunoi deigarria egin zaigu zer nolako garrantzia ematen diozun
|
euskarak
berak dituen naturaeta mundu ikuskera zabaltzeari. zure ikuspegitik, ikuskera horiek islatzeko baliagarriak diren heinean, zein izan daitezke euskararen ezaugarri aipagarrienak?
|
|
|
Lanak, horrenbestez, leku eta ikuspegi argia eman digu eztabaida horietan parte hartzeko, mikro eta makro begiradak uztartuz, norberaren ekimenetik egiturazko logika sozialetara eta hauetatik horietara ostera eginez. Bestalde, ezin dugu ahaztu, zeharka bada ere, marketing eta branding arloak jorratu ditugula eta, bidenabar ikusi,
|
euskarak
bertan dituen aukerak eta mugak. Gure asmoak, dena den, ez dira izan ikerketa soil eta bakar batean gaiak eman dezakeen guztia biltzea.
|
|
2013
|
|
|
Euskarari bultzada berri bat emateko hitzordua izan genuen egunean, hain justu, protagonista nagusiak ikastolak, umeak eta
|
euskara
bera zituen jaialdia Tolosan ospatzen zen bitartean, hemen, ondoko auzoan, mundu aldrebesarekin egin nuen topo. Lagunen semearen txokolatadara gonbidatuta, hantxe elkartu ginen, txikiaren amona, hogei bat ume, guraso batzuk, eta haurrak bezain umeak garen zenbait lagun heldu.
|
|
2014
|
|
|
Honako gai hau aukeratzearen zergatiak badira hainbat. Batetik, Azpeitiko testuingurua oso erakargarria da
|
euskarak
bertan duen bizitasunagatik. Bestetik, gazteek, gaztelania eta euskara nola bizi dituzten aztertzea garrantzitsua litzateke, gazteak izango baitira ondorengo helduak, eta hauek etorkizuneko hizkuntza horien transmititzaileak
|
|
2015
|
|
|
Larreren artikuluekin ohartzen da euskara batuan idatz daitekeela, Ipar Euskal Herriko herritar batentzat arrotz izan gabe. Eta Herria ren arbasoen testuetan ageri da, XIX. mende bukaerako nafar lapurtera zein hurbil zegoen gaur egungo euskara batutik.Batua arbuiatzen dutenek, maiz,
|
euskara
bera dute arbuiatzen. Bihotzean min hartzen zuen Larrek, amatxi bat haurrari frantsesez mintzo entzuten zuenean, erranez haurrarentzat errazago zela frantsesa.
|
|
|
Ardatza EHNE baserritar sindikatuaren hamaboskaria da.
|
Euskarak
bertan duen presentziari dagokionez, azalean, albiste nagusiaren sarreratxoa, beltzez, euskaraz joan ohi da (idazpurua bera, azpititulua, dagoenean, eta albistearen garapena, aldiz, gaztelaniaz).
|
|
|
Nahiko donostiarra zen kontu hura, orduan euskalgintzaren pisurik gehiena Donostian baitzegoen, Euskaltzaindia bera barne. Horrez gain, hemen bazegoen Erregimenaren jendea, baina
|
euskara
berea zuena. Esaterako, Arrue zentsorea.
|
|
2016
|
|
|
|
Euskara
bera zuen luzaidarrak kezka iturri, euskara batuaren beharrak arranguratzen baitzuen doilorki, bada, behar beharrezkoa ikusten zuen gauza egiteke eta abantzu gauzaezina sumatzen zuelako:
|
|
2019
|
|
|
Donostia eta Bilbo artean bazen Eibar izeneko bat, herri proletarioa, bere bizimodua euskaraz egiten zuena, euskara kutsatu ederrean.
|
Euskara
berea zutela uste zuten karlistek eta abertzaleek ez zezaketen horrelakorik onar.
|
|
|
Baina zer egin begi, bihotz, zaldi, behor eta antzeko hitzen jatorria jakin nahi badu? Antza denez, hitz horiek
|
euskarak
bereak ditu, inondik hartu gabekoak, eta ez dakigu noiztik dauden bizirik hizkuntzan eta zein forma edo itxura zuten lehenago, ezberdina baldin bazen behintzat. Hemen espainolezko ordainak diren ojo, corazon, caballo edo yegua ren jatorria jakin nahi bagenu, ez genuke Corominas Pascual-en hiztegira joatea besterik latinezko oculus, cor, caballus eta equa hitzetatik datozela jakiteko.
|
|
2020
|
|
|
Barrez erantzun diote bertaratutakoek. Izan ere, askok Gipuzkoarekin edo Bizkairekin lotzen dute herria,
|
euskarak
bertan duen presentzia nabarmenagatik, batez ere, baina baita kokapen geografikoagatik ere. Bisita gidatu berezia da, ordea.
|
|
|
Hori ezer ez balitz bezala, akta egiteko agindu zidan zuzendariak. Ikusten duzuenez, aukera asko dago informazio bera emateko, ez baitugu ahaztu behar beti dela egokiagoa
|
euskarak
berak dituen baliabide aberatsak erabiltzea gaztelaniatik itzultzen ibili beharrean. Ez duzue uste?
|
|
2023
|
|
|
Filipe: Eta mugatik hurbil izanez, badugu harremana bertze aldearekin, aiseago, eta ikusten dugu Euskal Herria ez dela bakarrik mugan gelditzen, eta mugan bestaldean ere euskaldunak direla,
|
euskara
bera dugula. Iheslarien sostengu hori naturalki heldu da.
|
|
|
Oarsoaldeko lan mundua eta
|
euskarak
bertan duen presentzia mundu ezezaguna da oraindik bertako biztanle, udal eta eragileentzat. Jakin minetik sortu den lan honek bi helburu nagusi izan ditu hasiera hasieratik:
|
|
|
Estreinako, Zubi Zahar ikastola bakarrik ari da lanean —aurrekoetan Lekeitioko Azkue ikastola izan zuen bidelagun —, Ibilaldia bera zein orain arteko ekimen guztiak antolatzeko. XE aukeratu dute lelotzat ondarroarrek, hitz egiteko modu bat ez ezik,
|
euskara
berea duen herri bat ere irudikatu nahirik, eta dendan hainbat material eskura jarri harekin.
|
|
|
«Hitz egiteko modu bat ez ezik herri bat ere irudikatu nahi dugulako.
|
Euskara
berea duen herri bat». Euskarazko hezkuntzaren aldarria egin du:
|
|
|
Burokraziak eta lidergo falta. Gasteiz hiriak eta Araba osoak agintari euskaldun eta euskaltzaleak behar ditu, euskaraz bizi diren herri ordezkariak,
|
euskarak
bere baitan duen ahalmen inklusiboan sinesten duten pertsonak.
|