|
2000
|
|
|
Bestalde, Euskararen berreskurapen prozesuari begira guztiz ezkor eta aurpegiiluneko ikusiko luketenen aurka, bestelako aurpegiaz ageri zaigu Txillardegi, JosuneAristondo ren?
|
Euskararen
Normalizazio bidean urrats berriak, izeneko artikuluarenberri ematean:
|
|
2002
|
|
|
Ez da gauza ona, euskararen etorkizunerako ez da gauza ona, esan nahi dut, nahiz batzuen orainerako ezin aproposagoa izan.
|
Euskarak
normalizazio bidetik sartu behar baldin badu noizbait, eta sartuko ahal da egunen batean!, gizartean normalean erabiltzen ditugun prozedura berberak erabili behar ditugu euskararekin ere. Bizitzan aurkituko duzu maizki prozedurak ilunak izaten direla, orekarik gabekoak, eta horrek sulfuratuko zaitu, eta norabaiteratu.
|
|
2003
|
|
|
Gobernuak ez ditu helduak euskaldundu nahi eta bere politika kontsekuentea da; are okerrago iruditzen zait
|
euskararen
normalizazioa bide onetik ez doala jakin eta elkarkidetzan oinarritutako ekimenei muzin egitea, politika eraginko rragoak ez hartzea eta hizkuntz politika keinu politika huts bihurtzea, beti arazoa besteena izango balitz bezala jokatzea, kasu honetan HEAren arazoa balitz bezala. Elkarkidetzan, diru inbertsioetan eta hizkuntz politika eraginko rrak aplikatzean dago gakoa.
|
|
2004
|
|
|
229 Josune Aristondo:
|
Euskararen
normalizazio bidean urrats berriak, Bat soziolinguistika aldizkaria/ 21, 1996, 33.
|
|
|
Bi hitz bakarrik azkeneko fonemaz,
|
euskararen
normalizazio bidean sortu dituen eztabaidak argitzeko.
|
|
2005
|
|
|
Euskarazko hizkuntza eskakizunek eraginda, irakasleak birziklatzeko prozesuaabian jarri zen: IRALE programaren bitartez,
|
euskara
normalizazio bidean jarrinahi izan zuten hezkuntza arloan.
|
|
|
Denon konpromisoa". " Herritar soilari, norbanakoari euskararekiko konpromisoa euskara ikasteko konpromisoa kasu honetan eskatzeko garaia da; norbanakoak ere bere lekutik urratsak eman behar ditu
|
euskararen
normalizazioaren bidean", gaineratu du.
|
|
|
|
Euskararen
normalizaziorako bidean, udalerrian garatzen diren ekintzak indartu eta bultzatzeko asmoz, lankidetza hitzarmenak sinatu ditu Getxoko Udalak. Horiei esker, aurten 25 urte betetzen dituela 30.000 euro jasoko ditu Algortako Bertsolari Eskolak (ALBE) bertsolaritza sustatzeko; Bizarra Lepoan euskara elkarteari, berriz, 24.737 euro emango dizkiote aisialdia jorratzen duen GEHI Getxo Euskalduntzeko Hitzarmena izeneko egitasmoa sendotzeko.
|
|
|
Beraz, bultzatzeko neurriak beharrezkoak dira, ezin delako parekatu 400 milioi hiztun dituen erdera, gutxiengoan eta nolabaiteko ahulezi egoeran dagoen hizkuntzarekin", azaldu du. Aipatu erakundea Getxo Kirolak izendatzea"
|
euskararen
normalizaziorako bidean beste pausu bat" ematea da, udal gobernuaren izenean Landak nabarmendu duenez," hizkuntza paiasaian ere lehentasuna eman behar zaiolako gure hizkuntzari, beti ere herritarren artean ulermen arazorik sortzen ez bada". Euskararen normalizazioa" polemika eta eztabida politikotik kanpo" egon behar den prozesua dela uste du Landak," euskal herritar eta getxoztar guztion ondarea delako".
|
|
2006
|
|
|
Egoera honek erakusten du, besteak beste: a)
|
euskararen
normalizazio bidean (baita eleaniztun bihurtze prozesuan ere), ezinbestekoa zaigula, oraingoz behintzat, instituzio ofizialak eta erakunde sozialak biak normalizazio bidean eragiteko, baita unibertsitate munduan ere; b) egungo egoera hau egoera nahiko extraordinarioa dela, egoera nahiko anormal batean gaudela, egoera normalean nahikoa izan lukeelako bide bakarrak.... Artikuluetan jaso diren ebaluaketak ere, gehienbat UPV/EHUren egoeraren aurkezpenetan, nahiko bat datoz hitzaurre honetan esaten ditugunekin.
|
|
2007
|
|
|
EBI AEK k bere funtzioari buruz daukan ikuspegiaren isla izan zen. Helduentzako euskararen irakaskuntzan diharduen erakundea da, baina arlo hori
|
euskararen
normalizaziorako bidea den neurrian, AEK euskararen normalizazioan lan egiten duen erakundea baita. Irakaskuntza jarduera horretara era integralean bideratzeko ahalegin garrantzitsua izan zen EBI, eta zentzu horretan euskalgintzari egindako ekarpen gisa hobeto aztertzea litzateke.
|
|
|
EBI AEK k bere funtzioari buruz daukan ikuspegiaren isla izan zen. Helduentzako euskararen irakaskuntzan diharduen erakundea da, baina arlo hori
|
euskararen
normalizaziorako bidea den neurrian, AEK euskararen normalizazioan lan egiten duen erakundea baita. Irakaskuntza jarduera horretara era integralean bideratzeko ahalegin garrantzitsua izan zen EBI, eta zentzu horretan euskalgintzari egindako ekarpen gisa hobeto aztertzea litzateke.
|
|
|
14
|
Euskara
normalizazio bidean
|
|
|
Hedabideetan euskarak duen presentzia ere sendotu da autonomi estatutua abian dagoenetik. Ikus entzunezko hedabideetan (irrati, telebista), egunkarietan, aldizkarietan, aldizkari digitaletan, liburugintzan...
|
euskara
normalizazio bidean jarri da.
|
|
2008
|
|
|
Durangon ere ‘Euskaraz Bai’ esan zuten joan zen asteburuan Landako Erakustazokaren ondoan egindako ekitaldian.Kontseiluaren esanetan “bide luzea egin dugu elkarrekin euskararen alde, baina oraindik asko dugu egiteko”.
|
Euskararen
normalizazioaren bidean, gakoak “euskararen ezagutza eta erabilera” direla azpimarratu dute. Bide horretan pausu bat haratago joateko helburuz batuko dira hilaren 18an BECen.Norbere kontua joateko beharrezkoa da sarrerak eskuratzea.
|
|
|
Beraz,
|
euskararen
normalizazioaren bidean jarrera orohartzaileaz, lortu nahi diren helburuak kontuan hartuz, egoera soziolinguistikoak eskaintzen dituen oinarriak baliatuz eta egungo baliabide teknologikoak erabiliz, hauek dira aplikatu daitezkeen aukera batzuk: a) Hizkuntzen susperkuntzari eta erabilerari dagozkion ikuspegi dikotomikoak baztertu.
|
|
|
Digitalizazioak telebista deitu izan dugunaren birdefinizioa dakarrenez eskutik, orain arte eduki izan dugun telebista eredua eta
|
euskararen
normalizazioaren bidean EITBk eginikoa eta, aldi berean, hizkuntzaren ezagutzan eta erabileran gertatu diren aldaketak eta, bi horien ondorioz, hemendik aurrera hizkuntzaren susperkuntzari zabaltzen zaizkion aukerak aztertuko ditugu lerrootan.
|
|
|
Lehenik eta behin, Kazeta.info rekin beste urrats bat egin nahi dugu
|
euskararen
normalizazioaren bidean Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan. Hizkuntza batentzat ezinbestekoa den komunikazio arloan egingo dugu lan, eta bereziki teknologia berriek eskaintzen duten aukera zabala baliatu nahi dugu euskal komunitate osoari bozgorailu berria eskaintzeko.
|
|
|
Azkenaldiko gauzen artean, 66 udalerritan egindako hizkuntz politikaren azterketa nabarmenduko nuke. Ez da ahaztu behar 122 udalerritan lanean gaudela
|
euskararen
normalizazioaren bidean.
|
|
|
Alta, Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) irudia indartzen da, azpiegitura eta ekonomia aldetik zeharo mugaturik dagoen tresna bada ere. Euskara aintzatesten ez duen administrazio baten aurpegi adeitsu eta atsegina besterik ez dugu EEP,
|
euskararen
normalizazioaren bidean indarrak metatu baino, euskararen aldeko mezu positiboa zabaltzera dedikatzen den erakunde bat besterik ez den bitartean. Abiapuntutik dator okerturik EEP, Parisetik zuzendua baitator; argi du EHEk Parisek (ez Madrilek ere) ez duela euskaldunok izan nahi dugunaren inguruan erabakiko; guk geurea behar dugu, bertatik bertarakoa.
|
|
2009
|
|
|
2) Akademiaren gidaritza erabat onartua izatea ez da abantaila txarra dagokion lanari ekinez,
|
euskararen
normalizazioaren bidean, gizarteari hizkuntzaren erabilerarako ahalik eta zerbitzurik onena eta egokiena eskaintzen segitzeko. Euskalgintzak hori espero du eta Euskaltzaindiak ezin du horretan hutsik egin.
|
|
|
Azken batean,
|
euskararen
normalizazio bidean, ortografia, hiztegia, gramatika... bezalaxe, izenak ere arautu behar dira hizkuntzaren kalitatearen eta duintasunaren mesedetan. Gainera, alor honetan badu Onomastika batzordeak erantzukizun berezi bat, kontuan izan behar baita, bai EAEn bai Nafarroan, Euskaltzaindia dela erakunde aholkulari ofiziala hizkuntza gaietarako eta espresuki toponimiarako.
|
|
|
Euskararen ordezkaritza zabala izan zen, horien artean Euskaltzaindia ere egon zelarik. Akademiaren izenean, Andres Iñigo Nafarroako ordezkariak
|
euskararen
normalizazioaren bidean, euskararen batasunaren inguruan Euskaltzaindiak egindako lanazazaldu zuen.
|
|
|
Hitza egitasmoa 2003an gauzatu zen, Euskaldunon Egunkaria itxi eta gero, eskualde eta herrietako informazioa lantzeko.
|
Euskararen
normalizazioaren bidean, eskualde mailako komunikabideak osatzeko eta erreferentzialtasuna lortzekohelburuarekin sortu zen.
|
|
|
Batetik, garrantzitsua delako euskarazko komunikabideek ere herri informazioa egunero euskaraz ematea eta erreferentzialtasuna lortzea. Bestetik, eguneroko euskarazko egunkari bat oso garrantzitsua delako
|
euskararen
normalizazio bidean.
|
|
|
Bigarren urtez EEPko presidente Max Brissonek aurkeztu ditu bilakaera kuantitatiboa eta kualitatiboa. Uste dut urrats garrantzitsua dela,
|
euskara
normalizazioaren bidean sartzen ari dela.
|
|
|
Eta hor ausartzen da euskaltzale talde bat egunero kioskoetan agertzera, produktu xumea bezain txukuna eskainiz. Eta hori, izugarrizko urratsa izan zen
|
euskararen
normalizazio bidean! Herritar arruntentzat, euskararen lexikoa aberasteko eta eguneroko notizi guztiak gure hizkuntzan erraztasunez erabili ahal izatea, pauso berria izan zen.
|
|
2010
|
|
|
Zorionez, euskararen balioa gizarte osoak, enpresek eta herri erakundeek partekatzen dute gaur egun. Euskararen aldeko atxikimendu zabal batek aukera eman digu, azken hamarkada hauetan,
|
euskararen
normalizazio bidean urrats sendoak aurrera egiteko, eragozpenak eta ezinak gaindituta. Hala ere, bide luzea dugu gure aurrean, euskarak bizitza osoa izan dezan gure eguneroko zereginetan, kalean, lantokian edo lagunartean.
|
|
|
Urrats asko eman dira
|
euskararen
normalizazioaren bidean, baina, bide asko ere geratzen da egiteko. Erronka handiak ditugu aurrean, hainbat pertzepzioen inkesta kuantitatiboaren interpretazioa alderdi hartu ditugu kontuan aurrera egiteko, baina, datozen urteetan guretzat estrategikoak direnak proposatuko ditugu ondorengo lerro hauetan.
|
|
|
2 Euskararen berreskuratze eta normalizazioa: gizartearen arlo ezberdinetan lan egin instituzioak, lantegiak, eskolak, elkarteak, familiak...
|
euskara
normalizazio bidean kokatzeko. 3 Kultur arloa:
|
|
|
Jon Karla Menoio Laudioko alkateak, Laudio Irratian egindako adierazpenetan euskara arloko lana defendatzearekin batera
|
euskararen
normalizaziora bidean interesak baztertu eta herritarren batasuna eskatu du. Era berean, Euskara Arloko arduradunaren lana baloratu eta goraipatu du, Udalak euskararen alde egindako apostua irmoa dela nabarmenduz.
|
|
|
Gure hizkuntza berreskuratzearen alde lan egiten dut, horretan sinesten dudalako. Azken hogeita hamar urte hauetan, abertzaletasun demokratikoak lideratu duen prozesuak
|
euskara
normalizazio bidean jarri du. Herria ordezkatzen duten euskal instituzioetan izan dugun erantzukizunetik egin dugu lan hori, baina talde lana izan da, herri honetako gizon eta emakume askoren, gehienen lana.
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa honek Euskal Herri osoa du aztergai, baina saio honetara, batez ere, Arabako eta Gasteizko datuak ekarri ditu.Miel Anjel Elustondo: Arabako herri ekimenaren lana
|
euskararen
normalizaziora bidean: atzo eta gaurMiel Anjel Elustondok izen asko aipatu ditu.
|
|
|
ez du Unibertsitatea euskaldunduko, borondate aitortze eta aldarrikatze berarizkorik ez badago. Harremanak euskaraz izateko aukera denez
|
Euskararen
normalizazio bideetan oinarrizko helburua, Unibertsitateko kargu publikoek Euskara erabiltzeko gai izan lukete (Errektore, Errektoreordeak, Dekanoak, Dekanordeak, Zuzendari, Zuzendariordeak, Sailburuak, Sailetako Idazkariak, etc.) (UPV/EHU, 1990: 5).
|
|
|
Orain arte emandako datuek argi adierazten dute euskal eskola erronka handi baten aurrean dagoela.
|
Euskararen
normalizazioaren bidean oraindik ere egiteko handia du eskolak ikasleak elebidun izan daitezen. Hortaz, garrantzitsua izango da bide horretan plangintza, proiektu, programa?
|
|
|
Euskara Batzordea ere hasia da lanean. Guttienez hilabetean behin bilduko dela hitzartua du eta
|
euskararen
normalizaziorako bideak eta irizpideak herri mailan ikusi, eztabaidatu eta proposatzea, euskararen inguruan egiten diren lan guztiak koordinatzea eta ekimen eta aktibitateen bidez euskara berreskuratu, garatu eta erabilera bultzatzea izanen dira bere helburuak. Dena den, orain lehentasuna udaleko lanpostuen hizkuntza eskakizunak ezartzeari emanen zaio, langileak euskaldundu nahi baitira.
|
|
2012
|
|
|
Oskar Zarrabeitia presidenteak
|
euskararen
normalizaziorako bidean ezinbesteko tresna dela azpimarratu du. Bilduk \" zehaztasun falta\" salatu du
|
|
|
Oskar Zarrabeitia presidenteak
|
euskararen
normalizaziorako bidean ezinbesteko tresna dela azpimarratu du. Bilduk “zehaztasun falta” salatu du.
|
|
|
Geure gabeziekin eta akatsekin, hortxe gabiltza, tirrika tarraka, udalerri euskaldunak euskaldun (ago) izateko borrokan pedal kolpeak emanez. Eta aurrera goaz
|
euskararen
normalizazioaren bide malkartsu eta gorabeheratsuan. Eta Jaurlaritzak eta Nafarroako gobernuak aldapa gogorra jarri digute dekretu bidez euskalduntzearen formularekin.
|
|
|
Praktikan ez da ez saiakera juridiko berezirik ez bestelako ahalegin planifikatu zehatzik egin publizitatearen eta marketingaren eremuan euskararen erabilera sustatzeko. marketingaren arloan zehatzago, ez dela beste eremu batzuetan bezainbeste aurreratu. Gure gizartean nonahi eta presente dagoenez, lehen lehen mailako garrantzia du publizitateak
|
euskararen
normalizazio bidean. Hala aitortzen dute Bai Euskarari Akordioaren Plan Estrategikoak5 eta Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiak6 Praktikan ez da, ordea, ez saiakera juridiko berezirik ez bestelako ahalegin planifikatu zehatzik egin publizitatearen eta marketingaren eremuan euskararen erabilera sustatzeko.
|
|
|
Aipagarria da, zentzu horretan, Kontseilua erakundeak jokatzen duen papera aipatu diren funtzio sozial nagusietan, bai euskararen hizkuntza normalizazioaren esparruan baita herri mugimenduarekiko saretze lanetan ere, Kontseilua erreferentziazko erakundetzat jo izan baita Parkeko erakunde askoren aldetik. Ez da ez denez, Parkean esparru horietan lanean diharduen eragile bakarra, baina bai erreferentziazko papera jokatzen duena
|
euskararen
normalizazio bidean euskalgintzako eragileak artikulatzeari dagokionez, baita sare horiek kanpoko eragile ekonomiko eta sozialei irekitzeari begira ere. Azkenik, aipagarria da galdera honetan ere gutxien nabarmendu den puntua errentagarritasun ekonomikoarekin loturiko berrikuntzen esparrua izatea, zeinak berriro ere agerian uzten baitu Parkeko erakunde askoren enpresa izaera berezia.
|
|
|
Bilera horretan, Nafarroako Gobernuak konpromisoa hartu zuen ekainean LEXNAVARRA web atari publikoko edukiak euskaratuta edukitzeko, eta xede horrekin lanean ari direla jakinarazi ziguten. Horrez gain, agindu zuten aurrerantzean ere harremanetan egonen zirela,
|
euskararen
normalizazioaren bidean Administrazio Elektronikoarekin lotuta dauden gabeziak identifikatzeko eta horiei konponbideak emateko.
|
|
|
Josu Amezaga EHUko kazetaritza irakaslearen ustez,
|
euskararen
normalizaziorako bidean ETBk egindako ekarpena" egin zezakeena baino txikiagoa" izan da, baina Pello Sarasola ETBko eduki zuzendariak kontrakoa defenditu du: telebista publikoa euskararen garapenaren motorra izan dela.
|
|
2013
|
|
|
Egun ohikoa da erakunde publikoek
|
euskararen
normalizaziorako bidean pausoak ematea. Urola Kostako ia udal guztiek eta Urola Kostako Udal Elkarteak bat egin dute oraintsu Gipuzkoako Foru Aldundiaren Udal ekin egitasmoarekin, eta Aizarnazabal, Azkoitia, Azpeitia, Beizama, Errezil, Getaria, Orio, Zarautz, Zestoa eta Zumaiako udalek administrazio kontratuetan hizkuntza irizpideak modu bateratuan ezartzea adostu dute, herrialdeko beste 26 udalerrirekin batera.
|
|
|
Komunikabideak,
|
euskararen
normalizazioaren bidean, berebiziko garrantzia duten tresnak dira. Ezin dugu onartu hurrengo 26 urteetan ia erabat espainolez izango den diala.
|
|
|
Jakin badakigu asko direla euskarari aldekotasuna agertzen dioten enpresak, eragileak eta abarrekoak, baina hori ez da nahikoa. Izan ere,
|
euskararen
normalizazioaren bidean beharrezkoa da urrats erabakigarriak egitea. Normalizazio prozesua konpartitua da, eta, ondorioz, eremu sozioekonomikoko eragile guztiek pauso bat harago egin behar dute euskaraz bizitzeko nahia (eta eskubidea) bermatuko bazaigu.
|
|
2014
|
|
|
Euskal eskola ere aniztasun horren adierazle da, azken urteetan ikasle etorri berrien bilakaera nabaria izan da 34.921 izanik ikasle horien kopurua (Eustat, ikasturtea), eta ezin uka eskola ere erronka handi baten aurrean dagoela.
|
Euskararen
normalizazioaren bidean oraindik ere egiteko handia du eskolak, ikasleak elebidunak (eta eleanitzak ere) izan daitezen. Hortaz, garrantzitsua izango da bide horretan plangintza, proiektu, programa... egokiak garatzea, benetako elebitasun hori lortzeko bidean.
|
|
|
Euskaltzaindiaren helburu nagusiak; Euskaltzaindiaren sortzea: aitzindariak, 1918ko Oñatiko biltzarra eta lehen euskaltzainak; Euskaltzaindia gerra garaian eta gerra osteko urteetan;
|
euskara
normalizazioaren bidean.
|
|
2015
|
|
|
Eta hala gaineratu du Biurrunek: " Oro har, inkestak argi utzi du jendeak euskararen aldeko jarrera duela, baina corpus juridikoa ongi arautzeaz gainera, baliabide pertsonal zein ekonomikoak
|
euskararen
normalizazioaren bidean jartzen ez diren bitartean, ezin izanen dugu aurrera egin".
|
|
|
Labakarekin batera, eskualdeko beste hiru politikarik osatuko dute batzordea: Nekane Iribar Zarauzko zinegotziak, Josetxo Mendizabal Zestoako alkateak eta Manuel Labaka Beizamako zinegotziak.Zein dira Uemaren oinarriak eta helburuak agintaldirako?
|
Euskararen
normalizazio bidean motor papera izateko bokazioa duen erakunde publikoa da Uema, eta hori landuko dugu. Euskal Herriko udalerririk euskaldunen arteko sarea osatzen jarraituko dugu, herri horiek euskaldunak izaten jarrai dezaten, eta Euskal Herri euskalduna eraikitzeko ekarpena egin dezaten.Erakunde bat izan arren, herritarrengana iristeko lanketa egin duzue, ezta. Uemak udaletatik herrira nahi du salto egin, horretan ari gara.
|
|
|
Euskal Herrian aro politiko berria zabaldu den honetan euskararen borroka bazterrean geratzen ari al da? Nola lortu euskalgintza impasse egoera honetatik atera eta
|
euskararen
normalizaziora bidean salto handi bat ematea?
|
|
|
Eskola eta askotariko errealitateak: integrazioa, transmisioa, harreman sareak eta ikuspegi komunitarioaren garrantzia
|
euskararen
normalizazioaren bidean.
|
|
|
|
Euskararen
normalizazio bidean erabilerari eskainitako zentralitatea, edota euskara normalizatuko bada diskurtso, jarrera eta jardunbide irekiek, zabalek, legitimatzaileek, integratzaileek duten garrantzia azpimarratzea.
|
|
|
Euskararen normalizazioa eta hiztun eta erabiltzaile berriak gure hausnarketen objektu eta subjektu bihurtu ditugun honetan, ideia interesgarriak mahai gaineratu ditugulakoan nago; eta ohartu naiz, eztabaida gaiari ikerketa esparru eta esperientzia desberdinetatik ekin diogun arren, badirela lau begiraden artean espazio komunak, halako sintonia bat. Besteak beste,
|
euskararen
normalizazio bidean erabilerari eskainitako zentralitatea, edota euskara normalizatuko bada diskurtso, jarrera eta jardunbide irekiek, zabalek, legitimatzaileek, integratzaileek duten garrantzia azpimarratzea.
|
|
|
izatera; azken batean, euskararen zati, euskararen hizkera delako batua, eta euskararen zati direlako, era berean, haur hizkera, jolas hizkerak, gazte hizkera, argotak, hizkera teknikoak, eta horien jatorri eta harrobi diren herri hizkerak. Euskararen zati guztiak indartuta, eta zati bakoitza bere esparruan zuzen erabilita, urrats sendoa egingo da
|
euskararen
normalizazio bidean. Bide hori urratzen laguntzea izan da saio honen helburua.
|
|
|
irakurlearenganako hurreratzea eta
|
euskararen
normalizazio bidean ahalik eta traba edo behaztopa harririk gutxien jartzea bilatu da.
|
|
|
Horrela, DICCIONARIO 3000 HIZTEGIA argitaratu zuen 1996an, hain zuzen ere, gizartearen premia larriei erantzun eta
|
euskararen
normalizazio bidean hain ekarpen handia izan zuena. Arrakasta izugarria izan zuela ikusirik, alorra jorratzen jarraitu zuen eta bertsio berri bat kaleratu zuen 2002an, ezinbestekoa baita berriztatze lanetan jardutea euskararen antzera normalizazio bideak urratzen ari diren hizkuntzen kasuetan.
|
|
|
Josu Erkoreka Jaurlaritzaren bozeramaileak hitz gogorrak erabili ditu Carlos Urquijo espainiar estaduak Hegoaldean duen ordezkariaren kontra. Gorago aipatu Mungiako kasuaz gain, hanbat Herriko Etxetan espainiar banderaren inposatzeko ordenak helarazi baiditu auzitegien bidez. Erkorekaren hitzetan"
|
euskararen
normalizazio bidean, Urquijo trabatzaile lanetan ari da". Jaurlaritza euskararen legea moldatzen ari dela jakinarazi du txosten ofizialetan euskararen erabilera ahalbidetzeko.
|
|
2016
|
|
|
Horrek ez du esan nahi
|
euskararen
normalizazio bidean identitatearen faktorea albora utzi behar denik; aitzitik, modu berriz asmatu da, ze identitatea (k) eta taldetasuna ezinbesteko dira hegemoniaren aurrean irentsiak ez izateko. Nahiz eta identitatea sarri itsusten zaion euskal hiztunari, harrigarriki, sexu eta genero identitatea ez dira albora utziak izan daitezen eskatzen.
|
|
|
Horregatik, beharrezko ikusten dugu lanean jarraitzea. Herritarrak izan dira urte hauetan guztietan
|
euskararen
normalizazioan bidea zabaldu dutenak eta aurrerantzean ere horrela izango da.
|
|
2017
|
|
|
Udalek eta tokian tokiko euskararen gizarte erakundeek helburu partekatua dute: hiztun komunitateak
|
euskararen
normalizazio bidean aurrera egitea. Horretarako, biak dira beharrezko.
|
|
|
Iritzi horien kopurua nahiko esanguratsua zen. Baikorren artean sailkatu ditugu
|
euskarak
normalizazioaren bidean aurre egingo zuela adierazten zutenak, eta oso baikorren artean sailkatu nahi izan ditugu euskararen normalizazioa gauza egintzat bezala aurkezten zutenak. Desio hutsa izan da, oso baikorrak ziren baieztapenik ez baititugu inon aurkitu.
|
|
|
Ez ziren baikorrak. Oro har, uste zuten
|
euskaren
normalizazioak bide aldapatsua zuela aurretik. Ez zeukaten bide horretan arrakasta izango zuten konbentzimendu osoa; hala ere, bidea egin behar zela zioten.
|
|
|
Euskararen berreskurapena zinez abian ipintzeko bi baldintza aipatzen zituen Txepetxek. Zehazki, zioen,, euskararen transmisio naturala eta kulturala baldintza egokietan burutzen den unean? 368,
|
euskararen
normalizazioa bide zuzenean sartuta egongo dela. Bigarren eskakizuna, hots, eskola bidezko transmisio kulturala, EAEn bederen neurri ohargarrian egia bihurtu bada ere, lehenengoa edo euskararen transmisio naturalaren baldintza ez da inondik inora gauzatu.
|
|
|
Nahiz eta legeak pista interesgarri batzuk ireki, euskalgintzak ez luke bere bar nean gatibu egon behar, desbideratzen baliteke oinarrizko helburutik; baka rrik jakin behar du lege hori behar bezala baliatzen, bere helburuetara egokitzekotan, erran nahi baita, baldin eta aukera ematen badu
|
euskara
normalizazio bidean jartzeko Euskal Elkargoaren baitan.
|
|
|
Tamalez, asko dira aipa genitzakeen adibideak: iIrakasleen lan eskaintza publikoan irakasle euskaldunak nabarmen kaltetzen dituen neurrien alde sutsuki aritzea, Iruñeko haur eskolen aferan izan duen jarrera, matrikulazio kanpaina, euskararen lege aldaketa... Era berean, zinez diogu izugarri poztuko ginatekeela jarrera hori zuzenduko balute, horrek lagunduko lukeelako, zalantzarik gabe, Nafarroan
|
euskararen
normalizaziorako bidean aurrera egiten.
|
|
|
Txerra Rodriguezek
|
euskararen
normalizazio bidean azken aldian errepikatzen ari den ziklo aldaketaren aztarnak bildu ditu: besteak beste, euskaldunen aktibazioa praktikara pasa dela modu berriz, feminismoarekin aliantzak egiteko bideak zabaldu direla, eta euskaldun guztiak balioztatu beharraren ideia nabarmentzen hasiak garela.
|
|
2018
|
|
|
Elixabet Anduezak: Senpertarrek publikoa badabilan egoitza batean aurki eta irakur dezaten euskarazko prentsa, euskara hutsez idatzia, kalitatekoa, anitza, bizia; zabalagoki,
|
euskararen
normalizazio bidean urrats ttipi bat aitzina eraman; eta ere, ekimen berdina egitera sustatu auzo herrietan eta ahalaz Ipar Euskal Herri osoan, Senpereko etsenpluak bertze herriak kutsatuko
|
|
|
Euskarazko hedabideei noiz edo noiz maltzurki egotzi izan zaie" diru publikoz puztuak" izatea;
|
euskararen
normalizazioaren bidean hedabideek euskara sustatzeko betetzen duten funtzio publikoaren ordainetan instituzioetatik jasotzen duten dirua dela-eta.
|
|
|
Nolanahi ere, kaltegarria genuke aurrerapen horren epelean lozorroan geratzea, luzea baita oraindik urratzeke geratzen zaigun
|
euskararen
normalizaziorako bidea. Euskararen arrasto sozialak inoizko datu onenak baditu ere, gaur egun duen baino irismen sozial handiagoa nahi dugu askok eta askok euskararentzat.
|
|
|
" Lazarraga aitzindaria izan zen euskaraz idatzi zuelako; haren izena hartu duten Lazarraga Sariak ere aitzindariak dira eta saritutako enpresak ere aitzindariak dira;
|
euskararen
normalizaziorako bidea urratzen aitzindariak". Hori da sariketa ekitaldiaren funtsa eta horrela adierazi dute Lanabes Araban Euskara Lanean egitasmotik, Arabako arlo sozioekonomikoan euskararen presentzia txertatzeko eta handitzen laguntzeko sorturiko ekimena, eta Lazarraga Sarien talde sustatzailea: Arabako Foru Aldundia, SEA Arabako Enpresak, Arabako Merkataritza eta Industria Ganbera, Aenkomer Arabako Merkataritza eta Zerbitzuetako Enpresariak, Electra Vitoria, Oreka It, Laneki eta Bai Euskarari Elkartea.
|
|
2019
|
|
|
|
Euskararen
normalizaziorako bidean hezkuntzak eta helduen euskalduntzeak zeresan handia izan dute, ezbairik gabe. Urteak dira haien bitartez euskararen zabalkundea hasi zela.
|
|
2020
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen doa errenta euskaraz egiten duten euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik “urrun” dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute
|
euskararen
normalizaziorako bidean “beste urrats bat” dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen doa errenta euskaraz egiten duten euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik" errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik" urrun dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute
|
euskararen
normalizaziorako bidean" beste urrats bat" dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen ari da errenta euskaraz egiten duten euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik" urrun" dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute
|
euskararen
normalizaziorako bidean" beste urrats bat" dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen doa errenta euskaraz egiten duten euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik “urrun” dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute
|
euskararen
normalizaziorako bidean “beste urrats bat” dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
2021
|
|
|
Hain zuzen ere, bide horretan kokatu du Domusa Teknikeko ordezkariak UKTri emandako laguntza: " UKTk
|
euskararen
normalizaziora bidean egiten duen lana ikusita, interesgarria iruditu zaigu taldearekin hitzarmena sinatzea".
|
|
2022
|
|
|
Bi erakundeek izenpetu akordioan, euskarazko eduki digitalaren bidez, euskararen garatzeko eta baliabide berriak publiko zabal bati eskaini nahi dituzte.
|
Euskararen
normalizaziorako bidean, gaur egun baliatzen diren teknologia berrietan sartua izaitearen garrantzia adierazi dute.
|
|
|
Saioa Rodriguez, Mikel Irastorza eta Igone Lamarain Euskal Herrian Euskarazeko kide ohiak arduratu dira atal horretaz Txillardegik euskalgintzan egindako ekarpenaren gaineko liburuan.
|
Euskararen
normalizazioaren bidean egungo une historikoaren garrantzia nabarmendu dute, eta euskalgintzak bidea «abertzaletasunarekin batera egin behar duela defendatu dute: «Guk ez diogu aldarrikapen politikoetan itsu itsuan aritu behar denik, are gutxiago eguneroko jardunean.
|
|
|
Saioa Rodriguez, Mikel Irastorza eta Igone Lamarain Euskal Herrian Euskaraz eko kide ohiak arduratu dira atal horretaz Txillardegik euskalgintzan egindako ekarpenaren gaineko liburuan.
|
Euskararen
normalizazioaren bidean egungo garai historikoaren garrantzia nabarmendu dute, eta euskalgintzak bidea abertzaletasunarekin batera egin behar duela adierazi dute: «Guk ez diogu aldarrikapen politikoetan itsu itsuan aritu behar denik, are gutxiago eguneroko jardunean.
|
|
|
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan hezkuntzaren lege berriaz eztabaidan ari diren bitartean, Ipar Euskal Herrian ikusi berri ditugu guraso, ikasle eta irakasleak haien eskubideen alde borrokan. Azterketak euskaraz egiteko aukera izan dezaten,
|
euskararen
normalizaziorako bidean elkarlanean. Ez da bera euskararen egoera probintzia guztietan, banaketa politiko eta administratibo bakoitzean.
|
|
|
Euskaraldiaren hirugarren edizioaren harira, lankidetza hitzarmena sinatu dute UKUE Urola Kostako Udal Elkarteak eta Euskaltzaleen Topaguneak. Hitzarmenaren muina da
|
euskararen
normalizazioaren bidean urrats bat gehiago ematea. Eta hitzarmenaren baitan, besteak beste, Urola Kosta eskualdean proiektua dinamizatzeko hiru langile kontratatuko ditu Topaguneak:
|
|
2023
|
|
|
Eta ez da hala. Horren harira, euskarazko hedabideei noiz edo noiz maltzurki egozten zaie" diru publikoz puztuak" izatea;
|
euskararen
normalizazioaren bidean hedabideek euskara sustatzeko betetzen duten funtzio publikoaren ordainetan instituzioetatik urtero jasotzen duten dirua dela-eta. Publizitate instituzionalaren bidez, ordea, euskarazko diru-laguntzen bidez baino askoz diru gehiago banatzen dute erdaraz ari diren hedabideen artean, irizpide gardenik gabe.
|
|
|
«Euskararen arloan lanean urteak daramatzagunok euskarari lehentasuna emateko hainbat proposamen egiten ditugu. Baina, bat batean,
|
euskararen
normalizaziorako bidea zein den inporta ez zaion epaile batek hartu ditu erabakiak», gehitu du. Egoera hori izatea zerbait «gaizki dagoen seinale» dela dio.
|
|
|
«Kezka handia sortzen digu hainbat erakundek euskararen normalizazioan erakusten duten sentsibilitate faltak. Adostasuna berreskuratu behar dugu
|
euskararen
normalizazioaren bidean eta hizkuntza politikaren inguruan, geure hizkuntza babesteko eta geure hizkuntzak aurrera egiteko».
|
|
|
Euskarari dagokionez eta Euskarabidearen bidez,
|
euskararen
normalizaziorako bidearekin segitu; euskarari dagokion balio soziala aitortu; eleaniztasuna den gizarte batean gehiago egin euskarak aurrera egiteko eta 2019ko akordioa baino ausartago jokatu.
|