|
2009
|
|
|
Indarrean dagoen legediarekin bat, Euskal Herriko hiru errealitate juridikoetan, euskara ofiziala da Euskal Autonomia Erkidego osoan (EHAE 6.1 art.) baita Nafarroako" euskal hiztunen eramuetan" ere (NFBHLO 9.2 art.). Ipar Euskal Herrian ordea, soilik frantsesa da ofiziala1 Berez esan dezakegu hizkuntza bat ofiziala dela, botere publikoek hizkuntza hori beraien arteko eta subjektu pribatuekiko komunikaziorako ohiko bitarteko gisa onartu dutenean, erabateko balio eta eragin juridikoekin. Agerikoa da, Euskal Herriko lurralde bakoitzean euskara ofizialtzat aitortzearen ondorio juridikoak, biztanleen hizkuntza eskubideen estatus ezberdina dakarrela euskararen erabileran eta derrigorrezko hezkuntza esparruan,
|
euskararen
irakaskuntza bermatu litzatekeelako eraginkorki ofiziala deklaratzen den eremuetan.
|
|
|
Kazetez gaindi, ordea, euskararen arloan lan eskerga egiten ari ziren hainbat, 1969an Seaska Iparraldeko ikastolen elkartea sortuta. Ekimen horren harira, ama eskoletan eta lehen mailako eskoletan
|
euskarazko
irakaskuntza bermatuta zegoen. Hortik aurrerako mailetan eta unibertsitatean, ordea, egoera oso bestelakoa zen.
|
|
|
2010eko otsailaren 18an, Nafarroako Legebiltzarrak 1986ko Euskararen Legea aldatzea erabaki zuen, eremu mistorako ateak lau udalerriri irekiz (Aranguren, Belaskoain, Galar eta Noain). Aldaketa horri esker, lau udalerriok, bertako udalek gehiengo absolutuz hala erabakitzen badute, eremu mistoan sartuko dira, eta, ondorioz, beste zenbait eskubideren artean, hala nahi duten gurasoek beren seme alabentzat
|
euskarazko
irakaskuntza bermaturik izango dute hezkuntza sisteman. 1995ean, HBk eta UPNk kontra bozkatzean, Nafarroako hezkuntza sistema osora zabaldu gabe geratu zen erabakia, eta eskubidea, orain, hamabost urte geroago, lau udalerriotara iritsi daiteke.
|
|
2014
|
|
|
Aurkezpenean, Zangozako ikastolari aurtengo arrakastarengatik zoriondu ondotik, Baztan Ikastolaren historiaren zertzelada batzuk eman zituen Iosune Ortega Baztan Ikastolako zuzendariak: «1970 urtean sortu zen, guraso talde baten ekimenez,
|
eskuarazko
irakaskuntza bermatzeko. Debekuen ondorioz, Baztanen, eta Elizondon batez ere, eskuaraz solasteko zailtasun aunitz zegoen.
|
|
2015
|
|
|
1970 urtean sortu zuen Baztan Ikastola guraso talde batek,
|
euskarazko
irakaskuntza bermatzeko. “Garai hartako eskola instituzioak ez zituen herritarren sektore handi baten beharrak asetzen, eta hezkuntza aukera gisa sortu zen gure proiektua” diote Baztan Ikastolatik.
|
|
2023
|
|
|
Irakasle postuetan da arazoaren muinetako bat: gaur egun postuan diren irakasle anitz ez dira euskal hiztunak, eta, beraz, ezin dute
|
euskarazko
irakaskuntzarik bermatu. Horietariko batzuek prestakuntza intentsiboa segitzen dute euskara ikasteko, baina, bestela, irakasle postua «libratu» arte itxaron behar da haren ordez euskarazko bat emateko.
|