|
2002
|
|
|
Bi faseetan landuko diren hausnarketarako materialak osatzeko, aditu talde bati eskatuko zaio iritzia; galdetegi baten bidez, euskararen eta euskalgintzaren egoerari eta aurrera begira
|
euskararen
normalizazioan egin beharreko urratsei buruzko iritziak jaso dira.
|
|
2003
|
|
|
Bitartean, udalerri zenbaitetan herrietako euskalduntze planak egin ditzagun, herri eragile eta udalen arteko akordioen bidez, aukera izanen baitugu horretarako. Mundu pribatuan ere badugu zereginik, eta askotan ez makala gainera, komertzio, instituzio, banketxe, elkarte eta abar euskaldunago eginez; paisaia aldatuz
|
euskararen
normalizaziorako egiten da aurrerapausoa.
|
|
2005
|
|
|
Udalak
|
euskararen
normalizazioan egindako lanean honako hauek izan dira orain arteko datarik nabarmenenak:
|
|
2007
|
|
|
Arratsaldean norberaren emozioek hizkuntza ikasteko eta erabiltzeko duten garrantziaz aritzeko aukera gehiago izan zen jardunaldietan, bai behintzat Alex Mungia eta Xabier Elortza HABEko teknikariek gidatutako mintegian beste hiru mintegi izan ziren ordu berean. Haur txikien gurasoak euskarara erakartzeko saioak egiten dituzte beraiek eta emozioen ekologiak
|
euskararen
normalizazioari egin diezaiokeen ekarpenaz aritu ziren. Euskararen aldeko betiko diskurtsoaz harago nola erakarri guraso horiek, horixe egitekoa.
|
|
|
Ez da txalotzea merezi duen horietakoa baina, hala ere, pozik goaz goizero gure lanera, jakinik hobe dela gutxi egitea ez egitea baino. Gainera, administrazioan ez bezala, irakaskuntzan nabaria da
|
euskararen
normalizazioan egindako ahalegina, eta bere fruituak dastatzen hasiak gara.
|
|
|
kontua da, aurrekoa oinarritzat eta erreferentziatzat hartuta ere, euskal hezkuntzak ezin duela ahaztu egungo euskaldunen egoera diglosiko glotofagikoa —ez bakarrik funtzionala—, zeinaren arabera euskal hiritar askok ez dakien euskaraz baina euskal hiztun orok erdaraz ere dakien. Euskal hezkuntzak, horrenbestez, aipatutako egoera eleanitza hartu eta onartu behar du abiatu aurretik, baina ezin du berori behin betiko egoera bezala ontzat eman; egiaz, bere gain hartu behar du
|
euskararen
normalizazioaren inguruan egiteko duenaren erantzukizuna. Horren arabera, beraz, euskal hezkuntzak badu zereginik erdal elebakarrak elebiduntzerakoan —elebitasun indibidualaren maila igoz bakarrik lor daiteke egiazko elebitasun soziala—, eta, jakina, horretarako ezinbestekoa dirudi euskararen aldeko diskriminazio positiboa.
|
|
2008
|
|
|
Horren karietara, Euskarabidea sortu zutenetik urte bat igaro dela, erakundeko zuzendari kudeatzaile Xabier Azanzak
|
euskararen
normalizaziorako egindako lanak azaldu du gaur Nafarroako Parlamentuan, Hezkuntza kontseilari Carlos Perez Nievasekin batera, NaBaik eskatuta.
|
|
|
Euskara batua agertu izana da, duda barik, aldaketa nagusia. Bestalde,
|
euskararen
normalizazioan egindako urratsak. 1960ko hamarkadara arte, euskara ahozko jardunerako erabiltzen zen.
|
|
2009
|
|
|
Esan bezala, euskararen erabilerari ateak ireki behar zaizkio Donostiako gizarteko esparru desberdinetan eta, era berean, euskararen aldeko ekimenak eta mezuak behar bezala gizarteratzeko, komunikatzeari eta sentiberatzeari begirako jardun iraunkor bat lantzea garrantzitsua izango da.
|
Euskararen
normalizazioaren inguruan egiten diren jarduera eta ekimenak gizarteak ezagutzea beharrezkoa da jarduera horien arrakasta lortu nahi badugu. Baina informazioa eta ezagutza edukitzeaz gain, gure hiriko bi hizkuntza ofizialen arteko elkarbizitza orekatua lortzeko, hizkuntza gutxituaren alde egin behar den ahaleginak daukan garrantziaz ohartarazi egin behar da gizartea:
|
|
2010
|
|
|
Orain arte
|
euskararen
normalizazioan egin diren lanek emaitza positiboak ekarri dituzte. Horrek erakusten du, politika, neurri, plangintza... egokiak abian jarriz gero, lor daitezkeela emaitza positiboak normalizazioaren bidean.
|
|
|
Orain arte
|
euskararen
normalizazioan egin diren lanek emaitza positiboak ekarri dituzte. Horrek erakusten du, politika, neurri, plangintza... egokiak abian jarriz gero, lor daitezkeela emaitza positiboak normalizazioaren bidean.
|
|
|
Horrek euskal populazio guztia ez inplikatzea ekarri baitu, edo kontrako inplikazioa eragitea ere, EAEn behintzat,
|
euskararen
normalizazioaren alde egin ordez, oztopatzeko.
|
|
|
2) Kontrakoen artean, aldiz, dikotomikoegiak izatea da. Izan ere, horrek euskal populazio guztia ez inplikatzea ekarri baitu, edo kontrako inplikazioa eragitea ere, EAEn behintzat,
|
euskararen
normalizazioaren alde egin ordez, oztopatzeko. Zenbait galdera sortzen dira halako errealitatea ulertzeko orduan:
|
|
2011
|
|
|
Ez da harritzekoa, beraz, 2006an Anton Abbadia Saria jaso izana,
|
euskararen
normalizazioaren alde egindako lanagatik. –Kontua da nik ez ditudala inoiz garunak urtu pelikulak euskaraz egin behar ote nituen erabakitzeko.
|
|
2012
|
|
|
Asko egin dela eta nahikoa ote den jakitea, ezagutzea? Erantzunak ezagutu ahal izateko, konponbideak bilatzeko, beraiekin egon beharra dago, ikerketak egin, hitz egin eta, zergatik ez, orain arte
|
euskararen
normalizazioan egindako lan askoren berri eman, hots, jakin dezatela gaur egun dituzten aukerak aurreko urteotan egindako lanari esker lortu direla. Ikastolen, gau eskolen, euskara elkarteen... sorrera eta burututako lan eskerga ezagutu egin behar dute.
|
|
|
Goiena Komunikazio Taldeak
|
euskararen
normalizazioari egin dion ekarpena aztertzerakoan, hiru alderdi nabarmendu dira: batetik, erabiltzaile berriak ekarri izana euskarara; bestetik, irabazi izana esparru berri bat euskararentzat eta eutsi izana erreferentzialtasunari eta irabazitako tokiari (horren erakusgarri da euskarazkoa izatea bailarako hedabiderik irakurriena); eta, azkenik, bultzada eman izana bertako euskalkiari.
|
|
2013
|
|
|
Ahozko formak ahozkorako guztiz egokiak direla nabarmendu du euskaltzainak. Izenen idatzizko forma zehaztea,
|
euskararen
normalizazioan egin beharreko pausua dela nabarmendu dute. Orland Isoird alkateak aurkezpenean esan duenez," lan hau gerora etorriko diren ikerketen oinarri eta ondorengoen ezagutzaren iturri izango da".
|
|
|
Esan duenez, lan munduan tresna guztiek prest egon behar dute euskaraz lan egiteko, bestela gaztelaniara jotzeko beharra baitago. «Lan mundua ez bada euskalduntzen, irakaskuntzak
|
euskararen
normalizazioaren alde egiten duen lana baliogabetu egiten da», esan du. Egoeraren neurrira Dena den, euskararen egoera ezberdina da eskualdearen arabera; horrek ere badu eraginik enpresetako euskara planak zehazteko tenorean.
|
|
|
Senpereko aintziran dena prest dago Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko egun haundirakoHogeita abar urte lelopean eginen da aurten 30 aldiz eginen den Herri Urrats besta. Gisa honetara, orain artean egindako ibilbidea gogoratu eta
|
euskararen
normalizazioan egiteko gelditzen den guztia adierazi nahi izan dute. Urtero bezala, egun osoko egitarau betea prestatu dute eta jendetza elkartuko da Senpereko lakuaren inguruan.
|
|
|
Igande honetan, maiatzak 12, eginen da Herri Urrats besta, Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko egun haundia. Hogeita abar urte lelopean eginen da, eta hogeita hamargarren urtemuga izanda, orain artean egindako ibilbidea gogoratu eta
|
euskararen
normalizazioan egiteko gelditzen den guztia adierazi nahi izan dute.
|
|
2016
|
|
|
Euskal Ikaskeketan doktorea. Urtetan helduen euskalduntzean aritua, gaur egun administrazioan
|
euskararen
normalizazioan egiten du lana. XX. mendearen erdialdeko euskal kultura ikertzen eta ezagutzera ematen nabarmendu da:
|
|
|
Baina euskararen arloan ekartzen duen balioak gehiago zehaztea eskatzen du. Batetik badago
|
euskararen
normalizazioan egiten den lana, zabalkundearen bidez eta hizkuntza horri prestigioa emanez. Bestetik, euskararen arautzean edota normatibizazioan ere badute beren eragina.
|
|
|
" Hautagaiak banakoak, taldeak, elkarteak edo kolektiboak izan daitezke, beti ere getxotarrak edo bizitzaz zein jardunbidez Getxon finkatutakoak badira", udal iturriek azpimarratu dutenez. Saria emateko, kontuan hartuko dira proposatutako" lan edo jardueraren kalitatea eta esanahia,
|
euskararen
normalizazioan egindako ekarpena eta orain arteko ibilbidea". Epaimahaia Imanol Landa alkate getxoztarrak, Koldo Iturbe Euskara zinegotziak eta Getxoko Aholku Batzordeko kideek ostuko dute.
|
|
2017
|
|
|
EHEk ez du elkarlana ukatu izan.
|
Euskararen
normalizazioaren alde egiten duten instituzioekin elkarlana landu dugu, Udalbiltzarekin eta UEMArekin, adibidez. Ez dugu instituzioen aurkako jarrera izan, baizik eta instituzioek garatzen zituzten politiken aurkakoa.
|
|
2018
|
|
|
Zuk irakurri duzuna zera da: musikariaren funtzioa ez da
|
euskararen
normalizazioaren alde egitea baietz diozu, baina, hala izan gabe ere, jarduteak soilik egiten duela bataren edo bestearen alde, musikariak musika egin nahi du, kito, eta hortik bizi nahi, eta biziraun nahi badu, hobe du erderen merkatuan flotagailua aurkitu. Oker egon zaitezke, irakurketa bat da, baina, hala ez bazeunde, ez zara ezer berria esaten ari.
|
|
2021
|
|
|
Nafarroako ikastolen mugimenduaren sorrera eta horrek
|
euskararen
normalizazioan egin duen ekarpena jaso du Nafarroako Ikastolen Elkarteak dokumental batean.
|
|
|
Topiko bat da, baina oso garrantzitsua da hizkuntza politika bestelako politiketan txertatzea; zeharlerrotasuna lortzea, alegia. Eragin Linguistikoaren Ebaluazioa egin beharrak ekarri du hirigintza proiektuetan euskara kontuan hartzea, eta nik uste dut horrek eragiten duela beste sailek ere kontzientzia hartzea, eta, poliki poliki,
|
euskararen
normalizazioaren alde egiten diren urratsak beste esparru batzuetara ere zabaltzea; normalizaziorako bidea normalizatzea.
|
|
|
Zientzia dibulgazioan eta
|
euskararen
normalizazioan egindako lana «aitortu» nahi izan diote. 64 lan jaso dituzte CAF Elhuyar sariketan
|
|
|
Zientzia eta teknologia gizarteratzeko lanak aitortzen dituzten CAF Elhuyar sarien irabazleak jakinarazi zituzten atzo, Donostian eginiko ekitaldi batean. Bertan, Jabier Agirre medikuari eman zioten Merezimendu Saria, «zientzia dibulgazioan eta
|
euskararen
normalizazioan egindako lana» aitortu nahian, bere ibilbideagatik.
|
|
2022
|
|
|
Lan munduan ere euskarak badu ibilbiderik. Lazarraga sarien zazpigarren edizioak arlo sozioekonomikoan
|
euskararen
normalizazioaren alde egindako ahaleginei aitortza egin die. Aurkeztutako 43 hautagaitzen artean, Biosasun, Errota hortz klinika, Angosto kanpina, Emaize sexologia zentroa eta EBA S.L. enpresak izan dira aurten aitortza jaso dutenak.
|
|
2023
|
|
|
Adibide baten bitartez azalduko dugu. ARGIAk 2022an 526.646 euro jaso ditu
|
euskararen
normalizazioan egiten duen lana sustatzeko. Horri gehitzen badizkiogu Hazitekek emandako 10.510 euroko diru-laguntza, eta publizitate instituzionala argitaratzearen truke urte horretan Jaurlaritzatik jaso ditugun 24.097 euroak eta Gipuzkoako Aldunditik 9.135 euroak, emaitza 570.000 euro ingurukoa da.
|
|
|
Jakin minetik sortu den lan honek bi helburu nagusi izan ditu hasiera hasieratik: eskualdeko lan munduan
|
euskararen
normalizaziorako egin diren ekimenak ezagutzea eta gaur egun Oarsoaldeko arlo sozioekonomikoan euskarak duen presentzia neurtzea.
|
|
|
Jakin minetik sortu den lan honek bi helburu nagusi izan ditu hasiera hasieratik: eskualdeko lan munduan
|
euskararen
normalizaziorako egin diren ekimenak ezagutzea eta gaur egun Oarsoaldeko arlo sozioekonomikoan euskarak duen presentzia neurtzea.
|
|
|
Gogoratu dute Eusko Legebiltzarrak «kontsentsu zabalez» onartu zuela udal legea. Nabarmendu dute, halaber, argitaratu berriak direla VII. Inkesta Soziolinguistikoaren datuak, eta horietan «argi» ikusten dela «gizartearen gehiengo zabal batek» babesten dituela
|
euskararen
normalizazioaren inguruan egiten diren politikak. «Beraz, epaia, euskararen biziberritzearen aurkakoa ez ezik, adostasun sozial handi baten kontrakoa ere bada».
|
|
|
«Inkesta soziolinguistiko honetako datuek balio digute atzera begiratu eta 30 urte hauetan euskararen biziberritze prozesuan egin den lanaren emaitzak ikusteko. [...] Gizarteak
|
euskararen
normalizazioaren alde egin duen apustua sendoa izan da, eta sendo jarraitzen du gaur egun ere; beraz, botere publikoei dagokigu aukerak eta tokiak topatzea euskararen ikasketa, erabilera eta normalizazio hau bultzatzen jarraitzeko» (BERRIA,).
|
|
|
Gainera, udalei lagundu nahi die energia aurrezteko eta autokontsumorako proiektuak erraztuz eta komunitate energetikoak sustatuz. Beste erronken artean aipatu du berdintasunaren eta
|
euskararen
normalizazioaren alde egitea.
|
|
|
Ondorioz, justizia sozialean, gizarte kohesioan eta bizikidetzan atzera egitea da. Beste era batera esanda,
|
euskararen
normalizazioaren alde egindako urrats bakoitza justizia sozialean, gizarte kohesioan eta bizikidetzan sakontzea da. Horregatik diogu, euskararekin bat, euskaraz bat!
|
|
|
Imazek (2019), hezkuntzaren soziologiatik, hezkuntza gizarteratze prozesua dela azaldu du. Beraz, gure testuingurura etorrita, hezkuntzara alegia, esan genezake, hezkuntza komunitateak (ez soilik eremu formalak edo eskolak) ardura berezia duela gurera iritsitako ikasle berriak euskalduntzeko,
|
euskararen
normalizazioaren alde egiteko, eta, halaber, gizarteratze prozesu horiei, iritsi berriak eta harrera herria aintzat hartuta, erantzun integrala emateko.
|