2004
|
|
Besteak beste, ikastolen herri mugimenduan nabari zitekeen baldintza osagai hau: Euskal Herria euskararen herria izan denez, euskal eskolak
|
euskararen
hezkuntza eredua erein behar du oroz gain. Jarrera horren oinarrian dauden balio nazional eta ideologikoen indarrik gabe, eginkizuna ezinkizun geratuko zen ikastolen loraldian, eta gizartearen izaera erdaldunaren argudio pragmatikoa bihar etziko Euskal Herriaren ametsa zapuzteko aitzakia bidea.
|
2007
|
|
•
|
Euskarazko
Hezkuntza ereduen aukerara ahal den herritar gehien erakartzea, kalitatea eta eleaniztasuna seinale duten proiektuen bidez.
|
2012
|
|
|
Euskara
hezkuntza ereduen ardatza izatea helburu
|
2014
|
|
|
Euskaraz
hezkuntza eredu hauek daude: Ikastolen eredua eta eredua deritzona.
|
2016
|
|
Hezkuntzari dagokionez, adibidez, hiru ardatz izan zituen UPNren gobernuaren jardunak: Madrilekiko menpekotasuna,
|
euskarazko
hezkuntza ereduen kontrako jazarpen bortitza eta ikastetxe pribatu eta erlijiosoei emandako fabore tratua. Horren guztiaren ondorioz, hamaika manifestazio antolatu zituen sektoreak, Euskararen Legearen, murrizketen nahiz LOMCE lege erreformaren kontra.
|
|
Arrakasta ederra izan du aurtengo Nafarroa Oinez en edizioak, Lodosako Ibaialde eta Vianako Erentzun ikastolek antolatua, euskalduna ez den Nafarroako eremuan. Euskararen ibilbide historikoa azpimarratu dute antolatzaileek, ausardia eskatuz agintari politikoei, ekintza zehatzei esker, bi ikastola hauen proiektua sendotzen lagun dezaten, inguru horretan
|
euskarazko
hezkuntza eredu izaiten jarraitu ahal izateko. Soka bati tira egin diote Uxue Barkos Foru Aldundiko presidentak, beste zenbait agintarik, hainbat herritako ikastoletako agintariek eta ikaslek elkarrekin, ikastolei babesa erakusteko.
|
2017
|
|
Berreskurapen saioan emandako urratsak oro kontuan hartzekoak ditugu; hizkuntza minorizatu baten egoera normalizatzeko, ordea, ezinbestekoa iruditzen zaigu estatu boterearen babesa izatea (Iztueta, 2000). Ahalegin neketsu horretan,
|
euskarazko
hezkuntza eredu gisa, bide luzea egina duten Ikastolak eta UEU dauzkagu. Horien ereduen gainean eraikiko da, inoiz eraikitzekotan, euskal hezkuntza sistema nazionala, non, euskal testuinguru partikularretik abiatuta, helmuga unibertsalera iristeko bokazioa erakutsiko baitu, zientzien ekarpenari aurrera eraginez.
|
2022
|
|
Hara zelan, hezkuntza sistemak egiten duen ekarpena hizkuntzaren normalizazio sozialean harago doa, eta soilik gaitasun linguistikoaren terminoetan planteatuz gero, ez da bideragarria izango; zeren bistan da horrek ez duela emaitza onik izan, hau da, proposatutako euskalduntzerako ereduek bere horretan mantenduz, ikasleen euskarazko gaitasunak are eta beherago egingo duela ondorioztatu dezakegu. Haatik,
|
euskarazko
hezkuntza eredu orokortua, inklusiboa eta bakarra hezkuntza sare osora zabaltzea hezkuntza eragileen premiazko erabakia da.
|
|
Eta zergatik izan daiteke hori? Eremu horietan euskaldunen proportzioak ere gora egin duelako
|
euskarazko
hezkuntza ereduaren hedapenari eta helduen euskalduntzeari esker; alegia, euskaltegien lanari esker. Hala ere, kontuan izan behar da eskolan euskaldundu diren horiek gaztelaniaz hitz egiteko euskaraz aritzeko baino erraztasun dezentez handiagoa dutela, eta gauza jakina da erraztasun handiena duzun hizkuntzara jotzea dela ohikoa.
|
|
Eta zergatik izan daiteke hori? Eremu horietan euskaldunen proportzioak ere gora egin duelako
|
euskarazko
hezkuntza ereduaren hedapenari eta helduen euskalduntzeari esker; alegia, euskaltegien lanari esker. Hala ere, kontuan izan behar da eskolan euskaldundu diren horiek gaztelaniaz hitz egiteko euskaraz aritzeko baino erraztasun dezentez handiagoa dutela, eta gauza jakina da erraztasun handiena duzun hizkuntzara jotzea dela ohikoa.
|
|
Espainiako Instituto Nacional de Estadistica (INE) ren arabera, letragabekoen kopurua gutxituz doa urtez urte, batez ere nagusienak, ikasmailarik urriena duten biztanleriaren taldekideak, hiltzen doazelako. Euskal Herrian ikastetxeetan
|
euskarazko
hezkuntza eredua nagusitu delako ere bada analfabetismoaren beheraldia. Beste alde batetik, izurritea dela eta 2020ko udaberrian ezarritako itxialdiaren ondorioz, irakurketari eskaintzen diogun astia% 51 hazi da, berrogeita zazpi eta hirurogeita hamaika minutu artean bataz besteko.
|
|
Eta zergatik izan daiteke hori? Eremu horietan euskaldunen proportzioak ere gora egin duelako
|
euskarazko
hezkuntza ereduaren hedapenari eta helduen euskalduntzeari esker; alegia, euskaltegien lanari esker. Hala ere, kontuan izan behar da eskolan euskaldundu diren horiek gaztelaniaz hitz egiteko euskarazaritzeko baino erraztasun dezentez handiagoa dutela, eta gauza jakina da erraztasun handiena duzun hizkuntzara jotzea dela ohikoa.
|