|
2000
|
|
|
Euskal Herriko informazio eta zerbitzuak eskaintzen ditu gaztelaniaz. Sareko Argiak
|
euskaraz
dituen zenbait atalen gaztelaniazko bertsioetatik abiatu da Vasconia.net, munduko euskaldunei komunikazio tresna eskaintzeko.
|
|
|
|
Euskarak
dituen zenbait gaitz euskalkiak baliatuz sendatu edo, behintzat, arindu daitezkelakoan nago. Hori bai, sendagarri onenekin ere, ez da izango samurra euskararen etorkizuna.
|
|
|
Bestalde, oraindik,
|
euskaran
baditugu zenbait akronimo ospetsu baina gutxitan entzuten eta ikusten ditugunak, hala nola NBE (Nazio Batuen Erakundea), NATO etab. Kazetariak erronka handia du praktikan, laburkin hauek emekiro ezagutarazteko.
|
|
2005
|
|
|
|
Euskarak
baditu zenbait arazo, batuaren edo euskalkien arabera. Ez da berdina kazetaria EITBn lanean aritzea edota tokian tokiko telebista kate eta irratian jardutea.
|
|
2010
|
|
|
Gazteen elebiduntzeak berekin dakar apurka apurka erdaldunentzat, bereziki,
|
euskarak
dituen zenbait atributu negatiboren indarra ahultzea: hizkuntza inposatua, politizatua...
|
|
|
Gaiaz zerbait ikasi duen orok badaki hizkuntzaren gizarteerabileran gertatzen diren zenbait ohitura aldaketa finkatzeko, ezarpen aldi luzeak, behartzeko hainbat neurri eta hedabide andana behar izaten direla, biztanleriaren lekualdaketa garrantzitsuekin batera. kolore gehiegi egoteak adierazten du gaixorik dagoela hizkuntza. duela soilik bi edo hiru belaunaldira arteko egoera hizkuntza continuum bat bazen, azken aldian ordezkapena indartsu sartu da. ...ndia edo dezentekoa zuten eskualdeetan, bigarren edo hirugarren belaunaldiak ziren euskaldunenak. gainera, hiriburua eskualdeko batez bestekoaren azpitik ageri zen beti, eta gune erdaratzaile gisa jarduten zuen. egoera hori biribiltzeko, ez zen inolako berreskurapen zantzurik antzematen jada azken belaunaldietan erdaldundutako eskualdeetan, eta are gutxiago euskara berrezartzeko zantzurik, bertako
|
euskara
duela zenbait mende galdu zutenetan. hauek lirateke hegoaldeko guztizko kopuruak, urte hartan (nafarroako datu fidagarririk ez dagoen arren): 2.650.000 pertsonako biztanleriatik 490.000 pertsona izango lirateke euskaldunak, gutxi gorabehera biztanleria osoaren %18, 5 begi bistakoa zen zer arrisku zetorkion gainera euskarari, eta ez dakienak edo ulertu nahi ez duenak, aski du ikustea zer bilakaera izan zuen garai hartan euskara baino erabiliagoa zen bretoierak, handik aurrera. gertaera horren aurrean, eaeko agintari politikoek euskararen erabileraren normalizazioaren oinarrizko legea onartu zuten 1982an. hizkuntza desagertzeko bideari buelta emateko aukera bakarra zen. horrenbestez, rlS bati aurre egiten zion munduko lehen lurraldeetako bilakatu zen, bere burua hizkuntza gutxitu baten erabilerei buruzko lege batez hornitzean, jada 1977an Quebecen (kanada) 101 legeak markatutako ildoari jarraituz. nafarroari dagokionez, jada aipatu dugu 1986ra arte ez zela hasi datu demolinguistikoak biltzen. horregatik, mapan ageri diren datuak bost urte geroagokoak dira, nahiz eta badirudien 1981eko koloreak oso antzekoak izango zirela. nafarroaren atzerapen demolinguistikoa legearen eremura ere hedatzen da; izan ere, ez zen halako legerik onartu, harik eta 1986an bertan euskararen Foru lege polemikoa onartu zen arte. lege horren bidez, hizkuntza gutxitu bat ofiziala soilik zati batean zuen lehen autonomia erkidego bilakatu zen nafarroa.
|
|
2021
|
|
|
Horrez gain, «sexualitatearen esparruan» ere LGTBI komunitateak eta
|
euskarak
badituzte zenbait antzekotasun, askotan biak «bazterrean» baitaude: «LGTBI komunitatea bazterreko posizio batean dago, eta egoera linguistikoari dagokionez, diglosia dagoenean, euskara da baztertuta gelditzen den hizkuntza».
|
|
2023
|
|
|
Ez da erraza, hori praktikatuz sortzen delako.
|
Euskarak
dituen zenbait molde politak dira, eta aukera eman dezakete hitz berriak sortzeko eta errealitate berriak izendatzeko. Daudenak ere berreskuratu genituzke.
|