2009
|
|
Konstituzioaren jarraian, 1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuak euskararen ofizialtasuna ezarri zuen, eta horren garapenerako beharrezkoa den Normalizazio Legea onartu zuen Eusko Legebiltzarrak, 1982an. Zutabe horiei guztiei esker, euskararen atzerakadari ataka jarri eta
|
euskara
biziberritzeko bidean abiarazteko lege oinarriak eskuratu zituen euskal gizarteak, sekula historian izan dituen lege oinarririk sendoenak. Euskararen bilakaera sozialean inflexio puntu ukaezina ekarri zuen honek guztionek.
|
2016
|
|
|
Euskara
biziberritzeko bidean, bada ezinbestean kontuan hartu beharreko multzo zabal bat: euskal hiztunak, euskaraz bizi nahi dutenak.
|
|
Gizarte eragileena ezinbesteko ekarpena da
|
euskara
biziberritzeko bidean. Proiektuekin aurrera jarraitzen du euskalgintzak, eta egitasmo berriak ere sortzen dira han hemen.
|
|
|
Euskara
biziberritzeko bidean lan munduaren garrantzia berealdikoa dela uste du Saezek. Artikulu bat plazaratu zuen 2015ean, eta euskalgintzako hainbat adituri helarazi:
|
|
Eskola ezinbestekoa da
|
euskara
biziberritzeko bidean. Epizentroa ia.
|
|
Ezinbesteko ekarpena egin du eskolak
|
euskara
biziberritzeko bidean. Milaka ikasle euskalduntzeko tokia izan da.
|
|
Nahia ere bai.
|
Euskara
biziberritzeko bidean aldaketak datozen sentsazioa. Aurrerapena egin du euskarak azken hamarkadetan.
|
|
Erakundeek rol funtsezkoa dute
|
euskara
biziberritzeko bidean, eta, beraz, alderdi politikoek nolako ikuspegia duten jakitea bereziki da garrantzitsua. Areago, kontuan izanik aldaketa politiko handiak gertatu direla Euskal Herrian azken urteetan.
|
|
|
Euskara
biziberritzeko bideetan hutsune handiak daudela ohartarazi du, baina, Joxe Manuel Odriozolak. Euskaltegiko irakaslea izana da, eta euskararen egoerari buruzko liburuak eta artikuluak argitaratu ditu.
|
2017
|
|
|
Euskara
biziberritzeko bidean aurrera egiteko, berritasun handiak jarri ditu mahai gainean EHE Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Gogoeta prozesu bat martxan dute, eta eztabaidarako txosten bat egin dute, Euskal Herri euskaldunari ateak ireki izenburua duena.
|
|
edo «urrats edo jauzi berriak» egitea, «irabazteko bidean» jartzeko; edo «orain arteko bidetik» edo «okerreko bidetik» jotzea, eta hala biziberritzea «geratzea» edo «atzeraka» hastea.«Ausardiaz jokatzeko unea dugu».
|
Euskara
biziberritzeko bidea «atzeraezinezko egoerara» hurbiltzeko neurriak behar direla diote: «Jauzi kualitatiborik eman ezean, epe ertainera atzerako norabidean sartuko gara berriro».Euskal Herria euskalduna izatea helburu lorgarria da, EHEren ustez.
|
2018
|
|
Laburpena.
|
Euskara
biziberritzeko bidean, iragan hurbileko paradigmak gaindituta daude. Horregatik, sarri entzuten den galdera da, hemendik aurrera norantz abiatu behar den; zein bide hartu.
|
|
|
Euskara
biziberritzeko bidea uste baino luzeagoa da; nahi baino katramilatsuagoa. Ahaleginetan gabiltza eta jarraitu dugu; lehenik et behin, Txerra Rodriguezek idatzi duen bezala, irtenbidea elkarrekin bilatuz:
|
|
Joerak ez dira orain agertu bat batean.
|
Euskara
biziberritzeko bidea geldialdi batean sartua ote den, aurreko urteetatik dator kezka; ezagutzan, bai, pausoak ageri direla urtez urte, baina beste eremu batzuetan aurrera egin ezin bat iritsi ote den. Kaleko erabileraren datuek geldialdi hori erakutsi zuten aurreko bi neurraldietan, eta azkenekoan jaitsieratxo bat agertu da, neurketa egiten dutenetik lehen aldiz.
|
2019
|
|
Euskal kulturgintzaren inguruko laurogeitik gora aditu, besteak beste, EAEko hizkuntza politiken arduradun, euskaltzain, soziolinguista, unibertsitateko irakasle eta beste elkartu dira gaur goizean Euskara biziberritzen jarraitzeko bide berriak izeneko mintegian. Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak antolatu dute jardunaldia eta
|
euskara
biziberritzeko bide berriez gogoeta egitea izan du helburu, hainbat alderditik ikusita.
|
2020
|
|
Dena den, ekimen zibiletik sortu eta azpiegitura sarea oinarri duen hizkuntza biziberritze esperientzia moduan, ez du pareko gehiegirik. Hori dela eta,
|
euskararen
biziberritze bidean pila (tu) tzen dugun jakintza, altxorra da munduko hizkuntza gutxitu askorentzat, are gehiago hizkuntzen galera prozesua inoiz baino biziago den garai honetan. (Garabide 2020)
|
2021
|
|
|
Euskararen
biziberritze bide honetan, jakina, guztion ekarpena behar beharrezkoa izango da: herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena.
|
|
|
Euskararen
biziberritze bide honetan, jakina, guztion ekarpena behar beharrezkoa izango da: herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena.
|
|
Hizkuntzalariek, soziolinguistek, unibertsitateko irakasleek, erakunde publikoetako eta euskal kulturaren munduko ordezkariek
|
euskara
biziberritzeko bide berriak jorratu dituzte mintegian, Euskararen Legeak berak ematen dituen aukerak azterturik.
|
|
|
Euskararen
biziberritzerako bidea aurrera doa gizartearen esparru guztietan, baina oraindik ere erronka handiak eta askotarikoak gainditu behar ditugu etorkizunari begira. Testuinguru horretan, Sabino Arana Fundazioak eta Euskaltzaindiak mintegi bat antolatu dute euskarak esparru berrietara iristeko aurkitzen dituen eragozpenak identifikatzen saiatzeko.
|
|
Euskararen erabilera normalizatzeko Legearen 40 urteurrena beteko da 2022an, eta aitzakia horrekin legearen printzipioak, helburuak, gabeziak eta eraginkortasuna aztertu dira gaur Sabino Arana Fundazioaren egoitzan. Gainera, parte hartu duten hizkuntzalariek, politikariek, unibertsitateko irakasleek eta euskal kulturaren munduko ordezkariek
|
euskara
biziberritzeko bide berriak agertu dituzte.
|
|
Oro har, ertz ugariko borroka izan zen, bertan politika edo erlijioa nahastu zirela eta. Oro har, esan dezakegu orduan hasi zela Araban
|
euskara
biziberritzeko bidea.
|
2022
|
|
Hasieran aipatu dudan artikulutik ateratako hitz batzuekin amaituko dut: "
|
Euskararen
biziberritze bide honetan, guztion ekarpena behar beharrezkoa izango da: herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena.
|
|
|
Euskararen
biziberritze bide honetan, jakina, guztion ekarpena behar beharrezkoa izango da: herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena.
|
|
Hasieran aipatu dudan artikulutik ateratako hitz batzuekin amaituko dut: "
|
Euskararen
biziberritze bide honetan, guztion ekarpena behar beharrezkoa izango da: herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena.
|