|
2000
|
|
|
Hauek munduko produkzioaren% 8 eta% 4 dute, hurrenez hurren. Hemen, produkzioa balio handiagoa
|
duten
espezietan kontzentratu da, eta merkatu prezio altuagoa izan ohi dute produktuok. Adibidez Norvegia, Erresuma Batua eta Irlanda izokin gehien produzitzen dutenak dira, Frantzia, Italia eta Espainia ortzadar amuarrainagatik direlarik aipagarri.
|
|
|
Bizkaiko egoera desberdina da antolamenduari erreparatzen badiogu. Hemen ontzi bilketa ez dute mankomunitateek kudeatzen, udal gehienek Bizkaiko Foru Aldundiarekin egin
|
duten
lankidetza hitzarmen baten bitartez gauzatzen dute. Hitzarmen honetatik at, Bilbo, bilketa bere kabuz egiten duena, eta Ezkerraldea daude.
|
|
|
Honela, biztanleriaren bi herenek edukiontziak dituzte etxetik gertu. 99 udalek sinatu
|
duten
lankidetza hitzarmenaren arabera, Foru Aldundiak hartu du bere gain Bizkaian 1.300 edukiontzitik gora ezartzeak esan nahi duen gastua. Bilbon 1.500 edukiontzi ipini zituen udalak iaz.
|
|
|
diosku Agurtzane Intxaurraga egileak. Bill eta Maryk, museoa osatzen
|
duten
areto ezberdinetan barrena doazela, obraren hari nagusia garatuko dute. Berauen hizkuntza, 2050 urteko munduko biztanle gehienena da:
|
|
|
. Ukitu surrealistak
|
duten
pasadizoak testu bizkor batekin nahasten dira. Batetik, turisten jarrerak
|
|
|
egoera komikoak sorraraziko ditu. Bestetik, amaren pertsonaiaren bidez antzerki poetiko batean murgilduko gara, non sinbolo eta ikus jokoek izugarrizko garrantzia hartuko
|
duten
; hala nola, argazkiek, diapositibek, dantzak, abestiek... Euskararen historiaren alde tragikoa azaleratu arren, ez diote umoreari muzin egiten.
|
|
|
Mutur batetik bestera joan da: Madrilen arrakasta izan
|
duten
ereduak kopiatu dira edo folklorearekin betelana egin da. (...) ETBk sekulako kaltea egin dio eta, azkenean, folklorea gorrotatzen duzu».
|
|
|
Batetik egungo instituzioak eta, bestetik, marko berriaren bila bultzagile lana egingo luketenak: herri mailako Udalbiltza, Euskal Herri osoa hartuko lukeen batzar eratzailea eta, Euskal Herria osatzen
|
duten
herrialdeak ordezkatuko lituzkeen herrialdeen ganbara bat.
|
|
|
Eta aldizkari barruko komiki zein idazkiek, komunikazioaren arlo ezberdinak eta teoria osoa isladatzen dizkigute beti ere ironia eta «katxondeo» punttu batekin: bertsio ofiziala karikaturizatzen du Mattinek marrazkitan, Mass Mediek sortzen
|
duten
inkomunikazioa aztertzen du Angel Luis Lara «Hechos Contra el Decoro» musika taldeko partaideak eta kontrakomunikazioa igortzen duten aldizkari zerrenda ere badator, besteak beste
|
|
|
Eta aldizkari barruko komiki zein idazkiek, komunikazioaren arlo ezberdinak eta teoria osoa isladatzen dizkigute beti ere ironia eta «katxondeo» punttu batekin: bertsio ofiziala karikaturizatzen du Mattinek marrazkitan, Mass Mediek sortzen duten inkomunikazioa aztertzen du Angel Luis Lara «Hechos Contra el Decoro» musika taldeko partaideak eta kontrakomunikazioa igortzen
|
duten
aldizkari zerrenda ere badator, besteak beste
|
|
|
TMEO aldizkariak Alvarez Raboren komiki bat euskaraz argitaratu du estreinakoz. «Anal fabetoak» du izenburu eta homosexualitatearekin zerikusia
|
duten
zenbait istorio biltzen du. Raboren lagun iruindar batek euskaratu du.
|
|
|
Bai, atal batzuk nahiko orokorrak dira, eta kutsu lokala
|
duten
datuei ere zuku orokorra ateratzeko modua izaten da. Guk ere beste herrietan egiten diren lanak interes handiz irakurtzen ditugu, gurea aberasten dutelako.
|
|
|
Aztertzeko eta ekintzarako guk ez genuen gaitasuna erakusten dute. Ekonomia eremuan oraindik ere abertzale gazte hauek ez dute politikan edo kulturan
|
duten
eragina. Alta, 15 urte barne, gazte horiek gure herriko auzapezak eta hainbat esparruen kudeatzaileak izanen dira.
|
|
|
Txosten honek Euskal Autonomia Erkidegoko gizarte zerbitzuen egungo egoera deskribatzen du. Bildutako datuak 1998.urte bukaera eta 1999.aren hasieran jasotakoak dira eta, azterketa egiteko metodologiari dagokionez, bertako langileek zerbitzuari buruz
|
duten
ikuspegia hartu da informazio iturri gisa. Zortzi kapitulutan banaturik, txostenak aztertzen ditu zerbitzu hauen helburu eta funtzioak, zerbitzu hauek mantentzeko dauden baliabideak (langileen plantila, profesionalen heziketa maila, eta baliabide materialak, besteak beste) eta zerbitzu hauek burututako jarduerak.
|
|
|
osoa eskaini du Salegik tribuaren alde, hots, Euskal Herria eta euskaldunen alde. Hainbat urtetan bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro ez dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen batzuetan inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun Euskal Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen
|
duten
bere burua. Liburua aho zabalik irakurtzen den horietakoa da, erabat harrituta uzten baikaitu lehen orrietatik, ikusirik zer nolako bizimodu barojianoa eraman behar izan duen patuak hala nahita noski.
|
|
|
Horrek agian izango zuen eraginik, ez dakit. Ez dut ulertzen oraingo gazteek zergatik ez
|
duten
armonika jotzen, niretzat behintzat oso relajantea da, eta asko inspiratzen nauena. Gainera dena da hastea, zeren belarri ona izanez gero, berehala ikasten da
|
|
|
Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak ikusi ditugula, eta batez ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi bat eman dela, eta larriago dena, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri
|
duten
abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete guzti hauetan modu lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
|
gazteentzat zaharrentzat baino gehiago. Arabako gure ardoek
|
duten
alkoholaren erdia du eta 14 urte baino gutxiagoko gaztetxoek ez lukete edan behar, beren gibela oraindik bere heldutasunera iritsi ez delako. Elikagai bezala, litroko 400 kaloria ditu, hau da, mokadu batez jaten diren lau pasteltxoek adina.
|
|
|
Gai honetan, normandiarrak izan dira aitzindariak benetan. Bertan ezagutu ahal izan dut nola egiten
|
duten
.
|
|
|
Batetik, ezker abertzalearen jardun politikoan azken urte bietan jarrera berriak ikusi ez dituenak itsuarena egiten du; eta bestetik, edonork daki edozelako gatazketan berbek eta esamoldeek
|
duten
garrantzi bereziaz. Beste kontu bat da proiektu politikoei dagokionez, hor berbek mirari gutxi ekarriko dute, idea argiak eta bide zehatzak behar baitira hor.
|
|
|
Orain arte behinik behin, tentsio une gogor horietatik botoetan gehien eraman duena PP izan da, eta orain ere horretan ari dira popularrak, beraiek zein eremutan mugitzen diren arin argi erakutsiz. Dagoeneko, hauteskundeen ondorenera biltzen dira begirada gehienak, Madrilen PPk, PSOEk eta indar nazionalistek CiUk eta EAJk zer egingo
|
duten
ikusteko. Euskal gizartearen etorkizuna egituratzeko garrantzitsuena Euskal Herrian egin da, hori egi borobila da, zalantzarik ez.
|
|
|
Alta, Bartzelonako klinikako lan seguruak baino gehiago tentatu izan du beti entrenatzaileen bizi-molde behin behinekoak, teknikoen aulkiak ipurdi bera denbora luzez jasateko pazientziarik ez izanagatik. Sevilla eta Tenerifetik iragan ondoan, Bolivia, Txile eta Japonian nekez ahantziko
|
duten
arrastoa utzi du, futbolaren mugak gainditzen dituen jakintza eta gizatasunarena.
|
|
|
Hotel ona eta segurua. Sarritan komunikabideek islatzen
|
duten
legez, oso arriskutsua ei da Rio ihauteri garaian. Gehiegizkoa da zentzu guztietan Brasilgo ihauteria.
|
|
|
Goiti jota izan daiteke oso teknikoa izatea, baina hori alfabetatzen eta ikasketa mailarekin lotzen da. Beste leku batzuetan, ostera, euskara hori ez dela ulertzen esaten da, eta batasunean lekurik izan ez
|
duten
muturrekin egin behar da ahalegina batez ere.
|
|
|
Baina bizkaieraz idazten
|
duten
herri aldizkarietan bakoitzak bere modura idazten duela ikusten da.
|
|
|
Miren, zure artikulu batean aipatu zenuen administrazioan, irakaskuntzan eta hedabideetan euskalkiek izan behar
|
duten
lekuaz hausnarketari ekingo ziola Jagon saileko lantalde batek. Koldok ere, azken boladan, idatzi du zenbait gauza gaiaren inguruan.
|
|
|
Amaitzeko, euskalkiak euskararen normalizazio prozesuan
|
duten
funtzioaz eta jardun dugunaz hausnarketa txiki orokor bat eskatuko nizueke.
|
|
|
51.000 pezeta hilean; urte bat eta erdiz. Biek kadukatua
|
duten
gida-baimena berritzeko arazoak dituzte. Jose Antonio Torre Altonaga «Medius» mungiar preso ohi eta lagunari Gipuzkoan besterik gabe berritu diotela aipatu zioten elkarri, eta karneta berritzeko gestioa egiteko asmoz geratu dira
|
|
|
Euskal kutxek Airtelen
|
duten
partaidetza saltzearen zergatia honetan datza: British Telecom eta Vodafone Airtouchek BSCHren Airteleko partaidetza(% 30,45) bereganatzeko eta Espainiako Estatuko telefonia mugikorraren negozioan bete betean sartzeko taxututako estrategian.
|
|
|
Bi enpresa horiek kapital pribatuaren esku daude. Euskal aurrezki kutxa eta bankuek dute partaidetzaren gehiengoa, nahiz eta kanpoko finantza erakunde batzuek ere partaidetza
|
duten
. Gaur egun, Europistaseko lehendakaria Claudio Boada da.
|
|
|
Autopista batzuk Burtsan kotizatzen dute, besteak beste, Bilbo Behobiaren emakida duen Europistasek; merkatuaren beherakada izan arren irabaziak izan dituzte. Acesa, Aumar eta Iberpistas dira Burtsan kotizatzen
|
duten
sektoreko gainerako enpresak
|
|
|
Hizkuntzen azoka hau lehen mailakoa omen da bere arloan. Beren hizkuntza eta kultura sustatu nahi
|
duten
herriek erakusleiho aparta dute Expolangues en. Aurten, Australia izango da nabarmenduko den herrialdea.
|
|
|
Euskaldun izateak ez gaitu epai unibertsal batzuetatik absolbitzen, ez dugu buldarik. Kultur komunitate bat gara, baina komunitate horren barruan euskaldun zapalduak daude, baina baita euskaldun zapaltzaileak ere, banguardiako artistak daude, baina baita jarrera estetiko atzerakoienen defendatzaileak ere, poeta fusilatuak daude, baina baita poesia fusilatu izan
|
duten
apostoluak ere...
|
|
|
Orain arte `cine vasco euskal zinema' zigiluaren monopolioa izan
|
duten
erdal ekoizleek urduritasun nabarmenaz erantzun diote euskaraz mustu eta euskaraz emandako lehen filmek berekin ekarri duten egoera berriari». Egoerak antzekoa izaten jarraitzen du, ez da euskarazko filmik (film laburrak salbu) egiten.
|
|
|
Orain arte `cine vasco euskal zinema' zigiluaren monopolioa izan duten erdal ekoizleek urduritasun nabarmenaz erantzun diote euskaraz mustu eta euskaraz emandako lehen filmek berekin ekarri
|
duten
egoera berriari». Egoerak antzekoa izaten jarraitzen du, ez da euskarazko filmik (film laburrak salbu) egiten.
|
|
|
Baina ezin gara eurekin solidario izan, garapenak eta pragmatismoak gure elkartasuna zentzugabe bihurtu dutelako. Eurek elkartasunez beren begiak uzten dizkigute etorkizunari aurre egiteko izan behar
|
duten
beldurra sentitzeko. Guri begiratzeko adorea falta zaigu.
|
|
|
IPAR Euskal Herriko Udalen Biltzarreko ordezkariek, martxoaren 9an Frantziako Barne ministroarekin biltzeko jaso
|
duten
gonbitari baietza eman diote. Parisera Jean Pierre Chevenementerekin hitz egitera joanen diren euskal ordezkariak zazpi dira.
|
|
|
Gutxi dira aragoeraz mintzo direnak, baina ez daude geldi. Eta mendeko azken laurdenean egin
|
duten
lana handia izan da, beste herrietako hizkuntza borroken aldean itzalean egon balitezke ere. Baina atzerabidea handia izan da gaur arte, ondorioz, bere gain hartzeko borroka zaila zen.
|
|
|
Izan ere, bizitza modernoan hizkuntza gutxiagotuen patua baitauka aragoerak berak ere: eremu horietan ere gazteen aragoerak ez dauka beren zaharren joritasun edo aberastasunik, baina haiek izan ez
|
duten
militantzia eta gogo bizia agertu ohi dute hizkuntzaren alde.
|
|
|
Bestalde, ez zen eredu zurrunik hartu. Egun ama hizkuntza fabla
|
duten
idazle gazteek adibidez, beren fablaz idazten dute, baina hizkuntza osorik ezean, aragoera literariotik hartzen dute bestela gaztelaniatik hartu lituzketen baliabideak
|
|
|
Disko batzuk eta neuk prestatutako pailazo sudur gorri bat erregalatu nizkion. Gutxik hartu
|
duten
oparia. Ondoren, besarkada eman eta horixe omen da nik ez baititut ikusi TVE k azaldu dituen irudien unea.
|
|
|
Gastu ez produktiboen artean, armei dagokienaz gainera, herrialde horietako elite boteretsuen luxuzko kontsumoak bildu behar dira. Kontsumo hauek, gehienetan, herrialde horien merkataritza oreka hausten
|
duten
produktu inportatuak izan ohi dira, gerora nazioarteko maileguen bidez konpondu beharrekoak. Kanpoko arrazoiei dagokienez, lau aldiz biderkatzen diren interes moten igoera, lehengaien prezioen igoera eta kapitalen kanporatzea aipatu behar dira.
|
|
|
Samaniego, Gamiz, Mirande eta Lete datoz ondoren. Emakumerik ez da falta gure poesia erotikoan, Amaia Lasaren olerkiek erakusten
|
duten
moduan. Ezta apaizik ere «Salda berotan burni harrotua/ aguro berotu ninan», Nemesio Etxaniz.
|
|
|
Ez dira alferrik etorri telefono erotikoak, film pornografikoak eta Internet. Literaturak badu, ordea, euskarri berriek ez
|
duten
elementu bat: sujerentzia, irudimenari tokia zabaltzea.
|
|
|
Edozein kasutan, arazo guztien gainetik, itxaropentsu egoteko motiboak badauzkagu. Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza sortu dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi ez
|
duten
horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman. Martxoaren 12an beste urrats bat eman behar dugu, abertzaleok, Madrilen gure eskubideen aldeko lan itzela dugu aurrean, eta egun hori eta gero, gauza bera, etengabe Euskal Herriaren askatasunaren bila
|
|
|
Nire gizonak esan zuen behin, eta askotan gorde dut hori buruan, gu bonsai bat bezalakoak garela. Behar dugu beste herri arruntek
|
duten
guztia, hori bai, txikia. Hau da:
|
|
|
Hau da: estatua, komunikabide batzuk, gure famosoak, gure kirolariak, gure politikoak, gure abeslariak, eta besteek
|
duten
guztia. Orduan gure idazleak ere behar ditugu, eta zuri tokatzen zaizu paper hori egitea, beraz egin egiten duzu, ahal duzun hobetoen.
|
|
|
Zeuk idatzitako «Zenbat gara» artikuluan prentsaren krisi hotsaz ari zara eta enpresariek
|
duten
baikortasun ikaragarriaz. Federazioaren aldetik zein egoeratan ikusten da pilota?
|
|
|
Beraz, 40.000 etorkin inguru bizi dela esan dezakegu, 7.000 bat Iparraldean eta gainerakoak Hegoaldean. Espainiako Barne Ministerioaren datuek diote bizileku baimena
|
duten
30.000 atzerritar bizi dela Hego Euskal Herrian. Iparraldean, berriz, bizileku baimena 7.000 etorkinek dute; hauetatik 2.000 Espainiako Estatutik etorriak eta gainerakoak gehien bat magrebtar eta portugesak.
|
|
|
Etorkinek gure artean izaten
|
duten
beste arazoetako bat soldatena da. Sarritan egiten dizkieten behin behineko lan kontratuei gehitzen zaie soldata hauek ez direla egiten duten lanaren mailakoak.
|
|
|
Etorkinek gure artean izaten duten beste arazoetako bat soldatena da. Sarritan egiten dizkieten behin behineko lan kontratuei gehitzen zaie soldata hauek ez direla egiten
|
duten
lanaren mailakoak.
|
|
|
Esaten ez dena eta jakin badakiguna da lanegun oso luzeak, 12 ordutarainokoak, egin izan dituztela, eta ukuilu, txabola eta barrakoietan bizi izan direla. Lanerako baino ez dute denborarik izan; apenas gastatu
|
duten
dirurik eta zerbait aurreztu ahal izan dute.
|
|
|
Bikoizteko zailtasun gehien ematen
|
duten
filmak kutsu intimista dutenak izaten dira, bestelako elementuak ahaztu gabe, noski:
|
|
|
Baserri batean amaitzen da bidea (2 km). Bertan lastoa gordetzen
|
duten
aterpetik ezkerrerantz doan bidea hartuko dugu. Artadia labore lurrek ordezkatu dute, larre eta belardiek batik bat.
|
|
|
Logika bakarra dago, behin baino gehiagotan entzun dena baina arrazoi izpi gutxi ageri duena: «Egurra, egurra, eta egurra, indarrarena da horiek ulertzen
|
duten
hizkuntza bakarra».
|
|
|
Ezker abertzalearen aparato politikoek, kirtena kontrolatzen dutenek, erabaki behar dute Lizarra Garaziko erresoluzio eskemari bene benetan heldu nahi dioten, horrek esan gura duen guztiarekin. «Eman hitza herriari» Lizarrakoaren muina, bere esanahi sakonenarekin heldu behar zaio, eta hori erabat kontrajarria dago Arabako herritarrek bide politikotik horrenbeste kargu instituzionaletarako aukeratu
|
duten
pertsona heriotzez baztertzearekin.
|
|
|
Kazetari ikerketak telebistan dirua eta denbora eskatzen ditu gainera eta arrakasta, oso gutxitan jo daiteke ziurtzat. Alabaina, sona handiena
|
duten
telebistetan jakin badakite kate baten heldutasuna fikziozko telesailekin ez ezik, erreportaje eta dokumentalen bidez ere lortzen dela. Ikerketa erreportaje batek esaterako, batez beste 15 milioi pezetako (600.000 bat libera) aurrekontua behar du, ikuskizun saio baten erdia, alegia.
|
|
|
ikasleei notak eman eta nota txarra jaso dutenak ez dira gai irainak botatzeko. `Gaizto' tik ez dira pasatzen eta gero erdarara jotzen
|
duten
`ze kabroia zaren' esanez
|
|
|
Euskal Herri osoan erabiltzen diren irainak dira batzuk, euskalki batean esaten direnak besteak eta, azken kasu horretan, euskalkiaren eremua aipatu dute. Batzuk gizonezkoei zuzenduak dira potrozorri, mostrango, gizarako..., besteak emakumeei marimaixtra, amandola, bularmarmita... eta badira genero kontuetan bereizketarik egiten ez
|
duten
irainak. Hau ere islatzen du hiztegi berezi honek.
|
|
|
NAFARROAKO Hezkuntza Sailak hartutako erabakiaren arabera, hemendik aurrera ereduko ikasleek eta euskarazko ikasgaia
|
duten
A eredukoek, azterketa bat gehiago egin dute selektibitatean. Selektibitateko lehen atalak hiru azterketa izango ditu denentzat:
|
|
|
Adibide bakarra jarriko dugu: Hegoaldeari dagokionez, biblioteka lege berezirik ez
|
duten
autonomia erkidego bakarrak gara. Bitartean, Katalunian bat ez, bi egin dituzte (1981, 1993).
|
|
|
(...) Klaustroan hautatuko den errektore taldeak erronka handiak izango ditu aurrean. Ez soilik arazo tekniko arruntei dagokienez(...) horiek baino are garrantzitsuagoa izango da agintari berrien portaera eta Euskal Herriko unibertsitate erakunde benetako baten eginbeharraz izango
|
duten
jarrera. Hauen aurretik postu horretan egon diren Barbera, Goiriena eta Salabururen errektore taldeak eskas ibili dira horretan.
|
|
|
Horien ezaugarri nagusia autoritarismo errepresiboa izan da, eta jarrera horrekin kutsatu dituzte erakunde unibertsitarioaren partaide eta gestio organo asko eta asko; gainera, horrekin batera eta aldi berean, izugarrizko sumisioa agertu dute espainiar estatuko botere zentralen aurrean. (...) Aurreko hamar urte horiek lotsagarriak izan baitira, Euskal Herriaren eskari nazionalekin zerikusirik izan
|
duten
arazoak elkarrizketa bidez ebazteko inolako ahaleginik egin ez delako unibertsitatean egin behar litzatekeen modura. Hemendik aurrera UPV EHU gobernatu nahi duen taldeak, ez luke ahantzi behar unibertsitate hau Euskal Herrian kokaturik dagoela, eta gure herriaren zerbitzurako izan behar lukeela(...)».
|
|
|
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen
|
duten
, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino.
|
|
|
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen
|
duten
, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino.
|
|
|
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen
|
duten
eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino.
|
|
|
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen
|
duten
eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino.
|
|
|
Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu
|
duten
kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino. Nahiz eta egia izan ere, emakumeok oso presentzia txikia dugula zuzendaritza postuetan, eta horren aurrean partaidetza politikak eraman diren, baina guztiz garrantzitsua iruditzen zait emakumeon presentzia hutsak emakumeen aldeko borroka bermatzen ez duela azpimarratzea.
|
|
|
Etxebest enpresariak duen ikusmoldea bat dator Zuberoako geroa ekoiztu nahi
|
duten
aktore guztien nahiarekin. «
|
|
|
Hemendik hamar urtetara hamaika mila zuberotar baizik ez da geldituko Zuberoan, probintziaren odolusteak segitzen badu azkeneko hamar urteetan bezala. Hara zer erakusten
|
duten
, INSEE, biztanleen kondaketa ofiziala egiten duen frantses erakundearen zifrek. Haatik iduri luke, ez heriotze baten kronikaren aurrean gaudela.
|
|
|
EUSKO Ikaskuntzak emandako Odon Apraiz Bekari esker, Mari Jose Olaziregik emakumeek euskal literaturan
|
duten
presentziari buruzko" Intimismoaz haraindi: emakumezkoek idatzitako euskal literatura" ikerlana kaleratu berri du.
|
|
|
Su etenaren haustura eta EHren abstentzio eskaeradunak izango dira bigarren hauek objetiboki begiratuta. Emaitzek eta etorkizunak esango dute zein neurritaraino eragiten
|
duten
Euskal Herrian 98ko irailean hasitako prozesuan.
|
|
|
PPren Gobernuak ez du daturik 15 urteko erabilgarritasuneko zentralei buruz. Aldiz, baditu datuak 40 urteko erabilgarritasuna
|
duten
zazpi zentral nuklearrei buruz: ixtearen kostua 327.714 milioi pezetakoa litzateke.
|
|
|
Enpresa elektrikoak ez daude bide horren alde, eta PPk jarraitzea nahi dute. Dirudienez, sektore horretan interesa
|
duten
enpresak biltzen dituen Foro Nuklearrak ez du sinetsi nahi PSOE gobernura iristen bada gerta daitekeena. Eta horrela, gogora ekarri dute Europan antzeko proposamenak egin izan direla, esaterako Alemaniako hauteskundeetan, eta gero ezerezean geratu direla.
|
|
|
Babes figura baten jabe izateko ohorea
|
duten
inguruneak izendatzerakoan, historikoki izan duten bilakaera aztertzen badugu, irizpideen eboluzio garbia eman dela ikusiko dugu. Mende honen hasieran ingurune naturalak babesteko arrazoi nagusiak estetikoak ziren (paisaje politak itsusien aurrean), beranduago, 70eko hamarkadaren inguruan irizpideak askoz ere materialistagoak ziren eta, ehiza espezien presentzia eta basoko egur baliabideak ziren eremu naturalak babesteko arrazoi nagusi.
|
|
|
Babes figura baten jabe izateko ohorea duten inguruneak izendatzerakoan, historikoki izan
|
duten
bilakaera aztertzen badugu, irizpideen eboluzio garbia eman dela ikusiko dugu. Mende honen hasieran ingurune naturalak babesteko arrazoi nagusiak estetikoak ziren (paisaje politak itsusien aurrean), beranduago, 70eko hamarkadaren inguruan irizpideak askoz ere materialistagoak ziren eta, ehiza espezien presentzia eta basoko egur baliabideak ziren eremu naturalak babesteko arrazoi nagusi.
|
|
|
Lehendabizi, Foru Aldundiek planak aurkezten dituzte eta ondoren alegazioen txanda irekitzen da, eta gure ustez honi buelta eman litzaioke. Alegia, zeresana
|
duten
guztiak bildu mahai batean, basozale, mendizale, nekazari, ekologista, administrazioa eta plan bat egin denen artean.
|
|
|
Ikasle Abertzaleak taldeak Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) errektorearen dimisioa eskatu du, besteak beste, orain arte euskararen inguruan erakutsitako jarrerarengatik. Errektorearen azken erabakia urtero ikasleek antolatzen
|
duten
Euskararen Eguna debekatzea izan da, hainbeste jaik unibertsitateari" itxura txarra" ematen diotela argudiatuz. Nolanahi ere, Euskararen Eguna ospatu zen pasa den ostiralean, eta sinadura bilketa egin zen" benetako hizkuntza plangintzaren alde".
|
|
|
Halaxe, jendea euskara ikastera animatu dadin, bigarren urtez segidan, Bizkaia eta Gipuzkoako udal euskaltegiek (r) udal euskaltegiaren txokoa» zabaldu dute Joseina Etxeberriaren arratsaldeko saioan, urtarrila eta otsaila bitartean, hain zuzen. Bertara, udal euskaltegiekin nolabaiteko lotura
|
duten
edo izan duten pertsona ezagunak gonbidatzen dira astero, euskararen, euskaltegiaren eta bere lanaren inguruko solasaldi gozo bat izatera. Esaterako, Lasarteko udal euskaltegian aritu Martin Berasategi sukaldariak, plateren osagarriak hartu zituen hizpide euskararekin alderatzeko.
|
|
|
Halaxe, jendea euskara ikastera animatu dadin, bigarren urtez segidan, Bizkaia eta Gipuzkoako udal euskaltegiek (r) udal euskaltegiaren txokoa» zabaldu dute Joseina Etxeberriaren arratsaldeko saioan, urtarrila eta otsaila bitartean, hain zuzen. Bertara, udal euskaltegiekin nolabaiteko lotura duten edo izan
|
duten
pertsona ezagunak gonbidatzen dira astero, euskararen, euskaltegiaren eta bere lanaren inguruko solasaldi gozo bat izatera. Esaterako, Lasarteko udal euskaltegian aritu Martin Berasategi sukaldariak, plateren osagarriak hartu zituen hizpide euskararekin alderatzeko.
|
|
|
Plutokratek beti hor egon direla gogoratzen digute. Orain beraien bunkerrak blindatu dituzte, agintzeko eta ustiatzeko ahal
|
duten
guztia. Errealitate gordin honetan azpimarratu behar dugu familia bakar batzuen esku egongo garela non alderdi politikoak seme kutunenak izango diren eta bide nabar ustelkeriaren mundua zabalduko duten muga barik.
|
|
|
Orain beraien bunkerrak blindatu dituzte, agintzeko eta ustiatzeko ahal duten guztia. Errealitate gordin honetan azpimarratu behar dugu familia bakar batzuen esku egongo garela non alderdi politikoak seme kutunenak izango diren eta bide nabar ustelkeriaren mundua zabalduko
|
duten
muga barik. Horretaz gainera ez dute izango inolako lotsarik langileak kaleratzeko; eta irabazitako aurrerakuntzak zapaltzeko.
|
|
|
Euskal Herrian, elizgizonek izan ezik, inork ez du dokumentazio eta informazioaren bilketaren kultura izan, are gutxiago transmisio bidea ahozkotasuna izan den kasuetan. Horregatik, zaila izan da neurri batean bertsolariak eta bertsozaleak egunero sortzen
|
duten
horren bilketaren beharraz jabetaraztea. Orokorrean lortu dugu.
|
|
|
Ezagutu nuenean pare bat urte zerama tzan hegoaldean, iparraldeko exilioa amaitu ondotik. Politikagintzak bete tzen zuen bazter guztietako haize freskoaren guraria; eta amesten genuen iraultzaren aldeko baitan kokatu ninduen, sinismenak eta naturaltasunak ematen
|
duten
indarraren poderioz. Egun, topikoa dirudien arren, nazional eta sozial iraultzaren xedeak uztartu nahian eta era berean teoria praxi bilakatu guran, gero urte luzeetan iraun izan duen ibilbideari ekin nion, bera zaharragoa izaki aitzindari zelarik.
|
|
|
Horrez gain, lehendabizikoz liburu eta disko berriak aurkeztuko dira publiko eta prentsaren aurrean azoka egunean, eta Azoka Gaua ospatuko da Ziburuko pilota plazan, ekainaren 2an. Bertan parte hartuko dute disko berria aurkeztuko
|
duten
musika taldeek. Gainera, hemendik aurrera urtero euskal herri bat izango da azokako gonbidatua.
|
|
|
Txosten honetan esaten denez, gehienak bazar, merkatu eta drogerietan erosten dira, eta begiek behar
|
duten
babesa ez eskaintzeaz gain, ikusmenarentzat arrisku larria ekar dezakete, deformazioak, erreflexioko akatsak eta baita graduaziokoak ere eduki ditzaketelako. Betaurreko desegoki batzuen eragina eguzkiak larruazalaren gain eragiten duena bezain atzeraezina izan daiteke.
|
|
|
Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzeko Erakundeak (HABE) eta Nafarroako Gobernuak Baltasar Garzonen agindua jaso berri dute AEKri buruz
|
duten
dokumentazio guztia eman diezaioten. Irakasleen eta euskaltegien gastuen inguruko informazioa bildu nahi du Garzonek.
|
|
|
Doinuen bidez mintzatzen da Bederatziehun, hitzen beharrik ez du, aldartea eta sentimenduak helarazteko musika bezalako tresnarik ez dagoelako. Hain handia da bere ospea pianojole gisa, non lehorreko musikariek bisitatuko
|
duten
. Jelly Roll Morton blues gizona esaterako, norgehiagoka hasiko zaio.
|
|
|
Kasualitatez izan zuten Tanttakakoek Novecento pianojole honen berri. Kike Diaz de Radaren arreba Mediterranioan zehar bidaiatzen ari zela, argitaletxe txiki bat
|
duten
italiar batzuen laguna egin zen. Haiek izan ziren testua eman ziotenak.
|
|
|
Arizko mendietako bi isurialdeetan lurreratzen diren urek bi erreka eratzen dituzte. Hauek elkartzean sortzen
|
duten
haranean eraiki zuten herria leitzarrek. Hiru mila biztanle inguru izanik, jarduera nagusia industria dute; manufaktura industria, papergintza eta eraikuntza, baina zerbitzuetan eta nekazaritzan lana egiten duenik ere bada.
|
|
|
senar emazteen artean ezin dela erabili, edo gazteek zaharragoei ezin dietela hika egin... Baina hika hitz egiteko baldintza bakarra hitz egiten
|
duten
biak ados egotea da. Gazteen artean, zoritxarrez, ez da ondo erabiltzen hitanoa:
|
|
|
Sarobek duela sei urte ekin zion bideari, eta sorreratik egin du lan zazpigarren artearen alde. Zinema eskola bat du eta zinema ekoizpen ugari egin dituzte bertan, bai Sarobek, baita gune hori erabili
|
duten
enpresek ere. Esperientzia horretatik abiatuta, ikus entzunezko produktuek gorakada nabarmena izan dutela ikusi dute, eta hazten ari den merkatu horren aurrean, zerbait egin beharra zegoela hauteman zuten.
|
|
|
Lehenean enpresa pribatuak egongo lirateke, telebista ekoiztetxeak, argiztapenaz nahiz eszenografiak egiteaz arduratzen diren enpresak. Ikusentzunezkoen sektorean jarduten
|
duten
industrien beharrak asetze aldera, enpresa ugarirekin harremanetan izan da Sarobe, eta oso baikor agertu dira proiekturekin. Enrique de Santiagok esan duenez," enpresa askok azaldu dute proiektuarekiko interesa.
|
|
|
Sustatzaileek azpimarratu dute Euskal Herriko paisaije ugaritasunak (mendia, itsasoa, basamortua, hiria, landa) aukera asko ematen dituela, eta ikus entzunezkoetan jarduten
|
duten
enpresek filmazioak hemen burutzeko nahia agertzen dutela. Momentu honetan lanak egiten diren arren, azpiegitura eta zerbitzu faltak kanpora eramatera behartzen ditu.
|
|
|
Bi maila desberdinetan oinarritutako egitura enpresariala erdiestea du orain helburu erakundeak. Lehen mailako kooperatiba bat sortuko da Hegoaldeko herrialde bakoitzeko, urte osoan jarduten
|
duten
ikasle oro bazkide izango delarik. Kooperatiba horiek matrikulak, kontratu ikastaroak eta dirulaguntza publikoak kudeatuko lituzkete.
|
|
|
" Ez nau kezkatzen", dio Erramun Osak," guk ez baitugu ezer ezkutatzeko". Homologazio prozesu progresiboa Jaurlaritzarekin adostua da eta hori betetzen
|
duten
neurrian ez omen dute lege arazorik izango. Baina komunikabideen presioak ez al du matrikulazioetan eta eraginik izango?
|
|
|
HBri ere erakundeetara etortzeko dei egiten zion akordio horrek. Pauso horiek guztiak eman dira eta bere burua demokratatzat
|
duten
alderdi politiko batzuek, hainbeste urtetan aldarrikatu duten horri uko egin diote.
|
|
|
HBri ere erakundeetara etortzeko dei egiten zion akordio horrek. Pauso horiek guztiak eman dira eta bere burua demokratatzat duten alderdi politiko batzuek, hainbeste urtetan aldarrikatu
|
duten
horri uko egin diote.
|
|
|
Orain, aldiz, sozialistak bidegurutze larrian dira. PPren ildoari jarraituz gero, badakite zer
|
duten
. Edozein kasutan ez litzateke txarra izango gure jarreretara hurbiltzen hastea, gure jarrerak guztiz demokratikoak dira eta.
|
|
|
Hain gutxi ote ginen galderari loturik ikusiko dugu badaudela datuak, hori ezeztatzen dutenak, agertzen dutenak gazte produkzio bat badagoela, nahiz eta erabili izan diren adibideak beti berak izan: Lubakitarren belaunaldikoek ateratako hainbat liburu, izen famatu batzuk, fotokopia edo fanzineetan kaleratutako literatura eta baita poesia esperimentalean jarduten
|
duten
hainbat eredu ere. Badira idazle gazteak beraz.
|