|
2000
|
|
|
Nire iritziak ez
|
du
balio handirik. Orokorki irabazten ari garela uste dut; optimista naiz.
|
|
|
Ez dut horretan federik. Nik ez
|
nuke
balioko Alemanian egiten diren motozerra lehiaketetan esku hartzeko. Zuhaitz baten gainean gainera, zorabiatu egiten naiz.
|
|
|
ENA edo euskal agiriari ezin zitzaiola balorerik eman esan zuen, baina Maria Jose Galindoren epaiak ez zuen hori esaten, baizik eta ENAk identifikatzeko tresna bezala balio dezakeela, futbol taldeko edo herri liburutegiko beste agiri batek balio dezakeen bezala. Jakina, agiri hauek ez
|
dute
balio ofizialik, ez baitira botere ahalmena duen instituzio batek emanak.
|
|
|
Egunkariek euskara gutxi darabilte; euskarari anekdota rola besterik ez zaioaitortzen hedabideetan; euskararen erabilpenak apenas
|
du
balio estatistikorik hedabideetan.
|
|
|
Baina oraingo honetan ez dut ondorio politikoez edo balioen erabilpen zinikoazaritu nahi. Orain adierazi nahi dut, kultura batean, gure baitan pentsatzeko ematen denprozesuan, zer pisu
|
duten
balioek erabakiak eta jarrerak hartzeko orduan.
|
|
|
Balioek estaltzenduten esparrua kultura batena baino zabalagoa da, zibilizazioarena. 2.000 urtearenhasieran ikus dezakegu orain arte zibilizazioaren gorputzaren baitan odola arrosatzenizan
|
ditugun
balioak sakonki aldatu direla. Hitzak, balioen izenak, mantendu egitendira oraindik, baina esanahia ez da berdina.
|
|
|
Kontuan hartu beharra dago, azken hogei urteotan (biok batera heziketa zereginetan ibili garen haietan) pedagogiaren mundua etsipenak jota egon dela. Funtsezkoakizan zaizkigun egileek (Basil Bernstein, Michael Apple edo Pierre Bourdieu eta JeanClaude Passeron1) irakaskuntzak indarrean zegoen gizarte mota iraunarazteko
|
besterikez
zuela balio zioten. Bai hizkuntza mailan baita hezkuntza arloan ere, sistemarekikokonplizitatea ala salaketa bideak ziren azaleratzen ziren aukera bakarrak.
|
|
|
ezein ekonomiak ezin ditu bere produktuak neurtu, monetaren bidez ez bada. Denbora luzeanuste izan da ezen balioen patroi bat bazegoela, berak beste objektuetan neurtzeaahalbidetuko
|
lukeen
balioa zeukana. Uste hori aurre zientifikoa da.
|
|
|
Ricardo k baietza emanzuen. Ingalaterrako Bankuak emitituriko libra bateko billete batek, unitate numerikobaliokidea izanik?, bere definizio legala dela medio, libra bat berdintzen duenurrezko txanponak
|
duen
balio berbera du.
|
|
|
XIX. mendearen bukaera eta XX.aren hasieran eraikuntza berria altxatu zen eta horixe da gaur egunean dirauen bainuetxea. Garai har tan, San Juan gauean bainatzeko ohitura zegoen, gau hartakoak bederatzi
|
bainuen
balioa zuelakoan, baina gizon emakumeak elkarrekin bai
|
|
|
Beraz," Grandchesterrerako bide zuzena hau da" esan beharrean," Ahalik eta denbora gutxien Grandchesterrera ailegatu nahi izanez gero, jarraitu beharreko bide zuzena hau da" esan zatekeen modu berean;" Gizon hau korrikalari ona da" esaldiak soilik esan nahi du minutu jakin batzuetan milia jakin batzuk korritzen dituela, eta abar. Baina, defenditu nahi dudana da, ezein gertakari enuntziatu ezin dela balio judizio erabatekoa izan (edo ezein gertakari enuntziatuk ezin
|
duela
balio judizio erabatekoa inplikatu), balio judizio erlatiboak gertakari enuntziatu hutsak direla froga daitekeen arren. Utz iezadazue azaltzen.
|
|
2001
|
|
|
Bermeak ez
|
du
baliorik izango ibilgailua beste norbaitek maneiatu badu.
|
|
|
Horrelakoetan aseguru hartzailearen ohiko iritziz, bere etxebizitzak merkatuan
|
duen
balioaz dezente azpitik tasatzen dute aseguruek, kontuan hartzen diren irizpideak bereziak direlako: etxea erdiko kale batean egotea, etxebizitza erosi zenean merkatu inmobiliarioaren egoera zein zen edo etxebizitzari prezio jakin bat izendatzen dioten bestelako aldagaiak.
|
|
|
(lurzoruaren balio gehi eraikuntza balioa: pisuak merkatuan
|
duen
balioaren erdira hurbildu nahi du)
|
|
|
Normalean etxebizitzak merkatuan
|
duen
balioaren erdira hurbiltzen da.
|
|
|
– Batetik, ingurune honetan erabakiak bere kasa hartzera animatuko dugu ikaslea, eta, halaber, hartutako erabakien ardura bere egin dezan eskatuko diogu, horrekikas prozesuan
|
duen
balioaz ohartaraziz. Hots, modu autonomoan jardutekoborondatea piztuko dugu beregan.
|
|
|
Entzutezko ulermenaren lanketarakoerabili den materiala, Erakundeak eskura jarritako material didaktikoa izan dagehienetan. Irakasleok muzin egin diogu telebista edo irrati emanaldi errealakklasean erabiltzeari, besteak beste, horrek izugarrizko lana eskatzen duelako (grabatu, aukeratu, ariketa prestatu, gorde, etab.). Horren ondorioz, ariketek
|
ezdute
balio izan helburu garrantzitsuena betetzeko, hau da, ikasleei egunerokobizitzan aurkituko dituzten benetako komunikazio egoeren eredu edo adibideakaurkezteko. Hori gutxi balitz, dokumentu errealek ikasleen motibazioari begiraizan ohi duten eragin positiboa ere neutralizatuta geratu da, gure jokabidearenerruz.
|
|
|
Literatura garaikideak hainbat obratan agerian azaldu du garaihonekiko daukan lilura, berez mitologizatuegia den momentua gehiago eraldatuz.Francisco Navarro Villosladaren Amaia eleberri klasikotik hasita2, Patxi Zabaletakargitaratu berri duen Errolanen Harria arte3 Santuen kondairek edo hagiografiekgarai honetako legendazko irudia areagotzen dute. Europaren Mendebaldekogainerako eskualdeekin alderatuz, Euskal Herrian ia ez dugu adibide garbirik eta, agian, hori dela eta,
|
ditugunen
balioa kontuan izan genuke, eta, aldiberean, haietatik ahalik eta probetxu handiena atera.
|
|
|
Emaitzen arabera, SVQa neurri deskribatzaile bezala erabilia izan daiteke, etahorrek hizkuntz taldeen aukeraketa balioztatzen lagun diezaguke, ondoren ikerketahoriek azterketa soziolinguistiko eta psikosoziologikoetarako erabiliz. Allard etaLandry k proposaturiko ikerketa programak Kanadan demostratu izan du, beraiekeraturiko, BEVQak hizkuntz joeraren aurresale erreal modura
|
duen
balioa, horrez gain, hizkuntzarekiko jarrerak, hizkuntzaren erabilpena eta elebitasungehigarri eta kengarria ere aurresanez.
|
|
|
Barneratze horrek hizkuntzaren irudikapen sozial propioa eratzen lagunduko dio. Irudikapen horrek zentzukonpartitua, klitxe sozialak eta identitate kulturalaren garapenean rol garrantzitsuaizango
|
duten
balio sozialak barneratzen ditu. Sare soziala eta irudikapen sozialagizabanakoaren garapen elebidun edo eleaniztunean eragiten duten aldagaisozialen eta norbanako aldagaien arteko harreman zuzena kontsideratzen dira (Hamers eta Blank, 1983).
|
|
|
Jokoak berehala zuzentzen ditu erantzunak, eta, gainera, erantzun egokienak eskaintzen ditu. Joko honen bidez, nerabeek drogazaletasunaren aurrean
|
dituzten
balioak indartu nahi dira. Gainera, parte hartzaileek, DBHko 5 eta 6 mailetako haurrek, lehiaketa batean parte hartuko dute.
|
|
|
Osagarri elikagarria Irudia: Satoru Kikuchi Galorratzak nutrizio aldetik
|
duen
balio nabarmena bitamina antioxidatzailea da. Gainera, analisi bromatologikoaren ondoren, produktu horren ekarpen nutritibo handia zehazten da, proteina, funtsezko gantz azido (gorputzak ezin ditu sintetizatu eta elikaduraren bidez lortu behar dira), B taldeko bitaminak (B1, B2, B3, B6, azido pantotenikoa) eta oligoelementuak (burdina, zinka, kobrea, manganesoa eta kobaltoa) baititu.
|
|
|
Cajamurciako Ekonomia Ikasketen Zerbitzuko zuzendari eta Murtziako Unibertsitateko katedradun Joaquín Arandak atzo jakinarazi zien enpresaburu eta merkatariei “urtarrilaren 1etik aurrera, pezetatan zifratutako txeke, ordainduko, letra edo tresna juridiko oro baliogabea izango dela. Ez
|
du
baliorik izango”. Arandak atzo parte hartu zuen La Verdad egunkariak antolatutako Gure Ekonomiaren II. Foroan, eta pezetatan inprimatutako taloitegiak “zaborretara botatzea” gomendatu zuen, eta banku erakundeei txanpon bakarra duten dokumentu berriak eskatzea.
|
|
|
Esaten eta idazten dugun asko eta asko ez da batere  iraunkor gertatzen, iheskor baizik. Eta badaiteke Arestiren lerro horiek, orduan
|
zuten
balioaz gero eta atzenduago egongo den irakurlearentzat ktéma eis aeÃ, betiko daten ondasuna ez izatea.
|
|
|
Ez du etsipenik adierazten, gizamina baizik. Gizatasunaren ezaugarriei begiratzen dio literaturak, pertsonak komunean
|
ditugun
balioei behatu, hemen eta beste edonon konparti ditzakegun itemak agerian jarri, gizateria bat eta bakarra baita, eta patu bera konpartitzen dugu guztiok, partiketan zorte ezberdinak suertatu bazaizkigu ere.
|
|
|
Mezu hori positiboa da, ez du inor kaltetuko, eta, horrexegatik, gizartean hedatuko balitz gaur egun euskalduntasunetik urrun daudenenganaino iristeko egokia litzateke. Gainera, eta planteamendu honen haritik, euskara hizkuntza aurreindoeu ropa rra izanagatik gure hizkuntzak
|
duen
balio kulturala ez da ahuntzaren gauerdiko eztula; arrazoi sendoak ez dira falta bere balioa goraipatzeko.
|
|
|
Neurri politikoek, edo bestela esanda, politikoek hartutako neurri exekutiboek
|
duten
balioak kontrako bidea egiteko ere balio du, ordea; alegia euskarak aurrera egin dezan. Eta baieztapen hau edozein administraziotan dabaliagarria, nola Nafarroan hala Euskal Autonomia Erkidegoan.
|
|
|
Bi lehen antinomietan sintesi matematikoaz aritu gara eta Kantek frogatzen du halako antinomia matematikoen frogek ez
|
dutela
baliorik, ez tesiak ezta antitesiak ere, ezen sentimena kontuan hartzen ez duten arrazoiketa soiletan oinarritzen baitira.
|
|
|
–Ez
|
du
balio kexatzea...
|
|
2002
|
|
|
N. san miguel. Karneten kasuan, legea haustea ez da ENA eramatea, baizik eta legeak exijitzen duenarengatik zuk zeure burua identifikatzea, eta horretarako zure identitatea agirian utziko duen edozein dokumentuk
|
du
balioa. Hori esaten zen hainbeste hauts harrotu zituen epaian, eta epai hori Auzitegi Konstituzionalak ematen duen dotrinaren araberakoa zen.
|
|
|
Beraz, nola jokatzen dugu kasu honetan? Sistema horretan nire botoak ez
|
du
baliorik.
|
|
|
Izen hori darama, hain zuzen, bertan ikusgai dauden obrak AENA, Espainiako aireportu sarea kudeatzen duen enpresaren funts artistikoaren parte direlako. Dena den,
|
duten
balioarengatik kasu batzuetan, eta besteetan formatuarengatik, ezkutuan izaten dira. Nahiz eta izugarrizko tamaina eduki.
|
|
|
Amaricaren aldeko herri ekimen legegilea Araban aurkezten den lehenengoa da eta 5.600 sinaduren babesa zuen. Hori dela eta, Plataformak «Nire sinadurak
|
badu
balioa eta 5.600ek askoz gehiago» kanpaina jarriko du abian.
|
|
|
Zientifikoa ez den guztiak ez
|
du
baliorik zuretzat?
|
|
|
Beti erreparatu diogu musikak lasaitzeko, lokartuarazteko
|
duen
balioari. Terapia askotarako behar dugu mugimendua koordinatzea.
|
|
|
Lertxundik berak adierazi izan du behin eta birritan Otto Petteren idazketan nolako garrantzia izan duen Decameroneren sintaxiaren eta ahozko tradizioaren teknika narratiboen azterketak. Bukatzeko, aipagarria da Otto izenak euskal irakurlearentzat
|
duen
balio semantikoa, bere esanahi eta sonoritateak" osaba" eta" otso" hitzekin jolasten baitute, biak egokiak bere buruarengandik ezin ihes egin dezakeen pertsonaia honen errealitatea definitzeko.
|
|
|
zer arrazoi direla medio erabakitzen duen protagonistak egunkaria idaztea, zergatik ez duen idazten une jakin batzuetan, etab. Aipatutako berezitasun narratiboez gain, eleberri berritzailea da orobat planteamendu kronotopikoari dagokionez, espazio erreal (Paris) eta ez errealak (Zerubide, Altzurain...) agertzeaz gainera, denboraren tratamendua urte sasoien bilakaeran oinarritzen baita. Denbora ulertzeko modu honek, nahiz tradizionala izan bere ikuspegi ziklikoan, zenbait berrikuntza ekartzen dio euskal eleberrigintzaren ordu arteko garapen linealari, narratzaileak ez baitu dudarik egiten gertakizunak protagonistarentzat
|
duten
balio sinbolikoaren arabera antolatzeko. Hau da, denbora psikologikoa gailentzen da udari dagozkion gertakari guztiak kentzean, baina gertakari horiek ez dira uda parteko hilabeteetara mugatzen soil soilik, denbora askoz gehiago hartzen baitute.
|
|
|
Konparazio baterako, Picassoren litografia bat ala Picassoren koadro bat erosteko aukera, kontsumoa edo goi mailako kontsumoa, hor dago koska: biek
|
dute
balioa, bakoitzak berea, baina batetik besterako aldea sekulakoa da.
|
|
|
...duena da; positiboa da (konstruktiboa, alternatibak eskaintzen dituena, baina guztiak albora utzi eta erantzukizuna darabil, erruduntasuna erabili beharrean), iritzi desberdinak onartu egiten ditu, manikeismoetatik ihes egiten du, asertiboa da (iritzi bat beldurrik eta antsietaterik gabe defendatzen du, besteentzako jokaera zigortzaile edo mehatxuzkorik gabe), enpatikoa (bestea kontuan izan eta ez
|
du
balio judiziorik egiten) eta errespetuzkoa da (pertsonekin, ez nahitaez ideiekin, horiek zalantzan jar baitaitezke).
|
|
|
Gure gaurko gizarte honetan, zientzia zalantzan jartzen ez
|
dugun
balio positibotzat hartzen dugu. Politikoek, agintzen dutenek zein oposizioan daudenek?, egia zientifikoak?
|
|
|
Alde batetik, autonomiaren auziari dagokionez, aro modemoan autonomiaren konkistan eratu bazen ere, gaur egun kontrol sozial eta, batez ere, politikougari jasaten du Unibertsitateak. Ordena sozialaren iraupenerako goi mailakohezkuntzak eta ikerkuntzak
|
duten
balio estrategikoa kontuan hartuta, modu bateanedo bestean instituzio horren jarduna arautzeko ahaleginak gauzatzen dituzteestatuek etengabe. Kultur sbrtzaile akademikoek zuzen zuzenean bizi duteautonomiaren eta kontrolaren arteko tentsio hori, azken finean, beren egunerokolanaren askatasun tarteak eta kultur produkzioaren izaera baldintzatzen baitituinterbentzioak.
|
|
|
D. Campillo-ren ustetan, trepanazioek ez
|
zuten
balio terapeutikorik, hau da, ez ziren burezurrak irekitzen gaixotasunei aurre egiteko edota sendotzeko asmoz.Hain zuzen, ondorio horretara iritsi da, honako ezaugarriak aztertu eta gero:
|
|
|
Alde horretatik, esan zuen ikasleen nahiz irakasleen zirkulazio librea beharrezkoa dela Europar Batasuneko estatuetan. Ahaleginak hezkuntza eta ikaskuntza esparruko elementurik garrantzitsuentzat
|
duen
balioa azpimarratu zuen. Lehentasunak Europako Hezkuntza ministroek EBko hezkuntza eta prestakuntza sistemek datozen hamar urteetan izango dituzten lehentasunak bateratu dituzte, eta hamarkadarako hezkuntza agendan formalizatu dute.
|
|
|
Gaua luzea izan da, eta hurrengo goizean ondo elikatuta egon behar du, “karbohidratoekin”, eskola errendimendu hobea lortzeko. Baso bat esne gomendatzen da, “beti osoa; ez
|
du
balio erdigaingabetuak ere”, ogiarekin, frutekin eta zerealekin. Ezinezkoa bada, goizeko ekarpen kaloriko berriarekin indartu behar da.
|
|
|
Stigson ek esan zuenez, lehia desleiala da ondorio nagusietako bat; izan ere, enpresa batzuk neurriak hartzen ari dira berotegi efektuko gasen emisioak murrizteko; beste batzuk, aldiz, ez dira horretara behartuta sentitzen. Lehendakariak ziurtatu zuen Goi bilerako emaitzei buruzko “itxaropen handirik” ez zuela, eta uste
|
du
balio izango duela “Rion, Dohan edo Monterreyn hartutako konpromisoak berrsinatzeko”, baina gehitu zuen “une garrantzitsu bat sor dezakeela horrelako erabakietarako”.
|
|
|
Gaur egun askok imitatzen dute, eta kanpainetan parte hartzen duten herritarren zerrenda luzea da. “Defendatzen
|
ditugun
balioekin talka egiten ez duten, gure mezuan sinesten duten eta Unicef bere probetxurako ez erabiltzeko konpromisoa hartzen duten pertsonak bilatzen ditugu”, dio Consuelo Crespok, haurtzaroa zaintzen duen Nazio Batuen mendeko erakundearen lehendakariordeak. Pedro Delgado txirrindulari ohia, Miliki eta Imanol Arias eta Ana Duato dira Unicefen adar espainiarraren borondate oneko enbaxadoreak.
|
|
|
Antzinako dibisek moneta berriarekiko
|
duten
balio txikiak nahastu egiten ditu kontsumitzaileak.
|
|
|
Bigarrena. Euskal nortasun agiria frantziar edo espainiar agiriek
|
duten
balio zibil eta juridiko berdina izan dezan aldarrikatzen dugu.
|
|
|
Edonola ere, begirunea genion eta begirunez tratatzen gintuen. " Askotan, arrakasta komertzialak ez
|
du
balio artistikoaren neurria ematen", esatea gustatzen zitzaion. Eta gero eransten zuen, hitzari enfasia emanez:
|
|
|
Emakumezkoen lanetan, gizonezkoenetan bezala, Theodore Sturgeon zientzia fikzioko idazlearen legea betetzen da: behin batean, zientzia fikzioaren aurkari batek generoaren %90ak ezer ez
|
zuela
balio esan ziolarik, berak kritika onartu, baina honako hau erantsi zuen: " ez du ezer ere balio edozer gauzaren %90ak" (ni, edonola ere, ez naiz Sturgeon bezain pesimista, eta portzentaia hori apaldu egingo nuke).
|
|
|
Gizarteari unibertsitateek eman behar dioten zerbitzuaren ikuspuntutik bakarrik aztertu dut kontu hau. Txanpon honen beste aldean, ordea, baliabide iturrigarrantzitsu modura jakintzaren transferentziak
|
duen
balioa dugu, eta unibertsitateek ezin diote muzin egin. Osoonda re baliagarria da unibertsitateek metatua duten jakintza, eta etekin handia atera dakioke ondare horri, herrierakundeen dirulaguntzekiko menpekotasuna arintzeko.
|
|
|
Horrez gain, irakaskuntzaren, ikerketaren eta pedagogia ren arteko zatiketa gaindituz, euskal unibertsitateakgu re gizarteak eta gure herriak
|
dituzten
balio kulturalak berreskuratu lituzke. Gure gizarteak dituen arazo ekonomiko, sozial, politiko, kultural, ekologiko, linguistiko eta etikoak konpontzeko, sorkuntza teknikoa eta zientifikoa ekoitziz.
|
|
2003
|
|
|
Inkestek eta azterlanek
|
duten
balioa dute. Tendentziak seinalatzen dituzte jeneralean, eta ezin zaie balio absoluturik eman.
|
|
|
Ruthek hara bidaltzen ditu bere poemak. «Poetry»koen ustez, ordea, poemek ez
|
dute
balio estetikorik, ez dira argitaragarriak.
|
|
|
Sendoa argitaletxea arduratu da bildumako liburuak argitaratzeaz gaurdaino, baina aurrerantzean ez dio eginkizun horri jarraituko. Izan ere,
|
duten
balioa ukatu gabe, bildumako liburuak ez dira errentagarriak. Hori dela eta, Gipuzkoako Foru Aldundia arduratuko da aurrerantzean, Koldo Mitxelena Kulturunearen bitartez, Auspoa bildumari jarraipena emateaz, okerrik ez bada behintzat.
|
|
|
Uneon, estrategia honek herriari orokorrean lagundu diezaiokeela pentsatu behar dugu denok. Hori da foro honek lortu behar
|
duen
balio erantsia.
|
|
|
Euskara irakasteko
|
duen
balioaz ostean, berebiziko interesa du obra horrek gramatika aldetik egiten dituen ohar eta adierazpenengatik. Ez da ahaztu behar, Oskillaso, hizkuntzaren gaineko luzaroko gogoeten ondorioz, euskararen ezaguera sakona eta zehatza izatera iritsi zela, ez bakarrik entonazio eta fonetika fonologia arloetan, baita sintaxi eta lexikologia eremuetan ere.
|
|
|
Horra hor hiru abestitxo, herri herritik jasotakoak. Ba al
|
dute
baliorik. Herriak horrenbeste urtetan gorde izan baditu, zerbaitegaitik izango zan, ezta?
|
|
|
(ez
|
dut
balio judizioak egingo ene mintzakideaz, ez diot etiketarik jarriko) eta
|
|
|
merkatuan
|
duen
balioa, saltzea legala den, salmentari dagozkion baldintza guztiak, are bidali beharreko tokia, gastuen arduradun nor den eta produktu hori itzultzeko politika ere.
|
|
|
Proiektua garatzeko fasean dago, eta atzo aurkeztu zuen Celia Marcos geologoak, ikerketa zuzentzen duenak. Marcosek azaldu zuen mineral hori, “merkea eta oso ugaria”, erabiltzeak ez
|
lukeela
balioko “txapapotearen masa beltza, dagoeneko bitarteko fisikoen bidez jasotzen dena” kentzeko, baizik eta isuria itsasoko uretan uzten duen hidrokarburoaren gainerako osagaiak, horien gazitasunak kutsadura atxikitzeko ahalmena areagotzen baitu. Bermikulitak mikaren antzeko itxura du, eta hainbat neurritan agertzen da, zentimetro batzuetatik milimetro gutxi batzuetara.
|
|
|
bideragarritasunaren, errentagarritasunaren ondorioetarako. Higiezinen peritu tasatzaileak zehatz mehatz aztertuko ditu eskainitako ondasun bakoitza, kokatuta dagoen lurzoruaren balioa, hurbileko ingurunea, egindako eraikuntza eta haren ezaugarriak, denboran
|
duen
balioa eta kasu bakoitzean lortu nahi den errentagarritasuna.
|
|
|
–Hogei urteko epean. – Gehienez ere etxebizitzak babes kalifikazioan
|
duen
balioaren %80 – Normalean, interes tasa legez finkatzen da urtero (eta Espainiako Bankuak argitaratutako hipoteka maileguen batez besteko tasa baino txikiagoa izaten da). 3) Interes tasaren laguntza:
|
|
|
Egoera luzatzen bada, sektoreko iturrien iritziz, enpresek likidezia arazoak izan ditzakete, eta hori larria izan daiteke inbertsioa berreskuratzeko. Alokairua sustatzea “Gaur egun, etxebizitzaren prezioa hura zehaztu behar
|
duten
balioen gainetik dago, hala nola faktore demografikoak, interes tasak edo errenta mailak –gobernadoreak ikusi zuen–, baina alde hori ez da burbuilatzat har daitekeen kopurura iristen”. “Balioespen hori, jarraian, prezioen doitze oso azkarrik gabe, hipoteka kredituaren eta zorpetzearen handitze apalagoekin eta lurzoruaren murrizketak kentzeko edo alokairuko etxebizitza sustatzeko neurriekin bideratu liteke”.
|
|
|
Hala ere, Ocampok esan zuen e gobernment delakoa bidegurutze batean dagoela, hiru arrazoirengatik. Lehenengoa, informazio teknologiek “ezin
|
dutelako
balio publikoa hobetu edo handitu, Estatuak konpromiso argia duelako ekoizteko”. Nahiz eta tresna berriak informazioa handitzeko erabili, ez dute gai publikoetan gehiago parte hartu, NBEko idazkariak ohartarazi zuen.
|
|
|
Horrek bihurtzen du zaborra urre. Ezertarako balio ez duenak ere
|
baduelako
baliorik. Izan zelako.
|
|
|
Ez, ordea, Europako identitatea. Identitate hitza erabili izan dut herriek
|
dituzten
balioak, eta balioak bizitzeko moduak, biltzeko. Baina niri gustatzen zait eta aproposagoa iruditzen zait nortasunahitza, gizabanakoarentzat erabili dudana, baita kultur taldearentzat ere.
|
|
|
Baina ez ote dira kontuan hartu behar horretan maila eta alderdi asko? Ez ote
|
du
baliorik Euskal Herrian, israeldar goi kargudun hark esandakoak. Ez ote gauza nabaria, nahiz eta euskara menderatzera ez iritsi, nahiz eta erdi bidean gelditu, nahiz eta hasiera hasierako maila batean gelditu, jende askoren jarrera hobetzea lortu izan duela mugimenduak?
|
|
|
ez egin euskaraz ez baitut ulertu behar. Finean, zenbait sektorerengan enplegua sortzeko
|
duen
balio instrumentala ezabatu nahi da.
|
|
|
Konbentzitu gaitezen Egunkaria k, euskarak, EuskalHe rriak ez duela aurrera egingo periodikoa erosteko orduan hainbesteko arazo ideologiko/ psikologiko sortzenbazaizkigu. Egunkari a-k
|
zuen
balio nagusia, nire iritzian, info rmatiboa zen. Herri honetan gertatzen zena kontatzen zigun, prisma jakin batetik noski (periodiko bakarra izatea ren zamak), beste askok kontatzen ez zizkigutenak; Biasteri edo Erriberri Amoroto edo Baliarrain bezain euskal herri zirela gogora ekartzen zigun (ez modu panfletario edoerromantikoan, ez:
|
|
2004
|
|
|
Bada, Websterrek Altabizkarko kantua ren marroa salatu aitzin agertu zen Campionen Orreaga, geroantzean askotan berrargitaratu den testua,
|
duen
balio linguistikoarengatik zein ideologikoarengatik. 1955ean Iruñean burutu Coloquios de Roncesvalles izeneko mintzaldietan, Menendez Pidal eta Ramon Abadal espainiar historialariek Moreten tesi klasikoa zapuztu zutenean, «Diario de Navarra»k Campionen testua berreskuratu eta karrikaratu zuen erantzun gisa.
|
|
|
Telebistan segundo bateko gloriaren truke bere arima edo bere amarena behar izanez gero biluzteko prest dago jendea", dio Telleriak. Hala, antzezlaneko protagonistak, gogoz kontra sudur gorria jarri eta pailazoarena egiten jardun du, noizbait musiko lez
|
duen
balioa errekonozituko diotelakoan. Errekonozimendu hori ez da sekula ailegatuko, ordea.
|
|
|
«Kanpoko gauzekiko jakin mina, bidaietako anedotak, besteen lurraldeekiko errespetua... Horrek ez du esan nahi bidaiatzeak
|
dituen
balio denak onak direnik». Jolasaren funtzio didaktikoak erakarri zuen hasieratik Iztueta:
|
|
|
Jada euskal dantzaren balioa ez da aldarrikatzen beste zerbaiten aitzakian: gureak direlako, halako mito zahar baten agerpena direlako… Alderantziz, euskal dantzak, berezkoa
|
duten
balio estetikoan oinarrituta, beste ideia artistikoen mesedetan erabiltzen dira »gerra garaian erbesteratutako haurren drama» eta laguntza paregabea ematen diote. Balio artistiko autonomoa du euskal dantzak.
|
|
|
Euskal dantzak, krisi latza pasa ondoren, abiatu duen olatu txiki hau aprobetxatu genuke Soka dantza,
|
dituen
balio sozial eta metaforikoak ondo adieraziz, berriro gure herrietako plazetan sarri agertzeko. Botika garesti asko baino eragingarriagoa izan daitekeela iruditzen zait.
|
|
|
betearazitako zamaren aurretiko zamak indarrean diraute eta geroko zamak kitatzen dira. Sistema hori osatzen da indarrean dirauten zamen zenbatekoa baloraziotik kenduz, ondasun higiezinek enkantean izan behar
|
duten
balioa zehazteko. Aukera horrek abantaila hau du:
|
|
|
Prozesuaren xedea bada ondasun higigarri nahiz higiezinak emateko kondena, erreklamazioa eskubide errealetan oinarritu nahiz pertsonaletan oinarritu, demanda aurkezteko unean ondasunok
|
duten
balioa aintzat hartuko da, mota horretako ondasunek merkatuan edo kontratazioan dituzten prezio arrunten arabera.
|
|
|
Ondasun edo eskubideen tasazioa egingo da, horiek merkatuan
|
duten
balioaren arabera. Ondasun higiezinen kasuan, ez dira aintzat hartuko horiek izan ditzaketen zama eta kargak; zama eta karga horiei begira, 666 artikuluan xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
|
Ezin da aipamenik egin jadanik inskribatuta dagoen egitateari buruz; egindako aipamena ofizioz ezereztuko da, inskripzioa aipatuta, eta inskripzio horrek, berez
|
duen
balioaz gain, Erregistroko aipamen balioa izango du.
|
|
|
balio horien izaera zertan den inork ezin baitu jakin, gizarte testuinguru jakinetik landa. Oker ez bagaude, sasi aurrerakoien irrintzia arrantza besterik ez da izaten sarri askotan, goiburu
|
dituzten
balioen dohainak izaera abstraktuak izaten dutelako, eta gizarte bizitzaren jardunean gauzatzen diren balio izaeratik ezer ez dutelako. Horrela, balio mitiko eta abstraktu horiek ez dira balio ekonomiko, sozial, nazional, kultural eta linguistiko zehatz jakinetan ez agertzen ez mamitzen.
|
|
|
Hizkuntza talde zapalduak ezin du, dirudienez, bere izate esparru berariazkorik eraiki menderatzailearen alboan, eta alboan ez ezik gain gainean duen komunitate horren hizkuntza estatusa dagoen dagoenean berretsi behar. Prentsaren adibide horrek ez ote
|
du
balio gainerako gizarte esparru gehienetarako. Botere asimetriaren joerak hizkuntza diglosikoa eta honen gizajendea gainjarrita daukan erdal komunitatearen sisteman integratzera darama derrigorrez; hobeki esan, zurrupatzera.
|
|
|
Horixe baita ezerezera amildu duten hizkuntza komunitatearen atarramentu hitsa. Ez dela ezer, bere mintzairak ez
|
duela
balio sozialik, hizkuntza gailenduaren bidez egiten direla egin beharreko gauza guztiak. Bai, jaunak:
|
|
|
(...) Ez da ahaztu behar hezkuntza antolatuak, hau da, eskola sareak sekulako eragina duela gizartea eratzeko garaian, Estatuek botere gune funtsezkotzat dutelarik. Administrazio publikoek ondo baino hobeto frogatu dute herritarren hizkuntza, ohiturak, baloreak, sinboloak, erritoak, teknikak... finean kultura modu jakin batean bideratzeko eskolak
|
duen
balio estrategikoa?. 451
|
|
|
Euskarazko kultura idatzian euskaldunok erakusten dugun ardurarik ezaren erakusgarri, hona Pako Aristiren kritika zorrotza: . Baina beldur naiz euskaldunok protesta egiteko baizik ez ote
|
dugun
balio, beldur naiz ez ote garen gauza gure asmo beroei, gure sentimentalkeria sutsuei egunero egunero jarraipena emateko. Hor dago Egunkaria ren arazoa, ez Madrileko epaitegi batean.
|
|
|
Sinadurarik gabe ez
|
du
baliorik, e?
|
|
|
lehenik, fonetika finkatu behar da, hotsen jatorrizko iturriak aztertuz eta, honela, fonetika eta etimolo giareren arteko lotura ezinbesteko bihurtuz; lehen urrats hori burutu eta gero, ez lehenago, letorke bigarren unea, arau ortografikoak alfabetoan eta hiztegi an zehaztearena; azkenik, hotsa zintzoki transkribatuko da ezarritako arau or tografikoaren arabera. Azkenean, prozesuaren bukaeran, Aranak hizkietara mu gatzen
|
du
balio fonetikoa (71). Horrela jokatzean, ez bide zituela behar bezala bereizi ortografía eta fonetika kritikatu izan zaio oraindik orain (72).
|
|
|
Bestalde, kasu jakin honetara etorrita, harentzat poesiak bere baitan ez
|
du
baliorik, hemen Arzaken kontra; hori batetik, eta, bestetik, oraingoan Kanpio nen kontra, aberrigintzako ez da bide eragingarria (94). Poesiak aberrigintzan izan dezakeen zeregina goraipatzen dutenei ihardesten die esanez, horretan denbora eman ordez, hobe dela giza kapitala hezkuntzan inbertitzea, euskal historia, legeak eta hizkuntza irakasten saiatuz (95).
|
|
|
Normalean hezkuntzako egitarauan (edozein ikasgairen egitarauan) kontzeptuzko, prozedurazko eta jarrerazko edukiak bereizten dira. ...s, historiako epealdi, ideia, gertaera eta pertsonaiak ikastea litzateke; Prozedurek ikasgai baten metodologiak, arloa lantzeko trebetasunak, eta funtsean ikasten ikasteko teknikak irakasten dituzte (dokumentu historiko bat nola iruzkindu eta analizatu, nola antolatu diagrama batean historiako datuak...); eta azkenik jarrerak ikasgai batek, arlo akademikotik kanpo,, bizitzarako?, transmititu behar
|
dituen
balioei egiten dio erreferentzia (historiak, adibidez, jarrera kritikoa bultza dezake, bizi dugun errealitatearen eta munduaren konplexutasunaz ohartzen lagun diezaguke, etab.). Beraz, historialariak liburuetan darabilen narrazio edo kontakizun moldea, irakasleak eskolako narrazio edo kontakizun molde berezira, itzuli, behar du:
|
|
|
erabaki garai bakoitzetik zer den garrantzitsuena. Batzuk historia politiko militarrari eman diezaiokete garrantzia, beste batzuk ekonomiko sozialari, edo kulturalari, etab. Ez dut hortik sakonduko hezkuntzak historia ikasgaiaren bidez landu nahi
|
dituen
balioak ideia oso konkretuei baitaude lotuta (tolerantzia, askatasuna...) eta ez hainbeste iragan aztertzeko ikuspegi historiografiko desberdinei (nahiz egia esan ikuspegi historiografiko bat ala beste hautatzeak izaten duen lotura balio konkretu batzuk ala besteak lehenestearekin). Hortaz, akademikoki gutxi asko lor daitekeen historiaren sintesiaren gainean bigarren hautaketa bat egin da balio konkretuagoen arabera.7
|
|
|
Adibidez iraganeko gertaera batzuk izan litezke, objektiboki? guk bultzatu nahi
|
ditugun
balioen kontrakoak (adibidez inkisizioaren historiak, edo Erdi Aroko erregeen aginte moduak, ez ditu berez tolerantzia edo demokrazia ereduak irakasten). Baina historia horiek erlatibizatu edo ezkutatu ordez, bere hartan azaldu lirateke, ondoren gai horiek eskaintzen duten aukera baliatuz klasean debate bat irekitzeko, ikasleei beren iritzia galdetzeko eta gure konklusioak bilatzeko.
|
|
|
dei daiteke: azpi errealitatea ezagutzeko, kontzeptuek eta arrazoiak
|
ezdute
balio; gure adimenean sakondu behar dugu hurbilketa eta teknika bibentzialekin, errealitate objektiboen banaketak ilusio bat besterik ez direla ohartu etahoriekin batasuna lortu arte. Hauek dira balizko nagusiak:
|
|
|
B) Geroagoko pentsaeraren ikuspegitik, Erdi Aroko filosofiak
|
duen
balioa estimatuahal izateko, eta filosofiako gai nagusietan agcrtzen duen jarraipena azpimarratzeko, bestebi liburu hauek:
|
|
|
hitzaren esanahia tresna baita. Horregatik, hain zuzen, arrazoiaren ahalak nola erabili eta horiek irakaskuntzan
|
duten
balioa zein den aztertzearizuzentzen zaion analisirako tresna zen. Organon?. Baina baziren lan gehiago, besteak beste:
|
|
|
Pluralismoarcn arabera (orokorki hartuta, betiere) gizakiok bila ditzakcgun eta defacto bilatzcn
|
ditugun
balioen pluraitasun bat existitzen da. Balioak ugariak dira, alabainadesberdinak bercn artean.
|
|
|
Lehenengo aukera hautatzen badugu moraltasuna Jainkoaz independente dela argigeratzen da. Ontasuna berez
|
duten
balioak betetzeko agintzen du Jainkoak, haren existentziarik gabe ere zuzenak izaten jarraituko luketen balioak, alegia. Agian, esan liteke, gizakimugatuok hauteman ezin ditugun balioak direla horiek.
|
|
|
Ontasuna berez duten balioak betetzeko agintzen du Jainkoak, haren existentziarik gabe ere zuzenak izaten jarraituko luketen balioak, alegia. Agian, esan liteke, gizakimugatuok hauteman ezin
|
ditugun
balioak direla horiek. Edonoia, aukera honen arabera, Jainkoa ez da moralaren iturria.
|
|
|
Hori bai, aurkezten diren idcia guztiak arrazoitu egin behar dira. Akademian argudioen babesikgabeko ideiek ez
|
dute
baliorik.
|
|
|
Hala ere, zientzia ekonomiko ofizialarentzat, ekonomia sozialak osatzen duenerrealitatea aintzakotzat hartzea merezi ez duen bitxikeria baino ez da. Eta ezindaiteke beste modu batera izan, zientzia ekonomikoaren paradigma1 ofizial edoortodoxoak (hots, paradigma neoklasiko neoliberalak) bere azterketak egitekoerabiltzen
|
dituen
balio eta hipotesiak kontuan izanik, adibidez: pertsonen jardueraegoismo hutsak gidatzen du, gizartearen antolakuntza merkatuak gidatu behar du, politikak jarduera ekonomikotik at egon behar du, desberdintasunak ezinbestekoakdira, etab. Alde horietan oinarritzen den paradigma batek ezin ditu bere baitanbildu ekonomia sozialaren muina diren eta bere jarduna gidatzen duten ezaugarrifuntsezkoenak:
|
|
|
Hau da, pazienteak 35 dioptria ditu gaur egun, bere garaian hamar kendu baitzioten miopian jarduteko”. Hala ere, oftalmologoek orain arte aplikatu duten kalkulu sistemak Lasik en ondoren korneak
|
zuen
balio aldatua hartzen zuen erreferentziatzat, eta ez jatorrizkoa; horregatik, potentzia lente baxuagoa ematen zuen beti emaitza gisa. “Hor dago gakoa.
|
|
|
FADek atera dituen ondorio horiek egin dituen azterketetan oinarritzen dira. Emakumea lan munduan sartzeak eta guraso askok denbora gutxi izateak, lan jardunaldi luzeak direla eta, guraso asko zapuztu egin dira, eta, ondorioz, ezin izan zaie seme alabei gizartean bizitzeko behar
|
dituzten
balioak transmititu. Erakunde horren datuen arabera, Espainiako hiru gurasotatik batek uste du ez duela ondo hezten edo ez dakiela egiten;% 40k aitortzen du ez dituela ondo erabiltzen bizikidetzan sortzen diren gatazkak;% 25ek onartzen du seme alaben iritziak nagusitzen direla, eta% 20k gainezka egiten duela, haurrek eskatzen dituzten eskakizun ekonomikoengatik.
|