|
2004
|
|
|
Izan ere, ameba bat bihurtu da Euskadi, zeinak, bere pseudopodoak iparraldetik luzatuta, Espainia Handiaren hiriburua irentsi nahi duen. Zer dira, bada, Eneko Ortega bezalako gizonak –edo gixonak hobeto, beharbada– Euskadiren eragin gaiztoa bazter orotara zabaldu nahi
|
duten
euskal nazionalismoaren agente maltzurrak baizik, kirolaren mozorroaz baliatzen direnak baina funtsean beste helburu batzuk bultzatzen dituztenak. Eta orain, Madrilera etortzen utzi behar al diogu hazitarako zezenko honi, gure lur sakratuaren bihotzera, beste ehun edo beste mila seme alabatxo izan ditzan, nazionalismo baztertzailearen pozoia orotara zabaltzeko," de tal Josu Ternera, tal torete semental"?
|
|
2006
|
|
|
Eta ez dut uste gaur egun estatuei interesatzen zaienik euren herrialdeen izkinetan horrelako arazoak mantentzea. Arazoa da gehiengo nahikoa behar dela, eta nire zalantzak
|
ditut
euskal nazionalismoak gehiengo hori ba ote duen.
|
|
2007
|
|
|
inperioraren gainbeheran, periferiaeta kolonia ohiak batera ikusi behar dira. Espainiar nazionalismoaren argitaraulertu behar
|
dugu
euskal nazionalismoa eta biak Europan nagusi izan zen frantziarereduaren aldean. Guztiotan modernizazioaren eta estatalizazioaren ondoriozbaztertzen ari ziren klase eta taldeak nazioaren muina irudikatzeko baliatu ziren.Mailaka ikusi ahal dugu hau edo zentro periferia ardatz batean:
|
|
2011
|
|
|
«Arabak behar duen hitzarmena da», erantsi du Martinez de Lunak.Hauteskundeetarako erdietsitako akordioaren oinarrian, EAJk eta H1ek duten «ondare ideologiko komuna» dago, eta, bat eginda, «abertzaletasun historiko eta instituzionalari» erantzun nahi diote. Izan ere, hitzarmenean zehaztu dutenez, erakundeetako bokazioa
|
duen
euskal nazionalismo historikoak «modu erabakigarrian» lagundu du Arabaren eta euskal herritarren artikulazio politikoan. Hala, EAJk eta H1ek «lidergo politiko» horrekin jarraitzeko borondatea agertu dute, «Arabako gizarte eraikuntza hobetu, erakundeak sendotu eta arabarren ongizatea lortzeko».Duela hilabete batzuk, EAJk lankidetza akordio bera proposatu zion Hamaikabati Bizkaian eta Gipuzkoan.
|
|
2015
|
|
|
Hori dela eta, uste dut hobe dela euskararena beste mugimenduen pare ipintzea eta autonomia handiagoa onartzea. Euskarak gidari erreferentzietako bat izaten jarraitu behar
|
du
euskal nazionalismoarentzat, baina horrek ez du esan nahi, ene ustez, euskal nazionalismoaren gidari helburua euskara bera denik.
|
|
|
Euskal Herriko zazpi7 herrialdeak batzea izan da euskal nazionalismoaren helburu klasikoa, Aranak eman bezala, eta halaxe izaten jarraitu behar
|
du
euskal nazionalismoak aldatzeko ziorik aurkitzen ez duen bitartean (eta nik ere ez dut halako ziorik aurkitzen). Helburu hori modu bitan irudikatzen du gaur egun nazionalismoak:
|
|
|
158 eta hur.). Era kontrajarrian ulertu izan dira bide biok, baina uste dut bizi garen ziurgabetasun orokorreko aro honetan hobe
|
lukeela
euskal nazionalismoak helburu biok ikusmiran edukitzea. Izan ere, ez bata ez bestea ez dira epe labur ertainean lorgarri, eta ideal bezala erabiltzen dituzte euskal nazionalismoaren sektore ezberdinek (ik.
|
|
|
Aurreko zehaztapenak kontuan ez hartzeak okerbidera daramatza euskal nazionalismoa eta euskaltzaletasuna, nazionalista askok uste baitu bigarrena lehenaren barruan garatu (eta erabili) behar dela; eta euskaltzale askok, berriz, uste
|
du
euskal nazionalismoak ez duela nahikoa egiten euskararen alde eta ez duela betetzen, hortaz, haren berreskurapenaren alde hartutako konpromisoa. Ez dut esaten halako konpromisorik ezin denik itundu eta euskal nazionalismoak ezin duenik euskaltzaletasun hutsarekin bat egin, baizik eta orain arteko jokabidea ez dela izan hori praktikan, nahiz eta teorian antzeko zerbait iragarri.
|
|
|
Azkeneko urteotan indarrean egon den hizkuntza lurralde nazionalismoak identifikazio horretara eroan du, eta haren aurretik omen zegoen onarpen politiko handiagoa18 berreskuratu nahi da orain. Esan nahi
|
dut
euskal nazionalismoak nazio nortasunaren ezaugarri nagusitzat euskara ezarri ez zuen bitartean, gatazka maila xumeagoa sortarazten zuela hizkuntz arazoak, arma politiko modura zer esan txikiagoa zeukan eta. Baina euskarak nazio ikuskera zentratu zuenetik, gatazka politikoa saihestezin bihurtu zen, nire ustez (beharrik!
|
|
|
Hemen," aberri ttipia" (Euskal Herria) urtu da" aberri handian" (Frantzia), bereziki bi gerla handien eraginez, jendea sendi daitekela memento berean euskaldun eta frantses. Hegoaldean, aldiz, gerla zibilak eta diktadurak bereziki indartu baizik ez
|
dute
euskal nazionalismoa eta, nola ez, 1979ko autonomia estatutuak han edo euskaldun edo espainol sendi dela jendea, bainan biak betan ez edo hain guti. Hor dugu bigarren asimetria.
|
|
2017
|
|
|
zein neurritan inplikatu lukete gai horretan? Orain arteko egoeran jarrera erosoa izan dute eremu horretako alderdiek; izan ere, nahikoa
|
zuten
euskal nazionalismoari baztertzailea deitzearekin eta demokratikoa ez zela leporatzearekin. Baina demokrazia parte hartzailea kontzeptu berrian herritar orori egiten zaio dei erabakiak hartzeko, eta, hortaz, alderdi horiek gero eta behartuago daude erabakitzeko eskubidea oinarrizko eskubide gisa onartzen duten ala ez argitzera (Podemos alderdiak gaur gaurkoz onartzen du, ez ordea PSOE eta PP alderdi klasikoek).
|
|
2021
|
|
|
EAJk zentzu berean jo zuen; gero eta gehiago berezi
|
zituen
euskal nazionalismo historikoa eta Euskadin iraultza soziala egin nahi zuen ETA marxista leninista internazionalista bat, abertzaletasuna estakuru eta faktore gehigarri gisa erabiltzen zuen, ustelkeriaz. Ez zen GAL partaide gisa kondenatua izan.
|
|
2023
|
|
|
Euskal Herriaren kasuan, gaia modu desberdinean lantzen dute bertan diharduten nazionalismoek: estatudun nazionalismo espainiarrak eta frantziarrak, batetik, eta estaturik ez
|
duen
euskal nazionalismoak edo abertzaletasunak, bestetik. Lehenek dagoeneko azaldu dugun herritartasun ofizial eta administratiboari loturik garatzen dute nazio identitatearen eta migrazioen arteko lotura, ‘nazionalista’ gisa agertu behar izanik gabe.
|