|
2000
|
|
|
Gizona beti ikasten joaten da. Nik 30 urte nituenean pentsatzen ez
|
nituen
gauza batzuk egiten ditut orain («mañontzi» neurrian kantatzea, esaterako), nahiz garai hartako sasoia ez eduki. Alderdi batzuk behera egingo dute:
|
|
|
Orokorki irabazten ari garela uste dut; optimista naiz. Duela hogeita hamar urte abertzaleek erraiten
|
genituen
gauzak egun sozialistek eta eskuindarrek asumitzen dituzte nolabait. Ez dute ukatzen euskalduntasuna bederen.
|
|
|
Azkeneko urte honetan nik uste
|
dut
gauzak asko hobetu direla enpresen artean. Enpresen arteko harremanak onak dira, ez dago inolako arazorik.
|
|
|
Gure botoa jaso eta segidan alde egiten dute bat, bi, lau urterako beren eserlekuetara, momentuan momentuko erabakiak hartu eta indarrean jartzera, behin baino gehiagotan partidu bati botoa eman dion pertsona hori ezin harrituago uzteko bada ere. Izan ere, hauteskunde kanpainetan politikariek esan ohi
|
dituzten
gauzak maila jakin batean kokatu beharrekoak baitira ia beti: beste partidu politikoen deskalifikazioa, lau ideia orokor bezain sinple eta, hori bai," Guk geurean jarraituko dugu bide onetik baikoaz", beti ere goi maila batean, oso altutik doan mailan, oso urrun ikusten diren helburu batzuen atzetik beti...
|
|
|
Baztertze hori eragin duen beste arrazoi bat ere badago: museoak dirua xahutu besterik egiten ez
|
duten
gauzak bezala hartu dira. Hori guztia dela eta, ezin ditugu museoak galtzen utzi, etekina atera behar diegu eta errentagarri bihurtu.
|
|
|
" Irratilari berri hauek askatasun osoa dute nahi duten formatoa asmatzeko. Gainera, gu ez gara sartzen haiek adierazi nahi
|
duten
gauzetan", adierazi digu Isabele Barreitx kazetariak.
|
|
|
Lizarra etsaia den neurrian egurra eman diote, izugarrizkoak eman ere. Beraz, gauza hauek antolatzerakoan kontuan hartu behar
|
dugun
gauza bat etsaiaren indarra da, izugarrizkoa. Lizarra ez zen antolatu komunikabidei aurre egiteko.
|
|
|
Ondorioak baino, gure planteamenduak berretsi ditugu. Nik uste
|
dut
gauza guztien gainetik euskaraz, ingelesez edo alemanez abestu badagoela hizkuntza musikala. Niretzat lotura hori oso garrantzitsua da.
|
|
|
Hori bai, sendagarri onenekin ere, ez da izango samurra euskararen etorkizuna. Dena den, esanak esan, euskarak
|
badu
gauza bat ona: ibili luzea egin duela.
|
|
|
Zerrenda egiten hasiz gero,
|
badituzte
gauza komunak. Hor dago, adibidez, portuko giroa, badira beste batzuk ere...
|
|
|
Izan ere, politikagintzan edo ideologian, eleberrigintzan nahiz literaturanoro har, hizkuntzalaritzan edota soziolinguistikan bereziki... berak erein, hazi eta hedaturiko uztak nabarmenak ditugu oso. Pedagogiaz, ordea, ez
|
du
gauza handirik idatzieta, gainera, gure Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean egondako urte luzeetan erbesteratuaren jitea ez bide du inoiz guztiz galdu gure Joxeluisek.
|
|
|
Honekin ez dugu esan nahi merkatu nazionalak nazioa egiten duenik edo nazioaren ezaugarri bat merkatu nazionalarena denik, ezta gutxiagorik ere. Azaldu nahi
|
dugun
gauza bakarra honako hau da: merkatua nazionaltzat hartzeak burgesiaren interesei erantzuten dio, horretarako nazioaren oinarria beharrezkoa zaiolarik.
|
|
|
Noski, ez nuke hain bizimodu hotzean jaio eta hazi nahi, eta familiarik ez izatea eta holan, baina Rocíok" eta zuri buruz, zer?" galdetu didanean berak beste eskarmentu izan nahi nukeela konturatu naiz, hori bai. Horregatik eztul txiki bat egin eta kontatuko niona pentsatzen hasi naizenean, berriz itaundu dit" zer?, ez al duzu ezer kontatzeko?", eta nik baietz, hain zuzen ere horrexegatik etorri naizela Irlandara, nazka nazka eginda nagoelako kontatzeko
|
ditudan
gauza gutxiekin.
|
|
|
Bai, badakit ezen aita ere, bere sasoinean, etxeko lehena izan zela bere anaia bakarraren —osaba Joanikoten— aitzinean, eta aitona Nikolasek eurekin egin zuena egiten ari zela bera ere gurekin —Mattinekin eta biokin—, eta aitak, beraz, garbi
|
zituela
gauzak lehenbizikotik, eta etxearen eta leinuaren jarraipenak kezkatzen zuela oroz gain; eta badakit, hargatik, ezen erabiltzen zituen hitzak eta keinuak, eta egiten zituen komentarioak, kasik oharkabean egiten zituela, zeren eta hark ez baitzuen nehori ere kontu eman beharrik, azken finean, eta bai hartu bertzeei, etxeko jauna izanik; baina oharkabetasunak ez gaitu bertzeei min egitetik libratze... Eta ni mindurik sentitzen nintzen maiz aitaren jokamolde harekin eta deus guti egin nezakeen haren kontra.
|
|
|
" Ordea, zer gertatuko litzateke, baldin uzkia garbitzen hasi orduko, antzara hegaldatuko balitz, eta gu haren gainean...? Baina, oker ez banago, oraino ez dut zerurat joaiteko eguna..."; eta, haren ondotik, bertze mila laudorio egin zizkion dukeak osabari... ez dakit osabaren asmakizun hura zinez laket izan zuelako edo berrikuntza hutsagatik, zeren eta ohikoarekin gogaitzen denak —nola gogaitzen baitzen dukea, dukeak berak bizpahiru aldiz aitortu zigunez— izan ohi
|
baitu
gauza berrien premiarik. Haatik, ene osaba asmatzailearen dohainen ez gutiesteko, derradan ezen osabaren asmakizun hark bazuela zerbait onik, zeren eta, dukearen eta kondearen ondotik, sartu ez ziren, bada, dukesa eta kondesa, han barrenean hagitzez ere denbora luzeagoa egiten zutela, biak ere kalaka eta kalaka, toki hura elkarri hitz egiteko eta konfidentzien egiteko ere leku ezin hobea balitz bezala...!
|
|
|
—Ez. Zuk
|
badituzu
gauza inportantagoak... Atzo, oker ez banago, trabailu bat igorri nizun, Virgilioren hexametroei buruzkoa... eta ea ni natorrenerako akabatzen duzun, zeren baitakizu nolakoa den bizitza:
|
|
|
Baina, hau hala bazen eta hala zen, nola estima zezakeen orduan aitak osaba, baldin bufoi gisa ez bazen, eta baldin tarteka organizatzen zituen festetan apaingarri gisa erabiltzeko ez bazen? Eta, nola erregeek bufoien ageriko nahiz ezkutuko kritikak eta haien txantxak onartzen dituzten eta haienak bakarrik, hala betetzen ote zuen osabak kargu edo betebehar hura aitaren aitzinean, nehork erraiten ez
|
zituen
gauzak erraiten zituela eta nehork egiten ez zituenak egiten. Eta, aitak osabari izan ziezaiokeen edo osabaren alde senti zezakeen estimua, beraz, ez ote zuen hatsarretik mesprezu puntu batek ukitzen, bere anaia hark buruan haizea baino ez balu bezala?
|
|
|
—Ikusi nahi
|
duk
gauza harrigarri bat? —erran zidan osabak, onik ikusi ninduenean.
|
|
|
Kortesi erregelei eta bertzelako ordenantzei —zeinek gizon emaztekion harremanak arautu izan ohi dituzten— izugarrizko inportantzia emaiten zien, zeren, bataz, ume umetarik hala irakatsi baitzioten Ezpeldoiko jaun Christian Etxehandik eta haren emazte Graziana Larresorok, zeinak baitziren haren gurasoak, eta zeren, berriz bertzea, sinetsirik baitzegoen, gurasoek irakatsiaren arabera, ezen haiek gabe ordena gal zitekeela eta anabasa sort, eta anabasatik basakeria eta bidegabekeria baizik ez zitezkeela iguriki. Eta hargatik nahi izaiten
|
zuen
gauza bakoitza bere lekuan, nola atea bere erroan, ongi jarria eta pausatua, guztiak ere mosaiko baten piezak balira bezala. Eta, ohitura edo arau haietan zimendaturik, berak bere jokoa jokatzen zuen, eta entseiatzen zen, halatan, bere lekuan egoiterat:
|
|
|
Izan ere, erraiten
|
dugu
gauza bat eta egiten dugu bertze bat... baina ohartzen garenean ezen egiten duguna bertzeen begietarako gaitz eta itsusi dela, entseiatzen gara haren gordetzerat eta ezkutatzerat, edo haren zuritzerat eta justifikatzerat, edo ipintzen diogu estalki bat, zeina izan daitekeen diru emaite bat kapera baten edo komentu baten eraikitzeko, edo hospizioen eta bertzelako karitatezko obren bulkatzeko, bert... Zergatik erraiten dizudan hau guztia...?
|
|
|
Baina aitak, aldiz, halako espekulazioneetan ibili gabe, guztiz klar
|
zituen
gauzak eta, akabatu zuenean Pedro Huizik ni hainbertze liluratu ninduen marrazkia, ama eta aita Bartolome ere han berean genituela, erran zion:
|
|
|
Suhiltzaileetan buru egiten zuenari hitz batzuk, udaltzain sarjentu bati ere bai, eta hilotza aurkitu duenari ez, etxera itzuli baita, baina bai haren ilobari. Ez
|
duk
gauza bera, baina berdin berdin balio dik betegarritako. Arrainik handiena herorrek eraman duk, horratik.
|
|
|
—Bertze aukera bat ematea erabaki diagu.
|
Baduk
gauza bat hire alde: abuztuan hiri alu honetan deus gertatzen ez denez, zorioneko hilketa honi zuku guztia atera behar zioagu.
|
|
|
Sobera legoke esatea, hala ere, bigarren asteburu hartan, gauzak erabat desberdin joan zirela, eta desberdin joate hartan funtsezko zama izan zuela noski sentzumenen aldaketak. Sukaldaritza kontuak, edo, hobe esan, janariari buruzko gustuak adibidez, zeharo aldatuta zeuden; horretan pasatu zuen larunbat arratsalde osoa, etxean eskura zituen jaki guztiak prestatzen eta probatzen, eta, betekada sekulako baten ondoren, jabetu zen lehen atsegin
|
zituen
gauza asko orain ezin zituela begi bistan ikusi ere egin, eta, alde horretatik, haren gastronomia kulturak beherakada nabarmena jasan zuela, oso txirotze tristea. Horrek bezain beste edo gehiago tristetu zuen beste aurkikuntza batek:
|
|
|
Nire ustez, hala ere eta uste hau ziurtasun bihurtzea nahi nuke, baina ez dut horretarako arrazoi nahikorik aurkitu, Bonilla jauna gezurretan ari zen, plantak egiten, esan nahian bezala era guztietara larrutu behar zutenez, itaunketekin eta infamiekin eta gezurrekin txikitu behar zutenez, bada, bai, bidea erraztuko ziela, eta haien odol egarri basatia asetuko ziela denbora puska baterako, ziren astakeriarik beldurgarrienak asmatuz eta bere ahoan jarriz; eta erakutsiz, gainera, egin zituenak gustura egin zituela, eta harro zegoela egindako izugarrikeriez, eta atzera berriz egingo zituela, gogora eta zorion betean, aukera izanez gero; eta irakurlea ez uztearren, eta berari zor zaion errespetuz baina, era berean lumaren jabe denaren guztiz desgogora eta atsekabe handiz, eta idazlearen galbahe etiko edo, nahi bada, autozentsuratik iragazita, (betiere irakurlearen mesederako izango delakoan, noski), aitorpen hartatik pasadizo erakusgarri batzuk ekarriko ditut hona, nahikoa eta soberakoak izango direnak, zalantza izpirik gabe. Nahasi samarrak edo gertatzen bazaizkio irakurleari, barkamenak aurretik, baina oroimenak ahaztuta nahiago
|
dituen
gauzekin ez dago eskakizun handiekin ibiltzerik.
|
|
|
Amak asko maite zuen armario zabal hura. Han gorde omen zituen urteetan gehien maite
|
zituen
gauzak.
|
|
|
Nik, orain, ez
|
dudala
gauza handietarako balio eta, agurearen hitzak gogoratzen baditut, nire bizkarrak urteetan zama handiegia jasan behar izan duelako da. Erraza baita agertzea agurearen semea ez zela inoiz Ebroko kanpainan izan.
|
|
|
" Hala ere, oraindik maite zaitut". Eta orain, Dabidek egiaz tiro egin zidanetik denboralditxo bat igaro dela, zalan  tza egiten dut nahi gabe ez ote zidan argia piztu, harrezkero ez ote
|
ditudan
gauzak argiago ikusten... Minak min, gutxienez beste neska maite zuela esan izan balit, nik argi ikusiko nuen aurrerantzean nondik nora jo, baina egoera nahasgarri hark galduago utzi ninduen.
|
|
|
Baina hobe
|
dugu
gauza asko galtzea eta ez pobreak goseak hiltzea.
|
|
|
Zer egin dezaket udako arratsalde gorri batean eguzkiak nere leihoari beldurra badio eta zu ez bazaude? udak ustekabean neguaren erdian harrapatzen banau derrepentean hostoak isiltzen badira lau kanpai hots entzuten diren bitartean hiru tanta lehor eta epel bat haize hilaren gainetik nora jo dezaket kalean topatuko ez
|
bazaitut
gauzak nahiko gaizki ez doazen bitartean tanta epel eskas bat atsoen pauso azkarrak berotzeko nola jakingo dut arbolak bizirik ote dauden soinurik egiten ez badute sirenen hotsa itzaltzeko. gauza ez badira nork esango dit zer gertatzen zaidan lehenengo malkoa oraindik sortu ez denean zeinen eskuak astinduko ditu betazaletan ezkutatu diren kanpaiak non babestuko naiz zure besoak urruti badaude non...
|
|
|
[i] nguratzen
|
gaituzten
gauza behagarrien (inorganikoen) propietateei buruz mintzatzerakoan erabiltzen dugun hizkuntza da. ‘Bero’ eta ‘hotz’ bezalako terminoak hizkuntza honen osagaiak direla aintzat har daiteke;(...) ‘pisutsu’ eta ‘arin’; ‘gorri’, ‘urdin’, etab.; ‘handi’, ‘txiki’, ‘lodi’, ‘argal’, etab.98
|
|
|
Modu bat metodo kontrafaktikoak egiaztagarritasun metodo lez hartzean zetzan. Kontrafaktikoen forma aintzat hartuz —’baldin... orduan’ baldintzazkoarena() —, orain eta hemen hipotesi bat egiaztatu ezin
|
duten
gauzak hipotesia bera egiazta zezaketenak izan balira, orduan hipotesiak esanahia edukiko zukeen. Baldintzazko kontrafaktikoez fidatzea —P izan balitz, orduan Q izango litzateke (Bengoetxeak bere botila uraren tiketa gorde balu, orduan iraganari buruzko enuntziatu bat egiaztatzeko froga bat egongo litzateke) — erabat problematikoa zen Vienako Zirkuluarentzat, enuntziatu esanahidunak esperientziaren enuntziatuetara murrizteko lehenengo ordenaren predikatuen logika erabiltzen baitzuten.
|
|
|
Agian norbaitek udako egun on batean paseoan ibiltzearen sentipena aukeratuko luke adibide berezitzat. Egoera berean nago balio erabateko edo etikoaren bidez esan nahi
|
ditudan
gauzetan nire gogoa finkatu nahi dudanean. Nire kasuan gertatzen zait beti esperientzia berezi baten ideia agertzen zaidala eta, beraz, zentzu batean, nire esperientzia par excellence dela; horrexegatik orain zuen aurrean hitz egiterakoan, esperientzia hau erabiliko dut lehenengo adibide nagusitzat hartuz.
|
|
|
Usategian bazen preso sozial bat zazpi hilabete zeramatzana eta ekonomatoan erosketak egiten uzten ziotena. Hari ematen genion nahi
|
genituen
gauzen zerrenda eta dirua, eta tabakoa edo zena zelakoa erosten zigun. Patioan ezkutatuta uzten zuen tabakoa, teilatu ertzean, ahal zuen tokian, gu irtendakoan eskura genezan.
|
|
|
Zenbat kontu ez ote dauka kontatzeko. Kundek
|
duten
gauza on bakarra horixe da, lagun zaharrak berriro ikusteko aukera ematen dutela, eta lagun berriak egitekoa ere bai.
|
|
|
ez baitakit ulertzen ez
|
ditudan
gauzei
|
|
|
Xan izu larri zegoen. " Arestian gertatuak uste
|
nituen
gauza batzuk", esan zuen," nonbait oso aspaldi gertatu zituan". Garik txundituta begiratu zion.
|
|
2001
|
|
|
Duela hiru urte agertu zen publikora eta jendearekin erraz konektatuen zuen. Su eten garaian jende askok entzun nahi
|
zituen
gauzak esaten ere asmatu zuen eta ezker aber tzaletik harat ere iritsi zen bere mezua. Jende askorengana heltzeko moduko benetako liderra zuen ezker abertzaleak.
|
|
|
Kontaketa mota objektibo hau izan zen Frantzian 1950 inguruan sortu zen Nouveau Roman mugimenduaren ezaugarri nabarmenetakoa, hasierako lanetan, bereziki. Begirada hotza
|
dugu
gauzetara heltzeko bide bakarra. Gauzak, mundu objektiboa,... ez dira egia absolutu baten irudi, egon edo gertatu egiten dira eta begirada dugu eurengana iristeko biderik egokiena.
|
|
|
Dena den, ez zaitez nahasi: egin nahi
|
duzun
gauza bakarra web orrian agertzen den argazkia gordetzea baldin bada, egin klik haren gainean eskuineko botoia sakatuz (PC baldin bada) edo heldu klikaturik (Macintosh bada) eta aukeratu Gorde irudia honela ¿.
|
|
|
Eszeptiko edo desengainatuak, baina, maitasuna gaixotasun iragankorra dela esango du eta arrastoak uzten dituen arren, gainditu daitekeela, pertsonak
|
badituelako
gauza garrantzitsuagoak: familia, zaletasunak, lana, lagunak...
|
|
|
Merkatu batez hitz egiten ari gara, saltzen duen jendea eta erosten duena daude eta herritar gisa, funtzionatzen ez
|
duten
gauzen aurrean babesturik egoteko eskubidea dugu.
|
|
|
Erostea aurreikusia zenuen material horren parte bat etxean bertan izango duzu, seguruenik: urterik urte ezaugarri berdintsu edo berdinak
|
dituzten
gauzak eskuratu behar izaten dira eta.
|
|
|
Kontuak kontu, norberak falta duena baloratzen da besteengan, baina ia sekula ez dugu pentsatzen geuk
|
ditugun
gauzetan.
|
|
|
Mintegi honen helburuen betetze mailari buruz esan behar da ezen, ikasturteamaieran egindako galdeketa baten arabera, irakasle gehienek ekarritako helburuakbete zituztela eta espero ez
|
zuten
gauza gehiago ere ikasi zutela. Baina, hori ereesan beharra dago, irakasle gehienek aitortu zuten, mintegira ikas unitateak ezagutzera baino ez zirela etorri, eta berentzat ustekabekoa izan zela hain programazabala aurkitzea.
|
|
|
Greenpeaceko baso kanpainaren arduradun Miguel Ángel Sotok adierazi zuen zura legez kontrakoa dela, enpresek ez dutelako erauzteko baimenik, emakidak legez kanpo lortzen direlako, jabetza tituluak faltsifikatzen direlako, ez dagoelako baso kudeaketarako planik edo baimendutakoak baino zuhaitz gehiago mozten direlako. Erakunde ekologistaren arabera, zura iturri iraunkorretatik datorrela bermatzen
|
duen
gauza bakarra FSC (Forest Steward Council) erakundeak emandako baso ziurtagiria da, mundu osoan 24 milioi hektarea ziurtatu baititu. Iaz, Espainiak 6.268 metro kubiko zur inportatu zituen Sataremetik.
|
|
|
Edo desberdin sentitzen zuen Manuk. Eta egin nahi
|
zuen
gauza bakarra, bere andrakila altzoan hartu eta sofan eserita leihotik begira egotea zen. Aspaldiko partez bizilagunaren aurpegia ikusteko irrika sentitu zuen.
|
|
|
–Enfin, kontuak kontu, Arantxa lurjota egongo dela pentsatzen diat –laburbildu du Anartzek– Mutila hogeita bi urterekin horrela galtzea ez
|
duk
gauza alaia, baina bueno, zer egingo diogu.
|
|
|
Izan ere, azkenean min gehiago egiten omen zaio eriari. Hobe omen da inguruan
|
dituen
gauzak urruntzea haiekin ez jotzeko eta lasaitu artean bere kasa mugitzen lagatzea.
|
|
|
Badakit, hortaz, heriotzaren orduan lasaitasuna dagoela. Horrexegatik pentsatzen dut hil aurretik egin behar
|
ditudan
gauzez: musika, lana, literatura...
|
|
|
Walter Minj nire lagunak egun batez, irriño bat ezpain ertzetan, honela esan zidan: " Gaur inoiz ikusi ez
|
duzun
gauza bat ikusiko duzu".
|
|
|
‘Bizitza honetan balio
|
duen
gauza bakarra larru asuntoa da, ’ esan zuen.
|
|
|
Aski duzue euskal  literaturaren kondairaren bat, esan nahi dut mardul eta lodi horietakoren bat, hartzea, eta orain baditugu bizpahiru, eta hor aurkituko dituzue urteak eta tituluak eta gainerakoak. Euskal literatura nik ezagutzen dudan edozein erdal literatura baino nahasiago agertzen da berez literaturarekin zer ikusirik ez
|
duten
gauzekin. Esate baterako bibliografia.
|
|
|
Liburuak gehienbat behar edo premiaren bati erantzuteko agertzen dira eta irakurlerik izango ez duen libururik ez du inork ere egin nahi izaten. Hemen zerbaiten beharra baldin bazegoen, horrena zegoen eta Eliza katolikoa mila eta seiehun ingurutik aurrera behintzat dotrina eta gainerako erlijio gauzak irakasteaz arduratzen da, eta arduratzen denez gero, badaki neurri handi batean bertako hizkuntzan irakatsi behar
|
dituela
gauza horiek, euskaraz alegia.
|
|
|
Ez du saiaketa luzeetan aritu beharrik izan. Badakizki, inon ikasi gabe, nobelagile batek jakin behar
|
dituen
gauzarik nagusienak. Pertsonak ederki ikusten ditu, bai barrendik eta bai kanpotik; nork bere bizia du, berez ari dira eta berez mintzatzen, inork behartu gabe.
|
|
|
Ez dut, ordea, horrenbestez esan nahi bertan goxo geldi litekeenik. Arretak eta lanak emango ez lizkioketen dohainak baditu, baina arretak eta lanak eman liezazkiokete falta
|
dituen
gauza asko. Liburu honen akatsak aipatu beharrik ez dago:
|
|
|
Eta guk, hona garbi esan, ez dugu berrikeriarik behar. Hau da, axola
|
duten
gauzetan, ez hitzetan. Hauek hemen eta nonahi berritzen eta aldatzen ari baitira beti.
|
|
|
Nola izango dugu, bada, gure historiaren berririk? Zerbait ezagutuko baldin badugu, zernahi ere den, izatez izan behar du aurrenik eta ez da oraingoz, zenbait lan banakaren gaitasuna edo borondatea behintzat aitortuaz, euskal historiaren izena merezi
|
duen
gauzarik. Hauxe diot:
|
|
|
Baina, argi dagoena zera da: atomo asko dagoenean, hots, 1023 atomo (materiaren 1cm3 ko atomo kopuruaren neurria), hots, bilioika bilioi atomo; bilioika bilioi atomok, atomo bakar batek egin ezin
|
dituen
gauza asko egin ditzakete. Hau da, propietateberrien emergentzia sortzen da materiaren oinarrizko osagarrien arteko elkarrekintzen bidez, hain zuzen ere.
|
|
|
Arrazoi hauengatik jainko honek olerkari haiei beraien arrazoitzeko ahalmena kentzen die, eta haietaz baliatzen da zerbitzari izan daitezen, jainkoek aukeratutako profeta eta igarleekin ere gertatzen den legez; eta guk, entzuten dugunok, jakin dezagun ez direla haiek, arrazoimena beraiengan ez duten olerkariak, hainbeste estima merezi
|
duten
gauza horiek esaten dituztenak, beraien bitartekaritzaz mintzo den jainkoa baizik. Eta argumentu honetarako froga handiena da Kaltzididako Tiniko19, berak inoiz ere ez baitzuen gogoratzeko moduko olerkirik egin, denek ezagutzen duten peana izan ezik, kantu guztietan ederrena agian, berak dioen moduan" Musen aurkikundea" besterik ez.
|
|
|
Errealitate bakoitzak mugatu eta mugagabe izateko modu ezberdinak ditu, hau da, errealitate hauetako bakoitzaren baitan bi printzipio hauen presentzia eta eraginkortasun moduak ezberdinak dira. Adibide gisa, bere kabuz errealitatea
|
duen
gauza bakoitza beti genero baten barrenean dago, eta honela, mugapena nahiko zehatza da (lehoia, esaterako, ugaztunen generoaren parte da); errealitate kontrajarri eta erlatiboek genero bikoitza dute: berdintasuna (justizia bakarra da) eta ezberdintasuna (bidegabekeria moduak ugariak dira) kontrajarrien kasuan, gehiegikeria (bikoitza) eta gabezia (erdia) erlatiboenean.
|
|
|
Beraz, ez da zilegizkoa kategoriak beregain aplikatzea, ezta substantziarena ere; ni hori era berean espazio eta denboraren batasunaren jatorria da, eta ez espazioan eta denboran agertzen den beste objektu bat gehiago. Zentzurik ez
|
du
gauzez hitz egiteak, agerpenez ari garenean. Subjektua, honenbestez, guri agertzen zaigun eran ezagutzen dugu, denboran agertzen zaigunez beti, ez bere baitan izan litekeen moduan.
|
|
|
Kategoriek esperientziaren oinarri gisa duten baliotasuna argitu ondoren, hauen erabilera esperientzia ahalgarri batera murrizten dela zehazten du Kantek. " Kategoriek ez
|
dute
gauzen ezagutzan erabilerarik, gauzak esperientziaren objektu ahalgarritzat hartzen diren heinean izan ezik" (B147 (E141)). Kategoriek ez dute ezagutzan beste erabilerarik esperientziatik at. Kategorien arteko arrazoiketa hutsen bidez ezin da egiazko ezagutzarik lortu; begiespena behar da, hau baita objektu baten esperientzia zuzena ematen duen errepresentazio modua.
|
|
|
Gauza bizidunak behatuz biziduna bizidun egiten duen ezaugarriaren adigaia lor dezakegu; Kantek abstrakzioaren ideia hau onartzen du berari dagokion eremuan. Hala ere, kolore gorria
|
duten
gauzak behatuz gorriaren adigaia lortzen badugu ere, ezin da berdina egin espazioaren kasuan. Zergatik?
|
|
|
Antinomia hori itxura soil batean funtsatzen dela eta izadia askatasunetik sortutako kausalitateari ez zaiola kontrajartzen behinik behin, hau da guk lor genezakeen gauza bakarra, eta hau zen baita ere lortu nahi
|
genuen
gauza bakar eta soila (A558/ B586 (E444)).
|
|
|
Arrazoia argi dago: ideiek ez
|
dituzte
gauzak islatzen Ontologia eta Metafisika zaharraren eremuan gertatzen zen modura, baizik eta ideia hauek giza ekimen jarraikor baten printzipioak aurkezten dituzte ekimenaren Filosofia batean. Horrela, ez da harritzekoa Kantek hemen batasun helburuduna aipatzea.
|
|
|
nola bada, poesiaren jakitate zientifikorik gabe, horrelako pieza ederrak moldatzen ahal dituzue? Euskarak ba al
|
du
gauzen errateko manera berezirik. Euskara hiltzen baldin bada altxor bat desagertuko zaigu eta blablabla.
|
|
|
Gazteena, Gerard botz apal eta ikaratiaz mintzo zen. Aljeria hegoaldean ibilia zenak ez
|
zuen
gauza handirik kontatzeko, salbu ziblaz tronpaturik, adiskidez osatu frantses arma saldoak bizkarrean mitrailatu zuela eta geroztik aulki ibiltarian mugitzen zela. Ez zuen, damurik ere, pentsionerik hunkitzea lortu, gerla ekintza, laneko istripu gisa kontsideratua izan zelakoan.
|
|
|
Kontent egoten ahal da bera ez badute eraman! Gainera falanjistek hartu baldin badute, guk ezin
|
dugu
gauza haundirikan egin. Badakizue nor dabilen falanjistekin?
|
|
|
esan zuen. Barkatu lagunak, baina uste dut ez
|
duzuela
gauza handirik uler... azken unean iritziz aldatu eta beste mutur batetik ekin zion: Bon, ikasi duzue kanon, kanon literario bat edukitzeko beharrezkoa dela ulertzen den hizkuntzarik, idazlerik, hiztunik, unibertsitaterik, erakunderik...
|
|
2002
|
|
|
Dantza munduak
|
duen
gauzarik aberatsena da dantzari oso ezberdinak daudela eta bakoitzak bere rola bete behar du, baina bere modura. Beste dantzari batek egindakoa kopiatu nahian bazabiltza, zure interpretazioa faltsua izango da.
|
|
|
Denon bistan dagoenez, badirudi berea dela lanik errazena. Baina sarri ohituraren ohituraz ikusi ere egiten ez
|
ditugun
gauzak azaltzea egiten da zailen. Bertsolaritzak mugimendu gisa zer apustu egin duen, zer bidetatik jo duen ere azaltzen du.
|
|
|
Horregatik diot kontu handiz ibili behar
|
dugula
gauza hauetan. Erribera ez da betidanik horrela izan, Nafarroa izan ez den bezala.
|
|
|
Ez dakit nafartzaletasuna izango den ala ez, baina garbi dago Nafarroako ezaugarri bereziak kontuan izan behar ditugula. Eta gure erritmoak markatu behar
|
ditugula
gauzak egiterakoan. Zeren eta, bestalde, inposaketaz ez baitugu ezer lortuko, alde batera utzita gainera inposaketa ez dela zuzena.
|
|
|
Gure elkartera Tibetetik hiru printzipio iritsi dira, niretzat balio handia dutenak: izan baretasuna, aldatu ezin
|
ditudan
gauzen aurrean. Izan indarra, aldatu ditzakedan gauzak aldatzeko.
|
|
|
Baina bestalde garbi dut gaurko egoeran zenbait gauzak azaldu egin beharra duela. Eta ezin baditugu denek bateratuta azaldu, bada hori horrela dela ikusten dugunok eskubide osoa
|
dugu
gauzak adierazteko. Aberri Egunean guk esan nahi izan genuen, orain arte indarrean egon diren bi estrategiak, alegia, autonomia estatutuarena eta borroka armatuarena agortuta daudela.
|
|
|
Nik ez
|
nituzke
gauzak zuk planteatzen dituzun legez planteatuko. Egia da sektore askotan zalantzaren bat dagoela, sektore hauek EAEko hauteskundeetan zein egitasmo aurkeztu genuen ikusita ea gauzak gelditzen ari ote diren galdetzen dute.
|
|
|
Mikelak izugarri gustuko ditu sagar tartak, eta bat egitea bururatzen zaio. Beraz, gurasoei baimena eskatu eta beharrezkoak
|
dituen
gauzen bila abiatzen da. Sagarrondora joan eta hark zintzilik dauzkan sagar mardul eta gorriak biltzen saiatzen da, baina sagar horiek oso altu daude, eta ez da iristen, zaldiari laguntza eskatu arte.
|
|
|
1980ko txapelketan" bihur bekizkit hesteak harri hori ez bada horrela" bota zuenean, zur eta lur geratu nintzen, ez zuen besteek bezala kantatzen. Doinu berriak, eta besteek esaten ez
|
zituzten
gauzak esaten zituen. Txapelketa hartan pentsatu nuen," basajaun hau, hau ez duk pertsona arrunta, hau mesias bat duk!".
|
|
|
Bai. Egia esan zinemaldi batek oreka izan behar
|
du
gauza guztien artean. Zine industriarentzat zerbitzu bat izan behar du, zine ona eskaini behar dio zine aretora doan ikusleari eta abar.
|
|
|
Nik ez dut esango literatura jolasa edo artifizioa denik, edota mundua ulertzeko modu bat. Bakoitzarentzat gauza bat izango da eta hori da literaturak
|
duen
gauzarik handiena.
|
|
|
«Nere ustez tiroak oker joan dira, behar ez zan tokira tira dituzte. Egia da, bai, zenbait esne zentralek esne txarra saltzen zutela, baiña orrek ez du esan nahi esne ori edateko txarra zanik, gaitz egingo zukeenik, gorputzari kalte egingo ziokeenik, falsifikatua zegoela baizik, esneak berekin euki behar
|
dituen
gauza guztiak ez zeduzkala, behar bada' garbiegia' zegoela.
|
|
|
Bisionarioak garela? Sabino Arana Larrazabalen lagun haiekin bildu zenean, nork esan behar
|
zuen
gauzak honaino iritsiko zirenik. Zaila bada, baina ez ezinezkoa.
|
|
|
Gazteei interesatzen zaizkien zenbait generoei dagokienean gabeziak daude ziur asko; oraindik ere eskaera osatzeko beste hizkuntzetara jo beharra dago. Nik neuk ez ditut behar
|
ditudan
gauza guztiak aurkitzen, baina sorpresa oso atseginak hartzen ditut hemen idatzitako hainbat libururekin.
|
|
|
Eta eidea biok izanik, haien aldedun edo zathi garela ni, zu eta anhitzkhoi derizkiegun bertze gauza guztiak? Ahantzekotasun zathi ukhan
|
dut
gauza oro ahantzeko bilhakatzen baita, hartaz zathi ukhan duten izarian eta ukhan dutelako arean ere; eta ahantzegabe arteko direnak ahantzegabe bilhakatzen othe dira, eta bateko eta bertzeko, ordean, aldi batetan eidea bietaz kutsatsen edo partizipatzen direnak.
|
|
|
Eta gauza xume eta purtzil iruditu litzaikegun bertze zer hoieri buruz, erraiterako, ileaz, herruaz, zikhinaz, eta are gauzarik zakar eta oihesanaz ere, zalantza berdina othe duzu? Ba da ziorik ala ez, gauza bakhoitz haukietan eidea berezi bat ezagut dezaguntzat, hartu emana
|
dugun
gauza heietaz izakera iarria eta beren eskukoa dutela oniritziaz?
|
|
|
Philosophi eztabaidei buruzko zure lehiadura ezta nehoiz aski goraiphatua izanen, Sokrates. Bainan, erran iezadazu, nabaritzen eta bereizten dituzu zuk, benetan ere, erran berri duzunez, alde batetik eideak, eta bertzetik, eidea hauetaz zathi ukhan ohi
|
duten
gauzak. Guk dugun ahantzekotasunaz landazko ahantzekotasun berezia badela uste duzua, eta batasun eta anhitzkhoiztasunaz, eta oraintxe berton Zenonek erran dituen izaki guztietaz ere berdin dela?
|
|
|
Ezin diteke. Tipitasunaren zathi bat
|
duela
gauzetarik batek bere baithan, egin dezagun. Tipia, berenez, zathi hori baino andiago da, hau haren atal bat bertzerik ezpaita.
|
|
|
Par. Berhain, oguztea, bai behin bai anhitz, izena bertze
|
duen
gauza soilik aiphatzen duzu.
|
|
|
I ta ni, bardin samar gaiagozak, mutil. Or, eskaparate orretan agiri
|
dituan
gauzarik geienak, niretzat alperreko dituk, kaltegarri joadaz ta.
|
|
|
Europar Batasun guztian hobetu egin da elikadura sistema, baina kontsumitzaileek ez
|
dituzte
gauzak argi, eta gaur egun gauzak ondo egiten direla sinestarazi behar diegu.
|
|
|
Tristura, amorrua, inork ulertzen ez gaituen eta arretarik jartzen ez diguten sentimendua eta bakardadea sentitzen direnean, ezertarako behar ez
|
ditugun
gauzak erostera jotzen da ihesbide gisa, erosteko unean ase egiten gaitu eta.
|
|
|
Edozein modutan ere, ñabardurak egin beharra dago: ez da komeni antsietate egoerak konpontzeko behar ez
|
ditugun
gauzak edo gure aurrekontua astinduko dutenak erostera jotzea; baina ez dago atsegina ematen diguna erosteari uko egin beharrik, joera hori eta izan ditzakeen ondorioak kontrolatuz gero.
|
|
|
Izan ere, Pertseok ez
|
zituen
gauza gogoangarri haiek guztiak berak nahi bezain isilean egin, eta ezpataren soinua, sugeen txistua eta Medusaren buruak hondartzara erortzean ateratako hotsa nahikoa izan ziren beste bi gorgonak iratzartzeko.
|
|
|
Beraz, oso gaztea da oraindik euskal irratigintza. Gaztea eta etorkizun handikoa, batzuek kontrakoa uste duten arren?; horretarako behar
|
duen
gauzarik garrantzitsuena nork entzun izatea da, entzuleek behartuko baitute garatzera eta hobetzera.
|
|
|
Kazeta diskurtsoaren estiloa ikusten ari garen honetan, jar dezagun arreta albisteen erretorika ereduetan. Erretorikak zerikusi zuzena
|
du
gauzak esateko dugun moduagaz. Erretorikaren beharra testuinguruaren arabera ikusi ohi da.
|
|
|
hura bere senarraren illobian bertan il egin zala uste ukhan zezan. Gudaria, bertzalde, emazteki haren edertasunarekin erotua zegon, burua galdu zuen, eta al
|
zituen
gauzarik gozoenak erosi, ta gabaz illobira etorten zan.
|
|
|
Batzuetan haren adarrei eta beste batzuetan harri muturrei eutsiz gazteluaren goi sapaldara heldu zen liguriarra, borrokan ari zirenei adi baitzeuden numidiar guztiak. Gero erabilgarri izango zituela uste
|
zuen
gauza guztiak aztertu eta lehengo bidetik itzuli zen, baina ez axolagabe gorantzean bezala, dena haztatuz eta begiratuz baino.
|
|
|
Paque egunetan ateratzen cituen Maisu arc bere escolaco mutilchoac erri aurre, edo atarira, jolas ta jostatzeetan lasaitzeco, gaztechoetan on dan bezala. Eldu zanean guerraco unea, eguin
|
zuen
gauza bera, ta egun baten oquer eguin naiz, ez arian, edo igareraci gabe urrutitu cituen mutilcho zaldunac errico ateetatic, ta eraman ere bai etsayen escuetara, ta Camilo Soldaduen Burua cegoan toquira. Gaiztaqueria andi oni lagundu cien itz gaiztoagoac.
|
|
|
Gainera, espediente bat ireki du eta horrek zigor ekonomikoa ekar lezake. Baina, gaur egun, eta Osasun Sailaren iturrien arabera, seguruena da 750 pertsona baino gehiago, batzuk pronostiko erreserbatuarekin, gastroenteritisarekin gaixotu direla, eta
|
duten
gauza bakarra establezimendu jakin batetik Sant Joan koka kontsumitu dutela. Gironan, iaz 4.300 ikuskapen baino gehiago egin ziren establezimendu eta jantoki kolektiboetan, eta, azkenean, 11 establezimendu itxi ziren, eta beste 19 establezimendu zigortu egin ziren ikuskatzaileek ezarritako arauak ez betetzeagatik.
|