2000
|
|
Durangon geundela, gogoan
|
dut
beste haur batzuekin jolasean nenbilela eliz atarian, Durango erdian, beraz... gogoan dut abioien burrunba entzun nuela lehenengo, eta bonben eztanda gero. Zalaparta itzela izan zen, leherketaren trumoi izugarria.
|
2007
|
|
Bourchier ek eta kolaboratzaileek (2002) ikerketa bat eginzuten Ingalaterran, 6 urtetik 13 urtera bitarteko haurrek bost herrialderi buruz (Frantziako estatuari, Alemaniari, Irlandari, Italiari eta Espainiako estatuari buruz) zituzten sentimenduak balioesteko. Ikertzaileek egiaztatu zuten Frantziako etaEspainiako estatuak bisitatu zituzten haurrek herrialde horiekiko sentimendupositiboagoak
|
zituztela
beste haurren aldean. Hala ere, ez zuten horrelako harremanik aurkitu Alemaniaren kasuan; izan ere, badirudi kasu horretan eragin handiagoa zutela haurren herrialdearen, etsai tradizionala?
|
2008
|
|
Haur horiek, hala ere, ez dute izaten inolako buru atzeratasunik; horien adimena, entzumena, ikusmena, mugimendu gaitasuna eta oreka emozionala batez bestekoaren barruan daude, nahiz eta emaitzak ez izan koefiziente intelektual bera
|
duten
beste haur batzuenak bezainbestekoak.
|
|
Erakunde laguntzailean lan egiten zutenek behin eta berriz adierazi zieten ongi pentsatzeko haur hura adoptatu aurretik, eta nahi
|
bazuten
beste haur bat izendatuko zietela.
|
|
Horiek guztiek aldez aurreko prestakuntza ikastaroa egiten dute, baina boluntario programetan esperientzia duten pertsonak dira. “Gainera, asko izan dira gurasoak eta aitona amonak; beraz, orain, maitasuna ematen diete behar
|
duten
beste haur batzuei”, azaldu du San Martinek. Parte hartzaileek aldez aurreko prestakuntza ikastaroa egin behar dute, nahiz eta boluntario programetan esperientzia duten pertsonak izan.
|
|
Gaur egun, dirua xahutzen da, baina badaude alternatibak. Ezkontza zerrendan garapen bidean dagoen herrialde baterako ur putzu bat sar daiteke, eta haurrek, urtebetetze egunean, haiek baino askoz gutxiago
|
dituzten
beste haur batzuei laguntzeko poza har dezakete opari gisa.
|
2009
|
|
Sei urtetik beherakoetan, gurasoek eta hezitzaileek erne egon behar dute normalean eta argi eta garbi adimentsu baina heldugabe agertzen diren haurren aurrean, mugituak, oldarkorrak, ausartak, arriskuaz hain kontziente ez direnak eta beren sexu eta adin bereko haurrek baino autokontrol arazo gehiago dituztenak. Baina erne egon behar
|
dute
beste haurren aurrean ere, haiek ere adimentsuak eta heldugabeak, baina hipoaktiboak dirudite, jateko, janzteko, erantzuteko motelak, sakabanatuak eta arreta emateko zailtasunak dituztenak, besteak bezain adimentsuak, beren erritmoan ikasteko. Sintoma horietako bat ere ez da, berez, TDAHren diagnostikoa, baina ohartarazten du haurrak eta haren familiak hezkuntza orientazioa eta segimendu hurbilagoa jaso behar dutela, haien bilakaera baloratu eta diagnostiko zehatza egin ahal izateko.
|
2011
|
|
Bestalde, gogor eusten zien bere objektu pertsonalei. Dena den, ez zen zaila hura lasaitzea.2 Gaur egunPixkanaka, alaiago etortzen da, eta guztiz integratuta dago.3 JangelaEskolako jangelara moldatzen ari da, eta gero eta autonomia handiagoa erakusten du.4 Gelakideekiko harremanaLagunartekoa eta oso irekia da haurra, eta oso harreman ona
|
du
beste haurrekin. Berehala ohitzen da lagunarte berrietara.5 Hezitzailearekiko harremanaHasieran pixka bat kostatu zitzaion arren, orain oso txeratsua eta irekia da hezitzaileekin.
|
|
Esango dio zentroan oso ondo hartu dutela, han arazoak
|
dituzten
beste haur batzuk bizi direla eta bere lagunak izango direla.
|
2012
|
|
Jasatea ezinezkoa egin zitzaizkidanak esan nahi dut. Ezin
|
genuela
beste haur bat mantendu, garai txarrak zetozela eta haurdunaldiari amaiera emateko iradoki zidan senarrak, berak harekin zerikusirik izango ez balu bezala. Agindua eman ondoren, ze agindua izan zen, nire esku utzi zuen egitekoa.
|
|
dio 46.orriaren amaieran, baina? 0 adin tartean, haurrak zer ezaugarri ditu eta zer baliabide
|
ditu
beste haurrekin elkarreragiteko. Elkarreragin horiek gehiezgizkoak izan ez daitezen (kozka egin, mina eman,...) hezitzaileak zer nolako neurriak hartu lituzke?
|
2013
|
|
" Orain arte, autismoaren diagnostikoa atzera begirakoa zen. Hau da, haurrak 2 urte dituenean, gurasoek esaten digute ez
|
duela
beste haurrek adina jolasten gainerakoekin, ez duela aurpegira begiratzen, atzeratuta dabilela honetan edo hartan... Alegia, mugatuta dagoela gaitasun sozial eta komunikatiboetan.
|
|
Gerora ulertu nuen egoera hartan nire izebak ezin
|
zuela
beste haur bat etxean eduki, zukeen beste batentzat janaria lortu. Eta, azken finean, hura izan zela Ingalaterran ni gelditzeko arrazoi nagusia.
|
2014
|
|
Haurrak bete betean gozatzeko behar duen guztia ez dutela esan nahi du. Txikiak dira familiek baliabide urriak dituztenak, batzuetan ez dute argirik eta iturririk etxean, zailtasunak dituzte ikasketak aurrera ateratzeko, edo ezin
|
dituzte
beste haur eta gazte batzuek baino aisialdiko jarduera berak egin, ordaindu ezin dituztelako. Baldintza horiek direla eta, hainbat erakundek (UNICEF eta Save the Children, adibidez) alarma ahotsa eman eta Estatu ituna eskatu dute haurren pobreziaren aurka.
|
2015
|
|
Nik neuk haurrik izan ezin
|
dudanez
besteei haurrak ekartzen laguntzea erabaki nuen.
|
2016
|
|
K.E.Laguntzaileak: GuraSOS, Gaztelekua, Txirinbolo denda, Lauburu Usurbilgo Erraldoi eta Buruhandien Konpartsa, Zero Zabor Ingurumen Babeserako Elkartea, Usurbilgo Kantu Taldea, Zumarte Musika Eskola, Hurbilago Elkartea, Nafartarrak Elkartea, Ziortza Gazte Elkartea, Atea Teatro, Usurbilgo Gazte Asanblada, Jalguneko lagunak.Bizipozako ElkarteakADEMGI (Gipuzkoako esklerosi anizkoitza elkartea) AFESTA (Euskadiko Tourette sindromearen eta bestelako osasun arazoen familien elkartea) AGIPASE (Gipuzkoako guraso bananduen elkartea) AMPGYL (Gay, lesbiana, bisexual eta transexualen elkartea) ARNASA (Gipuzkoako fibrosi kistikoaren elkartea) ASPANIF (Erbi ezpaindun edo ahosabai hautsiekin jaiotako umeen guraso elkartea) ASPANOGI (Haur minbizidunen gurasoen elkartea) AURRERA ATERA (Animalien laguntzazko terapien bidez laguntza fisiko eta emozionalak lantzen dituzte) BANAIZ BAGARA (Jatorri ezberdinetako pertsonek elkarrekin euskaraz bizitzeko egitasmoak bultzatzen dituzte) BEROA (Gipuzkoako harrera familien elkartea) BIHOTZEZ (Kardiopatiadun haurren Familien elkartea) BOCALAN BIAK BAT (animaliek lagundutako jarduerak sustatu eta zabaltzen dituzte) CHERNOBILEN LAGUNAK (Chernobileko haurren osasun egoera hobetzeko lan egiten dute) CHRYSALLIS EUSKAL HERRIA (Adingabe transexualen familien elkartea) DRAVET (Dravet sindromea dutenen fundazioa) ETIOPIA UTOPIA (Wukron eta Tigray eskualdean garapenerako lankidetzan lagundu eta laguntza humanitarioa ematen dute). FSDPV (Euskadin down sindromea duten familien elkartea) GEHITU (Euskal Herriko gay, lesbiana, transexual eta bisexualen elkartea) GIZAKIEN LURRA (laguntza zuzena babesik gabeko haurrei. ...ol egokituaren sustapena eta antolaketa Gipuzkoan) GOIERRIKO SAHARAREN ALDEKO LAGUNAK (Sahara herriaren alde lan egiten duen elkartea) GURE NAHIA (Gipuzkoako gaixotasun arraroak dituzten haurren aldeko elkartea) GURE SEÑEAK (Bizkaiko Txorierrin gaixotasun arraroak dituzten haurren familien elkartea) HIRU HAMABI (Garuneko kaltea jasan duten adin txikikoen familien elkartea) JUNEREN HEGOAK (Beharra
|
duten
beste haurrei laguntzeko sortutako elkartea) KALE DOR KAYIKO (Ijito kultur elkartea) PAUSOKA ELKARTEA (Beharrizan bereziak dituzten haurren gurasoak) SEASKAKO INTEGRAZIO BATZORDEA (Ahalmen urriko haurren eskolatzea sustatzen du ikastoletan) UME ALAIA (Adopzio familien elkartea) ULERTUZ (Entzumen urritasuna duten gazte eta familiei laguntzeko elkartea)
|
2017
|
|
Gelatik irtetean, haurra konturatu da festaren bukaerarako gordeta zegoen tarta osorik jan dutela berarekin jolastu nahi izan ez
|
duten
beste haur guztiek.
|
2019
|
|
Egia da iraizte funtzioek eta bereziki gernu funtzioek sekulako interesa pizten dutela haurrengan: ohean pixa egitea protesta bat da askotan, gurasoek nabarmen nahiago
|
dutelako
beste haur bat. Herrialde batzuetan, gizonek eserita egiten dute pixa, eta gerta liteke emakumeek zutik egitea:
|
2021
|
|
Bere bizitzan gertatuko diren aldaketetarako prestatu behar dugu, eta, beraz, haurdunalditik seme alaba zaharrenari informazioa ematea ezinbestekoa dela uste dugu. Baina ez da gauza bera bi edo hiru urteko haur bati edo sei edo zazpi urte
|
dituen
beste haur bati azaltzea. Egiteko modua erabat desberdina izango da, ondoren azalduko dizugun moduan.
|
|
KE deritzon familia osoa aztertu zen, hiru belaunaldi hain zuzen ere, 31 pertsona, eta horietatik 16k erakusten zituzten aipatutako sintomak. Familia horrez gain, gaitz bera
|
zuen
beste haur bat aurkitu zuten, eta haien DNAren konparaziozko azterketa egitean arazoa zazpigarren kromosoman, FOXP2 genean, zegoela ikusi zuten. Horrela konturatu ziren FOXP2 genean mutazioa zutela eta, era berean, gene horretan mutazioa izateak hizkuntza arazoak eragiten zituela (Lalueza, 2005; Mithen, 2011; Pastor, 2015).
|
2023
|
|
Sien en historia guztia kontatu zion: ...la Leyden go ospitalera; bezperako gauean mutiko txiki bat erditu zuela eta erditze zaila izan zela; emakumeari esan ziola, errekuperatu ostean bere etxera etortzeko; egin zezakeen guztia egingo zuela harengatik; etxe bat alokatu zuela bere estudio zaharra baino bi ate beherago eta han bizi zela oraindik; haurrak zazpi zortzi hilabete zituela orain eta haur txiki zoragarria zegoela. emakume horrek
|
bazuela
beste haur, gaixo samarra. Txikiarentzako sehaska bigarren eskuko gauzen dendatik ekarri zuela bere bizkarrean; negu beltzean zehar haur txikiak argitu zuela bere etxea; emakumea indartzen ari zela; emakume hori zela eta lagunak galdu zituela, baina ez zuela galdu bere anaiaren adiskidetasuna.
|