|
2000
|
|
|
Bosgarren atalean Euskal Herria hedabideetan nola islatzen den aztertzeari heldudio Jose Inazio Basterretxeak, baina azterketa oso grafikoa eginez: eguraldi mapekbirsortzen
|
duten
eremu geografikoa sozialki esanguratsua izanik, Euskal Herrianirakurtzen den prentsak eta ikusten diren telebista nagusiek zein eremu geografikoislatzen duten erakusten digu modu oso eskuragarrian.
|
|
|
Orain arte esandakoa laburbilduz, esan dezagun ezen gure hipotesia honako haudela, alegia, euskal nortasun nazionala prozesu eta mekanismo ezberdinen bitartezeraikitzen ari dela. Alde batetik epe luzeko nortasun etnikoa daukagu, oinarrian osagaikultural eta historiko enpirikoak dituena (hizkuntza, oroimena, kultura, e.a.). Bestealdetik, aurrekoari lotzen edo gaineratzen zaion beste nazio nortasun bat dugu, zeinaren barnean garrantzi handia
|
duen
eremu publikoan, eta beste eremu batzuetan, eraikitzen den irudikatutako komunitateak. Aldi berean, prozesu hauek guztiak kontrako norabidean ere ari dira gertatzen:
|
|
|
Beraz, nortasunak bezalaxe, erreferentzia eremuak biribil zentrokideen itxuranantola daitezke. Hortaz, egunkariek darabiltzaten erreferentzia eremuen analisiakerakutsiko digu zein eremu hartzen den garrantzitsu edo esanguratsutzat, eta zein ez.Artikulu edo albiste baten erreferentzia eremutzat, aipatzen den gertaerak edo gaiakeragina edo lotura
|
duen
eremua hartzen badugu, orduan egunkari bakoitzaren erreferentzia eremu nagusiak ikusiko ditugu. Horixe da 1 grafikoan ikus dezakeguna.
|
|
|
Albisteetako gertaerek eragina
|
duten
eremuari begiratuz gero, kanal bien artekozenbait ezberdintasun erakusten digute datuek: batetik, gaztelaniazko albistegietaneuskarazkoetan baino presentzia handiagoa dute eragina herrialde oso batean dutengertaerek (geroago ikusiko dugunez, hau kirolei buruzko albiste kopuru ezberdinarekinloturik dago).
|
|
|
DAB (Digital Audio Broadcasting). Orain XXI. mendearen atalasea pasatuta, irrati informatiboak erronka berriak dauzka, eta garrantzitsuenak, ezbairik gabe, horrenbeste lehiakide
|
dituen
eremu informatiboan bere tokia finkatzea eta teknologia berriek sortzen dituzten ohitura berriei egokitzea dira.
|
|
|
Bitxia gertatu arren, esan dezakegu mende hasieran gertatzen zen bezala, gaur egun ere publizitateak zabaltzen duela orrialdea, mantxetaren gainean azaltzen delarik. Publizitateak erabili behar
|
duen
eremua ez dago oso definiturik, eta batzuetan informazioarekin nahastuta agertzen zaigu bakoitzaren mugak argi ikusten ez direlako.
|
|
2001
|
|
|
G eredua (erdara hutsezkoa, euskara ikasgaitzat ere ez duena) beheraka doa etengabe (%65etik %40ra jaitsi da azken hamarkadan), nahiz eta oraindik nagusi den. Zona euskaldunean ereduak %90, 5 hartzen du eta Nafarroako populazioaren erdia
|
duen
eremu mistoan %40ra iristen da.
|
|
|
Nire esperientzia esparrua murritza da, ziurrenera lanari denbora gehitxo eskaini diodalako, baina nire eremuan gatazka beraien azpian egiturak ez baizik eta pertsonak daudela pentsatzera iritsi naiz. Elkartzeari uztarketa deitu, erakundearen sortzezko helburuen gainetik erakundearen iraupenari buruzko helburuak bultzatu, independentzia zale bezala agertu baina autonomia zaleen hizkuntza eta ikuspegia erabili erakunde arteko harremanez aritzeko, taktikak eta estrategiak aitzakia hartu helburuak urruntzeko.... guzti horiek, ziurrenera, nire eremu txikian eta zuetako edozeinek
|
duen
eremutan ezagutu dituzuen erreferentziak dira. Guzti horiekin iristen gara galdetzera, zein den zein, zer den zer.
|
|
|
Bakoitza dena izanda, bidean elkartuko gara, orain desobedientziaren egunak antolatzeko bildu garen bezala. Tresna da amankomunean duguna eta gero horrekin bakoitzak nahi
|
duen
eremua lantzen du eta gainera aniztasun hori bermatzea bera interesgarria da; sarritan, dena bildu nahian, kolore faltan dena grisa bilaka daiteke.
|
|
|
Pakistanekin beste hainbeste gertatzen da. Bere eskema inperialista zaharrari jarraituz, EEBBek kontrolpean nahi
|
dute
eremua, eta horretarako bere aliatuak erabiltzen dituzte. Turkia EEBBen handiena da.
|
|
|
J. AISA. Dena den, Europaren politika moral bikoitzekoa da, Frantziak hegazkinak
|
dituelako
eremu hartan eta Alemaniak ere indarrak bidaliko dituelako. Edozein eratan, onartu behar da aldendu dela pixkabat inperioaren jarreratik.
|
|
|
Adibidez, Ontarioko (Kanada) Sudbury n, nikel fundizioek 10.400 hektarea baso suntsitu zuten, fundiziotik zetorren haizearen eragina
|
zuen
eremuan.
|
|
|
Orientabideak zeregin handia
|
du
eremu honetan. Porrot akademikoaren atzeansarritan ikusi da, orientazio lan txukunak porrota uxatu edo gutxitu egin lezakeela, norberaren ikas estiloa sakondu edo osa balezake, batik bat.
|
|
|
Ohebururako joera apaingarriak Irudia: Stephen Cummings Oheburukoa duela gutxi arte dekorazioa definitzeko arazo batzuk
|
zituen
eremua da. Beste garai batean, oro har, gurutze batekin, santu baten irudiarekin edo beste erlijio ikono batekin betetzen zen eremu hori.
|
|
|
Azulejuen gainazal motak eusten dio ongien hezetasunari (faktore erabakigarria da bainuan), porositate txikia dutelako, eta, gainera, gogortasuna eta erresistentzia. Horregatik, bainu gehienetan egoten da, batez ere ura zuzenean ukitzeko arrisku handiena
|
duten
eremuetan, hala nola dutxa edo bainuontziaren ondoko paretetan eta konketan. Komuneko paretak azulejuz alikatatuta egon ohi dira altuera jakin bateraino eta goialdean pintatuta.
|
|
|
GKE hori Albaitaritzako ikasle talde baten ekimenez sortu zen, eta bere proiektuak munduko hainbat tokitan finkatzen ditu. Munduko pobrezia maila handia
|
duten
eremuetan abeltzaintzako ustiategiak garatzen hastea eta mantentzea du helburu.
|
|
|
Badakigu, egia, hizkuntzaren muga oro inguratzaileak mundu osoarenak direla (izan daitezkeen mundu guztienak, nolabait esan); hiz  kuntza bera du, halere, bere soilean, dagokion eta egotzi zaion lanbide bakarra, gainerako guztia (zenbaiten ustez bederen) delako zorioneko inmanentziaren hesitik ihes ibiltzea bailitzateke. Filologiak, berriz, testua (ahozkoa nahiz izkribuzkoa)
|
du
eremu eta, testua landuko baldin bada, hori bere araztasunean argitaratzeko eta ulertarazteko edonolako tresnak erabili ditu. Nagusi da, beraz, eginkizunez, hizkuntzalaritzaren aldean eta ni behintzat, horrexegatik beragatik, ez naiz sekula ausartu, oraintsu arte, sail horretako gaiak lardaskatzen, esku trebeagoren premian zirelakoan.
|
|
2002
|
|
|
Plangintzak leku formaletarako edo administrazioen arteko esparrutarako bakarrik egiten badira, gizartearen parterik potoloena ahazten dugu. Gogoan
|
dut
eremu euskaldun bateko lanbide eskola bateko ikasle euskaldunek duela hamar urte esaten zutena: " Ez, euskara hemen ez da garrantzitsua, gero lanera zoaz eta erdaraz egiten da".
|
|
|
Adinagatik behartutako soldaduek holako gerra kolonialetan (Aljeriara bidali zituzten euskaldunek badakite horren berri) beren papera izaten dute: eliteko tropek «garbitu» nahi
|
dituzten
eremuen inguruko bideak blokatu, lurraldearen kontrola segurtatu, eskorta lanak egin... Soldadu hauentzako zen janaria salduz gainsari bat eskuratzen dute askotan ofizial errusiarrek, hasteko.
|
|
|
Krisisozioekonomikoaren ondorioz, langabezia txirotasun faktore garrantzitsu bihurtuda. Gainera, txirotasuna enplegua
|
dutenen
eremuan ere sartu da, bai soldatabaxuko hainbat lanpostu, baita ezkutuko ekonomiako beste hainbat ere, pobreziamugen azpitik daude?.
|
|
|
Hizkuntza didaktikaren berrikuntzaz gertatu ohi dena nabarmentzeko, ondoenezagutzen
|
dugun
eremua aukeratu dugu: eskola.
|
|
|
Oinarriaren formak sarrerari egiten dio erreferentzia; mdn ezaugarriak modua eta denbora adierazten du; pertsonak nrk, nri eta nor ezaugarrietako balioekin37 adierazten dira eta, azkenik, aditz trinkoek berekin dute aspektuaren marka, beti burutugabea. Aditz laguntzaileek ez
|
dute
eremu hori betea izango, aditz perifrastikoetan aditz nagusiak hartzen baitu aspektua, aurrerago ikusi ahal izango dugunez.
|
|
|
Legionelosia “legionella pneumophilia” bakterioak eragindako ingurumen jatorriko gaixotasuna da. Legionelosia lurrazaleko urak (lakuak, ibaiak eta urmaelak, esaterako)
|
dituzten
eremuetan edo inguruneetan aurkitzen da, flora naturalaren parte izanik, bai eta funtzionamenduan ura erabiltzen duten instalazioetan ere. Normalean, legionella biriketako infekzio gisa agertzen da, sukar handiko pneumonia edo pronostiko arineko sukar sindrome akutu gisa.
|
|
|
Gainera, ahoko edo norberaren garbitasunerako ur kontsumoa ez da pertsonen osasunerako arriskutsua. Osasun Sailak, halaber, hiru kilometroko diametroa
|
duen
eremu bat mugatu zuen Pubilla Casas de Hospitalet auzoan, Espplugues terminoaren zati batera iristen dena, infekzioaren jatorria berehala aurkitzeko, gaitz handiagoak saihesteko. Katalunian legionella kasuak 17 aldiz gehitu dira azken hamarkadan, diagnosi teknikak hobetzeagatik, Badalonako (Bartzelona) Germans Triasi Pujol Pujol Ospitaleko Gaixotasun Infekziosoen buruak adierazi zuenez.
|
|
|
Gainera, uste du azpiegitura berriaren hornidura «modu eraginkorragoan» ezartzen duten sare operadoreek egingo dutela, erabiltzaileei zerbitzu hori Telefonicak sare horiei buruz eskaintzen duen alde batera utzita. Hala, Gobernuak «sareetako lehia handiagoa» sartu nahi
|
du
eremu horietan, «orain arte bakarra existitzen den tokietan» operadore bat baino gehiago egon dadin. Planaren arabera, TRAC abonatu gehienek (gaur egun 250.000 inguru Espainia osoko) konexioa izan dezakete gehienez bi urteko epean, eta «2005 urtea amaitu baino lehen» bazkide guztiei iritsiko zaie.
|
|
|
Toteltasun iraunkorra, askotan faktore emozionalei leporatzen zaiena, egiturazko anormaltasunari zor zaio garunaren ezkerreko hemisferioan, zientzialari alemaniarrek ziurtatzen baitute The Lancet aldizkarian argitaratutako ikerketa batean. «Toteltasuna da kortex zerebralean hizketarekin lotura
|
duten
eremuen arteko lotura txarraren emaitza», adierazi du Martin Sommer ek, ikerlarietako batek. Totelkeriak haur ez diren populazioaren %1ari eragiten dio eta oinarri genetikoa du, nahiz eta ez den ezagutzen ez jatorria ez egitura oinarri zehatza.
|
|
|
Munduko Osasun Erakundeak (OME) zenbatetsi du 5.000 gaixotasun eta sindrome baino gehiago daudela; batzuek 6.000 baino gehiago aipatzen dituzte, eta genetista batzuek 8.000 gaixotasuneraino igotzen dituzte. Oso gutxi ezagutzen den eta aniztasun izugarria
|
duen
eremu bati buruzko hurbilketak dira. Adibide batzuk:
|
|
|
Haien jarduera ez zen inbentarioan sartu, ezin izan zelako balorazio zehatza lortu. Horren aurrean, Energia, Ingurumen eta Teknologia Ikerketen Zentroak uste
|
zuen
eremu horretako ikerketa areagotu egin behar zela, esku hartzeko estrategia posibleak ebaluatzeko, geratzen zen kutsaduraren ondoriozko esposizio mailak kontrolatzeko. Egoera horren ondorioz, CSNko adituek jakin zuten Verako lurren jabeak nekazaritza jarduerak garatzeko edo hirigintza xedeetarako lurzoruaren erabilera sustatzeko aukera kontuan hartzen ari zirela.
|
|
|
Energia gutxiago gastatzeko beste modu erabilgarri bat lanpara egokiak erabiltzea da, argi naturala ahalik eta gehien aprobetxatzeak ekar ditzakeen aurrezkiak alde batera utzita. Adibidez, piztuta egoteko denbora luzea
|
duten
eremu komunitario eta kanpokoetarako, hobe da kontsumo txikiko, iraupen luzeko eta errendimendu handiko lanparak erabiltzea. Etxebizitzaren barruan, nahi den argiaren kalitatea, martxan egon behar duen denbora, pizteko eta itzaltzeko maiztasuna, non jarriko den eta nola erabiliko den baloratu behar duzu.
|
|
|
Erreserba sarea 1988az geroztik, Adenex ek Extremadurako Grulla Arrunteko Habitatak Kontserbatzeko Programa garatzen du, eta, Europako Batasunaren laguntzarekin, Espainiako Grulletarako Erreserba Biologikoen lehen Sarea ezarri du. Guztira 9.176 hektarea
|
ditu
eremu onenetako batzuetan. Gaur egun, ADENEXen Grulla proiektuko taldeak egiten duen landa lanak bost helburu nagusi ditu; horien artean, Extremaduran negua igarotzen duten kurriloen populazioaren tamainari eta banaketari buruzko ezagutzak eguneratzea eta hobetzea.
|
|
|
Tanger, Ceuta eta Algeciras lotzen dituzten ontziek zeharkatzen dute eremua. “Kutsadura akustikoaz gain, petrolio gordinaren isurketak eta estoldak garbitzeak eragin handia
|
du
eremu horretan”, adierazi du De Stephanis ek. “Talkak saihesteko neurriak hartu behar dira”, azpimarratu du.
|
|
|
Espainiar bakoitzak 94 kilo fruta eta 111 kilo barazki erosten ditu urtean. Hala ere, elikagai horien kontsumoak desberdintasunak
|
ditu
eremu geografikoen arabera. Hala, Gaztela eta Leon, Katalunia edo Nafarroa fruten kontsumo handiko eskualde gisa agertzen dira, Kanariak, Andaluzia, Valentzia eta Murtzia, eta horrek zerikusia izan dezake Espainiako zenbait eskualdetako autokontsumoarekin.
|
|
|
Nafarroako herritarren hizkuntz eskubideek 1986az geroztik indarrean dagoen legean, hain zuzen ere, dute muga garbia. Gainera, euskarari ofizialtasuna soilik Nafarroako mendialdean aitortzenzaio, eta horrek ofizialtasun" erreala" ez izatea dakar, administrazio zerbitzu nagusiak (Nafarroako Gobernua bera, ospitaleak, epaitegiak, unibertsitatea...) euskarak estatus ofizialik ez
|
duen
eremu mistoan baitaude eta hor herritarrek ez dute aitorturik, ez eta bermaturik ere, zerbitzu publikoak euskaraz jasotzeko eskubidea.
|
|
|
Unibertsitate euskaldunak hiria konkistatu behar du, Bilbo da inguruko hiririk urbanoena, eta gaur modan dago, nola Euskal Herrian hala mundu zabalean. Bestalde, Bilbo bere ibaiertza berrantolatzen ari da, gizarte urbanoarentzat berkonkistatu gura
|
ditu
eremu enblematiko izandako horiek —enpresagune karakteristikoak izandako horiek— Bada, jar dezagun hor euskal unibertsitatearen lehen harria.
|
|
|
Gure hizkuntza normaltzeko gehien landu diren esparru publikoak, ikuspuntu soziologikotik nahiz garrantzi kuantitatibotik begiratuta, gizartearentzat ez dira garrantzitsuenak. Horren arabera, euskarak du normaltasun osoa erdietsi bigarren maila baino ez
|
duten
eremu publikoetan soilik erabiltzen bada, hizkuntz normalkuntzak protagonismo handiko eta osoko kokapena eskatzen duelako.
|
|
2003
|
|
|
Ezinbestekoa balitz hondartzetako garbiketan parte hartuko dugula, esan digute. Hau da, balore ekologiko txikiena
|
duten
eremuetan. Haitzetan bagabiltza, beldur dira hanka apurtuko zaigulakoan.
|
|
|
Atmosferak egiten duen indarra (presioa) inguruan altuera berean dagoena baino handiagoa da; horrek esan nahi
|
du
eremu horretan eguraldi egonkorra dagoela.
|
|
|
Adingabetasun zibila duenak oso osoko hezkuntza eta heziketa jaso behar
|
ditu
eremu guztietan, eta izan behar du legeek haren izaera kontuan hartzeagatik berari eskaintzen dioten babes berezia.
|
|
|
“Oraingoz ezin da jakin gasolioa berehalako arriskua den, nahiz eta airetik fuel usaina sumatzen den”, adierazi zuen Frantziako kostazainen bozeramaile batek, hasiera batean, “Prestige” ren antzeko hondamendi ekologiko baten beldur izan zirela. Calaisko pasabidea, “Tricolor” erdi ihinztatua, munduan itsas zirkulazio handiena
|
duen
eremuetako bat da. Hala ere, talka gertatu zen eremuko uren sakonera ez da 30 metrotik gorakoa izaten.
|
|
|
“Ez zuen zentzurik ibilgailu horiek erabiltzen duten gasolioarentzat epe berak finkatzeak, izan ere, gehienek ez dute hirietan funtzionatzen, gutxiago kontsumitzen dute eta, gainera, berritze epe motelagoa dute; beraz, ez litzateke airearen kalitatea hobetuko”, azaldu zuen Pilar Ayuso eurodiputatu popularrak, araudi berriaren bultzatzaileak. Onartutako zuzentarauak estatu kide guztiak behartzen ditu sufre gutxiko erregaiak behar adina gasolindegitan eskuragarri izatera, biztanle gutxien
|
dituzten
eremuetan barne, 2005 baino lehen, edo gobernuek erregai horiek zerga pizgarriekin sartzen laguntzeko aukerara.
|
|
|
Indar Armatuen aurreikuspenen arabera, hiru hilabetean itsas hondoak garbi egon daitezke, baina epea erreserbekin aipatzen dute, faktore meteorologikoen araberakoa izango baita, esan zuen Enrique López Veiga Galiziako Xuntako Arrantza sailburuak. Arrantza irekitzeari buruz, Veigak esan zuen azterketek, “ia amaituta daudela”, adierazten dutela fuel zantzuak
|
dituzten
eremuak Cies uharteen, Salvoren, Onsen, A Lanzada hondartzaren, Muro eta Corrubedoren inguruan daudela, eta “zati handi bat garbi dagoela” berresten dutela. Hala, berretsi zuen “arrantza neurri batean irekiz joan daitekeela, ez erabat, ezta gutxiago ere”, ontzi kopurua mugatuz eta txikienak landuz.
|
|
|
Amirjan Amirjanov ek, Baliabide Naturalen Ministerioak proiektuaren arduradunak, adierazi zuenez, lehen azterketek adierazten dute Sajalinen ekialdeko kostan babestutako eremuak laurogei bat milia nautiko izan ditzakeela, luzeran eta bost zabaleran. Eremu honen kokapena bereziki garrantzitsua izanen da, baleek elikadurarako gogokoen
|
dituzten
eremuak babestu nahi baitira.
|
|
|
Kolera, entzefalitis japoniarra (eltxo baten ziztadak eragindako entzefaloaren hantura) eta entzefalitis zentroeuroparra ere agertu dira. “Oporrak oso erraz ahazten dira amaitzen direnean; baina tratamendu batzuetan, malariaren aurka egiten denean, esaterako, medikazioak jarraitu egin behar
|
du
eremu paludikoa utzi eta hurrengo lau asteetan”, azaldu du Fernando Carreras medikuak, Osasun Ministerioarentzat lan egiten duenak. Carrerasek tratamendu medikoa abiatu baino hilabete lehenago hastea gomendatzen du.
|
|
|
Hostoak, berriz, luzangak edo bihotz eta ukimen leun edo zimurtsukoak dira, barietatearen arabera, nahiz eta guztiek kolore berde ilun erakargarria dutela uste duten. Herensuge ahoa, Afrikako Hegoaldeko eta Iparraldeko Europa, jatorri
|
duten
eremuek pentsarazten dute laborantzarako ingurumen behar beroak daudela, tenperaturaaldaketa bortitzik gabe, hau da, 18º eta 20º C arteko. Gainera, eguzkitan edo itzal erdian jarri behar dira, baldin eta egunero ura ematen bazaie.
|
|
|
Proiektu honen eskatzailea XTI da, lanbide heziketarako institutu bat, bere programan eguzki energiako gela bat sartu nahi duena. ESF abian jar lezakeen hirugarren proiektua El Puerto komunitatearen (Dominikar Errepublika) elektrifikazioa da, hornidura elektriko gutxi eta bizirauteko ekonomia
|
duen
eremua. Paduako San Antonio parrokiak proposatu du ekimen hori, eta Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentziak (AECI) finantzatuko luke.
|
|
|
Oinez ibili behar da, ordu gutxiago eserita egon eta eskailerak igo”, esan zuen kirol medikuntzako espezialista Carlos de Teresak. Azterketa atzo aurkeztu zen Marbellako XVI. Kongresu Nazionalean parte hartzen duten profesionalen eta Ana Pastor Osasun ministroaren aurrean, eta Andaluzia, Kanariak eta Espainiako Levanteko eskualdeak Murtzia, Valentziako Erkidegoa eta Balear Uharteak dira zirkulazio hilkortasun handiena
|
duten
eremuak, Madril, Gaztela eta Leon, Nafarroa eta Errioxaren aldean. Txosten horretan, “Gaixotasun kardiobaskularrak eta horien arrisku faktoreak Espainian:
|
|
|
1991n, SRY genea aurkitu zuen kromosoma horretan; gene horrek sortu zituen barrabilak gizonen enbrioi garapenean. Page ren arabera, Y kromosoma gizonen ugalkortasunean inplikatutako gene garrantzitsuak
|
dituzten
eremuek, palindromoak diruditen DNA sekuentziak dituzten eskualdeek (eskuinetik ezkerrera edo ezkerretik eskuinera irakurtzen diren hitzak) eta X kromosomatik jasotako aztarnak diren gene sorta batek osatzen dute. Atzo “Nature” aldizkarian argitaratu zen ikerketa horren emaitzek, biomedikuntzaren ikuspegitik, gizonezkoaren ernalezintasunaren arrazoiak eta jatorri genetikoak hobeto ezagutzeko aukera emango dute, bai eta sexuarekin zerikusia duten emakumezkoetan gertatzen diren zenbait gaixotasun genetiko ezagutzeko aukera ere, hala nola Turnerren sindromea.
|
|
|
Infekzio gogaikarri hori harrapatzeko arrisku handiena Afrikako, Asiako hegoaldeko, Ekialde Ertaineko eta Latinoamerikako herrialde tropikaletan edo garapen bidean dauden herrialdeetan dago. Arrisku gutxien
|
duten
eremuak, berriz, Ipar Amerika, Erdialdeko Europa, Japonia eta Australia dira. Europako hegoaldean (Espainian ez da oso ohikoa) eta ekialdean arriskua ertaina da.
|
|
|
Hala, gailuak automatikoki bideratuko luke nabea hasierako hegaldi planean trazatutako bidetik. Ekimen horren sustatzaileen arabera, proiektua baliagarria izan daiteke “Yakolev 42” ezbeharrak saihesteko —Espainiako 62 soldaduk bizia galdu zuten tragedia—, bahitzaile batek aparatuaren aginteak har ez ditzan eta eguraldi txarra
|
duen
eremu bat ezagutu eta saihesteko. José María Barreiro ikerketa arduradunak, Informatika Fakultateko Adimen Artifizialeko Sailari atxikita dagoenak, ziurtatu zuen “sistema Santiago Álvarez de Toledo espainiarraren, Adimen Artifizialeko doktorearen, patente batean Estatu Batuetan erregistratua oinarrituta dagoela”.
|
|
|
Zuhaitzak eta zuhaixkak, lorategiko kideak eta bereizleak Adituek gomendatzen dute lorategiak, handiak nahiz txikiak izan, ondo bereizitako espazioak izateko moduan diseinatuta egotea, multzoari ordena jakin bat ematen dioten eta ibilbidea atseginagoa izan dadin berezko nortasuna
|
duten
eremuak. Zatiketa horiek sortzeko hainbat teknika eta metodo daude.
|
|
|
2 Euskal hiztunen komunitateak bizi indar etnolinguistiko apala eta" soziokulturazko muga hesirik" ez
|
duen
eremuetan, erabilera higatuz joango da; hau da, duen pisu erlatiboa pixkanaka pixkanaka galduko du, erdara gero eta gehiago nagusituz. Ingurune hauetan itxaropen edo aukera bakarra" ongi hesituriko" oasi euskaldunakso rtu eta trinkotzea da; bestela esanda, euskalgintzaren peko erabilera eremu berriak bultzatuz, euskal hiztunenpro tokomu nitate edo azpi komunitate euskaldunaso rtzean.
|
|
2004
|
|
|
Eremu sozio-ekonomikoan hizkuntza gutxituen kokapena ikertzeko asmoz egindako lanean Jose M. Zendoiak honako ondorio hauek atera ditu: . Orain arte aipatu diren hainbat arrazoi direla medio, hizkuntza gutxituen kasuan lan mundua da erabilpen urrienetakoa
|
duten
eremuetako bat. Hori hala izateko arrazoien artean ondoko hauek egon daitezke:
|
|
|
Gure hizkuntza normaltzeko gehien landu diren esparru publikoak, ikuspuntu soziologikotik nahiz garrantzi kuantitatibotik begiratuta, gizartearentzat ez dira garrantzitsuenak. Horren arabera, euskarak du normaltasun osoa erdietsi bigarren maila baino ez
|
duten
eremu publikoetan soilik erabiltzen bada, hizkuntza normalkuntzak protagonismo handiko eta osoko kokapena eskatzen duelako?. 323
|
|
|
Semantika definitzen hasteko mterpretazio erem.ua eta konstante ez logikoen interpretazioa mugatu behar
|
dugu
eremu horretan, eta horixe egingo dugu orain:
|
|
|
Kai muturra osatzen duten molek 8 eta 100 tona artean pisatzen dute, eta satelite bidez egindako kalkuluen bidez kokatu ziren. “Zurrunbilo eta korronte indartsu asko
|
dituen
eremua da. Gainera, ontziko piezak mugitu egin daitezke oraindik”, zehaztu zuen Oñak.
|
|
|
Kutsatzaile posible guztiak kontrolatzen dira? " AEBetan. egiaztatu ahal izan denez, urak antibiotiko maila handia
|
duen
eremuetan, zenbait pertsonak jasaten dituzte horrelako botikak". Kontrol osoa dago ikuspuntu mikrobiologikotik.
|
|
|
Bulkanologiako adituek ez dute baztertzen laster sumendien erupzio “lasaia” gertatzea Tenerifen, biztanleentzat arriskurik gabe, apirilaren 22tik 29ra bitartean intentsitate txikiko hurrengo bost seismo erregistratu ondoren uharteko eremu bolkaniko aktiboenean. Kanariar Uharteak, planetako jarduera bolkaniko jarraiturik luzeena
|
duen
eremua, duela 60 milioi urte hasi baitzen, bulkanismo aktiboa eta laba erupzioak dituen Espainiako eremu bakarra da. Juan Carlos Carracedo Kanariar Uharteetako Estazio Vulkanologikoko zuzendariak esan zuenez, erregistratu diren seismoak, Richter eskalan 2 graduko magnitudea baino gutxiago dutenak, ohikoak dira itsasoan edo artxipelagoa inguratzen duten eremuetan.
|
|
|
Juan Carlos Carracedo Kanariar Uharteetako Estazio Vulkanologikoko zuzendariak esan zuenez, erregistratu diren seismoak, Richter eskalan 2 graduko magnitudea baino gutxiago dutenak, ohikoak dira itsasoan edo artxipelagoa inguratzen duten eremuetan. Hala ere, “ez da batere ohikoa horrelako lurrikarak bat etortzea uharte baten barruan eta erupzioak jasateko hain joera
|
duen
eremu batean”, oraingo honetan gertatu den bezala. Institutu Geografiko Nazionalak urtarriletik aurrera Irlako ipar mendebaldean erregistratzen duen jarduera sismikoaren arabera, Kanarietako lurrikarek ez dute jatorri tektonikorik, lurrazpiaren jarduera bolkanikoarekin zerikusia dute.
|
|
|
Oceana talde ekologistak atzo salatu zuenez, 2.000 edo 3.000 lagunentzako edukiera duen gurutzaldi ontzi batek 1.000 tona hondakin sortzen ditu egunean, eta, sarritan, ingurumenari dagokionez sentikortasun handia
|
duten
eremuetan, lurrean debekatuta dauden isurketak egiten dituen nazioarteko hutsune legalari esker. Oceanak atzo argitaratu zuen “Gurutzaontzien bidezko kutsadura” txostenak erakusten duenez, gaur egun ontzi horietako 300 inguruk milioika bidaiari garraiatzen dituzte mundu osoan zehar.
|
|
|
Gero eta gehiago dira udaldiko etxebizitzen erosleak. Haien kopurua handituz joan daiteke, badirudi prezioek egonkortzeko joera
|
dutela
eremu batzuetan, eta, oro har, lehen baino produktu hobeak eskaintzen direla. Lehenik eta behin, kontuan hartu behar da erosketak uda baino lehentxeago egin behar direla.
|
|
|
Lau urte geroago, Bush administrazioak askoz zeregin garrantzitsuagoa eman nahi die erreserba natural horiek dauden estatuetako gobernadoreei, eta baliteke baimenak ematea, Nekazaritza Sailaren bidez, merkataritzarako sarbide errepideak eraikitzeko. Mark Rey-ren arabera, Baso Zerbitzua gainbegiratzen duen Nekazaritzako idazkariordearen arabera, Etxe Zuriak proposatutako erregulazio berriek errepide bidezko sarbiderik ez
|
duten
eremuetako gatazka zaharra konpontzen saiatzen dira, Gobernu federalaren basoen ondarearen %30 baitira. Erregeren iritziz, neurri zabal eta erradikalak, hala nola aurreko Gobernuak parlamentuko babesik gabe jarritakoak, ez dute funtzionatu, basoz baso irtenbideak aurkitzeko saiakerek ere ez duten bezala.
|
|
|
Sarbide zaila
|
duen
eremu batean aurkitu dira, eta Neolitora igo daitezke.
|
|
|
Izan ere, nahiz eta Italia munduko bigarren ekoizlea izan, oliba olioa Mediterraneoko herrialde horrekin identifikatzen da batez ere; izan ere, ontziratutako olio italiarrak Estatu Batuetako eskariaren% 74 inguru dira, kanadarraren% 72 eta japoniarraren% 59 Hala ere, paradoxa handiena gure herrialdean gertatzen da, txirletan sortutako olio gehienak kalitate bikainekoak baitira, eta «oliba olio birjina estra» etiketa dezakete, baina soltean saltzen dira, baita olioak Jatorrizko Deitura baten babesean kalifikatu diren kasuetan ere. Adibide gisa, Sierra Máginako Jatorrizko Deituraren Kontseilu Arautzaileak babesten duen eremuan, Espainiako eta munduko hedapen eta ekoizpen handiena
|
duen
eremuan, 45 milioi kg olio ekoitzi dira aurten. Horien artean, 30 milioi inguru aparteko birjina gisa kalifikatu dira, kontrol zorrotzenak gainditu ondoren eta jasotako txirlei buruzko erregelamenduan ezarritako ezaugarrietara egokitu ondoren; izan ere, olio olio birjina estra kontrolatuago eta kalitate handiagokoa merkaturatzea zehazten dute, legezko gutxienekoei hertsiki egokitzen zaiena baino.
|
|
|
Harrezkeroztik, gibeleko gaixotasunek interes gutxi pizten dute osasun administrazioaren eta komunitate zientifikoaren artean. Lehenengoak, esan zuen bezala, baliabide gutxi bideratzen ditu ikerketara, eta bigarrenak ere ez dirudi interes handirik
|
duenik
eremu hori aztertzeko.
|
|
|
Baina zaila izan daiteke aterpetxe artifizial horren kokapena erabakitzea. Lorategi txiki batean, leku egoki gutxiago izango ditugu, eta lorategi handi batean, gauza bera jar daiteke leku isolatu batean, zuhaixkak edo arrokak
|
dituen
eremu baten ondoan, eta, gainera, etxetik hurbil ere utz daiteke. Hainbeste aukera izan arren, badira zenbait arrazoi etxebizitzatik hurbil egotea justifikatzen dutenak:
|
|
|
Munduko herrialde esportatzaile nagusiak (Saudi Arabia, Iran, Irak) eta petrolio monarkia txikiak bustitzen ditu hango urak. Ekologiaren aldetik eragin handia
|
du
eremu horrek, ez bakarrik ontzi geldituek, baita hainbat hondamendi ekologiko eragin dituzten gatazka belikoek ere. Zehazki, okerrenetako bat Golkoko Gerra izan zen.
|
|
|
Zertan oinarritu zuen bere proposamena? Batez ere, arreta gehien merezi
|
zuten
eremuak identifikatzen lagunduko duten ikerketa proiektuak bultzatzean. Hala, National Geographic Societyrekin lankidetza proiektu bat hasi zen, eta sektore pribatuaren eta gobernuaren laguntza gehitu zitzaion.
|
|
|
Kantek zuzenbide pribatua aztertzen du publikoaren aurretik, eta gainera lehenari nolabaiteko autonomia ematen dio, bere baitan zentzua
|
duen
eremu bihurtzendu. Horren bidez egitura sozio-politikoak erabat estatuaren mende geratzeko arriskua saihesten du.
|
|
|
Fermin berehala ohartu zen Bazter bera bezain noragabeturik zegoela berarekiko, eta nahiago
|
zuela
eremu arrunt eta komunak zapaltzea, iragana eta inguruak, alegia.
|
|
2005
|
|
|
Iparraldean euskaltzale askok pentsatzen du Parisko zentralismoaren aurrean Europako Batasunaren bidez euskarari zirrikituak zabalduko zaizkiola; Hegoaldean, aldiz, euskarak eskubide gehiago
|
dituen
eremuan, oso ezkor begiratzen zaio Itun honetan hizkuntza gutxituei ematen zaien tratamenduari.
|
|
|
Beste aldetik, intrusio eta estrusio magmatikoek lurrazala loditu egiten dute gandorren ardatzaren inguruan, isostasiak gidatutako gorakada bat sortuz ere. Azkenik, litosfera berria sortu ahala, gandorretatik urrunarazten duen indarraren eraginpean dago eta horiek estentsioak eragina
|
duen
eremuan depresio bat sorrarazteko joera izango dute. Depresioa faila normal listrikoen bitartez eratuko litzateke.
|
|
|
Ondoren, egiturarekiko zehar ebaki perpendikularrez baliatuz rifting prozesuaren bitarteko urrats batean ikus daitezkeen ezaugarri geometrikoak deskribatuko dira. Oro har, guztietan riftaren ardatza graben baten geometria
|
duen
eremu hondoratua dela ikus daiteke, nahiz eta gero grabenaren barne egiturari eta egitura sakonari buruz eredu ezberdinak egon. Bitarteko urratsa adieraz dezaketen riften artean, Europako ipar mendebaldean kokatzen den aktibitaterik gabeko Ipar Itsasoko rifta eta aktiboak diren Ipar Amerikako Basin & Range lurraldea eta Afrikako ekialdeko rifta aurkitzen dira.
|
|
|
Ertz egonkor ez bolkanikoetan ezaugarri geometriko zein sedimentario oso ezberdinak
|
dituzten
eremuak bereizten dira (8.3 irudia).
|
|
|
Sarritan ertz egonkorretan zehar burututako zehar ebaki magnetikoetan lurrazal kontinentalaren eta ozeanikoaren artean ezaugarri magnetiko bereziak
|
dituen
eremua bereizi izan da,, lasaitasun magnetikoaren eremua, hain zuzen ere.
|
|
|
Berotasunak dentsitatea murrizten du eta lurraldeko sakonera izan lukeena baino txikiagoa izatea eragiten du (9.5 irudia). Beste norabide failetan bezala, faila transformatzaileen haustura eremua ez da plano bakarra, zenbait kilometrotako zabalera
|
duen
eremu deformatua baizik.
|
|
|
Hortaz, ezin da baieztatu ofiolita guztiak eremu batean edo bestean sortu direnik. Hala ere, oso garrantzitsua da jatorria bereizi ahal izatea, zerikusirik ez
|
duten
eremu geodinamikoak direlako eta berreraiketa paleogeografikoak egiterakoan hipotesi oso ezberdinen erantzule izan daitezkeelako.
|
|
|
Baina zer gertatzen da dipolo arruntaren ereduak azaltzerik ez
|
duen
eremu geomagnetikoaren beste% 30arekin. Osagai ez dipolar honen soslai mapetako ezaugarriak desplazatu egiten dira Lurrean zehar urtero zenbait kilometrotako abiadurarekin.
|
|
|
Arroka igneoa hozten den heinean magnetismoa lasaitu egiten da, eta Curie tenperaturatik gutxi gorabehera 100 °C azpitik (blokeo tenperatura), magnetismoa lerrokatuta gelditzen da orduko eremu geomagnetikoaren norabidearekiko (1.31.B. irudia). Tenperatura baxuagoetan arrokek ez
|
dute
eremu magnetikoaren aldaketarik sumatzen eta, ondorioz, berriro berotzen ez diren bitartean, blokeo tenperatura lortu zuteneko unean zegoen Lurraren eremu magnetikoaren norabidea gordeko dute. Elementu ferromagnetikodun mineral gehienek ez dute ikerketa paleomagnetikoetarako interesik, beraien Curie tenperatura 0 °C azpitik baitago; Curie tenperatura 400 °C bitartean duen mineral garrantzitsuena, zalantzarik gabe, magnetita. Fe3O4?
|
|
|
geruzaren ezaugarri geofisikoak. 200 km-ko lodiera
|
duen
eremu ez jarraitu honetan ezberdintasun kimikoen bidez soilik azal daitezkeen aldaketa sismiko nabarmenak neurtu dira.
|
|
|
Izaera ezezaguneko eremu kontinentala Lurrazalaren eta mantuaren arteko abiadura edo dentsitatea
|
duten
eremuak
|
|
|
peridotitek fusio partziala jasaten dutelako, nahiz eta oso gradu txikian izan. 250 km-ko lodiera
|
duen
eremu honen gainetik eta azpitik arrokak guztiz solidoak dira. (Chernicoff, 1999).
|
|
|
XX. mendearen erdialdetik ezagunak dira muga horren gaineko 200 km-ko zabalera
|
duen
eremu batean (D, eremuan; ikus 1.1.9 atala) azaltzen diren abiadura sismiko anomaloak.
|
|
|
Colom, Kataluniako Oihan Zentro Teknologikoarena eta Lleidako Unibertsitateko Nekazaritza Ingeniaritzako Goi Eskola Teknikoarena, hurrenez hurren. Bertan azaltzen denez, laborantza etorkizuneko alternatiba gisa hartzen da, bereziki ezaugarri bereziak
|
dituzten
eremuetan, ohiko laboreak (menditsuak, mendi txikiak, eremu idor ertainak eta beste batzuk) posible edo errentagarriak ez direnean. Gaur egun, eta Kataluniako Oihan Zentro Teknologikoko Basoko Bigarren Mailako Produktuen Arloak emandako datuen arabera (Solsonan dago), consumaseguridad.com eskuratu ahal izan du.
|
|
|
María José Jové Fundazioak, A Coruñako Unibertsitatearekin elkarlanean, sustatu duen lan baten arabera, hiri hori eta bere inguruak dira Espainiako haurren artean asma gehien
|
duten
eremuak. Zehazki, 6 eta 7 urteko haurren %12, 9k eta A Coruñaren inguruko 13 eta 14 urteko haurren %15, 2k du asma; Espainiako batez bestekoa, berriz, %9, 5 eta %10, 1 da, hurrenez hurren, Ángel López Silvarrey doktoreak azaldu duenez.
|
|
|
Coruñan erregistratzen den klimatologiaren eta hezetasunaren eragina izan daiteke horren arrazoi nagusia, López Silvarrey doktoreak azaldu duenez. Alde horretatik, Espainian, ikerketak ondorioztatu duenez, Espainian haurren asman prebalentzia handiena
|
duten
eremu geografikoak kostaldeak dira, batez ere kantauriarra.
|
|
|
35 eta 44 urte bitarteko adin taldean, biztanleen %3, 6 bakarrik dago gaixotasun periodontalen zeinurik gabe. Periodontoa hortza inguratzen duen eta euskarri gisa balio
|
duen
eremua da. Ahoan bakterio batzuk daude, eta, kentzen ez badira, hortzaren eta hortzoiaren artean metatzen dira, su hartuz, euskarri horrek indarra galtzen du eta hortza erortzen da, Periodontziako Espainiako Elkarteak eta Oseointegrazioak (SEPA) azaldu dutenez.
|
|
|
Landare zurkarak lozorro egoeran egoten dira neguan, neguko dortokan, eta horrek aukera ematen die garatzeko egoera txarrean bizitzeko. “Bizkar hezurraren fisiologia molekularra ezagutzeak etorkizunean zuhaitz espezieen hobekuntza genetikoa egiteko aukera emango du, eta ingurumen ezaugarri desberdinak
|
dituzten
eremuetara egokitzeko gaitasun handiagoa emango die”. Horrela, bizkarreko espezie partikularrek espezie bakoitzaren habitat posiblea mugatzen dute, batez ere latitudearen eta altitudearen arabera.
|
|
|
Alta Ganberako talde sozialistak proposatuko du Gobernuak txosten tekniko bat egin dezala Espainiako argi kutsadurari buruz, eta txosten horretan zehaztu daitezela ikerketa astronomikorako balio berezia
|
duten
eremuak eta babes espezifikoa behar duten naturguneak. Sozialistek aurkeztutako mozioan ikusten denez, poluzio mota horrek estres egoerak eragiten ditu, ikerketa astronomikoa zailtzen du eta zeru garbirako eskubidea eta ilun edo izarrez beteta ikusteko aukera urratzen ditu.
|
|
|
Eremuen arteko erlazioak ez du desplazamendu luzerik, hausturarik edo korridoreetatik edo landareetatik egin behar, hainbat mailatan. Eginkizun berdinak edo antzekoak
|
dituzten
eremu eta kokalekuak multzokatuta daude. Hala, komeni da, adibidez, gune lotuetan biltzea harrera eta biltegiratze eremuak, prestaketa klimatizatukoak, egostekoak, baxera eta beste tresna batzuk garbitu eta biltegiratzekoak eta, azkenik, zerbitzariek erabiltzen dituztenak, hala nola pasea eta officea.
|
|
|
Zer aldatu da orain? Alacha beti egon da Mediterraneoan, baina banaketa mugatua izan du Mediterraneoko hegoaldean eta ekialdean tenperatura handi samarrak
|
dituzten
eremuetan. Duela 20 urte, Ebroren deltan aurki zitekeen, eta, batzuetan, Bartzelonan.
|
|
|
Habeetan pitzadurarik dagoen begiratuz gero, lehenik eta behin, guztiak lokalizatu behar dira, eta baliteke habe baten hainbat zatitan edo hainbat habetan ikustea. Kalteak
|
dituzten
eremuak aurkitu ondoren, habeak falka batzuen bidez apuntatu ditu, eta elementu eramaileen arteko lotuneetan jarri, baldin eta nabaritzen badu aldaketa txiki batzuk egin direla jatorrizko kokapenarekiko. Zur horiek indartzeko, bi aukera daude, baina modu berean jartzen dira.
|
|
|
–Laranjondoa hosto iraunkorreko zuhaitza da, eta haren etsairik handiena izozteak dira; nahiago ditu negu leun eta beroak, fruituak heltzen laguntzen diotenak. Beraz, izozte asko
|
dituen
eremu batean dago, eta sustrai sistema babestea komeni da, zohikatza dagoen lurraren gainean jarriz. Izoztu bada, desizoztu egin daiteke, alea ur beroarekin ureztatuz.
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeak, FAOrekin eta hainbat herrialdetako gobernuekin (Espainia barne) batera, herritarrentzako gomendio gida prestatu du, eta zorrotz bete behar dira. Helburua da ez dadila gizakien elika katean gaixotu den hegaztirik sartu, eta, hori gertatuko balitz, ez dadila jan haragia, ez arrautza gordinik, ez eta gaixotasun agerraldiak
|
dituen
eremuetako eskortako hegaztiren bat ere. Era berean, erakunde horiek alerta aurreratuko mekanismoak ezartzeko eta arriskuen ebaluazioa indartzeko eskatu diete herrialdeetako osasun agintariei.
|
|
|
Ur hornidurako arazoak
|
dituzten
eremuetan bizi den Mediterraneoko populazioa %38 handituko da 2080rako.
|
|
|
Europako hegoaldean euri gutxiago egitea eta bero boladen arriskua handitzea aurreikusten du azterlanak, 2003an bezala, 35.000 lagun hil baitziren. 2080rako, Mediterraneoko populazioaren %14 – %38 gehiago ur horniduran arazoak
|
dituzten
eremuetan biziko da. Gainera, Espainian, Frantzian, Italian eta Grezian ohiko zuhaitz mediterraneoak hazten diren eremuak murriztuko dira.
|
|
|
Bertsio berri horiek garapen bidean dauden herrialdeetan edo abiadura handiko Interneterako sarbiderik ez
|
duten
eremuetan bana daitezke.
|
|
|
Wikipedia on line entziklopedia ezaguna inprimatu egin daiteke garapen bidean dauden herrialdeetan banatzeko edo CD eta DVDetan kopiatzeko, abiadura handiko Interneterako sarbiderik ez
|
duten
eremuetan erabiltzeko, joan den astelehenean Jimmy Wales sortzaileak iragarri zuen. Wikipediako arduradunek entziklopediako edukiak inprimatzeko aukerei buruzko elkarrizketak dituzte agente eta editoreekin, baieztatu zuen Walesek Floridatik, eta gero esan zuen idazlan horretako sarrerak gaika bil daitezkeela, errazago antolatzeko.
|
|
|
Ez partekatu Izaera independente, kultural eta komunitariokoa zuten, eta banda zabala agertu zenean sortu ziren Europan 1994an. Haren asmoa zen, eta hala izaten jarraitzen du, hiri handiak Interneterako doako sarbidea
|
duten
eremu bihurtzea. Harrezkeroztik, elkarte asko agertu dira:
|
|
|
Europar Batasuneko arauak aurreikusten ez dituen arazo batzuk konpontzeko, arau nazional bat onartu da, Europar Batasunaren printzipioak eta oinarriak errespetatuz, Europar Batasunak aurkakotasun nazionalak aztertzeko eskaera egin aurretik prozedura intzidentala ezartzen duena. ...zen du nekazaritzako edo elikadurako produktu baten ekoizleek edo eraldatzaileek, edo horien batasunek, eta, salbuespenezko kasuetan, pertsona fisiko edo juridiko batek, jatorrizko deitura babestuen eta adierazpen geografikoen erregistroan izen bat inskribatzeko eskatzen badute, dagokion eskaera aurkeztu behar diotela autonomia erkidegoko organo eskudunari edo MAPAri, autonomia erkidegoak bakarrik
|
duen
eremuaren arabera. Gainera, arauak eskatzen du inskribatzeko eskatzen diren produktuekin lotura profesionala, ekonomikoa eta lurraldekoa duela frogatzea, produktore edo eraldatzaile diren aldetik, izendapenarekin lotutako lurralde eremuan jarduten baitute.
|
|
|
Kontua da ez zutela inolako baliabiderik, ezta perkusioko musika tresnarik arruntenak erosteko ere. Eta orduan, tresnak eurek egingo zituztela erabaki zuten, edateko ur eta estolderiarik gabe 2 milioi eta erdi biztanletik gora
|
dituen
eremuan, kaleetan bertan behera uzten dituzten hiri hondakinak erabiliz. Ordutik 25 urtera, Algortako Getxo Antzokian emanaldia eskainiko du, ostegun honetan, sortu eta denbora gutxira Moleque de Rua (Kaleko Umea) izena hartu zuen taldeak.
|