|
2000
|
|
|
Xuxen apurka aberasten joan litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria modu naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin.
|
Ditugun
aukeren erabileraren txipak piztuta eduki behar ditugu eta Euskaltzaindiaren babesarekin, emaitzak etorriko dira.
|
|
|
Oasis txikia basamortu erraldoian. Egun gogoangarri hori heldu bitartean, telebistan
|
dugu
aukera bakarra estreinatu zirenean arrakasta polita lortu zuten filmak ikusteko. Ikusle euskaldunen artean gero eta ohitura handiagoa dago zinea ama hizkuntzan ikusteko.
|
|
|
Europaren baitan Espainiako Estatuak duen potentziala garrantzitsua dela ematen du, Interneten erabiltzen den hizkuntza ingelesa izan arren, Europako beste estatuek ez
|
dituzten
aukerak ematen baitizkio Hego Amerikako merkatuak Espainiako Estatuari. Adituen arabera, Hego Amerikako merkataritza elektronikoak egun 26.000 milioi pezeta mugitzen baditu, ia 1,3 bilioi pezeta mugituko ditu 2003 urtean.
|
|
|
Azkenaldian, ordea, beste bide bat urratzeko erabakia hartu du EAJk. Bere azken biltzarreko ebazpenen arabera, herri hau independentziara eramango lukeen bide subirano batetik nahi du aurrera egin, Konstituzioak eta Estatutuak
|
dituzten
aukera guztiak esploratzeari utziz. Estatutuaren markoan gobernatzen ari denak bide horri uzten badio, zailtasunak izango ditu bide berri bat esploratzeko.
|
|
|
Loiolako Irratia bera aitzindari izan zen gainera bertsolaritzaren sustatze eta suspertze lan horretan. Bertsolariak garai horretan gainera
|
bazuen
aukera eta onarpen bat ere halako diskurtso euskaltzale abertzale bateragarri bat egiteko, gainerako alorretan baimenik ez eta hor, bere zailtasunekin egin zitekeena edo egiten zena gutxienez, zigorrak zigor. Diskurtso ofizialarekiko desobedientzia modu bat bazen hura ere eta jende askok onartua.
|
|
|
galdetzen dutenean; EAEn euskararen berreskurapena, hizkuntzaren normalizazioa eta gizartearen arlo guztietan benetako ofizialtasuna lortu, azken batean euskara Euskal Herri osoan berreskuratu nahi badugu hau baita bidea: guztion artean elkartasunez arituz baina bakoitzak berean
|
dituen
aukera, ingurune eta baliabideekin ahalik eta urratsik eraginkorrenak ematea. Zeren, latza litzateke gero ondokoaren mixeriari elkartasuna adieraziz bakoitzak berean egin ahal duen guztia ez egitearen kontzientzia txarra xurituko balu!
|
|
|
GobernuAutonomikoak, hortaz, emisio banda modu hori baliatzeko aukeratik kanpo geratu ziren. Berriki, 1993koaraudiak berretsi egin du ordenamendu hori, eta baita horren arabera eratutako frekuentzien esleipena ere, nahiz eta frekuentzien antolamendua eta banaketa berregokitu, maiatzaren 21eko 765/ 1993 E.D.. Autonomia Erkidegoetako korporazio publikoek Uhin Ertainez baliatzeko
|
duten
aukera bakarra, lizentziadun emisoraren bat integratzea izango zen, EITBrekin gertatu zen bezala, Radio Vitoriabereganatzean.
|
|
|
Horrekin batera, deszentralizazio prozesuen ondorioz, tokiantokiko aginteek ere. Autonomia Erkidegoek, Departamenduek zein Udalek? duelaurte batzuk ez
|
zituzten
aukerak edota eskumenak dituzte gaur egun arlo hauetan eragiteko. Baina, hala eta guztiz ere, oraindik, Estatuak dira irrati eta telebista sistemenegituraren erantzule eta arduradun nagusiak; alde handiz gainera.
|
|
|
X. Larralde:
|
Dugun
aukera bakarra, gainontzeko euskaldunekin kontatzea da.Autodeterminazio eskubidea maila ekonomikoan eta maila politikoan gauzatubeharko genuke. Adibidez, hezkuntzan, orain dagoen egoeran Seaskak ezin dezakeiraun, ekonomikoki itoa izanen da:
|
|
|
Posible da abertzale ez den jendea gure proiektuarekin batetortzea, ez alde ideologikotik, alde praktikoetatik baizik. Horregatik diot nik: Iparraldearen egoera sozio-ekonomikoari begira,
|
dugun
aukera egingarri eta emankorrena, Hegoaldearekin harremanak sendotzea da.
|
|
|
Aramaio, bizimoduan zein kulturan, kutsadura gutxiko irla moduko bat izan da luzaz.Eredu tradizionalei eta euskarari tinko atxikirik, ez du bertan industrializaziorik ezagutu (oso jende gutxi biltzen zuen ehun lantegitxo bat izan ezik), eta, ondorioz, inmigrazioaren fenomenoa ere txikia izan da beti. Geografikoki ere esparru itxia du, etakotxearen hedapen garaira arte biztanleek ez
|
zuten
aukera gehiegirik izan ingurukoherriekin harremanak mantentzeko, Arrasaterekin ez bazen, aspaldidanik aramaioargizakume gehienen lan-lekua izanik.
|
|
|
Baina, mugimendua benetan historikoa izan dadin, nahitaezkoa da errealitatean zulatzeren batgertatzea, aldaketaren bat: beharrezkoa da orain aurrean daukaguna ezezta dezan: baldin etorkizunerako lehergailuak aukeratzen baditugu, daukagun bakearen aurkaegiten
|
dugu
aukera. Geroko gudua hobetsiz gero, bakea iragan bilakatzen zaigu.
|
|
|
Ezbairik gabe, horixe izan behar izan da arrazoia. Mariano Cebrián irakasleak, ostera, sakon aztertu du zarataren funtzioa, irratian eduki ohi duena, eta maisukiro aztertu ditu zaratak
|
dituen
aukerak eta posibilitateak. Nik hemen bere lanetik (Cebrián, 1983) ateratako ideak azalduko ditut, maisu honek inork baino hobeto esplikatu baitu zaratak informazioan daukan eragina.
|
|
|
" Heldu gaituk Clifden a, Connemarako hiriburura...", esan zion eta segituan gaineratu zuen egunero egiten zuela berak bide hura, eta gutxitan ikusi zuela Connemara hain eder. Eta ez zuela ulertzen nola lokartu zen, eta ea nola zen posible, inoiz ez
|
zuela
aukerarik izango naturaren holako espektakulurik berriz ikusteko eta hala ere lotan pasatu zuela bide guztia, eta ardiak errepidetik joaten ez zirelako taxia ordu laurdenez geldirik izan zuela, eta paisaia hark arnasa ere osten dizula (noski, esna egonez gero), eta berrogeita hamar libera zirela, mesedez. Lagun handi bat betiko urrutiratzen denean bezala begiratu zien Txemak txanpon haiei.
|
|
|
Rocío García de Mainuetaren irudia hartu zuen gogoan, bere titi mardulak, berarekin oheratzeko izan zuen aukera hura. Oraindik ere
|
bazuen
aukerarik. Xirriki xarraka eragiten zion kanpai mihi potoloari, etorkizunean Rocíorekin enroila zitekeela pentsatzeak ematen zion plazerra aprobetxatuz.
|
|
|
Gogoko huela uste nian. Hire sailean ari izan duk azken egunetan eta legezkoa
|
duk
aukera bat ematea. Togasek hitz politak izan ditik harendako.
|
|
|
Liburutegi Nagusia Intendentziako orubean (autobus geltokiaren inguruetan) kokatzea, Alde Zaharretik metro batzuetara (baina handik kanpo), eta ongi komunikaturiko alde batean, dotazio berria hiriko auzo guztien eskura jartzeko moduan. Nolanahi ere, Yolanda Barcina Iruñeko alkate berriak hauteskunde kanpainan behin eta berriz iragarri du Liburutegi Nagusia kokatzeko gogoko
|
duen
aukera Intendentziako orubea dela, eta litekeena da artikulu hau kaleratzerako afera erabakirik egotea1.
|
|
2001
|
|
|
Lizentziaturako tituluen fotokopiak behar izaten dira, eta horiek normalean, posta arruntez bidaltzen dituzte Eusko Ikaskuntzara. " Eskanerra daukatenek oso ondo, internetez bidaltzen dute, baina gehienek ez
|
dute
aukera hori", dio Diez Arregik.
|
|
|
Nik esango nuke ezetz. Euskal Herrian bizi garenok ez
|
dugu
aukerarik. Noski, baztertu baztertzen ditugu gauzatxoak baina normalean sortzen zaizun aukera sorta oso murritza izaten da eta gehienetan egokitzen zaizuna egin behar izaten duzu.
|
|
|
bezeroak antolatzailearen edo xehekariaren aurka bide judizialetik ekiteko
|
duen
aukeraren berri eta horretarako bi urteko epea duela.
|
|
|
Familia giroko aisialdi horrek gero eta zale gehiago du eta ongi pasatzeko jendeak gogokoen
|
duen
aukera gisa finkatu da, gazteen artean batez ere.
|
|
|
Ondotik La Masia (513 pezeta litroko) eta Ybarra (450 pezeta litroko) datozkio, bakoitzak 7 puntu lortu zituelarik. Horrenbestez, azterturiko laginetatik olio hoberena eskuratu nahi duenak Olidor
|
du
aukera aproposa eta, bestela, kalitate eta prezioaren arteko erlazio egokienaren bila doanak, berriz, Ybarra hautatu du. Osaketaz, denak zuzen Azidotasunak (olioaren gradua, alegia) gantz azido askeen agerpena adierazten du, azido oleikoaren portzentaje gisa.
|
|
|
Gainera, komenigarri da abokatu batengana joatea, sutea sortu zuen ibilgailuaren titularraren aurkako erreklamazio batek epaiketan aurrera egiteko
|
duen
aukeraren inguruan aholkua eskatzeko.
|
|
|
Andorrak ere
|
baditu
aukera politak: lau egunetarako, ostatua, igotzeko aparatuak eta gainontzekoak, 40.000 pezetatik hasita (240 euros).
|
|
|
Movistar enpresak izan ezik, beste OPERADOREAe guztiek
|
dute
aukera hau (dena den, oraingoz bederen, Airtel ek enpresei bakarrik eskaintzen die).
|
|
|
Urtean behin edo birritan opera eskaintzen duten antzokietan egoera hobea izaten da (normalean antzezpenen kalitatea zertxobait okerragoa izan arren), eta beraz, operaz gozatzen hasi nahi
|
duenarentzat
aukera polita.
|
|
|
Deiak zein operadorerekin egin nahi
|
ditugun
aukera dezakegu.
|
|
|
Ez
|
dut
aukera haundirik... Esan al dezaket hermafrodita izango dela?
|
|
|
Tokian tokiko egoeraren arabera (bai euskarak toki horretan bizi duen egoera, zein bertako euskaltegiak
|
dituen
aukera eta baliabideen arabera) ikasgu bakoitzahausnarketa bat egitera gonbidatu nahi dut, gai honek zer nolako oihartzuna dueneta izan lukeen argitze aldera.
|
|
|
SIADECOren ondorioetan lehen nabarmendu dudanez, Euskaltegira datorren eta klase jakin batean dagoen ikasleriaren azterketa: adina, zaletasunak, kultura kontsumoa, inguruak erabilerarakoeskaintzen
|
dituen
aukerak...
|
|
|
Hona hemen arrazoibidea: . Ikasleak eskueran
|
dituen
aukerei muzinegiten badie, lan horri ekiteko gogorik ez daukalako da; ez dago beste esplikaziorik?.
|
|
|
Hauxe da dudarik gabe zailtasunik handiena. Hizkuntzak komunikatzekoeskaintzen
|
dituen
aukerak mugagabeak dira; gainera, era pertsonal batez aukeratzendira, batzuetan gure izaeraren arabera, bestetan entzulearengan lortu nahi dugunarenarabera, beste batzuetan entzuleria motaren arabera... eta horrela luze segi genezake. Beraz, hain mugagabea, pertsonala eta hainbeste faktoreren eraginpekoa bada, nola egingo dugu, komunikatzeko aukerek jokamolde komunikatiboan helburueieskaini diegun zeregin garrantzitsua bete dezaten?
|
|
|
6 Ikusi genuen ikastea ez zela eskolara mugatzen, alegia, hori baino gehiagozela, klasetik kanpo ere ikas zezaketela. Ikasteko
|
zituzten
aukera guztiakaprobetxatzeko trebatzen genituen.
|
|
|
euskal gizarteak aldion ere ez du onartzen, emazteen adierazpen askatasuna?. Marimutiko, Maiana Pipero eta Tupintegi Roxali famatuenitxuraz mehatxaturik, euskal emazteak ez
|
du
aukera handiegirik, non ez duenhitzez hitz Narbaitz kalonjeak zedarrituriko Kattalinen estereotipoa bereganatzen (eta ez du idazten, beraz). Hertsi.
|
|
|
6 Hizkuntz politikan eragina
|
duten
aukerak dira (48 or.): «Elebitasunarenaldeko jarrera»; «bezero jarrera areagotzea»; «elebidunen masa kritikoa»; «teknologia berriak»; «azken urteotan euskarak lortu duen ospea etaindarra».
|
|
|
CHH gaixotasuna ez zaie seme alabei transmititzen guraso batek bakarrik sufritzen duenean; garatzeko ernearen bi kopia akastun behar ditu ernaldutako obuluan. Horregatik, genean aldaketak dituzten bi pertsonak seme alabak dituztenean, enanismoak eragiten duen gaixotasuna beren ondorengoek hartzeko
|
duten
aukera bat eta lau artekoa da.
|
|
|
irasagarra, pomeloa, ardo beltza, tea, etab. – Etxeko sendabide hauek probatu: kiwia edo kafea bakarrik edo laranja zukua edo aranak edo baraurik berrhidratatutako fruta lehorrak hartzea kafea bakarrik edo baso bat ur epel baraurik hartzea – Ordutegi finkoa izatea komunera joateko eta heste ohitura ona sortzeko – Ariketa fisikoa egitea, pertsona bakoitzak
|
dituen
aukeren arabera, sabelaldeko muskulatura indartzeko, sabelaldeko muskulatura horrek kaka egiten baitu.
|
|
|
Horiek mihiztatzeko torlojuen bidez lotzen dira, lotura guztiak ahalik eta gehien ziurtatuz. Ispiludun ateak Eduki estetiko handia eta, aldi berean, oso funtzionala
|
duen
aukera bat ateetan bi ispilu jartzea da. Horman sartutako armairuaren balio estetikoa indartzeaz gain, soineko txiki gisa eta josteko toki gisa ere balio du.
|
|
|
Gu aurkitzea denbora kontua baino ez zen. Ez
|
genuen
aukera ttikiena ere! Orduan gertatu zen.
|
|
|
Neu, berriz, ezetzean tematu nintzaioan. Gure ordua iritsia zela eta bakarrik abiatuta ere ez
|
nuela
aukerarik ttikiena ere. Hobe nuela kontzientzia garbiarekin hiltzea eta hori, behinik behin, ezin galaraziko zidala...
|
|
2002
|
|
|
Ondorioa agerikoa da, hots, UPN da Nafarroaren egungo izaera defenda dezakeen indar politiko bakarra. PSNk, bestalde, ez
|
du
aukerarik galtzen bere oposizio lana nabarmenarazteko eta, besteak beste, Gaztelu Plazako indusketa lanak ondo egin arte gelditu liratekeela jakinarazi du.
|
|
|
Bisitariak aurrez aurre dituen instrumentuen soinua zein den ezagutzeko parada izanen du. Musika tresna bakoitzak zenbaki bat daukanez, bisitariak audio sistema baten bidez entzun nahi
|
duena
aukera dezake. Erakusketa taldeka edo banaka eta norberaren kasa edo gidariak lagunduta ikus daiteke.
|
|
|
Ideia hauetan sakontzea eta gure jendeak hau argi izatea garrantzitsua dela uste dugu. Azterketa horrek, noski, ondorio sakonak
|
ditu
aukera estrategikoei dagokienez. Hortik abiatu gara dokumentu honetan.
|
|
|
Gure amak ere irakurri asko egiten zuen. Berak balio zuen ikasteko, baina ez
|
zuen
aukerarik izan, eta guri ikasketak ematen saiatu zen. Euskal munduan sartu bagara, amarengatik izan da.
|
|
|
Guk egin genien deialdia xumea izan zen: " Benetan burujabetzaren alde bazaudete eta askotan aipatzen dituzuen desobedientzia zibila, pase forala eta abarrekoak indarrean jartzeko prest bazaudete, hemen
|
duzue
aukera, ukatu". Erantzuna logikoa izan da:
|
|
|
Euren asmoa talde txikiek euren diskoak ekoizteko dituzten eragozpenei aurre egitea da. Izan ere, talde hauek sarri
|
duten
aukera bakarra euren lanak ekoiztea da. Mota guztietako musikaz osatutako lanak plazaratzeko asmoa dute.
|
|
|
Norbere burua onartzeko eta hobetzeko prozesu bat da, norbere buruaren estima areagotzen duena, hain zuzenak ez diren gure ekintzez diagnostiko zehatza egin eta horietan esku hartzeko
|
dugun
aukeratik abiatuta, geure burua maitatzen ikastea.
|
|
|
Horrelakoak merke samarrak gertatzen badira ere, gastu handiagoa egin nahi
|
duenak
aukera zabal zabala du, zaletasunak beteko baditu: haurrentzako arroparen prezioak eta helduentzakoarenak geroz eta berdintsuago bihurtzen ari dira; areago, marka ospetsu zenbaitek haurrentzako berariazko jantziak erakusten dituzte beren desfileetan.
|
|
|
Telefono zenbaki berari eutsiz konpainia aldatzeko erabiltzaileak
|
duen
aukera da.
|
|
|
Sarreratxoa: Astirik izan ez edo, aukeran, barazkiak garbitu eta zuritu ordez, gehixeago ordaintzea nahi
|
dutenentzako
aukera polita
|
|
|
Zuntz ugarikoa delako eta nutrizio alorretik osaketa egokia daukalako, Fibrettten
|
dugu
aukera polita, prezioak prezio (6,46 euro kiloko) eta dastaketan okerren jazo zen arren.
|
|
|
Praktikan, hamar zinematik lauk eragotzi egiten zien minusbaliatuei komunak erabiltzea; hiru kasutatik baten komunaren egokitzapen akatsak ziren horren arrazoia (komunera joateko eskailerak igo beharra zegoen; egokitutako komuna beste zerbaiterako erabiltzen zen; kabinak ez
|
zuen
aukerarik ematen biratu edo atea ixteko,...) eta hirutik bitan zinemek ez zuten komun egokiturik bat ere.
|
|
|
–Oraintxe, xuxurlatu zion oraindik ere bere alboan zegoen Zilarbizik?. Oraintxe
|
duzu
aukera zure balentria burutzeko. Zabiltza bizkor, gorgonetako bat bakarra esnatzen bada beranduegi izango baita ezertarako!
|
|
|
Amaiera gisa, Goio Etxebarriak eta Mikel Gomez Urangak Euskal Herrikoekonomiak Europako Batasuneko integrazioan eta globalizazioaren testuinguruantopatzen
|
dituen
aukera eta erronken inguruko hausnarketa eskaintzen digute. Nazioarteko testuinguru berriak lurraldearen adiera berria eta Estatuaren eskumenenaldaketa bultzatzen dutela gogoan izanik, Euskal Herriko ekonomiak etorkizunekobidea egokiro urratzeko hainbat galdera, irizpide eta proposamen planteatzendituzte Etxebarriak eta Gomez Urangak.
|
|
|
Sektorearen arazoak askotarikoak badira ere, beste aldetik
|
baditu
aukera batzuk. Adibidez, nekazarien prestakuntza maila gero eta altuagoa da, zenbaitekoizpenetan kooperatibak hedatzen ari dira, eta elkarteak gero eta ugariagoak dira.
|
|
|
hots, beharrezkoa da ekonomia sozialeko enpresetako langileen eta gizarteko gainerako langileen arteko lotura, harremana.Halatan, aintzat hartzekoa da sindikatuek lan sozietateen barnean arazorikgabe funtzionatzeko aukera. Gure iritziz, gizarte kooperatiboetan auzi sozialei (gizartearen beharrei) lehentasuna ematen dien politikak nahitaez baimendu eta bideratu behar
|
du
aukera sindikal ezberdinen ezarpena.
|
|
|
Elektronikako Ingeniaritza Teknikoan %66 euskaraz matrikulatzen dira.Horiek nahitaezko irakasgaien kredituen artean %76, 3 euskaraz ikasten dituzte, etabestelakoetan %79 Mekanikako Ingeniaritza Teknikoan %67 euskarazmatrikulatu, derrigorrezko ikasgaien kredituen artean %94 euskaraz ikasi, etabestelakoetan %48 egiten dituzte euskaraz. Informatikako Ingeniaritzako ikasleeklehen zikloan
|
dute
aukera euskaraz ikasteko. Derrigorrezko ikasgaien kredituenartean %58 euskaraz ikasten dituzte, eta bestelakoetan %27 Industria DiseinukoIngeniaritzan ere lehen zikloan dute aukera ikasleek euskaraz ikasteko.Derrigorrezko ikasgaien kredituen artean %48 euskaraz ikasten dituzte, etabestelakoetan %55.
|
|
|
Informatikako Ingeniaritzako ikasleeklehen zikloan dute aukera euskaraz ikasteko. Derrigorrezko ikasgaien kredituenartean %58 euskaraz ikasten dituzte, eta bestelakoetan %27 Industria DiseinukoIngeniaritzan ere lehen zikloan
|
dute
aukera ikasleek euskaraz ikasteko.Derrigorrezko ikasgaien kredituen artean %48 euskaraz ikasten dituzte, etabestelakoetan %55.
|
|
|
Erdaldunen %36 katedradunak dira, baina euskaraz irakasten dutenen %5ek bakarrik lortu dute maila gorena. Era berean, erdaldunen %44 dira titular, baina soilik euskaldunen %28 Datu horiek irakasle euskaldunak unibertsitatera beranduago sartu direla islatzen dute, eta noski, badute zerikusia irakasle horiek unibertsitate barruan duten boterearekin, edo proiektuak etaikerketa taldeak zuzentzeko
|
dituzten
aukerekin.
|
|
|
Azken titulazioan. Kimikan? ez
|
du
aukera hori ere ematen, euskarazko taldeak ez baitira inondik inora agertzen.
|
|
|
Ikusten denez, egintza mota horiek nabarmenki mailakaturik agertzen zaizkigu; norberak bere kokalekuan bere diziplina garatzeko egin ahal duen lanetik hasita, unibertsitateen arteko kultur sortzaile euskaldunen lankidetza eta talde osaketarekin jarraituz, gizarteko eztabaida publikoetan esku hartzera arte, jauziz beterikobidea dago. Horrek erakusten digu hainbat inplikazio maila
|
duela
aukeran euskalakademikoak, eta puntu desberdinetan koka dezakeela bere burua, eta zeregina, unibertsitatetik gizartera doan ibilbide horretan. Izan ere, unibertsitatearen eta gizartearen arteko harremanen auziari inoiz era sinplifikatuan ezin heldu izan bazaio, are gutxiago egin daiteke hori gurean.
|
|
|
Eskaintzen genituen ikas moduluak, gehienak astean 10 ordukoak, ez zirenbatere malguak ordutegi arazoak zituzten ikasleentzat. Askok eta askokikasi nahia erakutsi arren, ez
|
zuten
aukeran maiztasun gutxiagoko ikastarorik.
|
|
|
[...] Garapenaren eta aurrerapenaren ideologiari kritika zorrotza egin behar zaio[...] Baieztapen honek, gainera, bat egiten du mundu osoan, hainbat herri mugimenduk, garapenaren aurrean hainbat sentimenduk, ideiak eta jarrerak banatuz, egiten ari diren gisa bereko borrokekin. Aurrean
|
dugun
aukera, informazioa, mobilizazioa, gizarte eztabaida, kontzientziazioa eta borrokari bultzada bat ematea da. da gizartea erabakitzeko ahalmenik gabe uzten duen tankera honetako eraso bortitzak erantzunak sortuko dituela gure herrietan eta auzoetan[...] AHTren aurkako borrokak gaur egungo gizarte eta garapen eredua zalantzan jartzeko balio behar du[...] Bistakoa da proiektu horiek gauzatuz gero, ingurumenari eragindako kalte larriez gain, euskal gizartearen harreman sozialak eta balioak erabat baldintzatuko dituztela» (Mikel Albarez).
|
|
|
mendebaldeko estatuek nazio nortasuna oinarri hartzen dute oraindik orain, Espainiako kasuan ez dena nazio iraultzaren ondorioa, inperio bat gogoan zutela armak, beldurra eta ahaztura80 erabiliz nazionalek ezarritakoa baizik. Baina kontraesan hori ordenan tokia ez
|
duenarentzat
aukera politikoa ere bada. Abertzale kontzeptualentzat kasu.
|
|
|
Herri txikiek besteena ikasi behar izan dute. Handiek orain
|
dute
aukera txikiena inoiz baino errazago ikusteko eta ikasteko. Erantzukizun demokratikoaz funtzionatzen duten heinean, eskuragarria den utopia bilakatuko da kultura aniztasuna, handientzat bezala baita txikientzat ere.
|
|
|
Ardi haragiari dagokionez, 5,8ko murrizketa izan zen sukar aftosoaren eraginaren ondorioz; esnekien kontsumoak, berriz, gora egin zuen. Zerealen esportazioei dagokienez, urteko lehen hamar hilabeteetan, kanpoko salmentak %30 jaitsi ziren, ekonomiaren beheranzko bilakaeraren eta zerealen uzta laburraren ondorioz, eta horrek hirugarren herrialdeek zerealen sektorean
|
zuten
aukera handitu zuen. Bestalde, abeltzaintza eta albaitaritza krisiek behi haragiaren esportazioak ere %20 murriztu zituzten, bai kopuruari dagokionez, bai balioari dagokionez.
|
|
|
Behar espezifikoak Kirolariak jakin behar du karbohidrato guztiak ez direla berdinak. Badira aldeak karbohidrato molekula batzuen eta besteen artean, organismoak erabiltzeko
|
duen
aukeraren arabera, eta horiek hartzen direnetik erabil daitezkeen arte igarotzen den denboraren arabera: xurgapen moteleko eta xurgapen azkarreko molekulak, beren indize gluzemikoaren arabera.
|
|
|
Egoera triste horren aurrean, hainbat aukera daude. Horietako bat egoitza batean sartzea izango litzateke, baina batzuetan ez
|
dute
aukera hori onartzen eta ez dute onartzen. Gainera, «eskaintza hiru egoitza plaza inguru dago 65 urtetik gorako ehun pertsonako, Ebko batezbestekoa ia bikoitza denean», elbarrien Ordezkarien Espainiako Batzordeak (Cermi) salatutakoaren arabera.
|
|
|
Asiako hego ekialdeko eta Afrikako herrialde askok eskatu dute zereal horren landaketa esperimentalak martxan jartzea. Manipulazio genetikoko teknikak hobetzeak eta ingurumen eta osasun segurtasuneko protokoloak prestatzeak lagundu dute FAOk bioteknologiak gosearen aurkako borrokan
|
dituen
aukerez konbentzitzen, eta, aldi berean, urte asko behar izan dira horiek erabiltzeko. Hala ere, jarrera aldaketa hori gorabehera, FAOren dokumentuak arroz transgenikoaren protokoloetan aurreikusitako hainbat zuhurtasun jasotzen ditu.
|
|
|
Opariari emango zaion originaltasuna eta erabilgarritasuna dira erosketak maiz gidatzen dituzten irizpideak. Brikolajearen zaleentzako aukera egokia da tresna zaharrak berritzeko edo lehendik
|
duten
aukera handitzeko tresnak oparitzea. Ezinbestekoak dira zulagailua, bihurkin elektrikoa, lixagailua eta sarjentua.
|
|
|
altua, ertaina edo txikia, hala nola, pazientearen odoleko kolesterol maila, arteria presioa eta familian kardiopatiak dituzten aurrekariak izatea. Haur batek bihotzekoa izateko
|
dituen
aukerak zehazteko beste alderdi batzuk sedentarismoa, erretzen hasteko adina eta obesitatea dira. Baremo honen arabera, haurren %5 arrisku handiko egoeran dago, eta bere arazoa, beraz, ospitale batean artatu behar da.
|
|
|
Erakundeak egiaztatzen du produktu horiek kontrolik gabe eskuratzea erraza dela, “Internet bidez erosi, alokatu edo deskargatu daitezkeenak”. AIk arlo horretako agintari eskudunei eskatu die ebaluazio eta jarraipen mekanismoak garatzeko, baita bideojokoak banatzen dituzten enpresen Borondatezko Autoerregulazio Kodea eta kontsumitzaileak salatzeko
|
dituen
aukerak zabaltzeko ere. Erakunde horrek, adibidez, “Mafia” bideojokoa jarri du, 16 urtetik gorakoentzat etiketatua, baina 18 urtetik gorakoentzat izan luke.
|
|
|
Hain zuzen ere, udako oporretan Nafarroako herrixka batera joan nintzenean gertatu zen. Hilabete osoa han igarotzeko asmoa genuen familiak eta nik, eta, beraz, kuadrilaren batean integratzea
|
nuela
aukerarik egokiena erabaki nuen. Hala, egun batean igerilekuan nengoela amarekin, ni baino zertxobait gazteagoa izango zen mutil bat gertatu eta hizketan hasi zitzaidan.
|
|
|
Beherantz egiten zuen tutuak. Zaharra zen eta pitzatuta zegoen, baina ez
|
zuten
aukera handirik. Alazne bera ahalegindu zen lehendabizi.
|
|
|
" Gurasoek ez ninduten babestu, eta orain zuk babestu nauzu...". Sarak ez
|
zuen
aukera txarrik egin, nekez erdietsiko baitzuen Sergioren gorputz sendoa baino babestoki egokiagorik. Sendoa eta liraina.
|
|
|
Baina egia da, horrekin batera, lehenago baino askoz ere euskaldun gehiago kausituko duzula, duda gabe, mahai ofizial horietan eserita. Memoria pixka bat besterik ez da behar, buru pixka bat esan behar nuen baina hitz hori, buruarena alegia, anbiguo samar gertatzen denez" memoria" esango dut, memoria pixka bat behar da lehenago gertatzen dena eta orain
|
dugun
aukera parean jartzeko. Orain, administrazioan, lehen baino euskara gehiago dago, duda gabe.
|
|
|
Ez zuen tokirik telebistako musika programetan, han" la playa estaba desierta"," mi carro me lo robaron" eta holakoak bakarrik kantatzen baitziren, nola gaur egun" asereje" edo" que la detengan!, es una mentirosa", kantatzen den. Baina orduan ez
|
genuen
aukeran beste botoian goenkalerik edo sorginen laratzik eredugarri izan edo ez, hori beste kontu bat baita, eta ez dakizu, zinez, zer tristea den gurdi baten ipurditik ibiltzea, ezin aurkituz, handik hona jenderik gabeko hondartza batean. Egun batzuk galdu nituen behin Ondarretan eta benetan nekosoa.
|
|
|
Dena dela, gauza bat nabarmendu gura genuke: teknologia berriek eta munduan irakaskuntzaren arloan indarrean dauden joerek unibertsitatea ulertzeko orain arteko moduak kolokan jarri dituzte, eta begien aurrean
|
ditugun
aukerak izugarri ugaldu. Orain arte, unibertsitateaz hitz egiten genuenean, honako hau zen gutxi gorabehera burura zetorkigun irudia:
|
|
|
3. Goian aipaturiko LRU Legeak ez
|
zuen
aukerarik eman irakasleria behar bezala antolatzeko, ez eta Euskal Herria bere baitan hartuko lukeen barrutia eratzeko ere. 1998an Eusko Jaurlaritzak erabakitako Unibertsitate Legeak Espaijakn 202 niako markoa onartzen zuen bete betean eta ez zuen euskararen presentzia Unibertsitatean bermatzeko balio izan.
|
|
|
Bi administrazio motaren artean egin behar
|
dugu
aukera: kontratuzko administrazioa, batetik, eta konfiantzazkoa, bestetik.
|
|
|
Honen adibide esanguratsuena gizonen kartzeletan espazio berezitu bat uzten zaien kasuetan aurkitzen dugu: kartzelako aktibitateak, egiturak, espazioak, tratamenduak... gizonezkoentzat bideratuta daude eta emakumeek ez
|
dute
aukerarik zerbitzu eta egitura horietara iristeko.
|
|
|
– Gehienetan pentsatzen dut zirti zarta menderatuko ditudala denak, ezin
|
dudala
aukera hau alferrik galtzen utzi, gorputzaren sasoia inportantea da, baina buruaren indarra ere bai, eta hori primeran daukat –eskumako lokian ipini zituen atzamar bi, beste norbaitek emandako ikasgaia oso barneratuta zeukala adieraztearren– Beste batzuetan... adorea galduko banu legez geratzen naiz, burutapen ezezkorretan jausten naiz, eta ia dardarka uzten nau izerdi hotz moduko zerba...
|
|
2003
|
|
|
" Jaio, maitasuna egin eta hil etxe barruan egin ohi ziren, baina ohikoa zen kanpoan bazkaltzea eta gosaltzea ere bai; afaldu besterik ez zen haietan egiten", dio adituak, zehaztuz eskulangintzan ari zirenek bertan egingo zutela lan, baina normalean etxeak txikiak eta estuak zirenez, ez zutela jendearekin eroso egoteko inongo aukerarik ematen. " Aberatsenek
|
bazuten
aukera hori, baina zenbat ziren horiek?", galdetzen du Sesmerok.
|
|
|
J. M. S. Oraingo gatazkak baditu hainbat osagai politiko eta horiek ere konpondu egin behar dira, gure artean
|
ditugun
aukera politiko denek izan dezaten askatasunez garatzeko bidea, elkarrekiko errespetu eta lehia demokratikoan. Hori baina, jarduera politikoz iristen da, denon parte hartzea bermatuz eta lor daitezkeen adostasunak lortuz.
|
|
|
Bizitza errealean, Lleidatik Madrilera bihurtzeko arrazoia, hango" Instituto Nacional de Electrónica" n lan plaza bat ateratzeko
|
zuen
aukera izan zen. Fisikari batentzako plaza bat ei zegoen eta han lan egiten zuen bere lagun batek, Dominguez zeritzanak, plaza hori eskaini ei zion.
|
|
|
Zertarako? Ez zen haxe berak behar
|
zuen
aukera. Ezin errazago, ostiraletik zekiena kanporatu ahal izateko.
|
|
|
Kontsumitzaileak ez du zertan kontratatu bidai agentzian, seguru aski bertan eskainiko dioten arren:
|
badu
aukera, beste hainbat aseguratzailerekin prezioak eta bermeak erkatuta, bere premietara hobekien egokitzen dena hautatzeko.
|
|
|
CONSUMER ko talde juridikoak uste
|
du
aukera gehiago daudela erreklamazioak eskiatzailearen aurka aurrera egiteko estazioaren aurka baino.
|
|
|
3 Gizabanakoak eragileak dira, gizartearen instituzio eta egituretan ondoriotransformatzaileak
|
dituzten
aukerak egiten dituzten neurrian.
|
|
|
Determinismo boluntaristak, bere aldetik, ez ditu gizabanakoakkokatzen historikoki eta sozialki egituratuak dauden testuinguruetan, eta, horrenondorioz, desagerrarazten ditu giza egintzaren oinarri soziokulturalak. Horrenbertsio utilitaristan kontraesan nabarmena legoke, aktore arrazionala mundu sozialaren kontrola izan beharrean, bere jokabide estrategikoa erabat determinatuaegongo bailitzateke inguruan
|
dituen
aukera eta baliabideen egituragatik21.
|
|
|
Herri garatuek ez dute arriskuan bizi nahi eta dirutza handia inbertitzen ohidute uholdeen aurkako babes lanetan. Garatu gabeko herriek, ostera,
|
ezdute
aukera hori izaten eta arriskuarekin bizi beharra dute, eta hil ere sarriaskotan.
|
|
|
Entzule gehienak Ipar Euskal Herrikoak ziren, baina baziren Hegoaldekoak ere, batzuk beste aldean errefuxiatuak. Nahi
|
zuenak
aukera zuen bertan jan eta lo egite ko. Horretarako Herria edo Zeruko Argia aldizkarietako bulegoetan eman behar zuten izena.
|
|
|
Ikerketa, Matthew Baylis ek eta Mike B k sinatua, besteak beste. Britainia Handiko Animalien Osasunaren Institutuko Gravenorrek entzefalopatia espongiforme kutsakorraren hiru aldaera ezagunenak (EET) alderatzen ditu, eta horietako batek, behi aziendaren ezaugarri den EEBak, espezieen hesia zeharkatu eta ardiak kutsatzeko
|
dituen
aukerak aztertzen ditu. Ardiek scrapie izeneko gaixotasuna dute.
|
|
|
Autoreek azpimarratzen dute, gainera, “on line” osasun informazioak osatu egin dezakeela osasun profesionalek emandakoa, eta, aldi berean, kanal konbentzionalen bidez lortutakoarekin aberastu daitekeela. Posta elektronikoak “profesionalekiko harremanak estutzeko tresna eraginkorra” bihurtzeko
|
dituen
aukerak ere azpimarratzen dituzte. Fakultatiboaren ikuspegitik, SEk uste du sareak “lan korporatibo errazagoa egiten duela, pazienteen informazio klinikoa partekatuz, ezagutza eskuragarriagoa eta transakzioetan segurtasun handiagoa izanik”.
|
|
|
Hala ere, paziente kopuru handi batean, sendagaiek ez dute onura kliniko egokia sortzen. Kasu horietan, gaixo bakoitzak ebakuntza kirurgikoa egiteko
|
duen
aukera aztertzen da, sufrimendua kentzeko edo murrizteko. Espainian gaur egun dauden teknika kirurgikoak “tutoretzapean” daude 1999az geroztik, Osasunaren Lurralde arteko Kontseiluaren Osoko Bilkurak “gaixoen segurtasuna bermatzeko” hartutako erabakiaren bidez. Horietatik guztietatik, hauek dira erabilienak:
|
|
|
Ostatu hartzen duten hotelei dagokienez, exekutiboen %82k adierazi zuten kategoria ertaineko hoteletan geratuko direla negozio bidaietan, hemendik urte amaierara bitartean; %11, berriz, establezimendu ekonomikoetan egongo da, eta %5, luxuzko hoteletan edo hotel esklusiboetan. Inkestatutakoen %37k bakarrik onartzen du beren konpainiek ez dutela inolako murrizketarik egin beren negozio bidaiei dagokienez, besteak beste, lehen klaseko hegazkin bidaiak mugatzea, luxuzko hotelak erabiltzea edo hegazkin konpainiek eta hotelek lehentasuna edo kostu txikia
|
duten
aukeren alde egitea. Jarduera profesionalarekiko hurbiltasuna eta prezioa dira hotel bat aukeratzeko orduan kontuan hartzen diren bi faktore nagusiak (%76 eta %74, hurrenez hurren).
|
|
|
a) Askotan, notarioa askatasunez aukeratzeko eskubidea ez da gauzatzen. Askotan, erabiltzaileari ez zaio jakinarazten zein ahalmen
|
duen
aukera hori egiteko, eta mailegua eman duen entitateak berak aukeratutako notarioa ezartzen du. b) Eskritura publikoaren proiektua aldez aurretik aztertzeari uko egiten zaio. Mailegu hartzaileak eskubidea du hipoteka maileguaren eskritura publikoaren proiektua aztertzeko, sinatu baino hiru egun baliodun lehenago.
|
|
|
Ez da negoziazio erraza izango, bertan kontatuko baitituzte aurrekari historikoak, baina baita azken ahaleginak ere. Beste gobernu nazionalek bezala, Gobernuak ere
|
badu
aukera emisio eskubide horien %90 doan esleitzeko, eta gainerakoa enkante publikoaren bidez esleituko du. Espainian, gas poluitzaileen emisioak, %78, energia ekoizpenari eta kontsumoari esleitu behar zaizkie, baina proportzio erlatiboa ez dator bat zehazki eskualdeen industria garapenarekin, enpresa kutsatzaile batzuek ingurune batean ekoizten dutelako eta helmuga geografiko desberdinak dituztelako, zentral termiko konbentzionalekin gertatzen den bezala.
|
|
|
Hala ere, hau ez da izango Berangoko txikienek ondo pasatzeko
|
duten
aukera bakarra. Izan ere, gabon egitarau oparoa antolatu du Kultur Etxeak.
|
|
|
Ez zuan gertatu baina gerta zitekean. Horixe duk nobelaren egitekoa, existentzia batek
|
dituen
aukerak arakatzea. Zuek errealitatea aztertu nahi duzue eta gertatua argitu.
|