|
2002
|
|
|
Askok ez diete ihes egiten biziraupenaren mugan jartzen dituzten egoerei. Hala ere, haur horiek aurre egin behar dieten problemek desberdintasunak
|
dituzte
herrialde batzuen eta besteen artean. Hala, garapen bidean dauden herrialdeetan, pobreziak, goseak edo HIESak bizitza eta ilusioak murrizten dituzten bitartean, herrialde garatuetan tratu txar fisiko eta psikologikoen ondorio larriak pairatzen dituzte.
|
|
|
Izan ere, eredu euskaldunaren premia egon baita elebitasuna premiatzat hartzeko, euskara guztion eskubidea baita —baita euskara ikasi nahi ez duten euskal herritarrena ere—, eta ez elebidunen guraria betetzeko bidea. Praktika aipatu dugunez, bestalde, ez dago tokitik kanpo esatea ezen aukera hori egin dutela arrakastaz hizkuntza bi edo gehiago
|
dituzten
herrialde batzuetan, unibertsitateak bikoiztuz, eta hizkuntza minorizatuari zor zitzaizkion unibertsitateak eratuz (Flandria, Quebec, etab.). Eta, nik dakidala, herrialde aurreratutzat dauzkagu horiek.
|
|
2004
|
|
|
Batez beste, ospitaleratutako hamar gaixotik batek saihets daitekeen kaltea izaten du, eta horrek ezgaitasun larriak edo heriotza ekar ditzake, OMEren arabera. Horri gehitu behar zaizkio ospitaleratze gehigarriek, demanda judizialek, ospitalez kanpoko infekzioek, diru sarreren galerak, ezintasunek eta gastu medikoek dakartzaten ondorio ekonomikoak, 6.000 eta 29.000 milioi dolar arteko urteko kostua
|
baitute
herrialde batzuetan.
|
|
2005
|
|
|
25 eta 64 urte bitarteko biztanleria taldeak 12 urte aztertu ditu, batez beste, eta txostenaren arabera, 2003an bost urte zituzten haurrek 16 urte baino gehiago izango dituzte ELGEko herrialde guztietan, Luxenburgon, Mexikon, Eslovakian eta Turkian izan ezik. Hiru gaztetik batek unibertsitate ikasketak
|
ditu
herrialde batzuetatik besteetara asko aldatzen den arren, eta egungo joerari jarraituz gero, ELGEren ustez, egungo gazteen erdiak baino gehiago(% 53) unibertsitatera edo antzeko zentroetara joango dira. Generoen arabera, emakumeek bigarren mailako nahiz goi mailako ikasketak (unibertsitateko ikasketak edo antzekoak) egiten dituzte gizonek baino erritmo biziagoan.
|
|
2008
|
|
|
â?. Eusko Labelâ, en lan egiteko modua ereduzko jo dute antzeko kalitate txartelak eskuratu nahi
|
dituzten
herrialde batzuetan.
|
|
2009
|
|
|
Europan energia geotermikoko sistemak garatuen
|
dituzten
herrialde batzuetako adituak izan ziren jardunaldian, eta, besteak beste, herrialde horietan energia geotermikoa zer egoeratan dagoen azaldu zuten. Adibidez, Suedian, sortzen duten haize egoeratan dagoen azaldu zuten.
|
|
|
Hala ere, bizi urteak munduko leku batzuetan baino ez dira hazten. Diru sarrera txikiak
|
dituzten
herrialde batzuk beren itxaropenak gutxitzen direlako nabarmentzen dira. Errusian, gizonezkoen biziraupen tasa inoiz baino ahulagoa da.
|
|
2010
|
|
|
Berez, Europako agintarien presioa dago. Uste dute zigortu egin behar
|
dituztela
herrialde batzuk, besteek haien adibidea har ez dezaten, gehiegizko gastutzat jotzen duten horretan has ez daitezen. Politika horiek ez dituzte hartu Espainiako, Irlandako edo Greziako herritarren mesedetan.
|
|
2012
|
|
|
Txakurrek, pertsonek bezala, identifikatuta egon behar
|
dute
herrialde batzuetara bidaiatzen dutenean. Maskotetara Europar Batasuneko estatu batetik bestera joateko aukera ematen duen dokumentuari Lagun egiteko Animalientzako Europako Pasaportea deitzen zaio.
|
|
2014
|
|
|
merkeagoa da Saudi Arabiako basamortutik petrolioa ateratzea ur sakonetatik ateratzea baino. Bestetik, petrolioaren diru sarrerekiko mendekotasun handiagoa
|
dute
herrialde batzuk beste batzuek baino. Muturreko kasua Venezuela da, bere dibisen %95 petrolioari esker lortzen baititu.
|
|
|
Lurpetik gasa ateratzeko teknika bat da fracking a; harri geruzak zartatu egiten dituzte, uraren eta konposatu kimikoen bidez, eta harkaitz artean dagoen gasa atera egiten dute horrela. Ingurumenarentzat arriskutsua delakoan, debekatua
|
dute
herrialde batzuetan; Frantzian, esaterako. Espainiako Gobernua aldekoa da.
|
|
|
Horregatik, ez da harritzekoa pertsona batzuek, batez ere gazteenek, egunero lanera joateko garraiobide alternatibo hori erabiltzea, hartara auto ilarak, aparkalekua aurkitzeko arazoak eta abar saihesteko. Joan etorriak egiteko modu hori irabazten ari diren jarraitzaileek uste
|
dute
herrialde batzuetan soldataren zati gisa hartzen direla bizikletak. Izan ere, bizikleta aukeratzen duten herritarren kopuruak gora egin du, eta Europako legerietara eramaten ari dira. langileei bizikleta erabiltzea sustatzen ari da.
|
|
2016
|
|
|
Saudi Arabiak Iranekin harreman diplomatikoa eten ondotik, botere sunita
|
duten
herrialde batzuek ere Teheranen aurkako jarrera hartu dute. Saudi Arabiak bezala, Bahrainek eta Sudanek ere harreman diplomatikoak hautsi dituzte; Arabiar Emirerri Batuek maila txikienera jaitsi dute harreman hori, eta Jordaniako Senatuak Irani eskatu dio «ez sartzeko Persiar golkoko estatu arabiarren barne arazoetan».
|
|
|
Ez da ahaztu behar Saharaz hegoaldeko Afrikak lehen hezkuntzako matrikulazioan aurrerapauso nabarmenenak lortu zituela garapen bidean dauden eskualde guztien artean (1990ean% 52 izatetik 2012an% 78 izatera), nahiz eta oraindik ere aldeak dauden landa eremuen eta hiri eremuen artean. Analfabetismoak emakume kongoarrak jotzen ditu Analfabetismoa gainditu nahi
|
duten
herrialde batzuen errealitatearen adibide bat Kongoko Errepublika Demokratikoa da. 15 urtetik gorako helduen analfabetismo tasa %33, 2koa da 15 urtetik gorako helduen artean:
|
|
2019
|
|
|
barrio bazterreko batean, etxe abandonatu batean... bila litezkeenez aparte —azken batean, nork bere familian, nork bere baitan ere aurki lezake horrelako gunerik—, beste bitan, bederen, sumatzen ahal da estaturik eta mundu merkaturik gabeko espazio berriak sortzeko kondiziorik: erresistentzia territorio batzuetan, hala nola Zaden, eta oraintxe estatu propiorik ez
|
duten
herrialde batzuetan, hala nola Rojavan.
|