|
2002
|
|
|
UPV EHU osoari dagokionez, 1999 urtean 879 lanpostuk
|
zuten
hizkuntza eskakizuna; horietatik 143 (%16, 3) ikasketa teknologikoetakoak ziren. Dena den, irakasle euskaldunen kopurua altuagoa da, eta portzentaje hau beti gorantz joan da.Bestalde, 1997 urtean edo lehenago ikasketa teknologikoetan euskaraz aurkeztudiren tesiak bederatzi izan dira.
|
|
2008
|
|
|
Etxebizitza eta euskara izan dira berriro Udal batzarreko gai. Ostiralean, batetik, Okendo inguruko proiektuaren lehen onarpena egin zen, besteak beste Udaletxe berria, Brigidarren komentuaren aldaketak eta etxebizitzen eraikuntza aurreikusten dituena eta, bestetik, zenbait udal lanpostuk aurre ikusita
|
zituzten
hizkuntza eskakizun eta derrigortasun datak atzeratzea erabaki. Bi gaiek Plataforma, EAJ PNV, EA eta EAE ANVko ordezkarien aurkako botua jaso zuten, PSE EEkoen aldekoa, PPko zinegotzia ez zen bilkuran izan eta EB Berdeak taldeko Ricardo Ortegak, Okendoko egitasmoaren alde egin zuen baina hizkuntz eskakizunen botazioan ez zuen parte hartu.
|
|
|
Are gehiago, PSE EEk itxuraz salatzen duen elebakarrenganako diskriminazio horrek ez du errealitatea islatzen. Izan ere eta adibide moduan, oraintsu Arkautiko Ertzaintzako Akademiatik atera den atzen promozioko ertzainen heren batek baino ez
|
zuen
hizkuntza eskakizunik. Zeintzuk segituko dute euskara askatasunez ezin baliatuta Ertzaintzarekin topo egitean?
|
|
2009
|
|
|
Horrek azkartu egingo du lana, ordezkatzea behar denean, hizkuntza eskakizunak jartzean... bereziki hitzarmena sinatuta daukaten tokietan. Kontuan izan 600 langile berri ditugula Gipuzkoan azken bospasei urtetan, gehienak bulegoetara joan direla eta denak
|
dutela
hizkuntz eskakizuna. Gaur egun esan daiteke minimo batzuek betetzeko gai ez direnak salbuespenak direla.
|
|
|
Administrazio publikoetan, euskararen erabileraren normalizazioaren III. Plangintzaldia() baloratzen duen Txostenak5 adierazten du (11 orrian): " Derrigortasun data igarota
|
duten
hizkuntza eskakizunen egiaztatze maila altua da. Orokorrean, derrigortasun data igaro zaien titularren %55, 58k dagokion hizkuntza eskakizuna edota altuago bat egiaztatu du, eta beste %5, 69k dagokiona baino maila bat baxuagoa.
|
|
|
Uemak zein Hizkuntz Eskubideen Behatokiak arazoa aspalditik datorrela uste dute. Osakidetzak 2002 urtean egindako lan eskaintza publikoan lanpostu bakar batean ere ez
|
zuen
hizkuntz eskakizunik zehaztu, orduan milaka lagun kontratatu zituzten arren. Orduan euskararen ezagutza oso gutxi baloratu zutela gogorarazi du Bilbaok, eta Uemak berak kritikatu du azken lan eskaintza publikoan euskarak izan duen balorazioa.
|
|
|
Euskararen ezagutza handia da euskal herri administrazioetan: langileen %58 inguruk egiaztatua
|
du
hizkuntza eskakizunen bat. 12.000 langiletik gora dira euren lanpostuari dagokion hizkuntza eskakizuna egiaztatua dutenak.
|
|
2010
|
|
|
Pertsonaleko (AZP) lanpostuen %40ek baino gehiago derrigortasun data
|
zuten
hizkuntza eskakizuna gainditzeko. Bestalde, unibertsitatera iristen ziren ikasleen %43a ikasketak euskaraz egin nahi zituen.
|
|
|
2007 urtean UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak Euskararen Plan Gidaria onartu zuen. Urte horretan lehen eta bigarren zikloko irakaskuntza osoaren %67a euskaraz ere eskaintzen zen, irakasleen lan postu finkoen %35a elebiduna zen eta Administrazio eta Zerbitzuetako Pertsonaleko (AZP) lanpostuen %40ek baino gehiago derrigortasun data
|
zuten
hizkuntza eskakizuna gainditzeko. Bestalde, unibertsitatera iristen ziren ikasleen %43a ikasketak euskaraz egin nahi zituen.
|
|
2012
|
|
|
Hain zuzen ere, etengabeko ibilian dabilen hizkuntzaren barnean. Oinarriak jarri baziren ere, oraintxe ari da mamitzen eta gauzatzen oinarrion garatzea eta egiaztatzea, oinarri haiek ezartzen baitira, gizarte garaikide batek
|
dituen
hizkuntza eskakizunak aintzat hartu eta horiexei erantzun aproposak eman behar zaizkienean.
|
|
2013
|
|
|
Hala jakinarazi du Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak. Udal liburutegietako arduradunek ez
|
dute
hizkuntza eskakizunik, Nafarroako administrazioaren eta haren mendeko erakunde autonomoen langileentzat, meritu gisa hartzen dute euskaraz jakitea, baina langileek ez dute derrigorrez euskara maila bat izan beharrik. Horrek ekartzen du herri euskaldunetan gaztelaniaz baino ez dakiten liburuzainak edukitzeko arriskua; hala saltu du Uemak.
|
|
2016
|
|
|
Azpeitira edo Alegira joan behar dute medikuarenera. Alegian pediatra bat dago, eta ez
|
du
hizkuntz eskakizuna bermatuta.
|
|
|
Alabaina, herritarrak ez dira pozik, horrek ez duelako bermatzen arreta euskaraz jasoko dutenik. Gobernuak 100 lanpostu atera ditu lehiaketa publikora eta horietatik hamabik
|
dute
hizkuntza eskakizuna.
|
|
|
epaileen eta fiskalen jarduna gaztelaniaz egingo dela dio, eta aldeak ados daudenean bakarrik erabili dela euskara. Horri gehitu behar zaio epaileek eta fiskalek ez
|
dutela
hizkuntza eskakizunik.
|
|
2021
|
|
|
Langileak argudiatu du «bazterketa» pairatu duela, postuak berezko
|
duen
hizkuntza eskakizunagatik. EHUk denbora eskaini dio, ikasteko
|
|
2022
|
|
|
Bestalde, hautaproba guztiak euskaraz egin eta gainditzen dituztenei euskara meritu gisa aitortuko zaie; zehazki, lanpostuak ezarria
|
duen
hizkuntza eskakizuna egiaztatuta edukitzeagatik lor daitekeen meritu balorazioa jasoko dute.
|
|
|
EAEko justiziako langileen %44k ez
|
dute
hizkuntza eskakizunik egiaztaturik
|
|
|
Justizia arloaren euskalduntzea Eusko Jaurlaritzak espero zuen baino azkarrago doa, baina urrun dago oraindik euskaraz aritzetik: langileen %44k ez
|
dute
hizkuntza eskakizunik egiaztaturik. Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak eman zituen datuak atzo, eta, jakinarazi zuenez, %45 dira dagokien hizkuntza eskakizuna egiaztatua duten langileak EAEko justizia administrazioan.
|
|
2023
|
|
|
Ezagutza konplexuak hizkuntza sofistikatu eta sotila eskatzen du, eta horrek zuzen zuzen eragiten die hizpide ditugun eragiketa kognitibo linguistikoei. Curriculumetan, aditz forma jakin batzuen itxurapean ageri ohi dira —helburuen formulazioan, ebaluazio irizpideetan... —, eta, curriculum horietako jakintza arlo guztietan ageri diren heinean, jakintza arlo guztietatik heldu behar zaie banaezinak
|
dituzten
hizkuntza eskakizunei. Jakintza arloez gaindi, diziplina bakoitzak beren beregi landu ohi ditu eragiketa kognitibo linguistiko horiek.
|
|
|
Epealdi berean, hamar puntu egin du gora lanposturako beharrezkoa
|
duten
hizkuntza eskakizuna eskuratu duten udaleko langileen kopuruak (%83), eta euskararen erabilera mailari eutsi omen diogu Donostiako kaleetan, ezagutzak hazten jarraitzeaz batera; bada, botila erdi bete hustuari urrup egin, eta klik.
|
|
|
Nabarmendu du salbuespenezko prozeduraren bidez hautatutako zuzendariak ez
|
dituela
hizkuntza eskakizunak bete behar, eta horrek eragina izan dezakeela haiek zuzentzen dituzten sailetako hizkuntza ohituretan: «Donostiako Udalak 30 urte pasatu ditu langileak euskalduntzen; azkenean, langileak euskaldundu dira; eta, adibidez, Osasun eta Ingurumen Sailean eta Pertsonak Kudeatzekoan langile askok eta askok hirugarren edo laugarren hizkuntza eskakizuna daukate.
|
|
|
Jaurlaritzak zenbaitetan zuriketa egiten du; esaten du arazoa epaile, letradu eta fiskaletan dagoela. Bai, baina Jaurlaritzaren lantaldearen parte handi batek ere ez
|
du
hizkuntza eskakizunik ezarrita. Alde bietako ardura da hemen.
|
|
|
Justizia administrazioaz ari garenean, espetxeetako zerbitzuak ere barne sartu genituzke. Aurreko batean Jaurlaritzatik erantzun ziguten transferentziaren unean Estatuko administraziotik zetozen langileek ez
|
zutela
hizkuntza eskakizunik, baina espetxeetako langileen lanpostuen zerrenda sortzeko prozesua aurrera doala, eta proposamena dagoela hizkuntza eskakizunak ezartzeko. Errealitatea da egun oraindik langile gehienek ez dakitela euskaraz.
|
|
|
«Zonifikazioa betikotzea, hizkuntza paisaian gabeziak izatea, euskara eskakizuna duten plazak oso gutxi izatea, euskara merezimendu gisa ia ez baloratzea...». Bide horretan, salatu du azken asteetan Hezkuntza Departamentuak euskara ikastaro trinkoetara joateko baimenak ukatu dizkietela langileei, «arrazoi zentzugabeak» emanez; hala nola, esanez Hezkuntza laguntzako espezialista lanpostuetarako ez
|
dutela
hizkuntza eskakizunik behar, edota ez dutela behar adinako euskara mailarik egiaztatu.
|
|
|
«Epaiei bide ematen dieten helegiteetan» jarri zuen arreta Igor Arroyo LABeko koordinatzaile orokorrak, eta ahoan bilorik gabe salatu zuen CCOO eta UGT sindikatuen jarrera. «Planteatzen
|
dute
hizkuntza eskakizunak ez direla zilegi, eta hizkuntza eskakizunak eta lan eskubideak kontrajarriak direla. Guk gogoeta bat eskatu nahi diegu; hemen badago gehiengo sindikal, sozial eta politiko bat hizkuntza eskubideen aldekoa.
|