2000
|
|
Hots, jakin nahi duguna hauxeda: zeri buruz mintzatzean islatzen digute egunkariek Euskal Herriaren osotasuna. Edo zein izaera
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoak. Edo, zein gaik eragiten duHegoaldea unitate esanguratsutzat hartzea?
|
2001
|
|
Taularen beste muturrean daude Gaztela Mantxa (12,3), Extremadura (14,0), Galizia (14,6) eta Gaztela eta Leon (16,0). Hala ere, Interneteko erabiltzaileak eskualdeka gehitzeari dagokionez, Asturiasek% 12 egin du gora azken urtean, eta atzetik
|
ditu
Euskal Autonomia Erkidegoa (11,1), Murtzia (10,5) eta Kantabria (9,8). Aitzitik, Nafarroa %3, 5 besterik ez zen hazi, eta atzetik Gaztela Mantxa (5) eta Aragoi (5,9) zeuden.
|
2002
|
|
1995etikaurrera, lan eskariak eta lan eskaintzak lotzeko, mozkina helburu ez duten bitartekotze agentziak eratu dira. Erakunde horiek INEMen erakunde laguntzaileak dira.Zentzu honetan, aipamen berezia merezi
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoko Enplegueta Prestakuntza Suspertzeko Erakunde Publikoak (EGAILAN izenekoa). EGAILAN hau Eusko Jaurlaritzaren menpeko erakundea da, eta 1996tik aurreralanbide zerbitzua (LANGAI) kudeatzeaz gain, informazio, biderapen eta sustapen zerbitzuak eskaintzen ditu.
|
|
Gizarte egitura eta ekonomia jarduerei dagokienez, Nafarroan baino tradiziosendoagoa
|
dugu
Euskal Autonomia Erkidegoan. Badira zenbait lan orokor iraupenluzeko analisia erabiliz eredua finkatu dutenak:
|
|
Pintzek erabat baliogabetzen dute haien eragina; airbagak, berriz, ez du erabilera baztertzen, elementu osagarria baita, ez ordezkoa. 2002ko urrian, Trafiko Zuzendaritza Nagusiak, gaia transferituta
|
duten
Euskal Autonomia Erkidegoekin eta Kataluniakoarekin koordinatuta, kontzientziazio kanpaina bati ekin zion, eta 60.000 gidari kontrolatu ziren. Kanpaina honen eta beste batzuen helburua da gidari eta bidaiari guztiak kontzientziatzea edozein joan etorritan gerrikoa lotu behar dela.
|
2003
|
|
Lehenengo zuzenketa faktore horri esker, aztertutako animalien ehunekoa kalkula daiteke. Kalkuluaren arabera, behi aziendaren inguruan azterketa gehien egiten dituzten erkidegoak Madril eta Kanariak dira oraindik (%21, 85 eta %13, 36, hurrenez hurren), eta atzetik
|
dituzte
Euskal Autonomia Erkidegoa (%13, 28) eta Gaztela Mantxa (%13, 09). 2003an, Gaztela Mantxako txabola kontrolatuaren ehunekoa handitu egin zen, gaur egun Galizian baino lehen.
|
2005
|
|
DGTren aburuz, puntu beltz bat da “errepide sare bateko galtzada bati dagokion kokalekua, non urte natural batean biktimekiko hiru istripu edo gehiago hauteman diren, baten eta bestearen artean 100 metroko tartea utzita”. Azterketa horrek ez
|
ditu
Euskal Autonomia Erkidegoko eta Kataluniako datuak, erkidego horiek trafikoaren arloko eskumenak transferituta baitituzte, eta 959 tarte horietan 3.943 istripu gertatu zirela adierazten du. Horrek esan nahi du batez beste 4,1 ezbehar izaten direla “puntu beltz” bakoitzeko.
|
2006
|
|
Ezkondu gabeko bikoteek praktikan izan ohi duten arazorik handienetarikobat, izaera ekonomikoa daukaten inguruabarretan beren arteko harreman ekonomikoak arautuko dituen erregimen ekonomiko zehatzik ez izatean datza. Zeraxedatzen
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoko Izatezko Bikoteak Erregulatzen dituenmaiatzaren 7ko 2/ 2003 Legearen 5.1 artikuluak:
|
2009
|
|
Radio Euskadik, EITB taldean gehien entzuten den irratiak, 255.000 entzule
|
ditu
Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroan astelehenetik ostiralera. Joera goranzkoa da.
|
|
Galdera bat, atal hau bukatzeko: Estatutuaren aldekoen argudio nagusietako bat baldin bada Europako autonomia maila handienetakoa
|
duela
Euskal Autonomia Erkidegoak Estatutuari esker eta, beraz, autogobernu handia ahalbidetzen duelako dela ona Estatutua, zer argudioren arabera litzateke txarra autogobernu maila handiagoa ahalbidetuko lukeen beste esparru juridiko politiko bat, galderaren hasierako argudioa erabiltzen duten autogobernuzaleen ikuspegian?
|
|
Hiru urte bete
|
ditu
Euskal Autonomia Erkidegoko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Defentsoriako zuzendari karguan, eta utzi egin du Maite Errok. Arrazoi pertsonalak aipatu ditu kargua uzteko, eta erantsi du bestelako adierazpenik ez duela egingo.
|
|
[42] Euskararen Legearen 6 eta 14 artikuluen arabera, herritar guztiek
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoan kokaturiko administrazio guztiekin (Estatuaren administrazio periferikoa barne) euskaraz nahiz gaztelaniaz jarduteko eta zerbitzua jasotzeko eskubidea; eskubide hori pixkanaka gauzatzeko neurriak hartzera behartuta daude administrazioak; herri langileak pixkanaka euskalduntzeko neurriak hartu beharrean dira administrazioak; herri aginteek erabakiko dute zein lanpostuta...
|
|
Eleaniztasunaren adarrak luzeagoak dira, ordea, gure artean ere. Unesco Etxearen eta Ikuspegi Behatokiaren ikerketei esker jakin dugu (Askoren artean, Hizkuntzak eta Immigrazioa, 2008), bi milioi pasatxo biztanle baino ez
|
dituen
Euskal Autonomia Erkidegoan, ehun eta hamar hizkuntzatako hiztunak bizi direla, edo agian badirela ehun eta hamar hizkuntza baino gehiago ere, zenbait etorkinek ez baitute aitortzen gutxietsitako hizkuntzaren baten jabe direnik. Hain estimu gutxitan dute euren lehen hizkuntza, nahiago dute erdaldun elebakartzat aurkeztea euren burua.
|
2010
|
|
ahaztu hori guztia eta, bi urtean, autonomia erkidego bakarra. Baina ez dago hori egiteko moduko lege mekanismorik, aurretik desegin egin behar
|
dituzulako
Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Erkidegoa. Biak desegin, eta berri bat egin.
|
|
Ikastolek ere inflexio puntutzat jo zuten Eskola Itun hura. Haien ordezkariek uste
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoko eskolari begirako, estatu hitzarmena, izan zela, eta akordio hartan bat egiten zutela EAJren eta PSE PSOEren interesek.
|
|
Irakaslea hizkuntz formen esanahi sozialaz jabetu behar da orduan, hots, dagokion testuingurura edota eguneroko zereginetara bere hizkera edota idazkera moldatzeko eta egokitzeko gaitasuna lortu behar
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan. Horrenbestez, artikuluan azaldu dugun bezala, irakaslearen komunikazio gaitasuna bere jardueraren hiru testuingurutan zehaztu daiteke; izan ere, irakasleak izan behar duen komunikazio gaitasuna neurtzeko orduan, hiru eremuotan arreta jartzea da egokiena.
|
2011
|
|
Gorputz Hezkuntza. 2007an Hezkuntza Sailak curriculum berria onartu zuenetik, Gorputz Hezkuntzak ordu gutxiago
|
ditu
Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxe askotan.
|
2012
|
|
Legealdia amaitzeko urtebete eskas gelditzen denean, euskal herritarren arteko elkarbizitzarako itun berria lortzeko ekimenik hartu ez izana leporatu dio Aralarrek lehendakariari. «Legebiltzar honek lan egin behar
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoko euskal herritar guztiok eroso sentituko garen itun berri bat lortzen. Eta lan horren lidergoa lehendakariari hartzea dagokio», adierazi du Mikel Basabek.
|
|
Lehen urtean bakarrik, 150 apoarmatu arrotzetik gora harrapatu zituzten, baita 17 apoarmatu korrontezale (Mauremys leprosa) ere, eta 2003an, apoarmatu istilzalearen (Emys orbicularis) lehenengo alea. Bi espezie horiek bertakoak
|
ditugu
Euskal Autonomia Erkidegoan, eta Espezie Mehatxatuen Katalogoan Kaltebera ezaugarriarekin sailkatuta daudenez, ale horiek hezegunean libre utzi ziren identifikatu ondoren. Gainera, Birgaitze Zentroan espezie horietako jatorri ezberdineko aleak zituzten, eta Bolueko hezegunean askatzeko erabakia hartu zen, hango populazioa sendotzearren.
|
|
Aurretiaz aipatu denez, Euskal Autonomia Erkidegoari dagokio bere lurraldean turismoa arautzea; alegia, Eusko Jaurlaritzak
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoko turismo baliabideak antolatzeko eta zaintzeko ardura; nolanahi ere, beste erakunde batzuek ere, hala nola udalek eta foru aldundiek, badute arlo horretan erantzukizunik, dena delako baliabidearen jabeak diren neurrian edota baliabidea haien eremuan dagoen heinean.
|
|
Aipaturiko testuinguruari jarraiki heldu ziren emakume eta gizonen artean aukera eta tratu berdintasuna dakarten legeen onarpenak. Horien adibide
|
ditugu
Euskal Autonomia Erkidegoko Legebiltzarrak onartu zuen 4/ 2005 Legea, otsailaren 18koa, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerakoa (EHAA, 2005) eta Espainiako Gorteek onartutako 3/ 2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa, Emakumeen eta gizonen berdintasun eraginkorrerakoa (EAO, 2007).
|
2014
|
|
Pobrezia energetikoan arreta berezia jarri nahi dugu aurten, oinarrizko premietarako (elikadura, higienea, berogailua?) gutxieneko energia zerbitzuak eskuratzeko duten ezintasuna balitz bezala ulertuz. Arazo hori biztanleen %4k
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoan, ia 90.000 lagunek alegia, eta Estatuan, berriz, %10ek. Gainera, zifra hori handitu egin da azken hilabeteotan fakturak igo direlako eta krisi ekonomikoak bere horretan dirauelako.
|
2015
|
|
Bestalde, erabilitako eskumen tituluarekin bat etorriz eta interes orokorreko jardueretako parte hartze pribatuarentzako onurak eta pizgarri fiskalak arautzeko ahalmena
|
duten
Euskal Autonomia Erkidegoko zerga botere arautzaileen esparruekiko erabateko errespetuz (mezenasgoa esaten zaiona), Legeak ez zuen fundazioen tratamendu fiskalaren aipamenik egiten, eta, jakina, arlo horretan kasu bakoitzean zegokion estatuedo foru legeria aplikatu behar zen.
|
|
Turismoak arrakasta ederra biltzen ari
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE). 2015eko lehen seihilekoan 1.182.564 turista eta 2.182.337 gau zenbatu dituzte, %7, 9 eta %7, 4 gehiago.
|
|
|
ditu
Euskal Autonomia Erkidegoan. Agurainen altzairua ebaki eta karrika argiak eta bidetako argi zutoinak egiten dituzte.
|
|
Estefania Beltran de Heredia Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun sailburuak nabarmendu duenez, ez
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) dauden radar mugikorren kokapenaren berri emango eta Espainiako Trafiko Zuzendaritzak (DGT, gaztelerazko sigletan) horren harira egindako iragarpena" tranpatia" dela azpimarratu du.
|
2017
|
|
ETAk lehenago armagabetu zuela uste
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) eta Nafarroako herritarrek, EiTB Focus ikerketaren arabera. " Gizaker" inkesta etxeak hainbat gairen inguruan galdetu die Arabako, Bizkaiko, Gipuzkoako eta Nafarroako 2.350 pertsonari, besteak beste, ETAren armagabetzeari buruz.
|
2018
|
|
Horrek erran nahi du, biztanleko 982 euroko aurrekontua duela. Zenbateko aurrekontua
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoak eta Nafarroako Foru Erkidegoak? 11 059 milioi euro lehenak, 3693 milioi bigarrenak.
|
2022
|
|
Lehenari dagokionez, zazpi zortzi puntuko apaltze bat nabari da duela sei hilabete eginiko neurketarekin konparatuta, baina datuak oso antzekoak dira duela urtebete eginiko lehen neurketa aintzat hartuz gero: hiru herritarretik bik uste
|
dute
Euskal Autonomia Erkidegoak (%64, 4), Nafarroako Foru Komunitateak (%62, 5) eta Euskal Hirigune Elkargoak (%60, 6) eskubidea izan luketela beren etorkizun politikoa erabakitzeko.
|
|
Geroztik hainbat eskualdetan eta udalerritan aurkeztu dituzte emaitzak. Laster espero
|
dugu
Euskal Autonomia Erkidegoan mapa soziolinguistikoaren emaitzak izatea. Beraz, herriz herriko ezagutzaren eta etxeko erabileraren datuak jasoko ditugu.
|
2023
|
|
Palestinaren suntsiketan interes ekonomiko partikularrak
|
dituzte
Euskal Autonomia Erkidegoko hainbat enpresek; eta kasu honetan ere, politika publikoetan eragiteko boterea duten enpresak dira, instituzioetan botere politikoa dutenek aukera hori ematen dietelako.
|
|
• EITBren sorrera ez zen eratorri 83ko hirugarren kanalaren Espainiako legeditik. Horrek esan nahi
|
du
Euskal Autonomia Erkidegoak hirugarren telebista kanal bat sortu dezakeela euskara hutsean (Lasagabaster, 2004: 128)
|