2002
|
|
Funtsezko egitura da Euskal Herriko langileen eskaerei behar bezala erantzuteko. Negoziazio kolektiboak, langileen formazio etengabeak, sindikatuentzako diru laguntzak berak... horiek guztiek ikuskizun handia
|
dute
lan harremanetarako euskal esparruarekin, hala Espainiako Gobernuak, nola Espainiako sindikatuek, errespetatzen ez duten eta errespetatu nahi ez duten esparruarekin. Adibidez, milioika euro dago jokoan langileen etengabeko prestakuntzan.
|
|
Bereziki azpimarratu behar da puntu honetan saileko jarduera zentzu zabalean hartu genuela, elkarbizitza ere bame. Adibidez, eskolak euskaraz emanarren, maiz gertatzen zaigu gaztelania erabiltzera behartuta gaudela sailkideekin
|
ditugun
lan harremanetan. Horrelakoetan, nolabait, euskarazko estaldura jartzen diogu geure lanari; agerikoa, ikasleekikoa euskaraz da, bainagaztelaniaren erabilera nagusi da irakasleon artean.
|
2007
|
|
Euskal Herriko eragile politiko, sindikal eta sozialek definitu behar dute araudi hori, sektore publikoan nahiz pribatuan. Lan harremanen eredu horrek euskal esparruko negoziazio kolektiboak behar ditu; euskal patronalek eta sindikatuek erabaki behar
|
dute
lan harremanen eredua. Horrenbestez, esparru propio bat behar da negoziazio kolektibo sektorialak, sektore artekoak, publikoak eta pribatuak egituratu ahal izateko.
|
|
Hori dela bide, lege honek lan legeriaren izaera du, eta, gainera, alderik funtsezkoenetan, Konstituzioaren 149.1.18 artikuluak xedatutakoarentsala, modu orokor eta koherentean jo arabera aldarrikatu funtzionario publikoen estatutu araubidearen oinarrizko araua ere bada. Horrekin, igarri igarrian dago lege honen helburu uniberrratu behar
|
baititu
lan harremanekin zerikusia duten arriskuen ondoriozko arazoak, lan egiten den esparrua edozein izanda ere.
|
2008
|
|
Enpresa serio batek, gainera, bekadunak beteko duen lanpostuaren eta egingo duen jardueraren aurretiko plangintza egin behar du. Hezkuntza lankidetzarako programen babesean ikasleek enpresetan egiten dituzten praktikek ez
|
dute
lan harremanik, Fernando Martínezek (Fundación Universidad Empresa) dioenez. Praktiketako egonaldia" ikaslearen jatorrizko unibertsitateak, enpresak, ikasleak berak eta programa kudeatzen duen erakundeak sinatutako hitzarmen baten bidez" formalizatuko da.
|
|
Eskaera egin aurreko lau urteetan herritarrak eskubide hori izan badu, ezin izango du berriro eskuratu epe hori igaro arte. Ordainketa bakarra eskatu ahal izateko, eskatzaileak behin betiko utzi behar
|
du
lan harremana. Hiru egoera profesional mota daude, eta horiek hasteko eska daiteke eskubide hori:
|
|
" Pasadan baino ez nagoela sentitzen dut", jartzen du Siraren tesiaren paperetako baten bazterrean. Sirak idatzi dio Berlinekin maitasun harreman bat izan zuela, baina Bartzelonarekin
|
duena
lan harreman bat baino ez dela. Hermann ere, lan kontuengatik dago Holandako mugatik hurbil dagoen hirian.
|
2009
|
|
Patxi Puñal pozik azaldu da gaur Osasunarekin
|
duen
lan harremana beste bi urtez luzatzeko akordioa gauzatu eta gero. Uharteko erdilariak badaki gaur egungo futbolean ez dela erraza ibilbide osoa klub batean egitea, eta esker oneko hitzak izan ditu:
|
2014
|
|
Gainera," tarteka iraungitako kontratuekin" ere jardun zuen lanean Aizpuruak. Udalarekin
|
zuen
lan harreman honek udalaz kanpoko bestelako lanak egiten jarraitzea ere ahalbidetu zion. Baina Viyellaren arabera," ez da posible udalaren eta arkitektoaren artean hainbeste urtean mantendu den lan harremana ukatuko duen babes legala aurkitzea.
|
|
• Behar
|
dugun
lan harremanei buruzko benetako eztabaida eta negoziazio prozesu bati ekin behar zaio.
|
2015
|
|
Dean McKay Etxeko lanak egitea, haurrak etxetik zaintzea… Etxeko langile baten lana familia etxebizitzaren eremuan zerbitzu ordainduak ematea da. Zer ezaugarri
|
ditu
lan harreman horrek. Hona hemen garrantzitsuenak:
|
|
Nazio batzordearen agirian, ELAk bere gain hartzen du dagokion erantzukizun kuota autogobernuaren aldeko borrokan, bere osotasunean hartuta; halaber, uste
|
du
lan harremanen esparru propioa —jendarte bidezko, solidario eta parte hartzaileagoa sustatzeko balio behar lukeena— ez dela soilik langile mugimenduari dagokion ardura sektoriala; aitzitik, langileen eta mugimendu sindikalaren engaiamendua bereganatu nahi duen zeinahi formulazio abertzaleren helburu estrategikoa izan behar luke.
|
|
ELAren aburuz, beharrezkoa da sindikatuek jendartean eragina duten erabakietan parte hartu ahal izateko bitarteko instituzionalak jartzea; hartarako erakunde publiko bat sortzea proposatzen du, zeinean sindikatuek gobernuaren aholku, kontrol eta jarraipen lana egin ahal izango duten. Ikusten denez, asmo zabalekoa da ELAk ezarri nahi
|
duen
Lan Harremanetarako Esparrua.
|
2017
|
|
Derrigortasundatak ezartzean kontuan hartu beharreko hiru faktoreak: lanpostuak publikoarekin duen gerturatzemaila, administrazioaren barruan lanpostuak
|
duen
lan harreman sarea, eta lanpostua dagoen zerbitzua edo atalaren izaera eta ezaugarriak.
|
|
Politikak eragin handia
|
duelako
lan harremanen esparruan. –Eta krisiak ekarri duen beste elementu bat da sekulako atzerapausoak eman direla lan arloko legedietan.
|
2018
|
|
Gainera, krisia lehertu zenetik lan baldintzak kaskartu direla nabarmendu du: «Langabezia tasen murrizketarekin ezkutatu nahi
|
dute
lan harremanen prekarizazioa. Inposaturiko lanaldi partzialen gorakadak ez du etenik, kontratuen iraupena oso motza da oraindik ere; egiten diren kontratu gehienak behin behinekoak dira».
|
|
2008an politika utzi zuen, Telefonican lan egiteko. Ordutik, enpresa hartan aritu da, baina Telefonicak ministro ohiarekin
|
duen
lan harremana eten du atxiloketaren berri izatean. PPko koordinatzaile nagusi Fernando Martinez Maillok ere adierazi zuen alderdiak Zaplanaren militantzia etengo duela.
|
2019
|
|
borondatezko lan baja. «Langilearen nahiari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik», langileak bere kontratua amaitzea eskatzen duenean gertatzen da, zerbitzuak ematen dituen enpresarekin
|
duen
lan harremana ebazteko. Garrantzitsua da pertsonaren erabaki askea izan behar duela azpimarratzea, ez enpresaburuak inposatua; izan ere, «batzuetan, enpresaburuek beren langileei presioa egiten diete borondatezko baja aurkez dezaten, kalte ordainik eman beharrik gabe enpresetatik libratzeko», azaldu du Juan Suárez abokatu laboralistak.
|
2020
|
|
Nabarmendu nahi izan dugu gehiengoaren bizi baldintzak duintzeko benetako agenda sozialak azken urteotan erreforma neoliberalak indargabetu behar dituela, eta aurrera egin behar
|
duela
lan harremanen esparru propioen eta autodeterminazio eskubidearen onarpenean.
|
|
Epaiketaren sententziaren arabera, Euskal Telebistak bost eguneko epea du Tolosa berriro lanean jartzeko ala kalte ordainak emateko. Beste alde batetik, Josetxo Lizartzak esan du Bainetek bukatu egin duela harekin
|
zuen
lan harremana —1993ko irailetik aritu da ekoiztetxearentzat—.
|
2021
|
|
ELA sindikatuak helegite bat jarria
|
du
Lan Harremanen Kontseiluan biharko. Oporren auzi bat dugu argitzeko.
|
|
Esango balute bezala: «Ez zarete helduak, hobe duzue kudeatzaile esperimentatuen esku utzi zuen kontuak,
|
zuen
lan harremanak, zuen kultura ttikia, zuen bizitza dena».
|
|
Autonomo faltsuen kontrako lehen sententzia izan zen nirea. Jurisprudentzia ezarri zuen, eta argazkilari askok erabili dute enpresekin
|
dituzten
lan harremanak onartuak izan daitezen.
|
|
rider en legea. Abuztuan sartuko da indarrean plataforma digital horiek beren langileekin
|
duten
lan harremanaren funtsa argitzeko sortu den legea, Espainiako Justiziak lan harreman horren egiak zeintzuk diren argitu eta gero. Glovorentzat eta Deliveroorentzat aritzen diren banatzaileek lan harreman bat dutela ebatzi dute epaitegiek gehien gehienetan, eta Auzitegi Gorenak berretsi egin du jurisprudentzia hori; eta, hortaz, banatzaile horiek autonomoak ez, hirugarren batentzat dihardutenen kontratatuak behar dute, auzitegiek argi utzi baitute gaur gaurkoz autonomo faltsuak direla.
|
|
Pandemiak ez du erabat eten negoziazio kolektiboa. Urte «positiboa» izan dela uste
|
du
Lan Harremanen Kontseiluak, gutxitu egin baita lan hitzarmenen babesa ez dutenen kopurua —%15, 3tik %9, 8ra—, eta ituna berritu behar dutenena —%47, 4tik %34, 8ra— Horrenbestez, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako sektore pribatuko soldatapeko 335.122 langilek dute lan hitzarmen eguneratua, langile horien %55, 4k.
|
|
41 Familiarekin
|
zituen
lan harremanak ikusita, berdin hileta elizkizunei begira, miserabilismo osoan erortzeko jarrera leundu behar da, nire ustez.
|
2023
|
|
Eroskirekin duzue
|
zuen
lan harreman nagusietako bat. Bizkaia Esneako zer produktu erosi daitezke Eroskiren saltokietan?
|
|
Enpresetan edo bestelako erakundeetan curriculum barruko praktikak egiten dituzten ikasleak dira bekadunak. Ikasleak ez
|
du
lan harremanik enpresarekin, formakuntza harremana baizik, eta unibertsitateko pertsona baten eta enpresako arduradun baten tutoretzapean jarduten du bekaldian: horiek dira Bekadunen Estatutu berriak arautuko dituen praktikaldiak.
|
|
(b) Lan harreman arrunten, berezitasunak
|
dituzten
lan harreman arrunten eta lan harreman berezien araberako sailkapena.
|
|
Berezitasunak
|
dituzten
lan harreman arrunten adibideak: distantziara egindako lanaren lan kontratua (LELTBren 13 artikulua); baterako lana eta taldeko lana (LELTBren 10 artikulua); ontziratze kontratuak (hegazkinetan nahiz itsasontzietan):
|
|
Zein da abokatuaren lanaldiaren ezaugarririk nagusiena? Zein ondorio
|
ditu
lan harreman bereziak dituen abokatu baten borondatezko eszedentziak?
|
|
Hori guztia dela eta, datuak babesteko eskubideak gero eta garrantzi gehiago
|
du
lan harremanetan ere, eta, are gehiago, 2018ko maiatzaren 25etik aurrera Europako Parlamentuko eta Kontseiluko 2016/ 679 (EB) Erregelamendua, datu pertsonalak tratatzeari eta datu horiek askatasunez zirkulatzeari dagokienez pertsona fisikoak babesteari buruzkoa eta 95/ 46/ EE Zuzentaraua indargabetzeari buruzkoa (datuak babesteko Erregelamendu Orokorra), indarrean jarri zenetik.... Arean ere, erregelamendu horren xedea da teknologia berrien ondorioak aintzat hartzea, interesdunentzat gardentasuna areagotzea eta pertsonek euren gaineko datuei buruz izan dezaketen kontrola indartzea.
|
|
Halatan, 10/ 2021 Legearen arabera, beraren aplikazio esparrura bilduko dira LELTBren 1.1 artikuluko lan izaerako ezaugarriak
|
dituzten
lan harremanak, betiere, horiek distantziara gauzatzen badira erregulartasunez.
|
|
34/ 2006 Legetik ondorioztatzen da graduatu ondokoan eskaini beharreko prestakuntzak 90 kreditu izango dituela, eta horietarik 60 kredituk eduki teorikoa eta praktikoa izango dutela, eta gainerako 30 kredituak kanpoko praktiketara edo Practicumera bideratuko direla (ikusi 4.3 eta 6.1 artikuluak). Halaber, zehazten da kanpoko praktikek" inola ere ez
|
dutela
lan harremanik edo zerbitzu harremanik sortuko" (6.1 artikulua, in fine).
|