|
2000
|
|
|
«Geroa», «Herria zain», «Gerlarik ez», «Arrozten» eta «Bidez Bide» diskoak grabatu ere bai. Musika eta kantua baino zerbait gehiago biltzen dute
|
zuen
lanek. Iparraldeko abertzaletasunaren ikurra izan da Guk taldea.
|
|
|
Beste kontu bat da proiektu politikoei dagokionez, hor berbek mirari gutxi ekarriko dute, idea argiak eta bide zehatzak behar baitira hor. Eremu abertzaleak
|
badu
lanik, «euskal herriaren hitza eta erabakia» praktikara eramateko.
|
|
|
zkutuan baleude egiten
|
dute
lan, jardun ixila gehienetan, eta musika talde baten arrakasta edo porrotaren erantzuleak dira hein handi batean. Nahi edo nahi ez, beti atzean daude, zalapartaren itzalean gordeta.
|
|
|
Zer lortu nahi
|
duzu
lan honekin?
|
|
|
Hala dio Parisko Zientzia eta Industria Unibertsitateko estrategia zuzendari Joel de Rosnayk," Zibermundurako estrategiak" izenburua
|
duen
lan zabalean. Lan hori Le Monde Diplomatique taldeko" Maniere de vivre" aldizkariak bere 46 alean argitaratutako" Iraultza Komunikazioan" monografiko zabal bezain interesgarriaren atal bat da.
|
|
|
NIRE helburua ez da erakaspen bat emaitea nire lagun Arnaldo, Joseba eta Rafari. Herri hunentzat eramaiten
|
duten
lanak gainditzen du mediatikoki erakutsia dena. Ulertzen ditut beren ezadostasunak, zonbait aldiz adierazle eta partaide naiz ere, eta badakit herritarrak adierazi behar direla.
|
|
|
Txuriek ala beltzek? Hori Miamin ari da gertatzen, beltzak kexu dira," lehen ingelesa ikastea nahi
|
zenuten
lana lortzeko, eta orain espainola ikastea nahi. Ez horixe!" diote.
|
|
|
Horiek ere, azkenean, ezin dute nahi dutena egin. Agian, beste eredua hobea da, idaztearekin zerikusirik ez
|
duen
lan batean jarduten duen idazlearena, bere denbora hartu eta bost urtean behin liburu on bat egiten duenarena.
|
|
|
Batzuetan lagun batekin komentatzen duzu: " Badirudi azken sei hilabetetan merezi
|
duen
lanik ez dela atera". Eta bat batean, hurrengo bi hilabetetan, hiru liburu on argitaratzen dira.
|
|
|
Bi nerabe, biak ere amerindiarrak agidanez, amerikar futboleko baloiarekin jostatzen ari ziren aurrean," jaurtiketa bikainak" (oroitzen?) behin eta berriz egiten, ingelesez," of course", eta jaka zeharo yankiak arbasoen zurezko lanaren oinetan trakeski botata. Erroia, hartza, eta hainbat izaki bata bestearen gainean
|
dituen arte
lana fotografiatzeko, jantziak mugitzeko baimena eskatu diet. Dena txepeltzen zuten. Urruntzean, Sitkako" tlingit" herriaren kultur etxea atzean aurkitu dut, ustekabean, eta barruan sartu, nola ez.
|
|
|
Antologia" (1995). Hiru ataletan bildu ditu idazle zaldibiarrak" Izen gabe, direnak" titulua eta" Haurdunaldi beteko khantoriak" azpititulua
|
duen
lan honetako poemak. " Sormin" izeneko lehenengo atalean, sortzeko borondatearekin nahasten den beldurra aztertu du.
|
|
|
Eta aipatu berri dugun ACBko lan istripu horrek ere horixe erakusten du. Langile horrek berak, bizitzaren makurkeriak, arazoaren muina agerian utzia
|
zuen
lanean hil aurretik: " Langile urritasunak ezbehar larriren bat ekarriko du egun hauetako batean".
|
|
|
Horrela bada, hauxe zen bere desirarik gartsuena: " Zeruko Argiari urrengo lareun aleetarako, erri gintzan ari
|
duen
lanari jarraituz, euskal biotzen batasun bidean oinkada aundiak eman ditzala opa diot nere leiotillatxo onetatik. Eta Jainkoak nai beza, guk besterik ez dezagula sekulan egin!".
|
|
|
Bitartean, emisorak egoera kafkianoa jasaten jarraituko du: " Hedabide gisa ezagutzen gaituzte eta ez
|
dugu
lan egiteko arazorik. Baina ez gara gure titulartasunaren jabe eta horrek segurtasun juridiko eza eragiten du.
|
|
|
Esan dudan bezala" Euskaraz Mintza" programa kontestualizatu egin behar da, eta horretarako nola sortu den kontatzea baino hoberik ez dago. Jakina denez gaur egun dena planifikatzen da eta dudarik ez dago dena planifikatu egin behar dela erakunde bakoitzak eta erakunde bakoitzaren barrenean pertsona bakoitzak ere, gure kasuan hizkuntzaren inguruan, zein betebehar eta zein helburuaren atzean egin behar
|
duen
lan barneratzeko. Honek gero ebaluaketa posiblea egiten du.
|
|
|
Arabar sentitzen zen eta berri asko eskaintzen ditu. Merezi
|
du
lan hori ezagutzea.
|
|
|
Parte honetan horregatik agertu nahi dut kapitulu hau adierazgarri, zenbait historiagilek jakin dezaten esku artean
|
duten
lana alde guztietatik ikusiz ikertu beharrekoa dutela.
|
|
|
23 artikulua. 1 Pertsona orok
|
du
lan egiteko eskubidea, lana aukeratzekoa, lan baldintza bidezkoak eta egokiak izatekoa, eta langabeziaren aurkako laguntza jasotzekoa.
|
|
|
Zenbaitek berriki salatu badu ere (Neveu, 1997; Stolcke, 1996; Leizaola, 1999), egoera hau ez da antropologiara soilik mugatzen, besteak beste, soziologia politikoan ere arreta txikia eskeini izan baitzaie horrako kontzeptu horiei.Zientzia politikoetan, oro har, Marshall en hiritartasunari buruzko azterketa klasikoaalboraezina bada ere, sarritan kontzeptuari baino gehiago beraren aplikazioari erreparatu izan zaio. Estatuaren eta norbanakoaren arteko lotura mota desberdinak, etabaita lotura horiek gainerako estatuekiko sorrarazten dituzten inplikazio/ ondorioakjorratzen
|
dituzten
lan sorta oparoak ditugu horren adibide4 Hauen artean kokatubehar dugu, Frantziako eta Alemaniako testuinguruetan hiritartasunak dituen kontzeptu eta aplikazio ezberdinak ikertu eta konparatzen dituen lan sakon eta interesgarria (Brubaker, 1992).
|
|
|
Hala ere, giza zientzietan teknikaren aurrerakuntzak ere nabariak izan ohi dira. Hauetakobaten berri eman nahi
|
dugu
lan honetan. Eta, hain zuzen, aipatutako Freud enazken lan hori,. Giza masen psikologia eta Niaren analisia?
|
|
|
Artikulu honetan, AhoLab laborategian euskararako testu ahots bihurketaren inguruangaratu
|
ditugun
lan batzuk aurkezten dira. Lehenengo ataletan, sintesirako erabiltzen direnteknika nagusienak azaltzen dira, jarraian prozesaketa linguistikoen berezitasunetansakonago sartzeko.
|
|
|
Aparatu hitzaren erabileraren azterketa luze eta kuriosoa gerta liteke hizkuntzalaritzaren esparrutik atera gabe ere... Gure fonologiazko eskoletan bertanikusi izan dugu nola erabiltzen duen Garcia Calvo-k, ahoskerari buruzkolanen hit paradeko goren postuetan behar
|
lukeen
lan horretan (Garcia Calvo, 1989). Hain zuzen ere, hor aparatua fisiko ez dena da:
|
|
|
Madrilgo. Central? harez gain, unibertsitate barrutiko zentroko goi mailako eskolak eta beste hiriburutako oinarrizko eskolak bereizi zituen; irakasleriaren formazio egokiaren inguruko eztabaidak behin eta berriz errepikatzen ziren, etab231 Adibide hauek erakusten dutenez, asko zen Estatuak egiteke
|
zuen
lana. Dena den, irakasle titulua lortu ahal izateko irakasle eskolatik pasa behar izatearen baldintzak, behin betiko indarra hartu zuen, eta irakasleriaren formazioa bere izaera gremiala galduz joan zen; bestalde, irakasleak Estatuaren zerbitzura jartzeko eginahalak bere fruituak ematen hasi ziren, alde honetatik ikuskaritza zein oposizio sistemaren izugarrizko garrantzia ezinbestean nabarmendu behar delarik232.
|
|
|
Bitakora deitzen zion, pija halakoak. Eta
|
bazuen
lana, eta bizitza osorako promesa egin zion mutil lagun engainatu bat, eta pisu bat bere zain. Ez, Eiderrek ez zuen arazo ziztrinik ere.
|
|
|
Dena dela, ez naiz geldituko.
|
Badut
lanik aski gaur ere. Badakizu, Ttipirena.
|
|
|
Barrara bueltatu nintzen, Edurne gogoan nuela. Banekien etxean izan zitekeela, uda partean ez
|
baitzuen
lanik ortziral arratsaldeetan. Bat batean, harenganako presa piztu zitzaidan.
|
|
|
Urtebete lehenago, aiseago sinetsiko nuen egiazko martiztar batekin partekatuko nuela bizitegia, gure anaia gazteenaren apopilo izanen nintzela baino. Nolanahi den, behin horretara ezkero, aitortu behar dut ez
|
nuela
lan handi handirik izan Josurenera egokitzen.
|
|
|
—Alfer alaena, jaiki hadi! Ez
|
duk
lanik, ala?
|
|
|
Ezagun
|
zuen
lanak zituela zenduaz iraganean mintzatzen.
|
|
|
Gai horri dagokionez, Kultura Sailak euskararen erabilpena normaltzea du xede. Gure erkidegoaren egoera soziolinguistikoa kontuan harturik, elebitasunari erantzun ahal izateko, euskarak behar
|
dituen
lan tresnak (deskribapen bibliografikorako terminologia, sarrera puntuak, nazioarteko katalogazio arauen egokitzapena eta datu bibliografikoak euskarri informatikoan emateko MARC formatura egokitzea) eskaini behar ditugu.
|
|
|
Ondo jatea eta atseden osoa hartzea ziren orduan tuberkulosiaren kontrako erremedioak. Atseden hartzekotan ezin
|
zenuen
lanik egin, eta lanik egin ezean ezin zenuen jan, ez ondo ez gaizki. Beraz, aukera bakarra zen lanean jarraitzea, eta halaxe egin nuen, erabat jota geratu nintzen arte.
|
|
2001
|
|
|
Zenbateraino errepikakorra? Itzultzaileak espezializaziotzat
|
duen
lan alorrak, egilearen estiloak eta beste eragile batzuek eskatu eta behar besteraino. Benetan itzultzen diharduen edonori laster etorriko zaio gogora pentsakizun hau:
|
|
|
" Izan ere, aldizkari au askotan behintzat, nola atera izan dan, miraria, benetan arritzekoa da. Bakoitzak, bat eta besteak, bere mementoko umoreak eraginda, bialtzen
|
zituen
lanekin osatua izan zen aldiz aldiz. Baiña orrela ezin genezakean luzaroan jarrai".
|
|
|
Baina Frantziako Liburutegi Nazionaletik etortzen dira bertan argitaratu den guztia biltzera, baita ikastegi txikienean egindako aldizkari txikiena ere. Ardura politiko handia dago eta eredu ona da liburutegi nazional batek egin behar
|
duen
lana ikusteko.
|
|
|
Baina bestelakorik ere bada. Adibidez gazteek
|
dituzten
lan baldintzak, soldatak edo biharko egunerako duten etorkizunari begira, egoera batere ona ez dela konturatuko gara. Ekonomi globalizatu honek diru asko jarri du mugimenduan eta batzuek soldata onak dituzte, baina ez guztiek, lan mota batzuetara ez dira soldata horiek iristen eta horrela jarraitzen badugu, hemen ere multzo batzuk nahiko baztertuak geratuko dira.
|
|
|
Lana ez da libertadea, baiña gaur egun euskaldun emakumea ez dago delibratzerik, lanaren bidez ezik. Lana uka ahal izateko, ez
|
du
lana hartzea beste biderik, gaur, hemen. Hortan datza, bada, Kontradizioaren muiña, alegia, lana hartu egin behar duela emakumeak, berak lana uka ahal izateko; eta lana uka egiten dioela gizarteak (nahi ba duzu gizartearen indar nagusiak)".
|
|
|
Aurtengo maiatzaren 1eko aldarrikapenerako eta ospakizunerako egunean 35 orduko, lan harremanetarako euskal esparruaren onarpena, PPren Gobernuak langileen interesen aurka dekretuz ezarri nahi
|
duen
lan erreformaren aurkakotasuna eta pentsioen erreforma nagusitu dira Euskal Herrian. Frantzia eta Espainiako estatuetako gainerako herrialdeetan eta mundu guztian zehar, sindikatuek beren ohiko manifestazioak egin dituzte, bakoitzak bere aldarrikapen zehatzak azpimarratuz.
|
|
|
Esaldi bakoitzean hamaika ñabardura ezkutatzen dituen komedia da" Oihanaren legea", pasarte luze eta korapilotsuetan ironia da protagonista nagusia. Dena den, hausnarketa baino ikuslearen irribarrea lortzea helburu
|
duen
lana da honakoa: " Gaur egun nahiko informazio dago gai hauen inguruan, guk batez ere ikusleak ordu eta laurden atsegin bat igarotzea nahi dugu", esan digu Laskurainek.
|
|
|
Igor Otxoa eta Harkaitz Martinez donostiarrek osatzen duten Oreka TX txalaparta taldeak bere lehen diskoan," Quercus endorphina" n jantzi berri eta aurrerakoia ekarri dio ttakun zaharrari. Baso zapore eta egur usaina
|
duen
lan honen ekoizlea Kepa Junkera izan da.
|
|
|
MUGARIK Gabeko Erreportariek Euskal Herrian kazetariek bizi
|
dituzten
lan baldintza gogorren egoera ikuskatzea eskatu diote Europako Legebiltzarrari. ETAk kazetari talde zabalak mehatxupean dituela, prentsaren mundua erasotzen duela eta Europako Parlamentariak kazetarien lana babestea bermatzeko eskaera luzatu du erreportarien mugimendu ezagunak.
|
|
|
Batzuetan, hori esaten dutenak ez daude lan egiteko prest. Orain, arazo larria dagoenean eta sufrimendua eta biolentzia daudenean ez
|
badute
lanik egiten, nola egingo dute lan gero egoera larri horiek konponduta daudenean. Desobedientziak, herri honek bizi dituen arazoak konpontzeko lagungarri izan behar du eta lan egiteko benetako unea orain da.
|
|
|
Iritsitakoan, aurkakoa aurkitu nuen!» Asto lana egitea tokatu zaio berari ere: «Zertan ez ote
|
dut
lanik egin! Zaldiak zaintzen, zabortegian, nekazaritzan, eraikuntzan, iturgintzan...» 4 urte pasa zituen lanerako eta bizitzeko «paper» bila.
|
|
|
«Zertan ez ote dut lanik egin! Zaldiak zaintzen, zabortegian, nekazaritzan, eraikuntzan, iturgintzan...» 4 urte pasa
|
zituen
lanerako eta bizitzeko «paper» bila. Bizitakoak bizita, ziur dago:
|
|
|
«Gulliver en bidaiak», «Lisboako Setioaren Historia» eta «Ipuin hautatuak» izan dira, besteak beste, sail honetan arrakasta handiena izan duten liburuak, mila aletik gora saltzera iritsi baitira. Baina, Jonathan Swift eta Iñaki Mendiguren; Jose Saramago eta Jon Alonso; eta, Jorge Luis Borges eta Juan Garzia aipatu gabe ezin
|
dugu
lan mardul horiez hitz egin, bilduma honetan bi egile baitituzte liburuek.
|
|
|
Pertsonek gaitasun mugatua
|
dute
lanerako eta egoeren aurrean erantzuteko.
|
|
|
Ez dute enplegu eskaintza zabalik izaten eta ez
|
dute
lana aurkitu duten langileen portzentaje handirik (%8).
|
|
|
27 kanpon iten
|
du
lana ala yazda nere kontua baino andra batek beti euki beharra dauka kontutan
|
|
|
NB./ ehhh gizona etortzen baldin bada ehhh nekatuta lanetik zerba egin behar
|
du
lana
|
|
|
LU. / baina igual emakumek ebai iten
|
du
lana kanpon
|
|
|
emakumeak adibidez gizonak lana iten badu eta emakumek ezetz emakumean lana dala etxeanlana itea ezta ta ehhh gizonezkoak ez baldin badauka lana emakumeko emakumezkoak baigizonak ze in behar
|
du
lana bilatu ezin du etxen lana inNB./ hmmpfJF./ kontestau
|
|
|
JF./ baina ze zuek ala uste
|
duzue
lana batzuk gizonezkoentzat
|
|
|
Programa zabal honetaz gain jarritako beste helburu bat, ikas unitate batdiseinatzea izan zen. Horretarako, pausoz pauso sekuentzializatu
|
genuen
lan hori: gaia aukeratu, materiala bildu, testuak aukeratu eta sailkatu, maila erabaki, jarduerak edo atazak diseinatu, edukiak aukeratu, helburuak zehaztu... Gure asmoaikas unitatearen diseinuan emandako urratsak programako puntu teorikoekinuztartzea izan zen, hots, praktikatik abiatuta bidea egitea.
|
|
|
Unitate horiek zortzi urratsetan banatu ditugu, gure ustez 800 ordu nahikoa izan daitezkeelako, baldintzanormaletan aritzen den ikastalde batentzat, ondo euskalduntzeko. Arestian aipaturiko diskurtsoen azpisailkapenak sortzen zituen zikloak urrats desberdinetan kokatzeko momentuan, helburuen arteko oreka lortzea ezinbestekoa da, urratsbakoitzak bere baitan
|
duen
lan kopurua antzekoa izan dadin. Lan hau egiteko, segidan aztertuko ditugun irizpideak erabili genituen.
|
|
|
Horretarako, AEK k dituen 15.000 ikasleak kontuan harturik, batezbesteko adina kalkulatugenuen. Bestalde, barne kontsumorako
|
ditugun
lan batzuetan oinarrituz, motibazioa, ingurunea, kezka intelektual eta kulturalak ezagutu ahal izan ditugu, etahorietan oinarrituz, ikasle estandarraren definizioa egin dugu, eta horren araberakobehar komunikatiboak lortu ditugu: irizpide gisa erabili ditugun behar komunikatiboak, hain zuzen ere.
|
|
|
Arazo larribaten irtenbidea nondik etor daitekeen erakutsi nahi dugu, eta baita bide horretatiknola abia gaitezkeen ere. Seguruenik, ez dugu asmatuko; baina, beste norbaitekgauzak hobeto egiteko lehen oinarria ezarri nahi
|
dugu
lan honetan.
|
|
|
Sistema horien alderik iluneneta ezkutuena kulturarena da, dudarik gabe. Ordea, ez
|
dugu
lan tresna honenezaugarrietan sakonduko, ez baita hori gure oraingo asmoa.
|
|
|
Hau da, bigarren ikaskuntza motibazioan hasten da, eta motibazioa da bigarren etapan (hizkuntzaren ikaskuntza) ikaskuntza kostua mantentzen duena. Baina hizkuntzaren ezagutzaren handitzea, bertatik sortu behar
|
duen
lan espezifikoa da. Handitzen bada, motibazioaren nahikotasun maila mantentzen da.
|
|
|
NMFko adituek diotenez, «espero
|
dugu
lan honek beste autore batzuk arazo hauek hobeki ulertzearren ikerketak egitera eta, azkenik, zor krisiaren azken kapitulua idaztera bultzatuko dituela».
|
|
|
Etxeko lanak egiten dituzten eta familiari laguntzen dioten emakumeen arazo asko, batez ere depresioak, jasaten duten presioaren ondorio dira. Gizartean funtsezko eginkizuna duen taldea da, eta, aldiz, babesik gabe dago. izan ere, ez dira langiletzat hartzen, eta, beraz, ez
|
dute
lan eskubiderik estresak eragindako istripu edo gaixotasunen aurrean. Mercé Jordi Emakumeari Laguntzeko Elkarteko lehendakariak salatu du orain arte ez dela inolako azterketarik egin etxekoandreek berezko gaixotasunik duten eta laneko gaixotasuntzat hartzen diren zehazteko.
|
|
|
Zuzeneko lagapenaren oinarria da untxi ekoizle txikiek haragi freskoaren kantitate mugatuak eskaintzea haien ustiapenetik gertuen dauden merkatu txiki edo noizbehinkako merkatuetan edo xehekari bati, azken kontsumitzaileari zuzenean saltzeko. Xehekariak ekoizlearen herri berean edo inguruko herri batean egin behar
|
du
lan. Ez da aukera hori eskaintzen kalez kaleko salmentarako, posta bidezko salmentarako eta, xehekariari dagokionez, merkatu bateko salmentarako.
|
|
|
Orrien forma eta tamaina dira batzuen eta besteen arteko aldeak. Orriok kalitatezkoak izan behar
|
dute
lana behar bezala egiteko.
|
|
|
–Ez
|
du
lanik ematen. Ontzia ere oparitzen dizut.
|
|
|
Hinduismoak auzi honetan ez die gizasemeei eragozpen handirik ipintzen. Beraz, gorputza saltzen duten emakumeek ez
|
dute
lan faltarik.
|
|
|
Geetak garbi esan zien bortxatua eta prostituzio lana egitera behartua izan zela. Berak inola ere ez
|
zuela
lan horretan jardun nahi. Alferrik izan zen dena.
|
|
|
Nazioarteko Lan Erakundeak 15 urtez azpikoentzat debekaturik
|
du
lan egitea. Eta lan arriskutsua bada, 18 urte beteak izan behar dira.
|
|
|
S: Beraz,
|
zuen
lana zigor gisa hartu beharra dago.
|
|
|
Besteak beste, honek eman behar zigun, aurki jakin genuenez, euskaldun umezurtzok ez genuen poema nagusia. Lanean ari zen, aurreratuxea
|
zuen
lana, are bukatua ere bai. Orduan, ordea, eta zertan oroitarazi guztiok gogoan daukaguna??, gauaren ilunak uxatu zuen aldi bateko poesiaren argia.
|
|
|
Erretorikari eta hitz jarioari lepoa bihurtzen saiatu zen beti Baroja. Ez
|
zuen
lan arina hartu erretorikari, harako herensuge hari bezala, lepoak moztu ahala sortzen baitzaizkio. Bere hizkera arrunta, nolanahi josia, ez da beharbada dirudien bezain erraz jaioa:
|
|
|
Zavalak berak ezin pentsa zezakeen orduan, 1953an, ze r nolako langintzan sartzen zen. Aurki beteko den mende erdi honetan, izan ere, harri ga rria da Zavalakbu rutu
|
duen
lana. Aitorpena ere, berandu beharbada, baina etorri zaio azkenean, edo etortzen hasi behintzat:
|
|
|
Horrelako aitorpenek badute, noski, beren alde gozoa, baina baita, Zavalaren kasuan behintzat, beren alde mikatza ere: aztoratu egiten baita gizona, oraindik ere, nola ez, egiteko
|
dituen
lanetan murgiltzeko aukera galarazten diotelako. Aitorpenak aitorpen, bestelako kontuak ere sarri entzun behar izan ditu Zavalak urte hauetan guztietan.
|
|
|
" Pero las ideas que deseo verter no sabnaexpresarlas en nuestra lengua de forma medianamente inteligible, ademas de exigirme mas esfuerzo y tiempo del que puedo disponer". Horrez gainera, azken urteotan gaia ere erdarazkoa
|
duten
lanetan dihardu, euskarazkoak utzi gabe, Zavalak. Gaztelaniazko narra zioakdira gehienak, Zavalak berak han hemenkako erdal hiztun bikain zenbaitekin izandako solasen fruitu.
|
|
|
Euskara ren normalkuntza dela-eta agertu den" iritziargitaratua ren" aurkezpentxo bat izan nahi
|
du
lan honek.
|
|
|
Euskararen aldeko eragileek ahal duten normaltasun handienez jarraitu behar
|
dute
lanean. Eta horrekin bateraelka rren arteko loturak sendotu, elkartasuna ezinbesteko tresna izango da-eta zenbait uneri aurre egiteko.
|
|
|
Euskarak dituen bi zutabe nagusiak, gizarte ekimena eta erakundeen ahalmena, sendo uztartzeko modua aurkitzea presa zkoa da, egitura sendo horren gainean estrategia egokiak adostu eta bultzatzeko. Euskararen etxe barruan ere
|
badugu
lanik euskara borroka politikoaren morrontzetatik libratzeko.°
|
|
|
Egoera honetan, euskalgintzak batasunean egin behar
|
du
lan, bat eginik eta elkarlanean bakarrik lortuko dugu kontra bilakatu nahi duten euskal gizartearen euskararen aldeko jarrera ez aldatzea. Euskararen aldeko jarreraareagotu eta berreuskalduntzean urrats berriak egitea da gure erronka eta, eraso giroan ere, aurrera egin dezakegula argi izatea da aurrera egiteko dugun akuilurik indartsuena.
|
|
|
Puntu horretan B oso garbi mintzatu zen. Eta, jakina, oso oso garbi gelditu zen, baita ere, euskararen auzia konpontzen lagunduko zigula; ohartarazi zigun, ordea, eman beharreko urratsak zeintzuk ziren esango zigula, baina berak ez
|
zuela
lanik egingo, lana guk egin genuela, horixe zela ordaindu genuen prezioa.
|
|
2002
|
|
|
Artelanak oraingoak direla zalantzarik ez dago. Gizartearen gaurkotasunarekin ere lotura estua
|
dute
lan hauetako askok. Baina hemengoak al dira?
|
|
|
Mentalitate aldaketa izugarria izan da. Han konpainiak oso handiak dira, eta zeure kabuz egin behar
|
duzu
lana. Hainbeste jende dagoenez, eurek ez zaituzte zaintzen, mimatzen, Europan egin dezaketen bezala.
|
|
|
Krisiari irtenbide bat ematekotan garbi du zer egin behar den: «Bakoitzak gogor egin behar
|
du
lan, joan den mendean joan ziren euskaldunek bezala» eta hala ere, galdera batzuk erantzuteke daudela dio. Bata, sistema demokratiko bati eutsita, nola alda daiteke interes pertsonalak interes orokorren gainetik jartzen dituen gizarte politiko korrupto bat?
|
|
|
Euskal eremuaz ardura diren unibertsitateko ikerleen lanak biltzen ditu aldizkariak, eta hamasei dira «Lapurdum»en azken zenbaki potolo honek jasotzen dituenak (horietarik zazpi euskaraz). Bertan aurkituko dituzue, besteak beste, zenbait autore klasikori buruzko azterketak, Bernardo Atxaga eta Joseba Sarrionaindiaren inguruko lanak, Euskararen estatusa eta bilakaera XVII. eta XVIII. mendeetan, Katolikotasuna eta euskal nortasunaren eratzea ikergai
|
duen
lana, «Hatsarreak eta parametroak lantzen» lanaren oinarriak, eta abar.
|
|
|
Funtsezko egitura da Euskal Herriko langileen eskaerei behar bezala erantzuteko. Negoziazio kolektiboak, langileen formazio etengabeak, sindikatuentzako diru laguntzak berak... horiek guztiek ikuskizun handia
|
dute
lan harremanetarako euskal esparruarekin, hala Espainiako Gobernuak, nola Espainiako sindikatuek, errespetatzen ez duten eta errespetatu nahi ez duten esparruarekin. Adibidez, milioika euro dago jokoan langileen etengabeko prestakuntzan.
|
|
|
Beraz, egin diren ahaleginak hobeto egin dira. Egin dena hobeto egiten,
|
badugu
lana urte batzuetarako.
|
|
|
«Beginner' s Basque»euskara ikasteko liburua argitaratu du Ameriketako Estatu Batuetako Hippocrene argitaletxeak. Wim Jansen herbeheretarrak idatzi du liburua et Aitor Arana arduratu da zuzenketak egiteaz, Jansen euskaldun berria baita eta bertako euskaldun baten iritzia nahi
|
zuen
lana osatzeko. AEBetako biztanleei dago zuzendua batez ere liburua eta gramatika eta hiztegiari buruzko oinarrizko ezagutza eskaintzen ditu.
|
|
|
«Pilotasoro» eta «Errebote plaza». Zeruarekin duten lotura azpimarratu du eta bildumaren barruan gehien maite
|
dituen
lanak direla ere esan digu. Pilotalekuaren adierazpen estatikoak dira halaber «Trinketea», «Plaza librea», «Ezker pareta»...
|
|
|
Baina aktore baten lana horrela izaten da: bat batean lan bat ateratzen zaie eta ezin
|
dute
lana nolanahi utzi.
|
|
|
Ibilbidearen erdian zain dugu Baigorri, herri hustu bat. Duela hogei urte Baigorrin, elkarrekin lanean aritu ginen biok, antza denez, ezertarako balio izan ez
|
zuen
lana orduko hartan egin genuena.
|
|
|
Bigarrenik, egiaztatu egin behar dute 30 urtez behintzat kotizatu dutela Gizarte Segurantzan. Hirugarrenik, ziurtatu behar
|
dute
lana uzteko erabakia ez dutela nahita edo beren borondatez hartu.
|
|
|
Pertseok hitz gutxitan kontatu zion gazte hari zein zen egin behar
|
zuen
lana: nola Polidektes erregeak Medusaren burua nahi zuen, ileetako suge eta guzti, bere andregai Hipodamia printzesa ederrari ezkontza opari gisa emateko, eta nola bera, Pertseo koitadua, prest agertu zen lan hori egiteko?
|
|
|
Pertseok laburrean eman zion Zilarbiziri betekizun
|
zuen
lanaren berri, eta horrelaxe amaitu zuen:
|
|
|
Zu ausarta baldin bazara, eta neurri berean zuhurra eta arretaduna, eta guk esandako guztiari kasu egiten badiozu, ez duzu inolako beldurrik izan behar, ez baitzara harrizko bihurtuko. Lehenengo egin behar
|
duzun
lana hauxe da: har ezazu zure ezkutua eta leun ezazu distira atera arte, zeure burua ispilu baten aurrean bezala ikusteko eran utzi arte.
|
|
|
Liburu hau etorkizunean jorratu nahi
|
dugun
lan ildo baten hasiera da, EuskalHerriko ekonomiaz zeresanik duenarentzat irekita dagoena. Egin nahi dugun bidehorretan, ekarpen berriek liburuak dituen gaien inguruko hutsuneak eta ikuskeraeta metodologia aniztasunak aberastuko dituzten itxaropena dugu.
|
|
|
UNen kasuan, 129 enpresatarako egin zuten lan, Eraikuntza saila azpimarragarria izanik: 1997 urtean sail horrek 90 enpresarentzategin
|
zuen
lan, eta Kimika Organikoa eta Farmazeutikoa izeneko sailak 12enpresarentzat (AIN, AIZ, CETENASA, 1998).
|
|
|
Ondasun eta zerbitzuak gizakien beharrizanak asetzeko eskatzen direnbitartean, enpresek ez dute kontratatzen gizartearen beharrizanak asetzeko, mozkinak ateratzeko baizik. Enpresek bilakaera produktiboa aurrera eraman ahal izatekokontratatzen
|
dute
lan indarra, beharrezkoa delako.
|
|
|
Kasu guztietanbezala, migrazio horrek kostu eta alde onak ditu, bai hartzaileentzat, bai emailediren herrialdeentzat. Baina, nahiz eta emaile diren herrialdeentzat dibisa sarreraekarri, abantailarik handiena hartzaile diren herrialdeek ateratzen dute, bertakoeknahi ez
|
dituzten
lanak egiteko prest dagoen laneskua lortzen baitute.
|
|
|
Beharhori asetzeko biderik eraginkorrena zein ote den ikusteke dago. Batzuetan munduosoan erreferentzia diren liburuak itzultzera jo izan da, baina zenbaitetan horrekeskatu
|
duen
lana eskerga izan da, eta itzulpenak oso luze jo du. Agian etekingarriagoa izan daiteke liburu onak baino txikiagoak itzultzea, edo liburu berriak euskaraz sortzea.
|
|
|
Hori gertatu da, euskarazko matrikulazioa oztopatu delako, ongi jakinarengainean eginik, gainera. Jardunbide antolatu horrek ostrazismora daramatza euskaldunak, horixe baita helburua?, irakasleek ezin
|
dute
lanik egin, eta ikasleakezin dira haien eskoletara joan.
|
|
|
Bereziki azpimarratu behar da puntu honetan saileko jarduera zentzu zabalean hartu genuela, elkarbizitza ere bame. Adibidez, eskolak euskaraz emanarren, maiz gertatzen zaigu gaztelania erabiltzera behartuta gaudela sailkideekin
|
ditugun
lan harremanetan. Horrelakoetan, nolabait, euskarazko estaldura jartzen diogu geure lanari; agerikoa, ikasleekikoa euskaraz da, bainagaztelaniaren erabilera nagusi da irakasleon artean.
|
|
|
Gemikako Estatutua garatzen hasi bitartean, euskalgintza eta unibertsitategintza bere baitan uztartu nahi zituenak, borondatea eta sinesmena beste bitartekorikez
|
zuen
lanerako. Geroztikako hogeita bat urteotan izandako garapen mugatuhonetan, baina, nire iritziz, orainkeria eta egiturakeria izan dira gure akatsik nagusienak, euskal unibertsitategintzari heltzerakoan.
|
|
|
Ikusten denez, egintza mota horiek nabarmenki mailakaturik agertzen zaizkigu; norberak bere kokalekuan bere diziplina garatzeko egin ahal
|
duen
lanetik hasita, unibertsitateen arteko kultur sortzaile euskaldunen lankidetza eta talde osaketarekin jarraituz, gizarteko eztabaida publikoetan esku hartzera arte, jauziz beterikobidea dago. Horrek erakusten digu hainbat inplikazio maila duela aukeran euskalakademikoak, eta puntu desberdinetan koka dezakeela bere burua, eta zeregina, unibertsitatetik gizartera doan ibilbide horretan.
|
|
|
(http://www.santurtzieus.com/irakasle/ zerberri/trobada/servicio_autoaprendizaje.html). Neure aldetik, komunikazio honetan on line ikasbideari begiraformulatu
|
ditugun
lan hipotesien berri emango dizuet. Lehenik eta behinbaina, eskaintzen ditugun zerbitzuak azalduko ditut.
|