|
2001
|
|
|
Climpofonea bakarrik jaso zuten 14 parte hartzaileetatik 3k eta 1ek obulatu zuten seme bat. Lehenago egindako beste azterketa batzuek erakutsi dutenez, PCOS
|
duten
emakume askok intsulinarekiko erresistentzia ere izaten dute, 2 motako diabetesaren antzekoa. Gaixo horiekin gertatzen den bezala, sindromea duten emakumeek ohi baino intsulina maila handiagoak izaten dituzte.
|
|
2003
|
|
|
Kasu horietan, gainera, arazo gehiago sortzen dira, mendekotasuna onartzen ez duten pertsonak baitira. Espezialisten beste kezka nagusia da joko arazoak
|
dituzten
emakume asko daudela, baina ez direla tratamendu zentroetara joaten. “Buru nahaste bat dutela pentsatu ordez, bizio batek eragiten diela uste dute”, azaldu zuen Etxeburua irakasleak Santanderko Menéndez Pelayo Nazioarteko Unibertsitateko (UIMP) ikastaroetan.
|
|
2006
|
|
|
Bularreko minbizia da emakumezkoetan sarrien agertzen den minbizi mota. “Gainera, informazioari esker, bularreko minbizia izateko arriskua edo probabilitatea
|
duten
emakume askok gaixotasuna prebenitu eta aurrez tratatu dezakete”, ondorioztatu zuen Martinek.
|
|
2007
|
|
|
Adituek diotenez, Journal of Human Nutrition and Dietetics aldizkarian argitaratu dute martxoan azterketa, eta, haren arabera, alergia arriskurik ere ez
|
duten
emakume askok jarraitzen diote aholkuari. Beraz, alergenoa saihestuko lukete alferrik.
|
|
2008
|
|
|
Kafea oso edari ezaguna da gure herrialdean, eta kontsumo handikoa herritar guztientzat. Kafea hartu ohi
|
duten
emakume askori ahalegin handia egin behar izaten zaie haurdunaldian kafea erabat kentzeko. Emakumea kafea hartzera ohituta badago, kafeina bat batean eta erabat baztertzeak zenbait sintoma eragin diezazkioke:
|
|
|
Kuotek eztabaida handia eragin dute gizartean, baina ondo dator auzi hori ikusgai egitea: mailaz igo nahi
|
duten
emakume asko dago enpresetan, baina ezin dute, enpresen politikak itsu daudelako kontu horiekin.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, emakumeak lan baldintza kaskarragoak izaten ditu. Gainera,
|
lanegiten
duten emakume asko ama ere badira, eta etxeko lanak hein handi bateanharen ardura izatea gehitu behar zaio egoera horri. Hori dela-eta, gizonezkoek etaemakumezkoek lan desberdintasun handiak izaten jarraitzen dute (Goldsmith, 1989).
|
|
2010
|
|
|
Sail Ofizialean, eguneko beste protagonistak Genpin (ez joatea erabaki dut, prentsaurreko baten sarreran, 40 urte baino gehiagoko esnob batzuek kristorenak esan baitute film horren inguruan) eta Ogi Beltza izan dira. Edozein sari eskuratu dezake azkenak (edozein, baina Nora Navasek emakumezko aktore onenari saria jasoko duela esango nuke), Espainiako Gerra Zibilaren osteko Katalunian jazotzen da, aukera gutxi eskaintzen dituen herri txiki batean eta egoera tamalgarriak bizi
|
dituzten
emakume askorekin.
|
|
|
Googlen tekleatu dut bere izena goiz batez, emaztea bere ordenagailu aurretik altxatu eta sukaldera joan denean, te berde gehiago egitera. Tamalez, Clararen izen abizenak
|
dituzten
emakume asko daude munduan, konprobatu ahal izan dudanez. Homonimo horien argazkiak begiztatu ditut, irudiak bakarrik selekzionatuz bilatzailean.
|
|
2011
|
|
|
Luis Rojas Marcos psikiatrak bizitzak eskaintzen dituen eguneroko gauza txikiekin zoriontsu izatera gonbidatzen du. Baina fibromialgia
|
duten
emakumeei asko kostatzen zaie aholku hori jarraitzea. Sarritan, elkartzen direnean, sentitzen duten minaz hitz egiten dute, besteak beste.
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, Gallardonek araudia aldatzeko duen arrazoiak ez dauka, berak dioenez, gure eskubideak bermatzearekin zerikusirik. Horretarako, gobernuak aski
|
du
emakume asko pobretzen dituen murrizketak egiteari uztea. Benetako arrazoiek zerikusia dute eliza katolikoaren eta Alderdi Popularraren hierarkiak emakumeen erabakitzeko ahalmenaren gainetik inposatu nahi dizkiguten balio erlijiosoekin.
|
|
|
Hain zuzen, lehenago adierazi denez, emakumeen parte hartzea rol tradizionalak betetzeari lotuta egon ohi da behin baino gehiagotan. Egia da tokiko partaidetzak etxeko hormetatik harago bizitzea esan nahi
|
duela
emakume askorentzat, autoestimu eta boteretze prozesuak eskuratzea ere badakarrela. Baina, parte hartzea ez dago anbibalentziatik gorderik.
|
|
|
40 urtetik aurrera, ama izan nahi
|
duten
emakume askok laguntza bidezko ugalketa tratamenduak behar dituzte haurdunaldia lortzeko.
|
|
2013
|
|
|
Eta emakume zarelako deitze hori ere bai. Guztiz bukatzeko behar
|
du
emakume asko egotea, diferenteak eta oso maila onekoak. Orduan, sentituko dugu gaur egun askotan pasatzen dena, saio batean bi neska daudela, edo hiru edo lau.
|
|
|
Funtzionamendu eta zerbitzu bera emango dute, betiere horietara joatera derrigortu gabe. Orain arte, edoskitze geletan bularra ematea beste aukerarik ez
|
zuten
emakume askok. Hemendik aurrera, ordea, ez dute aparteko mugarik izango.
|
|
2014
|
|
|
Eta emakume zarelako deitze hori ere bai. Guztiz bukatzeko behar
|
du
emakume asko egotea, diferenteak eta oso maila onekoak?.
|
|
2016
|
|
|
Uste
|
dut
emakume askok beren buruak edo ezagunen batena aurkitzeko itxaropenarekin erosi zutela liburua, eta gizonezko askok beren emaztea atzemango zuten beldurrez. Komisarioak eta biok ere irakurri genuen eta antzeko ondorio batera iritsi ginen:
|
|
|
" Erregeak ezin izango du zaldi asko eduki, ezta jendea Egiptora bidali ere bere zalditeria handitzeko, debekatu egin baitzuen Jaunak berriro harako bidea hartzea. Ez
|
du
emakume askorik izango, haren bihotza desbidera ez dadin, ezta pilatuko ere urre eta zilar larregi." (Deuteronomioa, 17, 16, 17)
|
|
2018
|
|
|
Emakumeen arraunak zikloka funtzionatzen du, eta ziklo bat amaitzen denean, esan nahi
|
du
emakume askok arrauna utzi dutela. Jarraitzeko gogoa dutenek nola hala egin behar izaten dute aurrera, aukerak bilatzen dituzte, eta horrela sakabanatzen dira leku desberdinetako taldeetan, gure kasuan bezala.
|
|
|
Noski, borroka hau eurena ere badelako. Liburuak balio du batetik, feminismoarekin lotura gehiegirik ez
|
duten
emakume askorentzat, azaltzen dudan errealitateekin identifikatuta sentitu eta euren kontzientzia pizteko. Baina, bestalde, garrantzitsua iruditzen zitzaidan gizonezkoen interesa erakartzea, gure azalean jarri eta emakumezkoen intimitateetara gerturatzeko aukera emanez.
|
|
|
Emakumeen arraunak zikloka funtzionatzen du, eta ziklo bat amaitzen denean, esan nahi
|
du
emakume askok arrauna utzi dutela. Jarraitzeko gogoa dutenek nola hala egin behar izaten dute aurrera, aukerak bilatzen dituzte, eta horrela sakabanatzen dira leku desberdinetako taldeetan, gure kasuan bezala.
|
|
2019
|
|
|
Agerian gelditu da espezie batzuetan azido baten jarduera edo kitzikatze mekaniko bat aski izan litekeela arrautzaren segmentazioa eta enbrioiaren garapena eragiteko; hortik aurrera, pentsatu izan da, ausarki, gameto maskulinoa ez zela beharrezkoa izango sorkunderako, edo hartzigarri hutsa izango zela gehienez ere; agian, gizonak ugalketan parte hartzea alferrikako bihurtuko da noizbait: dirudienez, horixe nahi
|
luke
emakume askok. Baina ezerk ez du biderik ematen halako iragarpen ausarta egiteko, zeren ezerk ez baitu biderik ematen biziaren prozesu espezifikoak unibertsalizatzeko.
|
|
|
Testu esanguratsu bat bada Jean Richard Blochen Nuit kurde lanean [Gau kurdua], mito ia guztion sintesia, non deskribatzen baitira Saad gazteak zer harreman
|
duen
emakume askoz zaharrago baina oraindik eder batekin, hiri bat harrapakatzen ari diren bitartean:
|
|
|
Ameriketako Estatu Batuetan, etxeko lana errazagoa da zenbait teknika burutsuri esker, baina emakume langileari exijitzen zaizkion janzkerak eta dotoreziak beste morrontza bat dakarkiote, eta oraindik ere haren ardurapean daude etxea eta haurrak. Bestetik, independentzia lanaren bitartez lortu nahi
|
duen
emakumeak askoz ere aukera gutxiago du gizonezko lehiakideek baino. Lanbide askotan, soldata txikiagoa du gizonek baino; emakumearen zereginak ez dira hain espezializatuak, eta, beraz, okerrago pagatzen zaio gizonezko obrero kualifikatu bati baino; lana bera denean ere, ordaina txikiagoa da.
|
|
|
barnetegietan, nesken eskoletan, erraza da intimitatetik sexualitatera lerratzea; askoz ere lesbiana gutxiago aurkitzen ditugu neska mutilen arteko laguntasun giroetan, halakoek bidea zabaltzen baitiete esperientzia heterosexualei. Lantegietan eta bulegoetan beste emakume batzuekin batera aritzen diren eta gizonekin egoteko aukera gutxi
|
duten
emakume askok maitasunezko adiskidantza izaten dute beren artean: materialki eta moralki, erosoa zaie beren bizitzak lotzea.
|
|
|
Zenbait emakumek ez dute egiten ezaugarri barreiatu eta uher batzuk ausaz batu besterik; beste batzuek, berriz, irudi bat sortu sistematikoki, eta nekatu gabe antzezten dute rol hori: esana
|
dugu
emakumeari asko kostatzen zaiola ondo bereiztea joko hori eta egia. Pertsonaia horren inguruan, eleberri triste edo zoragarri baten gisan antolatzen da bizitza, beti pittin bat bitxia.
|
|
|
Gizonek ezker eskuin aldarrikatu dute maitasuna dela emakumearentzat bere burua mamitzeko modu gorena. . Emakume gisa maite
|
duen
emakumea askoz ere emakumeagoa da?, dio Nietzschek. Eta Balzacek:
|
|
2020
|
|
|
Eta horrek zein neurritan eragiten du gero zure lanari buruz eta zure kapazitateei buruz egiten den balorazioan? Orduan, nik uste
|
dut
emakume askoren inguruan egiten den balorazioan eragina daukala. [...] Eta gero, zaintza sare informalak, potenteak direnak esango nuke femeninoak direla.
|
|
2022
|
|
|
Baina badira pribilegioak, graduak… Ez da beharrezkoa pobrezia gorena izatea, amatasunean laguntzarik ez izateak dakartzan ondorioak jasateko. Itxuraz, egoera pribilegiatuak
|
dituzten
emakume askok, lana eta etxea dutelako edo indarkeriarik ez dutelako, zailtasun ugari dituzte; izan ere, ez dute lortzen seme alabarik izatea, ez dira ama izatera iristen, edo ama izatean, egoera are larriagoa da dena alanbre batean dagoelako, enpleguetako ziurgabetasuna hainbestekoa delako, etxebizitza hain garestia delako… Alde horretatik, gatazka gutxiago izango dituzte, baina ez dut uste... indibidualismo horretatik edo gure arteko harremanetatik.
|
|
|
Liburuan jorratzea interesgarria iruditzen zitzaidan beste kontu bat. Hedabideetan, sare sozialetan eta erakundeetan, bozgorailu oso ahaltsuak
|
dituzten
emakume askok kontziliazioari buruz hitz egiten dute, zainketak zentroan jartzeari buruz, oreka zoriontsu batera iristeari buruz sistemari egokitzea lortzen badugu… Eta nik planteatzen dut, karrera profesionalez hitz egiten dudanean, ez ditugun beste pertsona asko alde batera uzten ari direla, lana baitugu fakturak ordaintzeko, bizitzeko. Guretzat bizitza lanetik kanpo dago.
|
|
|
Abortua eskuragarri egiteko ia bide guztiak jartzen zituzten. Emakume dirudunei gehiago ordainarazten zieten, eta diru gutxi
|
zuten
emakumeek askotan ez zuten ordaintzen. Emakume horiek beste mugimendu sozialetatik zetozen, baina abortatzeko eskubidearen falta oinarrizkoa zela konturatu ziren, eta horregatik sare hori osatu zuten.
|
|
|
Imajinatzen dut Arangurenek ez zuela horrelako gai mingarria aipatu nahi, baina erreportajean zehar bertakoen eta atzerrikoen artean festak ospatzeko unean desberdintasunik zegoen zalantza plazaratzen du. Horretan ez naiz sartuko, baina argi
|
dut
emakume askok oso desberdin bizi izan dituztela festa hauek bi delitu horien ostean. Erreportajean zehar emakume desberdinak agertzen dira, baina ez zaie galdetzen nola bizi dituzten festak bi kasu horien ostean edo eraso bat salatzen denean.
|
|
|
La Dramatica Errante taldearen proposamenak ezin hobeto heltzen dio gaiari. Egungo emakume askoren ezintasunak dakartza taulara, egun seme alabak izateko ezintasuna
|
duten
emakume askoren sentimenduak eta bizipenak erakusten dira.
|
|
|
Topaketa kolektiboetan ere azpimarratu zen erabakiguneetako jarreraren garrantzia. Batere parte hartzen ez duten gizonak ere badirela jakitun izanik, espazio horietan emakumeek duten jarrerak berebiziko munta duela uste
|
dute
emakume askok. Jarrera aktiboa beharrezkoa dela deritzote, eta horrek eragina duela aurreiritzi eta estereotipoen apurketan.
|
|
|
“Nik uste dut hor badagoela… Uste
|
dut
emakume asko daudela zelanbaiteko onurengatik. Ez dakit nola esan.
|
|
2023
|
|
|
Orain arte, oroitzapenik onena duen plaza Bizkaiko Bertsolari Emakumeen Topaketetan egindako saio bat dela dio: “Bizkaiko bertsogintzan erreferente moduan dauzkadan bertsolari asko elkartu ginen bertan, eta bidaiakide
|
ditudan
emakume askorekin partekatu ahal izan nuen oholtza. Entzuleei begira ere, espazio oso segurua sortu zen; sekula ez naiz han bezain babestuta sentitu oholtza batean, eta oholtza batetik hain gustura jaitsi ere ez”.
|
|
|
Tira Uste
|
dut
emakume asko daudela gauzak bizi izan dituztenak berarekin.
|