|
2002
|
|
|
1 Hizkuntzaren psikologiaren arazo nagusia ez da gaitasun homogeneoadefinituko
|
duen
hizkuntza eredu ideala sortzea, hizkuntza praktikenaniztasunaren berri ematea baizik: ahozkoa eta idatzizkoa, formala eta ezformala, euskalkiak eta euskara batua, euskaldun berri baten jarduera etaeuskaldun zaharrarena, testu generoak (narrazioa, argudioa, azalpena...).
|
|
2004
|
|
|
Hezkuntza sistema euskalduntzeko asmoarekin asmatutako sistema
|
dugu
hizkuntza ereduen politika. Asmoaren oinarrian zegoen hizkuntza planteamendu hori, ordea, jaiotzetik beretik salatu zuten batzuek.
|
|
|
Tractatusean eta Ikerkuntzetan.Tractatus logico philosophicus liburuan lehen aroko ideiak azaltzen dira. Oso liburubitxia da, puntuazio numeriko bidez ordenatutako aforismo laburretan dago idatzita.Russeilek eta Fregek hizkuntzaz duten ikuspegiaren antzckoa azaltzcn du liburuan, hau da, helburutzat errealitatea deskribatzca
|
duen
hizkuntz eredua darabil. Baina aurreko bickbaino harago joko du Wittgensteinek, hizkuntzaren egiteko hori (parean duen errealitateadeskribatzea) muga bihurtuko baitu.Wittgensteinek Tractatusean darabiltzan oinarrien arabera, giza adimenak enealitateaerreprescntatzen du, erreahtatcaren hala holako isla bat da.
|
|
|
Hori dela eta, horrelako egitasmoak eskola umeen une pribatuetan" eskua sartzea" suposatzen duenik uste ez duen azaltzeko eskatu dio Iztuetari. " Nahita erabiltzen duten hizkuntza aldatzera behartu nahi ditu umeak Leioako Udal Gobernuak imposatu nahi
|
duen
hizkuntz ereduaren helburuak bete daitezen", adierazi du PPko legebiltzarkideak.
|
|
2006
|
|
|
\ Kaleko giroan eta gurasoen artean. Euskararen etorkizuna bermatzeko asmoa
|
duen
hizkuntza eredura umeak bidali eta gero, nagusien artean, erdaran murgildu. Errazera egokitu.
|
|
|
Hezkuntza izango da Euskal Herrian euskararen normalizazioa konponduko duena eta erantzukizun guztiak eskolaren bizkar jarri genituen. Hori ez da horrela, eta gaur inpresioa daukat zenbait diskurtso entzunda, zenbaitek uste
|
duela
hizkuntz ereduen aldaketa bat eginda, eskola guztiz euskaldunduko dugula. Ez.
|
|
|
Ikastetxearen jabegoarekin ikusi dugun antzera —publikoak eta itunpekoak—, ikasle etorkinek
|
badute
hizkuntza ereduei buruzko joera berezia ere. Gure eskola sistemaren hiru ereduetatik, A, B eta D, ikasle etorkinek A eredua aukeratzen dute nagusiki, hain zuzen ere gaztelania hedatuago dagoen eredua.
|
|
|
• Guraso askok aurretik ez
|
dute
hizkuntz eredu elebidunen sistema ezagutzen, eta batzuetan ez dute informazio argirik jasotzen (ereduen arteko ezberdintasunak eta, bereziki, emaitzak edo ondorio linguistikoak).
|
|
2008
|
|
|
Hizkuntzari dagokionez, jokaera ildo horretan dabilen eskolak ez dio zertan eskaini arreta txikiena ere tokian tokiko ezaugarri linguistikoei. Instituzioak bere baitan
|
du
hizkuntz eredua, eta huraxe irakasteko ardura du, bazter guztietan berdin. Eredu horretatik kanpo gelditzen den guztia gaizki esana da, eta gaitzetsi eta zuzendu behar da, besterik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Isabel Celaa Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza sailburuak onartu duenez, familiek nahiago dituzte euskara
|
duten
hizkuntza ereduak. Familiek badakite zer nahi duten seme alabentzat eta ez da erraza uste sendo horiek behera botatzea, gaineratu du.
|
|
2011
|
|
|
Sagastizabalen eleberrian, berriz, ikasleek euren artean hitz egiten dute eskoletan. Hau da, Koro irakaslea baino ez
|
dute
hizkuntzaren eredu, beste solaskide guztiak euskaldun traketsak baitira.
|
|
2014
|
|
|
Horretara joateko bidean, alde batetik, hezkuntzako profesionalei ekimena eskatzen zaie eta, bestetik, ikastetxeen autonomia handiagoaren alde jokatzen da. Ildo horretan, iduri
|
du
hizkuntza ereduak modu malguagoan eta zaluagoanhartu direla, inguruak erakusten dituen ezaugarriei arreta jarrita eta hezkuntza erkidego bakoitzaren ekimenari garrantzi handiagoa emanez. Hala agertzen da EAEko 2010eko curriculum dekretuan eta 2007ko Nafarroakoan ere bai (Eusko Jaurlaritza, 2010; Nafarroako Gobernua, 2007); ideia bera azpimarratzen da EAEn eleaniztasunera bidean 2014ko ekainean aterariko ebazpenean (Eusko Jaurlaritza, 2014b).
|
|
2018
|
|
|
Frantziaren neurrira eraikitako joko zelai dialektikoan, ez dugu lortu euskararen biziraupenerako beharrezkoak ziren gutxieneko neurrien aldeko jarreraz haragoko aitzinamendurik. Ez dugu kausitu irudikatzea euskararen alde dihardugunean defendatzen
|
dugun
hizkuntza eredua ez dela inondik ere Frantziaren hizkuntza politikaren parekoa, elebakartasuna inposatzen duen eredu baztertzailea.Lekuko hizkuntzen gutxiagotze eta zokoratze estrategia horretan, hastapenean Elizaren eta Estatuaren arteko harremanak arautzea helburu zuen laizitatearen interpretazio zabala gailendu da. Lerratze maltzur baten bidez lekuko nortasunak desagerrarazteko nahikariak laizismo linguistikoaren oinarri ideologikoak ezarri ditu.
|
|
2020
|
|
|
«Euskararen ezagutza unibertsala edo euskal kulturaren transmisioa ezinezko egiteko pentsatua dagoen hezkuntza sistema inposatu, eta zentralistak bere horretan jarraitzen du». Era berean, uste
|
du
hizkuntza ereduek bere hartan jarraituko dutela edo euskararen ezagutza unibertsala lortzeko beharrezkoa den murgiltze ereduaren hedapena ez da aipatu ere egiten. Gainera, salatu du euskal curriculumari ateak ireki ordez espainiar curriculuma inposatzen jarraitzen duela.
|
|
|
Elaborazio fasean, zehazki, Jakin aldizkarian lantzen zituzten gaietarako behar
|
zuten
hizkuntza ereduaren eztabaidatik etorri zen, hain zuzen, ordura arteko eredua ordezkatzen zuen Orixerekiko haustura. Hasierako urteetan jakinlariek aholkularitzat hartu zuten erbestetik itzuli berria zen Orixe.
|
|
|
Euskarari dagokionez, Larramendiren Hiztegitik hasita, ez zaigu jokabide baten eta bestearen aldeko adibiderik falJakin aldizkarian lantzen zituzten gaietarako behar
|
zuten
hizkuntza ereduaren eztabaidatik etorri zen ordura arteko eredua ordezkatzen zuen
|
|
|
Elaborazio fasean, zehazki, Jakin aldizkarian lantzen zituzten gaietarako behar
|
zuten
hizkuntza ereduaren eztabaidatik etorri zen, hain zuzen, ordura arteko eredua ordezkatzen zuen Orixerekiko haustura. Hasierako urteetan jakinlariek aholkularitzat hartu zuten erbestetik itzuli berria zen Orixe.
|
|
2021
|
|
|
Uste
|
dugu
hizkuntza ereduaren aldaketa horiek ez direla planteatzen ari behar bezalako zorroztasun pedagogikoarekin, eta ez direla behar bezala aztertu sortuko diren ondorio eta zailtasun pedagogikoak edo antolamenduzkoak. Badirudi, gainera, eredu hori Irun, eko Udaleko beste eskola batzuetara zabaldu nahi dela.
|
|
2023
|
|
|
Orain arte batzuek eta besteek esan dutena ez dator bat. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburu Jokin Bildarratzek esana
|
du
hizkuntza ereduei eusten diela proiektuak; ordea, horiek berariaz aipatzea nahi du PSE EEk.
|
|
|
«Kezka dugu PSEk EH Bildu legetik kanpo nahi duelako eta EAJ prest dagoelako eskatzen ari zaiona emateko». Gainera, EAJri eta PSE EEri egotzi die oraindik ez
|
dutela
hizkuntza ereduak agertzen diren zuzenketari buruzko azalpen bateraturik eman.
|
|
|
Legeak artikulu asko ditu, baina Eneko Anduezaren hitzekin labur daiteke: «Hezkuntza Legeak jaso behar
|
du
hizkuntza ereduak mantenduko direla. Hortik ez gara mugituko».
|
|
|
Nabarmendu du hezkuntza akordioan eraikitako zubiak hautsi egin dituztela, «EAJk eta PSE EEk nahi izan dutelako». EAJri zuzenduta, esan dio irailaren 29an adostasuna
|
zutela
hizkuntza ereduen inguruan, baina handik egun gutxira, urriaren 3an —orduan erregistratu zuten EAJk eta PSE EEk hizkuntza ereduak aipatzen dituen zuzenketa—, aldaketak egon zirela. «Prozesu honen bukaeran, norbaitek prozesutik kanpo nahi izan gaitu».
|
|
|
Hizkuntza ereduen inguruan ere kritiko agertu dira Harro plataformakoak. Izan ere, uste dute bidea ematen duela ikastetxe bakoitzak nahi
|
duen
hizkuntza eredua ezartzeko, «B2 maila lortzeko bermerik eman gabe».
|