|
2007
|
|
|
Zalantzarik gabe, eskubide subjektiboak eta interes legitimoak babesteko tresnarik garrantzitsuena benetako babes judiziala lortzeko eskubidea da, EKren 24 artikulura bildutakoa, baina beste bide batzuk ere badaude, esaterako, artekariak eta autonomia erkidegoetan eta Europar Batasunean erakunde horrek dituen baliokideek eskainitakoak. Azken buruan, gaur egun, eskariak egiteko eskubidea graziazko edo zuhurtziazko gaietara zuzenduta dago, eta ez babesteko bide eragingarriagoak
|
dituzten
eskubide subjektiboetan edo interes legitimoetan oinarritutako uzietara. Horregatik, egile batzuen esanetan, nola edo hala, eskariak egiteko eskubidea bigarren mailan dago orain, izaera ordeztailea baitu, baina garrantzi handia izan dezake hainbat erakundek egikaritzen badute, besteak beste, sindikatuek, enpresa elkarteek edo ekonomia eta gizarte interesak defendatzen dituzten beste batzuek.
|
|
|
a) Kontzientzia klausula kazetari guztiek lanbide osotasuna eta duintasuna defendatzeko
|
duten
eskubide subjektiboa da, kazetariak bere iritzien aurkako printzipio ideologikoak dituen komunikabidean lan egitea saihesteko. Hau da, kazetariek euren lanbide eginkizuna garatzean duten independentzia babestu nahi da, horiek iritziak emateko duten eskubidea, horien lanbide etika, askatasun ideologikoa eta, azken buruan, informazio askatasuna (horri dagokionez, kontzientzia klausulak izaera instrumentala du), iritzi publiko askea eratzeko bermea baita.
|
|
2010
|
|
|
132 Aipatutakoa lan uzia da, edo zibila, baina ez penala; izan ere, haiek definitzen dituzten elementu subjektiboak eta objektiboak ezin daitezke zigor prozesuan aplikatu. Horrela, eta elementu subjektiboari dagokionez, zigor prozesuan berdin da nork akusatzen duen, hark ez
|
baitu
eskubide subjektibo materialik, ez baita harreman juridiko material baten titular. Bakarrik akusatzeko eskubidea du (betebeharra Fiskaltza bada).
|
|
2023
|
|
|
" Adinagatik, gaixotasunagatik edo ezgaitasunagatik eta autonomia fisiko, mental, intelektual edo sentsorialik ez izateagatik edo horien galeragatik, beste pertsona batzuen laguntzaren beharra izatea eguneroko bizitzako beharrei aurre egiteko; esaterako, zaintza pertsonala, etxeko lanak, mugikortasuna, orientazioa, eta beste pertsonak eta objektuak ezagutzeko gai izatea". Mendekotasun beharrei arreta emateko sistemaren jatorrizko helburua, egin zaizkion kritikak kontuan izanik, arreta zerbitzuen unibertsalizazioa eta profesionalizazioa bermatzea izan da; batetik, pertsonek arreta jasotzeko
|
duten
eskubide subjektiboa aitortzea dakar legedi horrek, senideek eta ordaindu gabeko zaintzaileek, bereziki emakumeek, beren gain hartzen duten zama arinduz (Aguilar Hendrikson, 2019; Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataforma, 2006; Hernando, 2006).
|