2000
|
|
Hori ez da izan euskaltzain batzuei egun batean berriz arauak ematen hastea bururatu zitzaiela. Ez, ez, 90 eztabaida berezia izan zen bide honetatik jo behar
|
genuen
ala ez ikusteko; argitaletxeetatik eta beste leku askotatik arauak eta arauak eskatzen ari ziren. Leioan eztabaida handia izan zen orduan.
|
|
Bai, zalantzarik ez. Instituzionalki dauzkagu, alde batetik, nolabait ere legalkionartuta dauden erakundebatzuk, eta, beste aldetik, Euskal Herriko borondateak onartu dituen beste erakunde batzuk; eta hor sartzen dut Udalbiltza, baina ez Nafarroako erakundeak, Nafarroako populazioari Amejoramendua nahi
|
duen
ala ez sekula galdetu ez zaiolako.Iparraldean ez daukate inolako erakunderik. Erkidego Autonomoan, berriz, bai Legebiltzarra eta bai Gobernua Erkidegoko populazioaren zati batek onartu zituen beregaraian.
|
|
Behin, irribarrez, aipatu zidan Gabriel Arestik esanziola olerkitarako sena zuela. Egia esan, ez dakit
|
duen
ala ez, ez baitiot olerkirikirakurri. Baina sentibera eta umoretsua dela ikusi izan dut.
|
|
Beraz, borroka honetan, Espainia etaFrantzia etsairik handienak zaizkigu soziologikoki de facto gaur. Beste gauza bat da eaespainiar frantziar euskaldunok gaur de facto ditugun burubide (mentalitate) historikoak, neuronak eta geneak zuzenak ala okerrak diren, ea nazio arazoarengatik baiespainiarrek bai frantziarrek bai euskaldunok borrokan aritzeak merezi
|
duen
ala ez, eaborrokagaia txoroa den eta ea denok, euskaldunak, frantziarrak eta espainiarrak, erotuta gauden. Kasu honetan txoroak ez ginateke euskaldun, frantziar eta espainiarrakbakarrik izango, mundu osoa baizik; azken batean, orain txinatar, errusiar, indonesiar, judutar, palestinar, irlandar, ingelesak eta beste hamaika arazo nazionalagatik aribaitira borrokan.
|
|
Eta has bihartik pintatzen, ehiza eszenaren bat ahal baduk... iloba eta biok Pisarat goazen bitartean, Galileoren jaioterrirat. Handik itzultzean erranen diat gurekin etortzea merezi
|
duan
ala ez —eta, behakoa zorrozten zuela, erran zion—: Eta, baldin gurekin bahator, igurikitzen dudan bezala, ez ahantz ezen koadro bat zor didaala —eta, nola Pedrok ez baitzion ulertu, osaba Joanikotek oroitarazi zion nola Urbiaindik adio egin baino lehen present bat egin zion, koadro bat, txakur batena, zeinari Leonardo baitzeritzan, eta nola orduantxe Pedrok promes egin zion ezen Urbiainerat itzultzean bertze koadro bat eginen ziola:
|
|
" Zure alboan igaro ditudan une ederren oroigarri", esan diezaioket eskaintzen diodanean, eta horrekin batera ahoan musu ematen imajinatzen dut neure burua. Bestela," Denborak esango du gureak etorkizunik
|
duen
ala ez", esan diezaioket, baina denbora baino gehiago gu geu gara erabaki hori hartu behar dugunok.
|
|
Eta osagai horien artean, nola ez, esanahi teorikoa edo kognitiboa agertzen zen. Beraz, tesi batek esanahia
|
duen
ala ez adierazterakoan, zer motatako esanahiari buruz ari garen zehaztu behar dugu. Tamalez, filosofia eta zientziaren diskurtsoan Carnapen irekitze honek ez zuen ez eraginik ez arrakasta handirik lortu, esparru hauetan —filosofia zientifikoa bailitzan ulertuz, jakina— garrantzizkoa esanahi teorikoa bakarrik baitzen.
|
2001
|
|
Jolasetan beharrezko baldin bada poltsak eta motxilak uzteko lekurik
|
duen
ala ez ere begiratu da.
|
|
Balioetsi ezazu zenbat eta nolako aldaketak dakartzan berriak eta, dudarik ez izan, dagokion irakaslearekin jorra ezazu erabilitako liburua alboan uztea merezi
|
duen
ala ez.
|
|
Bestalde, komenigarri litzateke babes ofizialeko etxebizitza izatean, Udal Ordenantzek zergan salbuespenik ezarririk
|
duten
ala ez egiaztatzea.
|
|
Eta kontsumitzaileei hautatzeko aukera eskaintzearen alde nago, genetikoki aldaturiko elikagaiei etiketa zuzena jarrita, genetikoki aldaturiko elikagairik erosi nahi
|
duten
ala ez beren kabuz erabaki dezaten.
|
|
Galde dezagun aukeren artean daukagun ikastetxeak kalitatearen kontrolerako horietako sistemarik
|
duen
ala ez.
|
|
Segun eta adopzioa egiten deneko estatuak umearen babespen eta nazioarteko adopzioari buruzko kontuak jaso zituen Hagako 1993ko Ituna sinatua
|
duen
ala ez, aldatu egingo dira arauak ere.
|
|
Hori dela eta, lana bilatzea prozesu pertsonalizatu gisa hartu behar da eta egoera bakoitzak (lan esperientziarik
|
duen
ala ez, prestakuntza, itxaropenak, lana aurkitzeko presa...) estrategia jakin bat eta bitartekoak beste era batera erabiltzea eskatuko du.
|
|
(Mireni) Zuretzako mesedea ongi egitea nahi
|
duzu
ala ez? (Tomasi) Zorionak Tomasin!
|
|
Euskaltegietako ikastaroen bidez zer lortu nahi zuten galdetu denean, gehienek beren helburu nagusia ondo hitz egitea zela esan zuten (%63, 7). Ondoren, eta oso urrun, bestelako helburuak datoz: ondo ulertu (%9, 6), gramatika ezagutzak (%3, 5), EGA (%6, 9), oinarrizko ezagutza (%7, 2)... Baina horren ostean helburuak bete
|
zituzten
ala ez galdetu zitzaienean, aspektu kezkagarri bat azalarazi zuten: euskaltegietatik pasa diren 20 39bitarteko erdaldunen artean gehienek (%67) ez dute lortu irakaskuntza prozesu honen bidez lortu nahi zuten maila.
|
|
Ez dakigu galdera horien erantzuna zein izango den, baina ariketa honetangutuna zein film laburra aztertzeko aukera izango dugu. Norberak erabaki dezalagero, istorioa sinetsi nahi
|
duen
ala ez.
|
|
Orientabidea sistematikoa eta zuzena bada, irizpideak eman litzake ondokoarloetan: ikasle helduek nola ikasten duten, gidaritza estua behar
|
duten
ala ez, ikasgelako informazioa nola komeni den azaltzea, talde eta azpitaldeak nola osatu, ebaluaziorako prozedura egokiak aukeratu, etab. Badira irakasle ugari, behaketa, esperientzia, ebaluazio eta entzute saio sistematikoen bitartez beren ikasleen ikas estiloen diagnostiko egokia egiteko gai direnak. Hala ere, Smith-ek (1988) dio, propio horretarako prestaturiko tresna egoki batek denbora aurrezten eta okerrakbaztertzen lagun lezakeela.
|
|
Fobia duen pertsonak, Gilek adierazi zuenez, badaki txakurrak ez duela ezer egiten, baina ez da gai bere aurrean beldurrik ez izateko, eta are gutxiago ukitu edo hurbiltzeko. Gehitu duenez, zakurraren aurrean duen erantzuna aldatu egiten da zakurraren hurbiltasun mailaren, jarreraren eta beste baldintza batzuen arabera, hala nola lepokoa
|
duen
ala ez, baina pertsona fobikoak antsietate erantzuna izaten du, eta larritasun krisiaren itxura har dezake, izerditzea, takikardia, arnasteko zailtasuna eta abar.
|
|
Etiketatzea. Etiketan argi eta garbi adierazi behar da zein den kontsumitzeko adin egokia, ontzia ireki eta berehala kontsumitzeko gomendatzea, osagaien zerrenda beheranzko ordenan, erantsitako azukre kopurua eta glutena
|
duen
ala ez. Haurrentzako potetxoek beren funtzioa betetzen dute, elikagaiak azkar eta eroso emateko aukera ematen baitute.
|
|
Bi galdera zeharo desberdinak dira: ‘egin
|
du
ala ez du egin? ’ eta ‘maitatuz ala ez maitatuz egin du? ’.
|
2002
|
|
Iparraldera begira Zuberoako lurrak ditugu ikusgai, hegoaldean aldiz Nafarroa, eta ekialdean, hortxe bertan, Binbaletaren tontorra (1.758 metro). Norberak ikusiko du aldapa labur baina gogorra igotzeak merezi
|
duen
ala ez; badaezpada, gogoan izan eguneko azken goranzko metroak direla tontorrera bitarteko hauek.
|
|
Beste herrialde batera joan behar baduzu, galdetu egiaztagiri berezirik behar
|
duen
ala ez.
|
|
Zinema eta museoetan ez da kontuan izan instalazioek itsuak orientatzeko zoruan marka gidarik
|
zuten
ala ez, inon ere ez baitzegoen horrelakorik.
|
|
Igerilekuko langileak erabiltzaile itsuei aldageletaraino laguntzeko prest azaldu ziren ere jaso zen eta igerilekuko kaleek igerilari itsuei orientatzen laguntzeko kortxozko bereizgailurik
|
zuten
ala ez.
|
|
dagokionez, proba egiteko hartu ziren hiriko autobusek arrapalarik edo gurpildun aulkian dabiltzan erabiltzaileen mugimendua errazten duen bestelako gailurik eta ainguraketa, gelditzeko gailu eta egoera eta geltokiei buruzko soinu bidezko gailurik
|
zuten
ala ez begiratu zen.
|
|
Bestalde, Kataluniako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeko (OCOCi) Ingurumen Saileko arduradunak, Beatriz Martinezek, ziurtatu zuen «informazio falta dagoela eta zerbait ezkutatzen digutela sentitzen dugula». «Jendeak kezkatzen duena osasunean izan ditzakeen eraginak dira, transgenikoak minbiziarekin edo alergiekin lotzen dituelako», gaineratu zuen Martínezek, erabiltzaileak berak erabaki behar duela berak kontsumitu nahi
|
duen
ala ez.
|
|
Europako Parlamentuak atzo onartu zuen Europako Batzordeak proposamena, elikagaien etiketatzeari buruzko arauak aldatzeko, etiketek berariaz adierazten baitute produktuak alergenoak izan daitezkeen osagaiak
|
dituen
ala ez. Proposamenean osagaien zerrenda bat dago:
|
|
Bere buruarekin borrokan sumatu nuen Sara, ene esanetara makurtu behar
|
zuen
ala ez, amore eman zuen arte. Esan zidan:
|
|
uzten al diote, horregatik, komunitate homosexualaren gizarte ohituren komedia bikain izateari? Eta kontua konplexutasunarena baino ez bada, auzia ez da, nire ustez, pertsonaiek konplexuak izan behar
|
duten
ala ez, baizik eta obraren barruan ondo" funtziona  tzen" duten ala ez. Kasurako:
|
|
uzten al diote, horregatik, komunitate homosexualaren gizarte ohituren komedia bikain izateari? Eta kontua konplexutasunarena baino ez bada, auzia ez da, nire ustez, pertsonaiek konplexuak izan behar duten ala ez, baizik eta obraren barruan ondo" funtziona  tzen"
|
duten
ala ez. Kasurako:
|
|
Zergatik idatzi dudan, zein helbururekin? Nik ere, jende askok bezala, zalantzak ditut literaturaren zergati eta zertarakoez; ez dakit literaturak ezertarako balio
|
duen
ala ez. Izan ere, bizio edo grinatzat hartzen dut nik literatura, eta ez erabilgarritasun morala edo politikoa duen zerbait balitz bezala.
|
|
Ayala Dip en aburuz, Osororen ipuinetan" zaila izango zaio irakurleari topatzea, ez bakarrik bizitza intentsitate gramo bakar bat, baizik eta literatura intentsitate gramo bakar bat ere, gogoraraziko diona genero horretatik pasatu direla Txekhov-engandik hasi eta Carver enganaino(...), Katherine Mansfield eta beste batzuk". Azken batean," ipuin liburu batera, egileak horrela gura
|
duela
ala ez, irakurlea beti abiatuko da kon  tsolamendu estetiko baten bila, jolasa traszenditu eta izena duen emozio gune batera eramango duena alegia"; argi dago Ayala Dipentzat ez duela halakorik lortzen Desnudos/ Korapiloakek.
|
2003
|
|
Bulego horretara goazenean dugun itxaropena eta lehen eskakizuna, gure zaletasun eta gorabeherez turismo langile horrengan interesa piztea da (egonaldiaren iraupena, lojamendua
|
badugun
ala ez, haurrekin edo zaharrekin etorri garen, etab.).
|
|
Espainiar Estatuan pertsona bakoitzak libreki erabakitzen du emaile izan nahi
|
duen
ala ez, eta horretarako ez da inolako txartel edo egiaztagiririk behar.
|
|
Adingabea bi autu horiekin ados badago, orduan, behin adingabearen letraduari entzun eta gero, epaileak adostasuneko ebazpena eman dezake. Letraduak ez badu bat egiten adingabeak berak emandako adostasunarekin, epaileak erabakiko du entzunaldiak aurrera egin behar
|
duen
ala ez; epaian bertan, erabaki horren zioak azaldu ditu epaileak.
|
|
Horrek subjektu politiko berria, aldi berean erresistentzia subjektuaeta subjektu eratzailea, borroka egilea eta sortzailea, mundu berria diseinatzen aridena (Hardt eta Negri, 2002: 372) dagoela suposatzen
|
duen
ala ez, geroakesango du. Argi dago, ostera, hurrengo urteotan aurrerabide eta garapen kontzeptuak, besteak beste, kolokan jarriko direla mugimendu horien eraginez (FernandezDuran, 2001).
|
|
5 urteko antzinatasuna izan behar du, eta hortik aurrerakoak 2 urtean behin egin behar dira. Gainera, istripu baten ondorioz segurtasun elementuren bat (norabidea, transmisioa, balaztatzea, esekidura, bastidorea edo ainguraketa egituraren bat) kaltetu duten ibilgailuen kasuan, atestatuek erabakiko dute IAT pasatzeko betebeharra
|
duten
ala ez. Horretarako, zirkulazio baimena kenduko dute eta trafikora bidaliko dute matxura konpondu arte, baimena eskatu ahal izateko.
|
|
Hori dela eta, produktuen etiketatzea eta trazabilitatea funtsezko elementutzat hartzen dira: iritzia zatituta dagoenez, europarrek uste dute askatasunez eta ahalik eta informazio gehienarekin aukeratzeko eskubidea dutela genetikoki eraldatutako produktu bat erosi nahi
|
duten
ala ez, edo osagaien edo jatorriaren artean konposatu transgeniko bat duten.
|
|
Errealitate hori Estatu Batuetako Nekazaritza Sailak ere berresten du (USDA, ingelesezko sigletan); horren arabera, saltzen diren janarien %40k partzialki hidrogenatutako koipeak ditu. Kasu horiek berretsi ondoren, AEBetako Elikagai eta Sendagaien Administrazioak (FDA, ingelesezko sigletan) etiketan koipe mota hori
|
duen
ala ez adieraztera behartu zituen fabrikatzaileak. Neurri hori oraindik ez da modu orokorrean aplikatu, enpresa batzuk horren aurka baitaude.
|
|
Noizbait pipa atera ere bai. Batek jakin kargatua
|
zuen
ala ez.
|
|
Beraz, gazteak duda mudaren nora ezean begiratzen dio hizkuntzari: balio
|
du
ala ez du balio, pentsatzen du bere kautan.
|
|
Denbora duela hildakoaren heriotza eguna zehazteko. Edo behintzat, zati guztiak egun berean bota
|
zituzten
ala ez erabakitzeko. Lehenengo egin beharrekoa, leizeko baldintzak aztertzea izanen dela eta, ondoren, mikroskopiora itzultzea.
|
2004
|
|
Estatutu honekin horrela tokatzen da. Kontua da hori gainditu nahi
|
dugun
ala ez. Eta nahi izanez gero... ausardia pixka bat eskatuko nieke horren kudeatzaileei.
|
|
Eta hori ez da emakumeen arazoa, gizaki guztien arazoa da. Emakumeak ama izan nahi
|
duen
ala ez aukeratzeko eskubidea dauka, baina ez luke ama ez izatea aukeratu profesionala izan nahi duelako. Legislatzaileen lana behar du horrek eta gobernuek bultzatu behar dute.
|
|
Ordezko autoa jasotzeko eskubiderik
|
duen
ala ez ziurtatu behar du, eta kontratuak baduela adieraziko balu, erreklamazio orria eskatu behar luke, tailerrak horri dagokionez huts egin duela adierazteko.
|
|
Kasazio errekurtsoa onartu ondoren, errekurtsoa jartzeko idazkia helaraziko zaie, erantsitako agiriekin batera, errekurtsoa jasan behar duen alderdiari edo alderdiei, horiek idatziz aurka jartzea formaliza dezaten, hogei eguneko epean, eta ikustaldia beharrezkoa dela uste
|
duten
ala ez adieraz dezaten.
|
|
Gauza non dagoen jakiterik ez badago, edo berori egon beharreko tokian bilatu ondoren, aurkitzen ez bada, auzitegiak, desobedientzian erortzeko ohartarazpena eginda, alderdi exekutatuari edo hirugarrenei itaunduko die, gauza eurek
|
duten
ala ez, eta ea dakiten hori non dagoen.
|
|
Bada, goza dezagun eta aurrera! Eta ez niri galdetu maite
|
zaitudan
ala ez. Nik ere ez dakit eta.
|
|
|
Baduzu
ala ez animalia bitxirik?
|
|
Erakunde horrek uste du eraikin bat irisgarria dela gurpil aulkian dabilen herritar bat kaletik etxe bakoitzaren barruraino irits daitekeenean, beste pertsona baten laguntzarik gabe. Hala ere, datu horiek biltzeko, EINek soilik zehaztu du eraikinak igogailurik
|
duen
ala ez, eta ez ditu kontuan hartu mugikortasun murriztua duten pertsonei bidea errazteko balio duten beste elementu batzuk (arrapalak, barandak eta abar). Lortutako emaitzek erakusten dutenez, Espainian dauden ia 21 milioi etxebizitzetatik 16 milioi baino gehiago ezin dira iritsi, nahiz eta ezgaitu fisikoek aurre egin behar dieten oztopo arkitektonikoak ez diren ugariak herrialdeko edozein tokitan.
|
|
Horretarako lagungarri izango da Europar Batasuneko araudi berria goizetik aurrera indarrean egongo da, genetikoki eraldatutako produktu guztiak etiketan ohartaraztera behartzen dituena. Hortik aurrera, kontsumitzaileek askatasunez aukera dezakete produktu transgenikoak kontsumitu nahi
|
dituzten
ala ez. Zifrak berez doaz:
|
|
Kontua da ez dagoela behar bezain azterlan serio eta integralik kostuen igoera zein izango den aztertzeko, nahiz eta nire ustez onargarriak diren. Kontua da orain arte merkatuak erabakitzen zuela animalien ongizatea nahi
|
zuen
ala ez. Hori aldatu egin da, Europako lege batek eskatuko du.
|
|
Horretarako, bizileku duen hiriko Nazioarteko Txertaketa Zentrora joatea gomendatzen du AEDVk. Gainera, gogorarazi du beharrezkoa dela Gizarte Segurantzako txartela eramatea eta helmugako herrialdeak Espainiarekin osasun arloko hitzarmenik
|
duen
ala ez jakitea. Espainiarekin hitzarmenik ez duen atzerriko herrialde batera bidaiatuz gero, Akademiak txertatze ziurtagiria, atera den aseguru poliza eta, gaixotasun kronikoren bat izanez gero, medikuaren txostena eraman beharra nabarmendu ditu.
|
|
Hori dela eta, janari manipulatzaileentzako berariazko prestakuntza ekintzarik ez badago, gerta liteke ez jakitea zer mekanismoren bidez blokea dezakegun patogenoen transmisioa, bai elikagai gordinetatik bai prestatuetara, bai manipulatzaileetatik prestatutako elikagaietara transmisioa saihesteko modurik onena. Gainera, gaur egun, manipulatzaile gehienek ez dakite elikagaiak transmititzeko patogenoak
|
dituzten
ala ez. Bitxia da ikustea ia inoiz ez dela eskatzen, pertsona bat elikagaien manipulatzaile gisa lan egiteko kontratatzen denean, eramaile izan daitekeen zehazteko azterketa bat egitea.
|
|
Horietako bat, iragarritako pisua benetakoa zela egiaztatzean. Bestea, produktuaren higienean, bakterio karga handia
|
duen
ala ez. Halaber, elikagaien bidez intoxikazioa eragin dezaketen germen patogenoak aztertu dira, eta, ontziratutako produktuetan, iraungitze data amaitu aurreko egunetan azterketa bat egin da, fabrikatzaileek produktuaren bizitza zer den pentsatzen dutenen egoera balioesteko.
|
|
Gainera, toki lasairen bat behar nuen irakasleak emandako gutunazalaren edukia aztertzeko. Jakin ere ez nekien Alemaniako ekintzarako beharrezko argibide guztiak eskura
|
nituen
ala ez. Begi eman nion erlojuari.
|
|
Eskerrak arrazoi ona eman duzun! —esan zidan gero— Proba bat jarri dizut bururik
|
duzun
ala ez ikusteko, eta zuk eduki, alajaina! Poztekoa da, ez zara behi makala.
|
2005
|
|
Ez dut frogarik, baina ez da oso azkarra izan behar konturatzeko Zapatero jaunak zurrumurruek eskaintzen dutena baino berme gehiagoko zerbait duela esku artean sartu den uretan sartzeko. Beste gauza bat da erabaki hori ETAk zer baldintzetan hartu duen eta atzera bueltarik
|
duen
ala ez.
|
|
Agiri horietakoren bat erakuts dezan agindu zaionean, gidariak agertuko ez balu, Espainiako Trafiko Zuzendaritza Nagusiak hainbat zigor ezartzea aurreikusia du; horien munta bi faktoreren arabera aldatuko da: agiria zien den eta, funtsezkoa, titularrak eskuratua
|
duen
ala ez.
|
|
Fase horiek guztiak ikasitako eduki guztiekin egingo dira. Hau da, teorianikasitakoa ikastetxean praktikan ipiniko dute, eta balio
|
duen
ala ez frogatuko dute.
|
|
Jarraibide horiek hartzean, herrialdeak ez daude beharturik ezer egitera. Hala ere, etorkizunean transgenikoak dituzten produktuak etiketatu nahi
|
dituzten
ala ez erabakitzeko eskubidea emango lieke. Oposizioa Zenbait herrialdek CCFLren transgenikoen etiketatzeari buruzko araua hartzearen kontra daude; besteak beste, Estatu Batuek, Kanadak eta Argentinak, denak ere laborantza transgenikoen ekoizle handiak.
|
|
Garrantzitsua da eskaintzak ibilgailuaren argazki handi eta garbiak erakustea, bai aurrez aurre, bai alboetan. Moltóren iritziz, eskaintzari ahalik eta seriotasunik txikiena emateaz gain, argazkiek saltzailearen lokalera joatea merezi
|
duen
ala ez esango digute, autoa probatzeko. Bermea.
|
|
Europar Batasunak CoExtra (GEO eta ez GEO sektoreen koexistentzia eta trazabilitatea) ikerketa proiektua jarri du martxan, kontsumitzaileei, industrialei eta nekazariei kudeaketaeta informazioeskaintzeko, produktu batek genetikoki eraldatutako organismoak (GEO)
|
dituen
ala ez jakiteko. Trazabilitatea da, kasu honetan eremu konplexu batean, transgenikoena.
|
|
PPk hedabideei helarazitako prentsa ohar baten bidez jakinarazi duenez, ustezko manifestazioa" formalki nork deitu eta izapide hori bete
|
duen
ala ez" ezagutu nahi zuela adierazi dio Balzari Urquijok. Gauzak horrela, popularren hitzetan, ostiral honetan Algortan egingo litzatekeen mobilizazioa Segik deituta egongo balitz, aipatu erakundea" legez kanpo dago eta, hortaz, ezin du inolako ekitaldirik antolatu", legebiltzarkideak Barne sailburuari aipatu dionez.
|
|
Beste kontu bat da taldeok gehiengo zabal baten oniritzia edo, gutxienez, errespetua
|
duten
ala ez. Eta hemen erantzuna ez da bakarra.
|
2006
|
|
Eta, momentu horretan, horretan, espiritua nire baitatik irten zen, eta neure burua ikusi nuen. Ez dakit jendeak sinesten duen, federik
|
duen
ala ez duen. Baina horixe bizi nuen:
|
|
Ondasun higiezinak enbargatzen direnean, epaileak zehaztuko du enbargoak haien fruituak eta errentak barnean hartu behar
|
dituen
ala ez.
|
|
Guztiz teknika ezberdina erabiltzen du oilo arrautzekin. Lanabes beharra
|
duen
ala ez erabaki, eta gero nola erabili aztertzen du. Oilo arrautza ipiniko dut tamainaren ezberdintasuna antzeman dezazuenâ? ¦.
|
|
eta ikusiko da eguraldiak zerikusirik
|
baduen
ala ez.
|
|
Eszedentziaren izaerarekin jarraituz, kausadun eszedentzia da, borondatezkoa, lanpostuaren erreserbarako eskubidea ematen duena, enpresariak ezin duenaukatu, langilearen kontratazio modalitatea eta antzinatasuna enpresan axola gabe.Borondatezko eszedentzia da langileak berak erabakitzen duelako eszedentziahartzen
|
duen
ala ez. Dena den, langileak enpresariari eszedentzia eskatu behar dio; enpresariak ezin dio eszedentzia ukatu.
|
|
Artista handi batzuk beren garaiko kausetan konprometitu dira, eta beste batzuk ez.Badirudi obra batzuei engaiamenduak kalte egiten diela, eta beste batzuek, ordea, engaiamendu kopuru handia jasan dezaketela. Batek beti aurkitu ditzake kasuaren bialderdiak frogatzeko adibideak; artistaren helburu partikularrek bere engaiamenduarekin zerbait egiteko bera ezintzen duten ala ez da auzia, ez berak engaiamenduhori
|
duen
ala ez.
|
|
Bigarrenik, gaia eztabaida teorikoen mailan koka genezake; hots, euskalliteraturak euskal gatazkaren gaia jorratu behar
|
duen
ala ez eztabaida genezake, etaSarrionandiak honetaz zer pentsatzen edota esaten duen aztertu. Ildo honi jarraituz, azken boladan hautsak harrotu dituen Jokin Muñozen adierazpenak ekar genitzakegogora, bai eta idazle nafarrari erantzunez zenbait idazlek idatzi izan dituztenak1.Hari honi helduz gero, azken buruan idazlearen konpromisoaren inguruko auzirairitsiko ginateke; berria ez den auzia, bidenabar, Sarrionandiaren Gartzelakopoemak bilduma argitaratu zenean ere izan baitziren zeresanak, poesia militantea, eta, literatura konprometitua?
|
|
171) 102 Dena den, PLOren 4 artikuluak ez du kokatzen izaera ez zilegia mezuaren edukian bakarrik, eta beste kasu batzuk ere ez zilegitzat joko ditu, ezkutuko publizitatea, esaterako. Ezkutuko publizitatearen kasuan, hartzaileari uste okerra eragiten edo sorrarazten dionean gertatuko da engainua, hartzaileek ez baitakite zehatz mehatz jasotzen duten mezuak publizitate izaerarik
|
duen
ala ez (De la Cuesta, 2002: 143).
|
|
Baina, gaur egun, berriz, hedatzen dituen publizitatea (De la Cuesta, 2002: 152) tzen diren publizitate mezuek engainuzko izaera
|
duten
ala ez jakiteko, ezin dira horrela zehaztu; izan ere, gizartearen garapena dela medio, ezin da horrela neurtu hartzailearentzat erabat subjektiboak izan daitezkeen behar ez materialak bultza126 Mezua okerra edo egiazkoa den aztertzeko, interpretazio lan bat egin da, eta hori delikatu samarra izaten da, azken batean mezua hedatzearen aldeko erabakia hartuko baita mezuaren interpretazioak frogatzen...
|
|
Esanak esan, saio batean produktu bat aurkeztea ez zilegitzat hartuko da baldin eta bi baldintza betetzen badira; batetik, pertsona, jarduera, produktu edo zeinu bereizleak promozionatzeko helburuarekin azalduko dira telebistan; eta bestetik, publikoak ez du argi jakingo ia jarduera horrek izaera publizitarioa
|
duen
ala ez (De la Cuesta, 2002: 168).
|
|
Publizitatea etetea eskatzen baldin bada, epaiketaz kanpoko erreklamazioa edozein unetan egin da hasiera egunetik bukaera arte. Deia jaso duen iragarleak eskaeraren jakinarazpena jaso eta hamabost eguneko epearen barruan erantzungo du modu frogagarrian ea publizitate jarduera gelditu nahi
|
duen
ala ez. Erantzuna baiezkoa balitz, etete hori gauzatuko litzateke (Publizitatearen Lege Orokorraren 26.2 artikulua).
|
|
Iberdrolak soberako aktibo guztiak erosteko konpromisoa hartu zuen itunak “duopolio” egoera sustatuko zuen, eta, beraz, salmentarako prozedura “irekia eta gardena” jartzeko eskatu zuten. Endesak Europako Batasuneko Lehen Auzialdiko Auzitegiari eskatu dio kautelaz geldiaraz dezala Gas Naturalen EEParen tramitazioa Espainian, behin betiko epaiak esan dezan operazioak erkidego dimentsioa
|
duen
ala ez; izan ere, Espainiako agintariek erabakia hartzen badute, kalte “konponezinen” “arrisku argia” dago elektrikoarentzat. Epaimahaiko lehendakariak “lehenbailehen” erantzuteko konpromisoa hartu du.
|
|
Badago himenopteroen pozoiarekiko sentikorra den jakiteko modurik? Zoritxarrez, adituek diote ezinezkoa dela alergia
|
duen
ala ez jakitea anafilaxia (erreakzio alergiko larria) izan arte. Hala ere, esan daiteke ziztada berri baten ondoren erreakzio sistemikoa izateko arriskua aurretiazko erreakzioaren larritasunaren, adinaren (liztorren eta erleen pozoiak eragindako heriotzak haurrei baino gehiago eragiten die helduei), pozoiarekiko hipersentikortasunaren eta bi lesioen artean igaro den denboraren araberakoa dela.
|
|
Han batutakoek azaldu zutenez, azken garaian" gai potoloak daude arrasatearron ahotan. Gure bizimoduan garrantzia handia duten gaiak dira, gure bizimodua alda ditzaketenak eta guztioi dagokigu erabakitzea horietako proiektu bakoitza nahi
|
dugun
ala ez".
|
|
Erreta samar gaudela, alegia. Orain arte fanzinea kaleratzen lagundu diguten kolaboratzaile guztiekin hitz egin dugu, proiektua berriro altxatzea merezi
|
duen
ala ez aztertzeko. Geroak esango.
|
|
Ezezkoa egin nuen buruarekin. Oraino erabaki gabe nuen gai horrek munta
|
zuen
ala ez niretako. Plazer nuen Dianaren boza entzuten segiturik.
|
|
Zenbateraino baldintzatzen dituzte interes editorialek? Formazioa izan behar
|
dute
ala ez?
|
|
Baina hemendik aurrera zailagoak eta korapilatsuagoak dira Kojevek aurkitzen dituen arazoak, esate baterako ea non, noiz eta nola dirauten gauzazko existentziatik desitsatsiriko esentziak eta morfematik bereiziriko adierak. Kojevek itaunduko du orobat, ea isolaturiko adierek eta esentziek nolabait iraun ahal
|
duten
ala ez: zer gertatzen zaio" arrosa" esentziari, jadanik bere existentziatik bereizirik baina oraindik arrosa morfemari lotu gabe dagoelarik?
|
|
maite
|
nauzun
ala ez galdetu gabe
|
|
maite
|
nauzun
ala ez nauzun
|
2007
|
|
Ikuspuntua da interesatzen zaidana. Gaiak ertz asko
|
dituen
ala ez. Kontrasterako aukerak.
|
|
Batasunak Euskal Herriko esparru berrirako proposamena aurkeztu zigun Iruñeko Anaitasuna kiroldegian; martxoaren 3an. Eduki eta beste kontu batzuetan sartu aurretik, komeni da" Euskal Herri berria" proposamenak ezker abertzale ofizialeko zuzendaritza guztien babesa eta onespena
|
duen
ala ez jakitea. Barajasko atentatuaren ondoren, proposamen honek eta beste edozeinek ez dute ibilbide politikorik izanen, baldin eta ez bada garbi uzten proposamenaren helburua gatazka politikoa bideratzea dela, eta horretarako aldez aurretik ETAren amaiera bermaturik behar duela egon, zuzenean erakundearen bidez edo zeharka Batasunaren eskutik.
|
|
Hasieran MAFF Ministerioan oso begi onez ikusi zituzten Ebringer eta bere taldearen emaitzak, arazo larri bat ulertu eta agian konponbidean jartzeko soluzioa planteatzen zutelako. Ikerlariok gainera aurreratu zuten hurrengo fasean behiak eta zekorrak BEE
|
zuten
ala ez testeatzeko sistema abiarazi nahi zutela.
|
|
7 Lan agintaritzaren mendeko bulego publikoari dagokio aktak erregistratzea, akta horien kopia kautoak egitea eta, interesdun sindikatuak hala eskatuta, sindikatu horren ordezkaritza gaitasuna egiaztatzeko ziurtagiriak luzatzea, abuztuaren 2ko Sindikatu asganikoaren 6 eta 7 artikuluen ondoreekatasunari buruzko 11/ 1985 Lege Ortarako. Ziurtagiri horiek jasoko dute sindikatuak ordezkaritza handieneko izaera edo behar adinako ordezkaritza
|
duen
ala ez, salbu eta kasuan kasuko eginkizunak edo ahalmenak gauzatzeko sindikatuak duen ordezkaritza zehaztu behar denean. Orobat, eta bidezkoak diren ondoreetarako, lan agintaritzaren mendeko bulego publikoak hauteskunde emaitzen ziurtagiriak luza diezazkieke halakoak eskatzen dituzten sindikatuei.
|
|
Hauxe zen akta gehigarriaren alderdirik garrantzitsuena: Gorteak urtean lau hilabetetan bildu behar ziren gutxienez, geroko hauteskunde lege batera igorri zen Gorteetako diputatuek kontribuzioaren ordainketa edo errenta jakin bat izatea egiaztatu behar
|
zuten
ala ez, inprenta delituak «epaimahaiek» kalifikatuko zituzten berriro, espainiarrak Espainiatik kanpo erbesteratzeko edo Penintsulatik kanpo deserriratzeko zigorra debekatu zen, eta lege berezia eskatu zen Konstituzioaren 46 art.an ezarritako kasuez gain monarkak indultu orokorrak eta amnistiak eman ahal izateko, koroaren ondarea besterentzeko eta bera eta koroaren oinordekoak ezkondu ahal izat... Edonola ere, akta gehigarri hori 1845eko Konstituziora gehitzeko erabilitako prozedura konstituzioaren aurkakoa zen erabat, Gorteek ez baitzuten testu horretan esku hartu.
|
|
Eta, irudiaren ondoan, bakoitzaren hainbat datu ematen ditu: satelite kopurua, diametroa, masa, dentsitatea, errotazioa, Eguzkitik hara dagoen distantzia, argiak Eguzkitik hara iristeko behar duen denbora, eremu magnetikorik
|
duen
ala ez eta eraztunik duen ala ez.
|
|
Eta, irudiaren ondoan, bakoitzaren hainbat datu ematen ditu: satelite kopurua, diametroa, masa, dentsitatea, errotazioa, Eguzkitik hara dagoen distantzia, argiak Eguzkitik hara iristeko behar duen denbora, eremu magnetikorik duen ala ez eta eraztunik
|
duen
ala ez.
|
|
Baina hemen ere, denek izpiritu espainol idealistaren handi eta miragarria ikusten duten tokian, Ortega kritikoa da berriro. Don Quixoteri ez dio axola, egiten duenak zentzurik
|
duen
ala ez: kontua da eginikoa egitandia izan dadila, eta kito.
|
|
Baina zertarako busti, lakua ederra badago horrela, izoztuta. Zertarako erabaki maite
|
zaitudan
ala ez, zure begiak politak badira, politak badira horrela. Polita bada patinak jantzi eta zure lakuetan irristatzea, busti gabe.
|
|
Sei hilabete pasatu direla gogoratu dio medikuari eta berdin jarraitzen dutela. Lasai egoteko esan dio medikuak, zenbait azterketa egingo dizkietela bai berari bai senarrari, eta bertan ikusiko dutela arazorik
|
duten
ala ez.
|
|
Komunikazio arduradunak zuzendaritza taldean egon behar duela iruditzenzait. Horrek islatzen du enpresaren arduradunek komunikazioa benetan aintzathartzen
|
duten
ala ez, beraientzat estrategikoa den ala ez. Hori termometro bat da.
|
|
Salgaiaren truke dirurik espero
|
duen
ala ez.
|
|
etxe TIK etorri («venir de»), etxe KO andre («señora de la casa»), etxeZ beterik («lleno de casas») 1245 Edo berdin: kolore posibleak nahi hainbat dira, eta hizkuntza bakoitzak bere banaketa etnikoa egiten du, etab.1246 Munduko gauza guztiak dira nahi hainbat, eta hizkuntzak erabakitzen du badiren ala ez diren (izenik
|
duten
ala ez). «Ez dago, beraz, honetan, berriz diogu?
|
|
ote
|
duen
ala ez, Humboldt-ek espresuki ezezkoarekin erantzuten du1149 Oker ez banago, herri bati erreferitua, arraza, normalki erabiltzen duen kasu bakarra euskaldunena da, eta hor ere ikerketa antropologiko baten proiektu zirriborro batean1150 Sekula santa ez arrazaren baten gehiago edo gutxiagotasun kontestuan.
|