|
2002
|
|
|
Aart: a bukaera
|
duten
leku izen berezi batzuek a organikoa ez, baina artikulua dute berekin.
|
|
|
Lexiko mailako k herskari ahoskabeak ahostun bezala azaleratu behar
|
du
lekuzko izen berezi batzuekin, eta n z bukatutako ordinalekin eta adberbioekin, Mm ren ondoren o bokal irekia badago. Baina erregelan zehaztu beharrik ez dugun beste kasu batzuetan ere gertatzen da hori, aditzekin esaterako:
|
|
2009
|
|
|
udala da herritarrarengandik gertuen dagoen erakundea, tokian tokiko leku izenak ongien ezagutzen dituena eta berea da horiek zaintzeko eta iraunarazteko ardura nagusia. Udalak ofizialdu behar
|
ditu
leku izenak eta hori etengabe egiten du, gainera: herritarrei gutunak bidaltzen dizkienean, kalea konpontzeko lanak hasi behar dutela iragartzeko oharretan, bandoetan...
|
|
2010
|
|
|
Amaitzeko, deituretan eta Etxebarri, Bidebarrieta eta Plaza Berria moduko toponimoetan bizkaierazko forma tradizional zaharrak (barri) gorde behar badira ere, gogoratu nahi
|
nuke
leku izen sortu berriak, kultura hizkuntza zibilizatuetan behintzat, eredu batu estandarrean moldatu ohi direla, Errekaldeberri, edo Asuaberri modukoetan bezala. Ez dago zergatik.
|
|
2013
|
|
|
Milaka dira Barrundiako lurretan aurkitzen ditugun euskal jatorria
|
duten
leku izenak.
|
|
|
Milaka dira Barrundiako lurretan aurkitzen ditugun euskal jatorria
|
duten
leku izenak. Errekak, haranak, soroak, herrixkak... izendatzeko gure arbasoek euren hizkuntzan jarritako izenek mendez mende iraun dute:
|
|
2015
|
|
|
IGN k
|
badu
leku izenak biltzen dituen Toponimia batzordea, izen bakoitzak zein forma izan behar duen erabakitzen duena. Hori dela eta, euskarazko toponimian IGNk badu zer esanik, eta Euskaltzaindiarekin lankidetzan aritzea garrantzitsua da.
|
|
2017
|
|
|
Sasoi gogorra izan zen hura, jazarpen eta abusu itzelak jasan zituelako. Nahiago
|
du
lekuaren izena ere ahantzi, behingoz oroimenetik betirako desager dadin.
|
|
|
Badagoz inguruban usa edo erri basuac dio Mogelek Peru Abarka n. Islan Usai abizen zabaldua da, eta ugari dira osagai hori
|
duten
leku izenak. Orain arte ez zaio etimologiarik proposatu, dakidala.
|
|
|
(h) arri. Osagai hau
|
duten
leku izenak ugari dira. Baina horietako askoren azpian arriu ‘erreka’ dago, eta zaila da zeren aurrean gauden jakitea.
|
|
|
EHn zaila izaten da askotan bereiztea zein den zein, mendian aurkitzen diren agorrola zaharren kasuan behintzat. Sardinian, gorago ikusi dugunez, ugari dira osagai hori
|
duten
leku izenak, baina ezin jakin horietakoren batzuk metal olei dagozkien ala ez. Hurrengo liburuan, Liguriaz jarduterakoan, Libiola aipatuko dugu, brontze aroko meatze leku inportantea.
|
|
|
Ilion Troiaren izen zaharrean euskararen eta iberieraren iri ili ikusten zuen Krutwig-ek, eta ez dirudi oinarri gabeko hipotesia denik. Uri, (h) iri, uli, ili erroa
|
duten
leku izenak edozenbat dira antzinateko toponimian zein gaurkoan. Hona hemen Sardiniako egungo udalerri batzuen izenak:
|
|
|
Euskal Herrian (eta nonahi) arrasto arkeologikoen bila ibiltzen direnen lagun ona izan ohi da toponimia. Jentil, mairu, sorgin, lamina osagaia
|
duten
leku izenek aztarnategien bidea seinalatzen dute sarri, kobazulo, trikuharri edo dena delakoena. Gauza bera gertatzen da uri, iri, irun, muru eta abarrekin, gotorlekuen kasuan.
|
|
|
Hitza beste askotan ere agertzen da, basso forman batez ere, baina gehienetan ‘baxua’, ‘behe partea’ dela dirudi; basa ‘lokatza’ ere izan liteke (Ik. basa). Blascoren ustez,* maso erroa
|
duten
leku izenak (eta ugari dira islan) esanahi berekoak dira,/ m/ eta/ b/ ren arteko trukaketak ugari baitira euskara zaharrean.125 Masolai (Baunei). Masonargia (Orgosolo).
|
|
|
Bat batean beste begi batzuekin ikusten zuen atzizki ordurarte latinoa. Eta bere herritik hurbil zeuden ola
|
dun
leku izen batzuk etorri zitzaizkion gogora.
|
|
|
eder?? Edera k ‘huntza’ esan nahi du sardinieraz (lat. hedera sp.). Osagai hori
|
duten
leku izenak landare horri buruzkoak dirateke, baina ezin da baztertu tartean gurutzaketa zaharrak egotea eder adjetiboarekin. Biddedera (Ardauli).
|
|
2018
|
|
|
Horretarako, herriz herri antolatuko gara, baita enpresa, ikasketa zentro eta era guztietako elkarte zein entitateka ere. Nahi
|
duzun
lekuan izena eman, eta ondoren, zure ingurukoekin parte hartu proposatzen dizugun ariketa honetan.
|
|
|
Horretarako, herriz herri antolatuko gara, baita enpresa, ikasketa zentro eta era guztietako elkarte zein entitateka ere. Nahi
|
duzun
lekuan izena eman, eta ondoren, zure ingurukoekin parte hartu proposatzen dizugun ariketa honetan.Nork har dezake parte? 16 urtetik gorako herritarrek eman dezakegu izena: Ahobizi izateko, euskaraz hitz egiten jakin behar da. Belarriprest izateko euskara ulertu behar da.Irizpideak betez gero, norberak erabakiko du zein roletan izena eman. 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, Ahobizi edo Belarriprest ikurra soinean eraman, eta hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa egingo dugu!
|
|
|
Horretarako, herriz herri antolatuko gara, baita enpresa, ikasketa zentro eta era guztietako elkarte zein entitateka ere. Nahi
|
duzun
lekuan izena eman, eta ondoren, zure ingurukoekin parte hartu proposatzen dizugun ariketa honetan.Nork har dezake parte? 16 urtetik gorako herritarrek eman dezakegu izena: Ahobizi izateko, euskaraz hitz egiten jakin behar da. Belarriprest izateko euskara ulertu behar da.Irizpideak betez gero, norberak erabakiko du zein roletan izena eman. 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, Ahobizi edo Belarriprest ikurra soinean eraman, eta hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa egingo dugu!
|
|
|
Horretarako, herriz herri antolatuko gara, baita enpresa, ikasketa zentro eta era guztietako elkarte zein entitateka ere. Nahi
|
duzun
lekuan izena eman, eta ondoren, zure ingurukoekin parte hartu proposatzen dizugun ariketa honetan.Nork har dezake parte? 16 urtetik gorako herritarrek eman dezakegu izena: Ahobizi izateko, euskaraz hitz egiten jakin behar da. Belarriprest izateko euskara ulertu behar da.Irizpideak betez gero, norberak erabakiko du zein roletan izena eman. 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, Ahobizi edo Belarriprest ikurra soinean eraman, eta hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa egingo dugu!
|
|
|
Horretarako, herriz herri antolatuko gara, baita enpresa, ikasketa zentro eta era guztietako elkarte zein entitateka ere. Nahi
|
duzun
lekuan izena eman, eta ondoren, zure ingurukoekin parte hartu proposatzen dizugun ariketa honetan.Nork har dezake parte? 16 urtetik gorako herritarrek eman dezakegu izena: Ahobizi izateko, euskaraz hitz egiten jakin behar da. Belarriprest izateko euskara ulertu behar da.Irizpideak betez gero, norberak erabakiko du zein roletan izena eman. 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, Ahobizi edo Belarriprest ikurra soinean eraman, eta hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa egingo dugu!
|
|
|
Horretarako, herriz herri antolatuko gara, baita enpresa, ikasketa zentro eta era guztietako elkarte zein entitateka ere. Nahi
|
duzun
lekuan izena eman, eta ondoren, zure ingurukoekin parte hartu proposatzen dizugun ariketa honetan.Nork har dezake parte? 16 urtetik gorako herritarrek eman dezakegu izena: Ahobizi izateko, euskaraz hitz egiten jakin behar da. Belarriprest izateko euskara ulertu behar da.Irizpideak betez gero, norberak erabakiko du zein roletan izena eman. 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra, Ahobizi edo Belarriprest ikurra soinean eraman, eta hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa egingo dugu!
|
|
2019
|
|
|
Gailurra jo, 1896an hil zen Jose Agustin Lopez de Zubiria y Allaforen bizialdian jo zuen, beharbada. Hil egin zenean Bakaikun utzi zituen seiehun bat sororen Inbentarioak, bukatzear
|
dugun
leku izen zerrenda honetara bildu ditugun toponimoen laburpena emango luke.
|
|
|
Bakaikun, oso aspaldikoak dira tegi atzizkia
|
duten
leku izenak. Minteguia (PE 1553), Mirutegui (AN 1630), Choritegui (AN 1641).
|
|
|
Saiatu naiz saiatu, bizirik
|
ditugun
leku izenak (letra larriz idatziak) erreferentziatzat harturik, izen galduak non izan ote ziren azaltzen. Ezin oso zorrotz zehaztu askotan.
|
|
2021
|
|
|
Hain zuzen, Patxi Salaberri Zaratiegi irakasleari esker, Gipuzkoako herrien izenen lekukotasunak eta etimologiak ikertzeko egokiera izan dut azken aldian eta, jakina den bezala, haien artean ez dira falta antzinatetik datozkigunak. Lehenago (2016an), (is) am (a, o) atzizki superlatibo indoeuroparra
|
duten
leku izenak aztertu nituen, baita jatorri deantroponimikoa duten saroi izen batzuk ere (2018an). Garbi dago toponimia, zeharkako iturria den heinean, tresna lagungarria besterik ez dela iraganeko hizkuntzak ikertzeko, baina, ez da egia txikiagoa, erabakigarriak izan daitezkeen aurkikuntza berriak egin bitartean, ez dagoela beste baliabiderik, beste aukerarik.
|
|
|
7.1 Latinaren aurreko jatorri indoeuroparra
|
duten
leku izenak 65
|
|
|
7.1 Latinaren aurreko jatorri indoeuroparra
|
duten
leku izenak
|
|
|
los nombres de lugar terminados en ama" artikulua argitara eman nuen eta 2020an" Latinaren aurreko osagai indoeuroparra Euskal Herriko toponimian: bukaeran (iz) amo
|
duten
leku izenak" izenburua duen bigarren bat; izan ere, (iz) am (o, a) atzizkia da toponimian izen indoeuroparrak badaudela erakusten duen adierazle garbi bakarretarikoa.
|
|
|
2016ko eta 2020ko artikuluetan esan bezala, gutxi izan arren, Gipuzkoan badaude bukaeran (iz) am (a, o)
|
duten
leku izenak: Amiama (baserria, Gaintza), Arakama (baserria, Zegama), Arkamo (mendia, Leintz Gatzaga Barrundia), Bedama (2) (saroiak, Errezil, Ataun), Beizama (herria), Ezama (2) (baserriak, Errezil, Tolosa), Untzama (aurkintza, Ataun)/ Ultzama (aurkintza, Altzania) eta Zegama (herria).
|
|
|
Berebat, goian ikusi dugunez, latinaren aurreko hizkuntza indoeuroparren batean jatorri duten Gipuzkoako toki izenen artean ez dago sinkoparen arrastorik (Ezama), bokal arteko herskariak –latinetiko deizioetan bezala– ez dira ahostundu (Arakama) eta txistukari hobikari indoeuroparra lepokari gisa bertakotu da (Zegama). Aipatu ezaugarriak
|
dituzten
leku izen horiek guztiek barruti zabal samarra hartzen dute Probintzian, eta ez, erromatar garaiko geografo eta historialariek ahotan harturikoek bezala, eremu txikia (kostaldea).
|
|
|
Hedaduraren aldetik antzekotasuna handia izanik ere, argitzen du ez dela ahaztu behar Pirinioetako cromlechak goi mendietako larre eta lepoetan (500 metrotik gora) baizik ez direla azaltzen, eta toponimoak, aldiz, Akitania osoan nahiz Nafarroako eta Aragoiko eremu zabaletan aurkitzen direla. Gainera, amaieran os
|
duten
leku izenek eta Pirinioetako cromlechek ez dute zertan izan aldi berekoak. Horrek ez luke, halere, muga adierazletzat duten esanahia ahulduko, prozesu luzeen barruan ulertu behar diren gertakari edo elementuez ari baikara.
|
|
|
" Latinaren aurreko osagai indoeuroparra Euskal Herriko toponimian: bukaeran (iz) amo
|
duten
leku izenak", in SANTAZILIA, Ekaitz, KRAJEWSKA, Dorota, Zuloaga, Eneko, Ariztimuño, Borja (arg.) (2020). Fontes Linguae Vasconum 50 urte:
|
|
|
Itxura izan arren, ezin ditugu egiazko aposizio elkartutzat hartu. Eta ez
|
dute
lekurik izen elkartuen artean ere, balio generikoa izatea delako izen elkarketaren ezaugarrietako bat (§ 3.3a). Euskararen eguna, antxoaren eguna... determinatzaile sintagma dagokie, berez.
|