|
2006
|
|
|
unibertsitate mailako soziolinguistika irakaskuntza eta ikerkuntza nolakoak ditugun jakin beharra, nahiz eta zenbaki honetan irakaskuntza landuko den. Horretarako,
|
Euskal
Herrian ditugun unibertsitateetara eta unibertsitate mailako bestelako irakaskuntzetara ere joan gara nolako egoera dagoen jasotzeko asmoarekin; zenbaki honetan lortutakoa adierazten dugu.
|
|
|
•
|
Euskal
Herriko Unibertsitatera (UPV/EHU) bagoaz, EAEko hiru campusetako egoera adierazten da. Gaur egun dagoena aipatzen bada, hau da egoera:
|
|
|
• Deustuko Unibertsitatera (DU) jotzen badugu, gaur egun Bizkaiko campusean derrigorrezko irakasgai bat dago:
|
Euskal
Filologia graduko titulazioan, Soziolinguistika izenekoa.
|
|
|
Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa eta Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza,
|
Euskal
Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia eta Lanabesak, eta Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c) Hizkuntzen Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk eta hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
• Iparraldean, Paue eta Aturriko Unibertsitatean eta bereziki Baionako Irakasgaien Arteko Fakultatean,
|
Euskal
Filologia eta Euskal Ikasketak izeneko titulazioetan: a) Masterra, lizentziatura osteko mailan:
|
|
|
• Iparraldean, Paue eta Aturriko Unibertsitatean eta bereziki Baionako Irakasgaien Arteko Fakultatean, Euskal Filologia eta
|
Euskal
Ikasketak izeneko titulazioetan: a) Masterra, lizentziatura osteko mailan:
|
|
|
• Udako
|
Euskal
Unibertsitatean (UEU), berez unibertsitate mailako titulaziorik ez da ematen, baina bai zenbait kreditu osagarri lortzeko gorago aipatutako unibertsitateetako titulazioetako baliagarriak diren ikastaroak, unibertsitate mailakoak kontsideratzen direlako, baita soziolinguistikarekin lotzen direnak ere. Duen antolaketa malguarengatik, urtero (edo ia urtero) irakaskuntza mota ezberdinak eskain ditzakete, edo ikastaroen aztergaiak aldatu; zenbait ikastaro beste erakunde batzuekin batera elkarlanean eskaintzen dituzte, gizartean sumatzen diren premiazko beharrei erantzun nahian.
|
|
|
• Renoko Unibertsitateko Center for Basque Studies erakundean ere eman ohi dira
|
euskal
soziolinguistikarekin lotutako ikastaroak.
|
|
|
Ikusten denez, mota ezberdineko eskaintza dago soziolinguistika arloaren unibertsitate mailako irakaskuntzan
|
Euskal
Herrian (gogoratu ez dugula jaso Nafarroa Garaiko Universidad Pública de Navarra (UPN) eta Universidad de Navarra (UN) pribatuaren informaziorik):
|
|
|
a) UPV/EHUn, unibertsitate nagusiena (handiena, titulazio gehien duena, zabalduena hiru campusetan, eta abar) eta publikoa izanik, bertan aurkitzea espero zitekeen soziolinguistika arloa� ren presentzia nagusiena, baina hain justu alderantziz gertatzen da; b) pribatu arrunten artean ere: zaharrena den unibertsitatean (DU) dago eskaintzarik txikiena, eta berria den unibertsitatean berriz (MU) eskaintza nahiko aberatsa aurkitzen da; c) pribatu bereziak dira (UEU, HIZNET) aberatsenak, nahiz eta bereziak izan eta ez arruntak, euskalgintzako erakunde sozialen artean araututakoak, nahiko paradoxikoa dirudiena gure
|
euskal
testuingurutik kanpo.
|
|
|
1) UPV/EHU ageri da paradoxa handienak dituen unibertsitate arrunt modura: baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena eta zabalduena delako, eta abar), modu eta neurri kaskarrenean erantzuten dio bere testuinguru sozialean(
|
euskal
testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz.
|
|
|
|
Euskal
eta kataluniar testuinguruetan ematen direnen artean, badaude: a) antzekotasun batzuk, adibidez, inplikatuta daudelako soziolinguistika arloarekin:
|
|
|
unibertsitate publikoak eta pribatuak, 1 eta 2 mailako titulazioak, bai derrigorrezko eta baita hautazko irakasgaien bitartez, eta abar. b) Baita ezberdintasun batzuk ere: unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain,
|
euskal
testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino). Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea:
|
|
|
unibertsitate publikoak eta pribatuak, 1 eta 2 mailako titulazioak, bai derrigorrezko eta baita hautazko irakasgaien bitartez, eta abar. b) Baita ezberdintasun batzuk ere: unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian,
|
euskal
testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino). Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea:
|
|
|
unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino). Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina
|
euskal
testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude, eta euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz.
|
|
|
Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude, eta
|
euskal
te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz. Gure testuinguruan beti zaigu interesgarria kataluniar testuinguruan gauzak nola ematen eta bilakatzen diren ikustea; baita zenbakiaren aztergai honekiko ere.
|
|
|
Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude, eta euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den
|
euskal
kurrikulumaren barruan sartuz. Gure testuinguruan beti zaigu interesgarria kataluniar testuinguruan gauzak nola ematen eta bilakatzen diren ikustea; baita zenbakiaren aztergai honekiko ere.
|
|
|
JAKIN aldizkariari, Ikastolen Elkarteen Federakuntzari, eta J.A. Fishman soziolinguistari. Gure aldizkariaren
|
euskal
soziolinguistika arloarekin lotzen diren gertaera berriak ospatzeko asmoz izan da.l
|
|
|
Gure aldizkari honen aztertze arloa oro har soziolinguistika da,
|
euskal
soziolinguistika bereziki, bere zentzu zabalean hartuta: hainbat tradizio disziplinarren arteko lotura egiten dakiena, bertan sortzen diren ibilbide eta ikuspegi anitzak osagarri moduan lantzen dituena, teorikoa eta aplikatua dena, unibertsaltasuna eta lekukotasuna maneiatzen dakiena, eta abar.
|
|
|
Hizkuntzalaritzako Katedraduna Hizkuntzalaritza eta
|
Euskal
Ikasketak Saila (UPV/EHU)
|
|
|
Eremu honetako irakaskuntza, indarrean dauden Ikasketa Planen arabera, ondoko ikasketetan zehar banatzen da: behean zehazten diren Titulazio batzuetako Bigarren Zikloan (Lizentziaturako 3° edo 4° ikasturtean), Hirugarren Zikloan (Doktorego Programetan alegia) eta Graduosteko Ikastaroetan (Hizkuntzalaritza eta
|
Euskal
Ikasketen Masterra, rako aurreikusita). Lizentziaturaren egungo ikasketetan irakasgaia hautazkoa da, Doktorego Programetan, batetik Hizkuntzalaritzakoan eta bestetik Hizkuntzalaritza Aplikatukoan, irakasten diren ikastaroak (3na kreditu Doktorego Pro� grama bietan) oinarrizkoak izan arren.
|
|
|
Zein titulaziotan irakasten den: Alemaniar Filologia, Filolog� a Klasikoa, Frantses Filologia, Ingeles Filologia,
|
Euskal
Filologia eta Itzulpengintza eta Interpretaritza (taldeak gaztelaniaz eta euskaraz)
|
|
|
Oinarrizko Ikastaroa Kreditu kopurua: 3 Hizkuntzalaritza Aplikatua, Unibertsitateko arteko Programa(
|
Euskal
Herriko Unibertsitatea, Bartzelonako Unibertsitatea eta Jaume I Unibertsitatea (Castelló) Ikastaroa: Ukitutako Hizkuntzen Soziolinguistika. Irakaslea:
|
|
|
EKB
|
Euskal
Kulturaren Batzarrea
|
|
|
|
Euskal
Herrian gaudela esatean batzuekEuskalAutonomi Elkarteaz ari garela pentsa dezakete, bainaE uskararen Herrian gaudela esatean edonork ulertzen du zertaz ari garen. Hizkuntzek mugak jartzen dituzte, zentzu hertsian esanahia (esangura) mugatu egiten baitute, edo beste ikuspegitik, zehaztu ere.
|
|
|
Hizkuntzek mugak jartzen dituzte, zentzu hertsian esanahia (esangura) mugatu egiten baitute, edo beste ikuspegitik, zehaztu ere. Horrela egun
|
Euskal
herrietan edozein hiritar euskalduna da, Euskararen herrietan, ostera ez; euskalduna euskara duena baita.
|
|
|
" Egun
|
euskal
herrietan edozein hiritar euskalduna da, Euskararen herrietan, ostera ez; euskalduna euskara duena baita"
|
|
|
" Euskarak eta
|
euskal
kulturak ez dute labelik"
|
|
|
Dena den label guztiak ez dira guztion gustokoak, esaterako euskarak eta
|
euskal
kulturak ez dute labelik, horren dira sakratuak eta handiak non adjektiborik ez duten merezi ere. Beste hizkuntza eta kulturekin nahasian bizitzeko lehia gorrian jarrita dago euskara.
|
|
|
Esanak esan geureari hel diezaiogun, euskara, Zentsuak eta Udal Erroldak. Jakina da 1981 urtean aurrenen, 1986an gero eta 1991n atzenen
|
Euskal
Herriko zenbait lurraldetan euskarari buruzko hainbait itaun edo galdera egin izan direla. Euskal Autonomi Elkartean 1981ean euskararen ezaguerari buruzko 4 item sartu ziren, ulermena, mintzamena, irakurmena eta idazmenari buruzkoak hain zuzen ere.
|
|
|
Jakina da 1981 urtean aurrenen, 1986an gero eta 1991n atzenen Euskal Herriko zenbait lurraldetan euskarari buruzko hainbait itaun edo galdera egin izan direla.
|
Euskal
Autonomi Elkartean 1981ean euskararen ezaguerari buruzko 4 item sartu ziren, ulermena, mintzamena, irakurmena eta idazmenari buruzkoak hain zuzen ere. Hurrengo Udal Erroldan Nafarroara hedatu zen eta EAEn ama hizkuntzari (Jatorrizko hizkuntza alegia) buruzko galdera berri bat sartu zuten; eta azkeneko Zentsuan (1991) beste bat etxean erabiltzen den hizkuntza deitutakoa, gazteleraz honela galdetzen da:
|
|
|
Honen arabera ezer gutxi egin bada ere orain artean, itaunetatik erator daitekeen sailkapena honako hau da:
|
Euskal
hiztuna: etxean maizen euskara erabiltzen dutenak (etxeko euskaldunak) Hiztun elebiduna:
|
|
|
EUSTATek emandako datuak baino ez baditugu aztertzen ere, EAEko euskaldungoa
|
Euskal
Herri osoan duen pisu demografikoa jakinda bertan antzemandako joerak, oro har, baliagarriak direlakoan gaude. Gure datu iturriak, beraz, zuzenak izan dira, 1981, 1986 eta 1991ko Zentsu/ Udal Erroldetatik atereak hain zuzen ere.
|
|
|
Era berean jakina da ere euskararen berreskurapena ezin izan daitekeela berezko prozesua. Berezko prozesu bezala planteatu ezkero euskararenak urte gutxitan egina du eta, hori da, hain zuzen ere,
|
Euskal
Herriko zenbait lurraldetan gertatzen hasia dena (Zuberoan,...). Euskarari eustekotan iharduera gidatua edota herri mugimendu sendoa behar dugu; gure ustez biak dira ezinbestekoak.
|
|
|
Aurrera begira, euskara normalizatu ahala, partzialki alfabetatu eta alfabetatu gabekoen multzoak txikiagotuko dira, gazteenetan horrela ikusten da. Izan ere erdaldunak euskalduntzearekin batera alfabetatzen baitira, baita jatorrizko euskaldunak
|
euskal
eskolaren bidetik ere.
|
|
|
"
|
Euskal
Herriko hizkuntz egoerari lotuta hitz gako bi proposatuko genituzke: aniztasuna eta aldakortasuna"
|
|
|
VII. TAULA:
|
Euskal
hiztunen berreskurapena, irabaziak etag alerak 81/ 86, 86/ 91
|
|
|
Ez da zehatza esatea lehen baino hainbeste hiztun gehiago dagoenik. Hiztunak, euskaldunak zehazki, jatorrizkoak (berezko hazkuntza), eskolak ekarrita, bere kasa edo euskaltegietan euskaldunduak,... izan daitezke baina euskaldunak, gainontzeko edozein hiztun bezala, hil daitezke (berezko galera),
|
Euskal
Herritik aldegin edo, eta gure egoeran eta hori bakarrik euskaldunei gerta dakieke, euskara ahaztu eta euskaldun izateari utzi. Ondorioz berreuskalduntzea bi norabidetako prozesua da.
|
|
|
Berreuskalduntzea bi norabidetako prozesua da, hiztunak irabazi eta galdu egiten dira. Euskaldunak jatorrizkoak, eskolak euskaldunduta edo beranduago bere kasa edo euskaltegietan ikasitakoak, baina euskaldunak, beste hiztunak bezala, hil,
|
Euskal
Herritik alde egin, edo, hiztun normalizatuek ez bezala, euskara ahaztu eta euskaldunak izateari utz diezaiokete.
|
|
|
Euskal Herri osorako plangintza orokor batek nekez hel liezaioke hizkuntz egoeraren aniztasunari euskarak pairatzen duen hizkuntzen arteko asimetriari aurre egin gabe; batez ere, oinarrizko diseinua irekia denean.
|
Euskal
Herrietako lege eta arauek, daudenean, faktore askoren menpe uzten dute prozesuaren norabidea; askoren ahotan dabilen norbanakoaren askatasuna egoeraren aldakortasunaren islada baino ez da.
|
|
|
Zuzenean eta zeharka euskararen etorkizuna, hiztunen eskuetan dagoela esan ohi da, euskaldunengan batik bat. Egia esan, orain arte horrela izan da, urteroko matrikulazio kanpainak, helduen euskalduntze alfabetatzea, euskararen aldeko mugimenduak, udalerri askotako elkarte berriak,
|
euskal
aldizkariak, egunkaria, laburbilduz euskaltzaleen militantziak prozesuaren jarraikortasuna euskararen alde jarri du. Horiek gabe prozesuaren norabidea bestelakoa izan zitezkeen.
|
|
|
Dena den gure ikuspegia gehiago zehaztu nahian
|
Euskal
Herriko hizkuntz egoerari lotuta hitz gako bi proposatuko genituzke: aniztasuna eta aldakortasuna.
|
|
|
Corpusaren behin betiko batasunaren oinarria, euskara batua, ezarria badago ere euskararen hizkuntza estatusa udalerriz udalerri, ia zonaldez zonalde, ezberdina baita.
|
Euskal
Herri osorako plangintza orokor batek nekez hel liezaioke hizkuntz egoeraren aniztasunari euskarak pairatzen duen hizkuntzen arteko asimetriari aurre egin gabe; batez ere, oinarrizko diseinua irekia denean. Euskal Herrietako lege eta arauek, daudenean, faktore askoren menpe uzten dute prozesuaren norabidea; askoren ahotan dabilen norbanakoaren askatasuna egoeraren aldakortasunaren islada baino ez da.
|
|
|
Deustuko Unibertsitatea.
|
Euskal
Filolog� a
|
|
|
Irakaskuntzari dagokionez, soziolinguistikari buruzko irakasgai bakarra eskaintzen da gaur egun, 5ECTS dun irakasgai derrigorra,
|
Euskal
Filologiako curriculumean. Aurreko Euskal Filologia lizentziako planetan ez da beti derrigorrezko irakasgaia izan:
|
|
|
Irakaskuntzari dagokionez, soziolinguistikari buruzko irakasgai bakarra eskaintzen da gaur egun, 5ECTS dun irakasgai derrigorra, Euskal Filologiako curriculumean. Aurreko
|
Euskal
Filologia lizentziako planetan ez da beti derrigorrezko irakasgaia izan: batzuetan aukerako irakasgaia izan da eta beste batzuetan ez da eskaini.
|
|
|
Deustuko Unibertsitateko
|
Euskal
Filologoaren profilaren arabera, Eus� kal filologoak gai izan behar du egoera ezberdinetan, bai ahoz bai idatziz, modu egokian eta eraginkorrean komunikatzeko; hizkuntza eta literatura auzitan irizpide argiak izateko; euskal hizkuntza eta literatura, ikaslearen ezaugarrien arabera, irakasteko; eta euskara normaltzeko prozesuetan iritzi profesionalak emateko. Soziolinguistika irakasgaiaren bitartez, azken soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 43 gaitasuna lantzen da.
|
|
|
Deustuko Unibertsitateko Euskal Filologoaren profilaren arabera, Eus� kal filologoak gai izan behar du egoera ezberdinetan, bai ahoz bai idatziz, modu egokian eta eraginkorrean komunikatzeko; hizkuntza eta literatura auzitan irizpide argiak izateko;
|
euskal
hizkuntza eta literatura, ikaslearen ezaugarrien arabera, irakasteko; eta euskara normaltzeko prozesuetan iritzi profesionalak emateko. Soziolinguistika irakasgaiaren bitartez, azken soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 43 gaitasuna lantzen da.
|
|
|
Ikerkuntzari dagokionez, lehen eta behin ikasleek egindako lanak aipatu gura nituzke: bai Soziologia Sailean bai
|
Euskal
Filologian ikasketaamaierako tesina lanak egiteko aukera dago eta ikasle batzuek soziolinguistikaren inguruko gaiak hartu dituzte horretarako. Ixiar Basterretxea (Etxebarria 2000, adibidez), Rosa Miren Pagola, eta Itziar Turrez (Gonzalez 1999, Molina 2001) irakasleen zuzendaritzapean soziolinguistika lanak burutu dira urteetan zehar.
|
|
|
Indargune bezala Soziolinguistika
|
Euskal
Filologiaren curriculumean derrigorrezko gai bezala berriro sartu izana azpimarratu gura dut. ArestiIrakaskuntzari dagokionez, soziolinguistikari buruzko irakasgai bakarra eskaintzen da gaur egun, 5ECTS dun irakasgai derrigorra, Euskal Filologiako curriculumean.
|
|
|
Indargune bezala Soziolinguistika Euskal Filologiaren curriculumean derrigorrezko gai bezala berriro sartu izana azpimarratu gura dut. ArestiIrakaskuntzari dagokionez, soziolinguistikari buruzko irakasgai bakarra eskaintzen da gaur egun, 5ECTS dun irakasgai derrigorra,
|
Euskal
Filologiako curriculumean. Aurreko Euskal Filologia lizentziako planetan ez da beti derrigorrezko irakasgaia izan:
|
|
|
ArestiIrakaskuntzari dagokionez, soziolinguistikari buruzko irakasgai bakarra eskaintzen da gaur egun, 5ECTS dun irakasgai derrigorra, Euskal Filologiako curriculumean. Aurreko
|
Euskal
Filologia lizentziako planetan ez da beti derrigorrezko irakasgaia izan: batzuetan aukerako irakasgaia izan da eta beste batzuetan ez da eskaini.
|
|
|
|
Euskal
Filologian ikasketa amaierako tesina lanak egiteko aukera dago eta ikasle batzuek soziolinguistikaren inguruko gaiak hartu dituzte horretarako. Ixiar
|
|
|
Turrez (Gonzalez 1999, Molina 2001) irakasleen zuzendaritzapean soziolinguistika lanak burutu dira urteetan zehar. an esan bezala, 2003tik indarrean dagoen ikasketa planean jorratzen den
|
euskal
filologoaren profilean soziolinguistika arloan ikasleak behar duen prestakuntza eta lanean modu praktikoan, arduratsuan, eta profesionalean aritu ahal izateko jorratu behar dituen gaitasunak beren beregi aipatzen dira.
|
|
|
Leioa:
|
Euskal
Herriko Unibertsitatea.
|
|
|
Frantziako soziolinguistikaren aurkezpena amaitzerakoan, zera agerian geratzen da, alegia, herri bateko soziolinguistikataz ez duela zentzu handirik. Hain zuzen ere, Kebek, Suiza, Katalunia,
|
Euskal
Herri ala Frantziako ikerlariek munduan zehar plazaratzen diren lanak irakurtzen eta eztabaidatzen dituzte. Labov, Fishman ala Bourdieu gehienek ezagutzen dituzte eta beraien teorien ekarpenak zein mugak agerian uzteko gaitasuna daukate.
|
|
|
SOZIOLINGUISTIKA RENOKO UNIBERTSITATEKO
|
EUSKAL
MINTEGIAN
|
|
|
Renoko
|
Euskal
Mintegiak (ingelesez CBS: Center for Basque Studies; ikus webgunea) batez ere ikerkuntzan dihardu.
|
|
|
Center for Basque Studies; ikus webgunea) batez ere ikerkuntzan dihardu. Bere
|
euskal
gaiei buruzko liburutegia oso ezaguna da Euskal Herrian eta asko dira Europatik aldi labur batean hainbat dokumentu, artikulu, eta liburu begiratzeko bertaratzen direnak. Euskal Bildumak 50.000 liburu eta 1.500 aldizkari ditu.
|
|
|
Center for Basque Studies; ikus webgunea) batez ere ikerkuntzan dihardu. Bere euskal gaiei buruzko liburutegia oso ezaguna da
|
Euskal
Herrian eta asko dira Europatik aldi labur batean hainbat dokumentu, artikulu, eta liburu begiratzeko bertaratzen direnak. Euskal Bildumak 50.000 liburu eta 1.500 aldizkari ditu.
|
|
|
Bere euskal gaiei buruzko liburutegia oso ezaguna da Euskal Herrian eta asko dira Europatik aldi labur batean hainbat dokumentu, artikulu, eta liburu begiratzeko bertaratzen direnak.
|
Euskal
Bildumak 50.000 liburu eta 1.500 aldizkari ditu. Mintegiko irakasleak eta ikerlariak honako gai hauen inguruko lanak ari dira argitaratzen:
|
|
|
Irakaskuntza mailan Mintegiak graduko eta graduondoko irakasgaiak eskaintzen ditu:
|
Euskal
Ikasketetan minor a, batetik, eta doktorego ikasketak, bestetik. Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero.
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak,
|
Euskal
Kultura, Euskal Herriko Ekonomia, Euskal Herriko soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 93
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak, Euskal Kultura,
|
Euskal
Herriko Ekonomia, Euskal Herriko soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 93
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak, Euskal Kultura, Euskal Herriko Ekonomia,
|
Euskal
Herriko soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 93
|
|
|
|
Euskal
Soziolinguistika hartzen duten ikasleak normalean iparamerikarrak dira eta ameriketako euskaldunak ezagutzen dituztelako edota euskal kultura eta hizkuntzaren berezitasunez jakin mina dutelako ematen dute izena irakasgai horretan. Batzuk Renon bizi dira baina beste batzuk Nevadako beste herriren batean edo Nevadatik kanpo ere bai.
|
|
|
Euskal Soziolinguistika hartzen duten ikasleak normalean iparamerikarrak dira eta ameriketako euskaldunak ezagutzen dituztelako edota
|
euskal
kultura eta hizkuntzaren berezitasunez jakin mina dutelako ematen dute izena irakasgai horretan. Batzuk Renon bizi dira baina beste batzuk Nevadako beste herriren batean edo Nevadatik kanpo ere bai.
|
|
|
Hasieran sarrera gai batzuk lantzen dira, ikasleek ez baitute jakiten gauza handirik ez
|
Euskal
Herriaz ez euskal hizkuntza edota kulturaz.
|
|
|
Hasieran sarrera gai batzuk lantzen dira, ikasleek ez baitute jakiten gauza handirik ez Euskal Herriaz ez
|
euskal
hizkuntza edota kulturaz.
|
|
|
Irakasgaian oinarrituta gai horri buruzko testu-liburua argitaratu du
|
Euskal
Mintegiak (Amorrortu 2003) eta, horrela, material gehienak UNReko ikasleen esku ez ezik edonoren esku ere ipini dituzte.
|
|
|
oso urrun dauden eta inguruan ezin har dezaketen irakasgaia eta tutoretza eskaintzen zaie ikasleei, internet, plataforma eta posta elektronikoari esker. Atzerriko ikasleek
|
Euskal
Herriko berri zehatza izan dezakete eta Renoko Mintegiak euskal ikasketetan gai oso ezberdinen gaineko formazioa eskain dezake, modu errazean, eta irakasle guztiak bertan izateko behar barik. Beraz, abantaila ekonomikoak, bai ikasle bai erakundearentzat, agerikoak dira.
|
|
|
oso urrun dauden eta inguruan ezin har dezaketen irakasgaia eta tutoretza eskaintzen zaie ikasleei, internet, plataforma eta posta elektronikoari esker. Atzerriko ikasleek Euskal Herriko berri zehatza izan dezakete eta Renoko Mintegiak
|
euskal
ikasketetan gai oso ezberdinen gaineko formazioa eskain dezake, modu errazean, eta irakasle guztiak bertan izateko behar barik. Beraz, abantaila ekonomikoak, bai ikasle bai erakundearentzat, agerikoak dira.
|
|
|
Bigarren aukera nazioartean
|
euskal
soziolinguistikari buruzko ikerketa eta lanen berri eman ahal izatea da. Ingelesez idatzitako liburuak (Amorrortu 2003) euskal soziolinguistikaren ikuspegi orokorra eskaintzen du, ingelesdunari begira, baina euskaldunentzat ere baliagarria izan daiteke, atzerrian euskal soziolinguistikari buruz aztertutakoaren berri ere ematen baita.
|
|
|
Bigarren aukera nazioartean euskal soziolinguistikari buruzko ikerketa eta lanen berri eman ahal izatea da. Ingelesez idatzitako liburuak (Amorrortu 2003)
|
euskal
soziolinguistikaren ikuspegi orokorra eskaintzen du, ingelesdunari begira, baina euskaldunentzat ere baliagarria izan daiteke, atzerrian euskal soziolinguistikari buruz aztertutakoaren berri ere ematen baita. Beraz, irakasgaiaz aparte euskal soziolinguistikaren nazioarteko
|
|
|
Bigarren aukera nazioartean euskal soziolinguistikari buruzko ikerketa eta lanen berri eman ahal izatea da. Ingelesez idatzitako liburuak (Amorrortu 2003) euskal soziolinguistikaren ikuspegi orokorra eskaintzen du, ingelesdunari begira, baina euskaldunentzat ere baliagarria izan daiteke, atzerrian
|
euskal
soziolinguistikari buruz aztertutakoaren berri ere ematen baita. Beraz, irakasgaiaz aparte euskal soziolinguistikaren nazioarteko
|
|
|
Ingelesez idatzitako liburuak (Amorrortu 2003) euskal soziolinguistikaren ikuspegi orokorra eskaintzen du, ingelesdunari begira, baina euskaldunentzat ere baliagarria izan daiteke, atzerrian euskal soziolinguistikari buruz aztertutakoaren berri ere ematen baita. Beraz, irakasgaiaz aparte
|
euskal
soziolinguistikaren nazioarteko
|
|
|
Irakaskuntza mailan Mintegiak graduko eta graduondoko irakasgaiak eskaintzen ditu:
|
Euskal
Ikasketetan minor a, batetik, eta doktoregoikasketak, bestetik. Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero.
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak,
|
Euskal
Kultura, Euskal Herriko Ekonomia, Euskal Herriko Historia Modernoa, eta Euskal Soziolinguistika (Basq 456: Basque Language, Society, and Culture).
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak, Euskal Kultura,
|
Euskal
Herriko Ekonomia, Euskal Herriko Historia Modernoa, eta Euskal Soziolinguistika (Basq 456: Basque Language, Society, and Culture).
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak, Euskal Kultura, Euskal Herriko Ekonomia,
|
Euskal
Herriko Historia Modernoa, eta Euskal Soziolinguistika (Basq 456: Basque Language, Society, and Culture).
|
|
|
Horretzaz aparte, graduko hainbat online irakasgai garatu eta sareratu ditu honezkero. Besteak beste, euskara bigarren hizkuntza bezala ikastekoak, Euskal Kultura, Euskal Herriko Ekonomia, Euskal Herriko Historia Modernoa, eta
|
Euskal
Soziolinguistika (Basq 456: Basque Language, Society, and Culture).
|
|
|
Oso urrun dauden eta inguruan ezin har dezaketen irakasgaia eta tutoretza eskaintzen zaie ikasleei, internet, plataforma eta posta elektronikoari esker. Atzerriko ikasleek
|
Euskal
Herriko berri zehatza izan dezakete eta Renoko
|
|
|
Mintegiak
|
euskal
ikasketetan gai oso ezberdinen gaineko formazioa eskain dezake, modu errazean, eta irakasle guztiak bertan izateko behar barik. zabalkuntza aipatu behar da. Gerora begira, irakasgaia gaurkotzen den heinean azken lanen berri ere emango da eta horiek zabaltzeko ere balioko du.
|
|
|
Gerora begira, soziolinguistika arloa indartu litzateke, bai irakaskuntza presentzialean eta baita, eta batez ere, ikerkuntza eta argitalpen mailan. Bestela, oso azalean gera daiteke arlo hau Mintegiaren izaeran, eta
|
Euskal
Ikasketak aztertzea eta zabaltzea helburu duen erakundeak hizkuntzaren eta gizartearen arteko erlazioei bere garrantzia eman lieke.
|
|
|
Nazioartekotasunak ikuspegi anitza sustatzen du, bai ikasle bai irakaslearentzat; ikuspegi oso ezberdinak konparatzeko aukera ematen du.
|
Euskal
Herrikoa den eta bertan bizi den irakasleari, guretzat normala dena auzitan ipini beharrak hausnartzeko eta norberaren argumentazioa hobetzeko aukera ematen dio.
|
|
|
Bestetik, liburua bertoko irakurle euskaldunentzat baliagarri izan daiteke
|
euskal
soziolinguistikari buruz ingelesez irakurtzea eta AEBetan egin eta Euskal Herrian gutxi ezagutzen diren lanen berri izatea.
|
|
|
Bestetik, liburua bertoko irakurle euskaldunentzat baliagarri izan daiteke euskal soziolinguistikari buruz ingelesez irakurtzea eta AEBetan egin eta
|
Euskal
Herrian gutxi ezagutzen diren lanen berri izatea.
|
|
2007
|
|
|
Azken indar-gune bat, eremuaren zabaltasuna da; guk
|
Euskal
Herri osoa dugu euskalduntzeko. Bezero potentziala eta mundua hor daukagu, eta hori indar-gune garrantzitsua da.
|
|
|
Duda barik, ikasle gehiago lortzea da bat. Gaur egun dugun ikasle kopuruarekin,
|
Euskal
Herria euskalduntzeko beste ehun bat urte genituzke, eta ezin gara horren zain egon. Horixe, beraz, geure erronkarik handiena, geure ustez" prestigio" eta sustatze kanpainekin batera lotu (eta lortu) behar dena; jendea erakarri egin behar dugu, eta konbentzitu egin behar dugu:
|
|
|
Hala ere, erabili dira beste izen batzuk. Gipuzkoa eta Nafarroan haren eraginez Gau Eskolak, Bizkaian Alfabetatze Kanpainak, Alfabetatze Euskalduntze Kanpainak... Orain arte beste batzuk entzuten dira;
|
Euskal
Eskolak, Euskaltegiak.
|
|
|
Ikusten denez, izen proposamen hutsa baino, definizioa ere bada: batzordeen bidez koordinatutako herri mugimendua eta bere lana euskaltegi edo
|
euskal
eskoletan burutzen duena.
|
|
|
• Euskaltegi edo
|
Euskal
Eskola, tokia adierazteko."
|
|
|
Ikusten denez, izen proposamen hutsa baino, definizioa ere bada: batzordeen bidez koordinatutako herri mugimendua eta bere lana euskaltegi edo
|
euskal
eskoletan burutzen duena. AEKren sorrerak ez zuen aurretiaz aritzen ziren taldeen lanaren haustura ekarri, baizik eta egoera berri baten aurrean lanean jarraitzeko hauspoa.
|
|
|
Euskara
|
Euskal
Herriko berezko hizkuntza izateaz gain, EAEko hizkuntza ofiziala1 da. Administrazio publikoei dagokie, beraz, eskubide hau, beste eskubide guztiak bezala, bermatzea, gizartean euskararen ezagutza eta erabilera areagotuz.
|
|
|
1
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Estatutuaren 6 artikuluak honela dio:
|
|
|
•" Euskara,
|
Euskal
Herriko berezko hizkuntza baita, Euskadiko hizkuntza ofiziala izango da, gaztelaniarekin batera, eta hiritar guztiek dute bi hizkuntzak ezagutu eta erabiltzeko eskubidea.
|
|
|
• Autonomi Erkidegoko erakunde komunek,
|
Euskal
Herriko aniztasun soziolinguistikoa kontuan harturik, bi hizkuntzen erabilera bermatu, haien izaera ofiziala arautu eta hura ikasteko behar diren neurri eta baliabideak eratu eta arautuko dituzte."
|
|
|
Dokumentu beraren IV.3.11 atalean, euskararen indarguneak aztertzen direnean, besteak beste, ondokoak aipatzen dira: " Euskararen berreskurapenean,
|
euskal
irakaskuntzarekin batera, helduen euskalduntze alfabetatzea izan da ekinbiderik eta mugimendurik garrantzitsuena". Aurreraxeago, zera dio:
|
|
|
Alfabetatze Batzordearen sorrera bere osotasunean ulertzeko,
|
Euskal
Herriko orduko politika eta gizarte egoerari buruz aipamen bat egin beharra dago eta uste dut merezi duela batzordearen sorreraren inguruan, sortzaile nagusienetako batek, Rikardo Arregik, euskal gizartearen eta politikaren egoeraz egindako azterketa aipatzea. 60ko hamarkadaren azken urteak dira:
|
|
|
Alfabetatze Batzordearen sorrera bere osotasunean ulertzeko, Euskal Herriko orduko politika eta gizarte egoerari buruz aipamen bat egin beharra dago eta uste dut merezi duela batzordearen sorreraren inguruan, sortzaile nagusienetako batek, Rikardo Arregik,
|
euskal
gizartearen eta politikaren egoeraz egindako azterketa aipatzea. 60ko hamarkadaren azken urteak dira:
|