|
2001
|
|
|
Hots, gure artean nahiko normala da haurrentzat edo gazteentzat idatziriko liburu bat izatea" Begia" ko erreseinan, ohikoak ditugu aldizkari honetan HGL liburuen komentarioak edo liburu horien idazleei eginiko elkarrizketak; «Nabarra» aldizkari berrian ere ez dute inolako eragozpenik «Baloika» gaztetxoen liburua komentatzeko helduen poesia lanen ondoan;" Sautrela" telebista saioan ere egin izan dira HGL inguruko erreportaiak, elkarrizketak, komentarioak... Hau da,
|
euskal
kulturan ez dela honelako" diskriminaziorik" ematen, ez inguruko literaturetan ematen den neurrian bederen.
|
|
2003
|
|
|
Euskal kulturarena arazo politiko garbia da.
|
Euskal
kulturarena ez da arazo kultural hutsa bakarrik, arazoa politikoa ere bada. Madrilen eta Parisen argi dute hori.
|
|
2004
|
|
|
Baina lurraldeari dagokionez, egia da: kanpoan bizi gara, gu bizi gareneko gizartean
|
euskal
kulturak ez du balio, euskarak ere ez, identitateak ere ez... Baina Ama Lurrak ez du hemendik joan zirenak epaitzeko eskubiderik, hemendik alde egin behar izan zutenen gaineko juzkuak egiteko eskubiderik ez du, are gutxiago erbestean hemengo euskaltasun bera bultzatzen ari direnak.
|
|
2005
|
|
|
|
Euskal
kulturak ez du erdaldunen beharrik. Ez, ez da hori.
|
|
|
Ez, ez da hori.
|
Euskal
kulturak ez du erdaldunen oniritziaren beharrik. Nahikoa lan du euskaldunekin.
|
|
2006
|
|
|
" Euskarak eta
|
euskal
kulturak ez dute labelik"
|
|
|
Dena den label guztiak ez dira guztion gustokoak, esaterako euskarak eta
|
euskal
kulturak ez dute labelik, horren dira sakratuak eta handiak non adjektiborik ez duten merezi ere. Beste hizkuntza eta kulturekin nahasian bizitzeko lehia gorrian jarrita dago euskara.
|
|
2007
|
|
|
Euskararik ez dago, euskaldunik ez badago.
|
Euskal
kulturarik ez dago, baldin eta euskal herritarrik ez badago.
|
|
|
2 Onargarritasuna munduko kulturaren eremuan: bereizgarritasuna etabenetakotasuna omen dira arrakastarako gakoak46 Antza, mundumerkatuetan
|
euskal
kulturak ez du indar bereizgarririk. Euskal kultura ezda Mendebaldeko kulturaren adibide ñimiño bat baino.
|
|
2008
|
|
|
Denbora joan da anartean, eta Berako idazlearen omena gora dago, Lhande na aldiz, mendretu da eta,
|
euskal
kulturan ez bada, frantsesezko idaz le bezala guziz ahantzia izan da. Oraiko ikuspuntutik badirudi kopeta bazue la Lhande-k Baroja handia molde horretan erabiltzeko, bainan, oroitu behar da Lhandek zer fama zuen orduan.
|
|
|
Euskaldun orok daki, Frantziako Estatuaren hizkuntza politikaren helburua euskara desagertzea izan dela eta dela, politika horretan hezkuntzaren bidez belaunaldi berriak desnazionalizatzea (euskara eta
|
euskal
kulturaz ez jabetzea) obsesio nagusietakoa izan da; zoritxarrez ahalegin horretan emaitza bikainak lortzen ari dira. Ildo beretik doaz, Espainiako Gobernuaren eta Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politikak, hezkuntzan lehen gaztelera eta orain gaztelera/ ingelesa bultzatu eta euskara baztertzen dutelarik.
|
|
2009
|
|
|
latina, literatura, historia, etc., estudiatuko du.
|
Euskal
kulturarik ez dago. (Euskal hizkuntza bai, pixka bat, baina euskal kultura bat, hori ez dago).
|
|
|
Okerreko bidea hartuko genuke euskal kulturaren gidaritza alderdien eskuetan utziko bagenu edo haien irizpideak kulturan dogmatzat ezarriko bagenitu. Edo zinezko
|
euskal
kulturarik ez da sekula egonen, behintzat izen hori merezi duen kulturarik, edo kultura horrek autonomia bat du bere zeregina libreki aurrera eraman dezan.
|
|
2010
|
|
|
bai etxetik erdaldun huts zirenak, bai nola halako elebidunak eta bai euskaldun garbiak. Euskarak eta
|
euskal
kulturak ez zuten leku irmorik orduko eskola molde ofizialean: ez publikoan eta ez pribatuan.
|
|
|
Tira, ezin uka daiteke biok ala biok curriculum egokia dutela talde armatu baten amaiera lantzeko; izan ere, GALek atentatuak egiteari utzi ziolarik, Rubalcaba Felipe Gonzalezen ministroa zen, eta Jauregi, Gonzalezen Gobernuaren ordezkaria Gasteizen.Normaltasunaren iraultzazSerio Demonion behin baino gehiagotan aipatu dugu: egun,
|
euskal
kulturan ez zara inor baldin eta Lopez lehendakariak haren hitzaldietan aipatzen ez bazaitu. Bon, bada, lehendakariak Zaldieroa haren hitzaldi batean aipatu du, ez zuzenean baina bai ordea zeharka.
|
|
|
Euskarak eta
|
euskal
kulturak ez zeukaten lekurik gure bizimoduan. Honetan gure ezjakintasuna handia zen.
|
|
|
Bidaia eta populuen arteko trukeen garaian, honek zokoko praktika batzuetan hertsi nahi ote gaitu?
|
Euskal
kulturak ez dua delako unibertsalean lekurik. Ez duguia guk euskaldunok munduari deus errateko?
|
|
|
Harira. Beraz, gure monumentuek, Bonaparte eta kanton, kultura fabrikatu bazuten,
|
euskal
kulturarik ez zen. Horrek arte formarik ez zela erran nahi ote du...?
|
|
2012
|
|
|
Baina entzuna dute El codigo da Vinci eta Harry Potter deritzoten liburuak daudena, Shakira izeneko kantariaren berbak ozen errepikatzen dituzte edari goxoen berotan. zergatik? Behar izanik gabe ere, gura barik bada ere, informazio hori jaso egiten dutelako, eten barik, bonbardeo eternal baten gisa.
|
euskal
kulturari buruzkoekin ez da antzekorik gertatzen, ezta hurrik eman ere. zaletasuna berezkoak baino eragindakoak direla onartzen badugu, kulturarekiko zaletasuna eragin egin behar dela ondorioztatuko dugu. harrokeria barik esango dugu egungo euskal sortzaileek proposatzen digutenaren kalitatea bizilagun ditugun kulturetakoenaren bestekoa dela, gutxienez, askoz hobea askotan. haatik, ez dugu lortze... euskaldunok auzo zein munduko kulturek euren adierazpideak zabaltzeko eta kontsumiarazteko dituzten bitartekoen mailakorik ez dugunez, hurbiltasuna dateke gakoetako bat. egun, euskarazko herri aldizkari, irrati, telebista zein interneteko agerkarietan, euskal kulturari buruzko berriei protagonismo handiagoa eman dakieke, are gehiago lekuan lekuko kultur sorkuntzari. horrek, agian, gureaz arduratzeko beharrizana sortaraziko die euskal kultura ez beste kulturez arduratzen diren agerkariei. hedabide handien kamarak gureganantz enfokarazi behar genituzkeela uste dugu.
|
|
2014
|
|
|
Niri neuri iruditzen zait kulturalki hondamendi bat direla. Kultur eta hispanikoan murgilduak daude;
|
euskal
kulturarik ez da batere. Kulturalki jokoz kanpo dira.
|
|
2016
|
|
|
|
Euskal
kulturaren inguruan ez dugu erabakirik hartu. Ez dakit euskal kultura zer den berdin ulertzen dugun ere.
|
|
2019
|
|
|
Zer nahi dugun izan. Ezker, eskuin edo zentroan ez da pentsaera politikorik
|
euskal
kulturarentzat ez bada ongizatea edo aisialdia, baina hori ez da eraginkorra. Horrek ez du sortzen ekonomia bat, ez du sortzen herri bat.
|
|
|
Horrela, bertako kulturaren difusioa eta berrezarpena bultzatzeko proiektuan, arte plastikoen arloan, aurreko hamarkadetan ospea lortu zuten artistek, bai eta beren lanek ere, babes publiko berezia jaso zuten. Artista horiek nagusiki Gaur taldeko partaideak izandakoak ziren, hots, hirurogeita hamarreko hamarkadan sortutako Euskal Eskola mugimenduko azpitalde gipuzkoarra zena1 Gogorarazi beharra dago sortzaile horien garaiko nahi bateratua euskal kulturarentzat iruditegi berri bat osatzea zela, hain zuzen ere, ahozko tradizioan gertatzen ez zen bezala,
|
euskal
kulturak ez baitzuen ia imajinario bisualik. Era horretan, Trantsizioaren hasieran sumatzen zen norabide politiko eta kultural berriarekin, esan daiteke iraganeko xede hori nolabait lortu egin zela.
|
|
|
itzultzaileentzat. Argitalpenak izan zuen oihartzun mutuak, ordea, esan nahi du euskaltzale jendeari eta
|
euskal
kulturari ez zitzaiola iruditu hain nahitaezkoa. Tamalez.
|
|
2021
|
|
|
Hain ohikoa ez dena, Amezagak azaltzen duen legez, bertako kulturak masa eremu horretan duen tokia litzateke: "[...] masa kulturaren eraikuntza prozesuan,
|
euskal
kulturak ez du, kasik, presentziarik izan" (1994: 21).
|
|
|
Nolanahi ere, arazoa ez da bakarrik euskal herritarrok aukeratzeko hamaika kultura ditugula eskura, edo besteak erakargarriagoak direla, baizik eta jada ez dagoela euskal kulturarik.
|
Euskal
kulturarik ez egoterakoan, gizakiak kultura behar duen heinean, bestelako kultura motaren bat hautatzen bukatzen du eskaintzen zaizkien artean, zeintzuen artean nagusitu ohi diren espainiarra eta frantsesa.
|
|
|
Bestela esanda, zendutako zera hori ordezkatu dezake edo hutsik geratu. Alabaina, horror vacui edo hutsarekiko beldurragatik makina desiratzaileren batekin batu behar du bai ala bai; zentzuren bat edo kulturaren bat behar duen neurrian, bukatuko du espainiarra edo frantsesa hautatzen
|
euskal
kulturarik ez badago. Euskal kultura sortzen duten herri mugimenduak egon ezean, euskal kulturan kulturizatzen duen eskola egon ezean, Euskal Herritarrak euskara dakiten espainiar eta frantsesak izango dira; edo, beste zer edo zer... baina ez euskaldunak.
|
|
2022
|
|
|
Beste aldetik, euskarak eta
|
euskal
kulturak ez dute osatzen Hego Euskal Herriko unibertsitateen muina, inondik ere. UPNA/ NUPek euskarari bizkar emanda egin du bere bilakaera.
|
|
2023
|
|
|
Periferiako gazteek euskal kulturgintza gutxi ezagutzen dute eta munduko merkatuan euskararen eta euskal kulturgintzaren oihartzuna txikia da, hala ere, hau ez da gazteen kontua bakarrik Siadekok (2018) Elkar Fundazioaren enkarguz egindako ikerketan euskaldunen erdiak
|
euskal
kulturarik ez duela kontsumitzen ondorioztatu zuen. Hona Berria egunkarian prestatutako infograma1):
|
|
|
Retolazaren ustez, gainera, legeak kultura zientifikoaren aldeko filosofia jakin bat du, eta
|
euskal
kulturari ez dio behar beste ahots edo espazio ematen. «Ikuspegi horren ondorioz, kultur hezkuntza, sormena, eta ideiari, pentsamenduari eta humanitateari dagozkien beste hainbat eremu bazterrean geratu dira».
|
|
|
Garai batean
|
euskal
kulturan ez zen inor artista bakarrik. Mikel Laboak ere mediku gisa lan egin zuen hogei urtetan zehar, eta gure ikurra da.
|