|
2001
|
|
|
Baina mintzairak eman zezakeen autentizitateak ez zuen nehola ere unibertsaltasuna ekidin behar eta
|
euskal
kultura euskararik gabe plazaratzen ahal zela ondorioztatzea erdietsi zuten jakintsuek, beso zainartak, ginarretako doloreen eta esku ahurretako katx odoltsuen beldurrik eza zen ber. Harri batez bi zozo ehoz, hautetsiei nahikoa zitzaien laborantzaren subentzionatzea, Herriarekin eta Jainkoarekin bakean jarduteko.
|
|
2002
|
|
|
Nire ustez, hauxe da unea Unibertsitatearen lege propioa ateratzeko eta legehorretan Euskal Unibertsitatearen Sistema Osatua bideratzeko, gizarte euskaldunakdituen hezkuntza eskubideak unibertsitatean ere betetzeko, eta batez ere UrrunekoEuskal Hezkuntzaren Unibertsitatea
|
euskal
kultura euskaraz zabaltzeko EAEtikkanpora; adibidez, erbesteko euskaldunei zuzentzeko.
|
|
|
E Euskal Unibertsitate Sistema Osoa eta osatua behar dugu, unibertsitate. bakoitzaren nortasuna eta autonomia errespetatuz, ikasi, ikertu eta lanaknorberaren unibertsitatean zein unibertsitateen arteko ikertaldeetan euskaraz sortzeko, unibertsitateek
|
euskal
kultura euskaraz bultzatzeko etaikertutakoa gizarteari euskaraz eskaintzeko.
|
|
2007
|
|
|
Pozgarria iruditu zaio zirriborroak ez jasotzea Euskal Herria bi estatutan banatuta dagoela dioen aipamenik. Ez du egokia ikusten
|
Euskal
Kultura euskararekin soilik lotzea eta gaztelania ere euskal kulturarekin lotu beharra adierazi du. Orain aurkeztutako hori PSEk berak Fernando Buesa Hezkuntza sailburu zenetik egindako curriculumen jarraipena dela gaineratu du.
|
|
|
Alfabetatze Batzordearen zeregina, bestalde, alfabetatze kanpainak antolatzea zen, euskaldunak beren hizkuntzan alfabeta zitezen bitartekoak ipintzea, alegia. Talde honen aburuz, idazten edota irakurtzen ikasteaz gain, beharrezkoa zen
|
euskal
kultura euskaraz eskuratzea.
|
|
|
batean euskara norberaren ondasun kulturala omen da (euskal hiztuna) eta bestean euskara komunitatebaten giltzarria omen da (euskal herria). Identitatea definitzean gertatzen denbezalaxe, oro har, jendeak ez du
|
euskal
kultura euskararen eremura mugatzen.Zabalagoa da: kirola, gastronomia eta dantzak lekuko.
|
|
2008
|
|
|
–Guk pentsatu izan dugu
|
euskal
kultura euskararen ingurukoa dela. (...) Baina euskal kultura ez da hori bakarrik.
|
|
2009
|
|
|
Hortik paradoxara: gehienek euskara euskaltasunaren ezinbesteko elementutzat jotzen badute ere, %47k soilik deritzote
|
euskal
kultura euskaraz egindakoari, Euskal Herriari buruzkoa, bertako jendeak egindakoa edo Euskal Herrian egindakoa dela uste dutenen atzetik nabarmen (%70). Alegia,, euskara oso garrantzitsua da, bai, baina ez jakiteagatik ez nadin euskal kulturatik kanpo gera?, pentsatzen dute askok.
|
|
2010
|
|
|
|
Euskal
kultura euskaraz pentsatu eta erakutsi kultura da. Hor kontrako erasoaren aitzinean zut, tink, berme eta zurrun.
|
|
|
Beti on izan zaigu auzoko saldaren jastatzera joatea.
|
Euskal
kultura euskara da, ezberdintasunik ez da bien artean. Zerbait gehitu behar balitz, hitzen soinu eta memoriak bere inguruan sortzen duen laino hura litzateke, musikari, pintore edo eskultoreen ekaia.
|
|
2011
|
|
|
Funtsean, bere ideia nagusiak honako hauek ziren:
|
euskal
kultura euskaraz eginiko kultura da, eta, beraz, euskal kulturaren alde egitea bereziki euskararen alde egitea da. Euskal kultura egiteko euskaraz pentsatuko duten pertsonak behar dira, eta, beraz, Euskal Herriko biztanleak, batetik, euskaldundu behar dira, eta bestetik, euskara kulturadun hizkuntza bihurtu behar da.
|
|
2012
|
|
|
Eztabaidak eztabaida, niretzat,
|
euskal
kultura euskaraz egiten den kultura da, eta, beraz, artikulu hau irizpide horretan oinarrituta idatzita dago.
|
|
2013
|
|
|
Bere ustez, udalerriko" etorkizun linguistikoa bideratuko" duen plana" gauekotasunez eta era ezkutuan" landu zuten eta" nazionalistek doktrinatzeko duten antsietatearen" erakusgarritzat jo zuen, EAJ eta EH BIlduri" hizkuntza haientzat gordetzea" leporatu aurretik. Gauzak horrela, plana" sektario eta baztergarritzat" jo zuen,"
|
euskal
kultura euskararekin identifikatzeagatik", besteak beste. Horretaz gain, neurri batzuen bere interpretazioak eta susmo gaiztoak plazaratu zituen.
|
|
2014
|
|
|
Izan dira eta badira gure artean euskaltasunari dagokionez hausnarketa etaekoizpen bide ezberdinak10, baina, oro har, esan liteke, XX. mendean zehar, erlijioak (eta beste zenbait tradiziok) aurrerago izandako lehentasuna pisu guztia galduzjoan dela eta, pixkana pixkanaka baina oso era nabarian, hizkuntza zentraltasunosoa hartuz joan dela, euskara euskal kulturaren erdigunean kokatuz eta euskalkultur identitate zein identifikaziorako osagai nagusi bihurtuz. Hizkuntzalaritzaeta soziolinguistikaren eraginez, guztiz hegemoniko bihurtu den ikuspegi horretan,
|
euskal
kultura euskaraz egiten den kultura litzateke, bestelako burutapenak edoanalisiak oso bigarren maila batean geldituz. Dena den, azken urteetan euskalkomunitatearen baitan aurreko irakurketaren ikuspegi alternatiboak edo behintzathorrekiko ñabardurak sortu dira20.
|
|
2015
|
|
|
Nik ez nuke esango
|
euskal
kultura euskaraz bakarrik sortzen dena denik. Zure galdera hori bera erdarara itzulita apur bat diferentea izango litzateke, ‘euskalduna’ eta ‘vasca’ ez baitira sinonimo perfektuak.
|
|
2017
|
|
|
" gastronomia bebai" (H5)" Tradizioak, euskal dantzak, euskal musika" (H3) gainera, iztuetak zabaldu duen galderatik abiatuta"
|
Euskal
kultura euskaraz baino ez da posible, ala espainolez edo frantsesez ere bai?" ikasleei galEuskararen ezagutza eta erabilera binomioa: Mondragon Unibertsitateko humanitate eta hezkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak – Leticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo detu zaie ea euskal kultura euskara ez den beste hizkuntza batean egin daitekeen. ikasleek argi daukate euskaraz dagoena euskal kultura badela, baina euskaraz ez badago, batzuetan euskal kulturaren parte izan daiteke eta bestetan ez. taldeko sei ikaslek euskal kultura euskaraz ez den beste hizkuntza batean egin daitekeela erantzun dute eta ikasle batek soilik lehenetsi du euskara euskal kulturaren baldintzatzat. hala ere, ikasle horrek aurretik ere aipatu du euskaldun sentitzeko sentimendua dela ezaugarri nagusi, eta ez hizkuntza.
|
|
|
" gastronomia bebai" (H5)" Tradizioak, euskal dantzak, euskal musika" (H3) gainera, iztuetak zabaldu duen galderatik abiatuta" Euskal kultura euskaraz baino ez da posible, ala espainolez edo frantsesez ere bai?" ikasleei galEuskararen ezagutza eta erabilera binomioa: Mondragon Unibertsitateko humanitate eta hezkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak – Leticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo detu zaie ea
|
euskal
kultura euskara ez den beste hizkuntza batean egin daitekeen. ikasleek argi daukate euskaraz dagoena euskal kultura badela, baina euskaraz ez badago, batzuetan euskal kulturaren parte izan daiteke eta bestetan ez. taldeko sei ikaslek euskal kultura euskaraz ez den beste hizkuntza batean egin daitekeela erantzun dute eta ikasle batek soilik lehenetsi du euskara euskal kulturaren baldintzatzat. hal...
|
|
|
" gastronomia bebai" (H5)" Tradizioak, euskal dantzak, euskal musika" (H3) gainera, iztuetak zabaldu duen galderatik abiatuta" Euskal kultura euskaraz baino ez da posible, ala espainolez edo frantsesez ere bai?" ikasleei galEuskararen ezagutza eta erabilera binomioa: ...zkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak – Leticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo detu zaie ea euskal kultura euskara ez den beste hizkuntza batean egin daitekeen. ikasleek argi daukate euskaraz dagoena euskal kultura badela, baina euskaraz ez badago, batzuetan euskal kulturaren parte izan daiteke eta bestetan ez. taldeko sei ikaslek
|
euskal
kultura euskaraz ez den beste hizkuntza batean egin daitekeela erantzun dute eta ikasle batek soilik lehenetsi du euskara euskal kulturaren baldintzatzat. hala ere, ikasle horrek aurretik ere aipatu du euskaldun sentitzeko sentimendua dela ezaugarri nagusi, eta ez hizkuntza.
|
|
|
3.2.1.3 Eztabaida taldeak taldeak antolatzeko, galdetegian 179 ikasletatik euskaraz gazteleraz baino erosoago sentitzen direnak hautatu dira, eta ikasle hauek beste hainbat aldagaitan duten puntuazioa aztertu da. aldagai horietan batez bestekoaren gainetik erantzun badu euskaraz aritzen dela, euskaldun sentitzen dela eta
|
euskal
kultura euskaraz eginikoa dela, ikasle hori euskara eta euskal kultura ardatz duen profilean sailkatu dugu. gazteleraz euskaraz baino erosoago sentitzen diren ikasleak hautatu ditugu bestetik eta aurreko aldagaietan batez bestekoaren azpitik puntuatu badu gaztelera eta identitate espainiarra ardatz dituen profilean sailkatu dugu. azkenik, euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen diren ikasleak...
|
|
2021
|
|
|
Horrek badu eragina hezkuntzan ere: «Askotan, eskoletan
|
euskal
kultura Euskara eta Literatura moduko ikasgaietan baino ez da lantzen, dena blaitzen duen zerbait izan beharrean». Maiz, euskal literatura edo euskal kulturaren beste adierazpide batzuk «euskara maila hobetzeko» baino ez dira lantzen, eta ez berez duten balioagatik, eta ez dago «material didaktiko eta baliabide adostu» nahikorik.
|
|
|
Item horietako puntuazioen arabera, hiru hizkuntza profil definitu genituen, aurrez esan bezala, eta artikulu honetarako hizkuntzaren dimentsioan jarriko dugu arreta bereziki. Euskal elebiduna euskal dimentsioan engaiatua (hemendik aurrera EusEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti euskaraz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezko zela uste zutenak; beren burua euskal herritar soilik sentitzen zutenak, eta
|
euskal
kultura euskaraz eginikoa zela uste zutenak. Elebidun pasiboa euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera Ele Pa laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin euskaraz gaztelaniaz bezainbat aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea zertxobait beharrezkoa zela uste zutenak; beren burua euskal herritar adina espainiar sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela baina baita gaztelaniaz eginikoa ere izan zitekeela esaten zutenak.
|
|
|
Euskal elebiduna euskal dimentsioan engaiatua (hemendik aurrera EusEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti euskaraz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezko zela uste zutenak; beren burua euskal herritar soilik sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela uste zutenak. ...euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera Ele Pa laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin euskaraz gaztelaniaz bezainbat aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea zertxobait beharrezkoa zela uste zutenak; beren burua euskal herritar adina espainiar sentitzen zutenak, eta
|
euskal
kultura euskaraz eginikoa zela baina baita gaztelaniaz eginikoa ere izan zitekeela esaten zutenak. UZTARO 119, Bilbo, 2021eko urria abendua
|
|
|
...engaiatugabea (hemendik aurrera ErdEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen gaztelaniaz euskaraz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti gaztelaniaz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezkoa ez zela uste zutenak; beren burua euskal herritar bezain espainiar edo euskal herritar baino espainiarrago sentitzen zutenak, eta
|
euskal
kultura euskaraz ez ezik gaztelaniaz eginikoa ere izan litekeela uste zutenak.
|
|
2022
|
|
|
Hori guztia da sormen digitala:
|
Euskal
kultura euskaraz komunikatzeko eta euskaraz informazioa eskuratzeko eskubidea eta zerbait berria sortzea eguneratuta dauden gailuen bidez adierazi ahal izatea.
|
|
|
Beraz, Santamariaren ezaugarritzea hartuta ere," Euskal Unibertsitate bat behar dugu,
|
euskal
kultura euskaraz irakats dezana eta haren alma mater izan dadina", herrigintzako eragile nagusi batzuek esango dute badaukagula eta beste batzuek esango dute oraindik urruti antzera gaudela.
|
|
|
Karlos Santamariaren definizio ezaguna, esaterako, 1977koa da: " Euskal Unibertsitate bat behar dugu,
|
euskal
kultura euskaraz irakats dezana eta haren alma mater izan dadina" (Santamaria, 1977: 67).
|
|
2023
|
|
|
Iztuetak galdera baten bitartez hausnartu zuen aferaz:
|
euskal
kultura euskaraz egindakoa da ala espainolez eta frantsesez egindakoa ere bai. Dilema moduan formulatu zuen galdera (cultura vasca versus euskal kultura) eta euskal gizartean dauden marko kontzeptual ezberdinen inguruan egin zuen gogoeta.
|
|
|
Retolazak honako ahulguneak seinalatzen ditu hezkuntza eremuan: euskal kulturaren baitako errepertorioa euskara eta literatura bezalako ikasgaietan agertzen da soilik eta ez bestelakoetan;
|
euskal
kultura euskararen jabekuntzaren zerbitzura errenditzen da; hezkuntza sailetik ez da euskal kulturaren curriculuma zehaztu, garatu eta gauzatu; ez dago euskal kultura irakasteko material didaktiko eta baliabide adosturik; kultur politiketan ez da hezkuntza kontuan hartzen; irakasle oro kultur eragile izatearen kontzientziarik ez dago; unibertsitateak ez ditu irakaskuntzako profesionalak euskal ku... Era berean, ikerlariak indargune moduan izendatzen ditu honakoak:
|
|
|
Etxepare Institutuaren jardunak eta sozializazioak
|
euskal
kultura euskarazko jardunaz besteko eremuetara zabaltzeko hitzarmena indartu zuen, kultura hautuetan ere eraginez, eta kultura diskurtsoetan eraginez. Ezin dugu ahaztu Etxepare Institutua dela une honetan euskal kulturaren inguruko kultura politika iraunEtxepare Institutuaren jardunak eta sozializazioak euskal kultura euskarazko jardunaz besteko eremuetara zabaltzeko hitzarmena indartu zuen korrak izateko kultura erakunde publiko bakarrenetarikoa, Euskal Kultur Erakundearekin batera. xxi. mende hastapen hartako kultura ikuspegien tentsioa irudikatzen dute bi lekukotza hauek, beste askoren arteko batzuk baino ez direnak.
|
|
|
Etxepare Institutuaren jardunak eta sozializazioak euskal kultura euskarazko jardunaz besteko eremuetara zabaltzeko hitzarmena indartu zuen, kultura hautuetan ere eraginez, eta kultura diskurtsoetan eraginez. Ezin dugu ahaztu Etxepare Institutua dela une honetan euskal kulturaren inguruko kultura politika iraunEtxepare Institutuaren jardunak eta sozializazioak
|
euskal
kultura euskarazko jardunaz besteko eremuetara zabaltzeko hitzarmena indartu zuen korrak izateko kultura erakunde publiko bakarrenetarikoa, Euskal Kultur Erakundearekin batera. xxi. mende hastapen hartako kultura ikuspegien tentsioa irudikatzen dute bi lekukotza hauek, beste askoren arteko batzuk baino ez direnak. Mari Jose Olaziregik, Etxepare Institutua sortu baino urtebete lehenago, hauxe idatzi zuen:
|