|
2005
|
|
|
Nire artean, galdetzen dut, posible ote da ezagutzaren gizartea
|
euskal
idazlerik gabe sortzea. Idazketari buruz »baina ez modu indibidualean bakarrik, baizik talde gisara» dugun planteamenduarekin lortuko al dugu euskaraz ekoiztutako pentsamendu sortzaile bat ezagutzaren gizartean?
|
|
2010
|
|
|
urak kontra zetozenean ere, herri hizkuntzen aldeko aitzindari bipilak agertu zirela ordena erlijioso handienetan, eta ez pastoral zeregin hutsetan zebiltzanen artean bakarrik, baita unibertsitateetako irakasleetan ere, garaiko jakitunak latinez ari ziren arren, hainbatek ez baitzuen izan lotsarik, horren ondoan, hizkuntza" arloteetan" idazlan jantziak emateko. eskeko ordenen irakaskuntzaren euskal herriko historia gogoratzekoa da: gasteizen, adibidez, domingotar eta frantziskotarrek beren goiikastegi bana zuten, biak ere herritarrentzat irekiak. zergatik ez zen horrelakoetan
|
euskal
idazlerik sortu, esaterako, ziburun, 1611tik aitzina, fraide errekolektoen komentuan gertatu zenaren antzera:
|
|
|
Ez gara hona kulturaren alde borroka egitera etorri; biziaren alde borrokatzera etorri gara honera. Ohore eta sarien bidez
|
euskal
idazleen artean sortu nahi den pizgarriak ez ditu geroko literatur bildumak aberastu nahi, merezimendua aurkitzea eta saritzea nahi bada ere. Txapelketa hauen sortzaileek eta babesleek Herriak berezko mintzaira duelako lekukotasuna ematea da bereziki bilatzen dutena, euskal lurreko sasikumeek ukatzen dizkioten eta abertzaletasunak exijitzen dituen maitasuna eta begirunea zor zaizkionari.
|
|
2011
|
|
|
zoragarriak iruditu zitzaizkidan, adibidez, literaturazalearentzat benetako gozamena, Antton Olanok egin zuen itzulpena Wilkie Collins en Ilargi harria liburua euskaratzean, edo Jon Muñozek egindakoa Stendhal-en Parmako kartusia liburuarekin, edo Xabier Olarrak buruturikoa Raymond Queneau ren Estilo ariketak obrarekin edota, amaitzearren, Orhan Pamuk Nobel saridunaren Elurra nobelarekin Monika Etxebarriak eta Fernando Reyk egindakoa. Askoz gehiago dira, bai itzulpenak nola
|
euskal
idazleek sorturikoak, nola ez, baina hemen nuke horiei buruz idazten hasi.
|
|
|
Atzerriko
|
euskal
idazleen artean sortu diteken Euskalzaindi onek, lengoaren iarraia dala iakinerazteko:
|
|
|
1 Frankismo betean ondo kostatako Euskaltzaindiaren berpizte apala arriskuan jar zezakeen Zaitegik. Euzko Gogoa Espainian argitaratzeko baimenik ez zioten eman, nahiz agintari zibil eta espiritualekin lortzen saiatu zen; aberrian ez ezik erbestean zeuden
|
euskal
idazleekin sortu nahi zuen Euskal Idazleen Elkartasuna, eta haren agerkari ofiziala Euzko Gogoa izatea nahi zuen
|
|
2020
|
|
|
Denak behar ditugu, eskola eta hedabideak. Esaten dugu euskara normaldu gabe dagoela, baina
|
euskal
idazleek sortzen dituzte euren munduak euskaraz, eta hori ez doa hiztunengana. Non dago transmisio hori?
|