|
2001
|
|
|
Kaputxino zen garai hartan. Euskara eta
|
euskal
kulturaren egoeraz erabat kezkaturik, euskaldunak gai guztiez informatuko zituen aldizkaria kaleratzeko urratsak ematen hasi zen. Zentsuraren trabak nola saihestu ote zituen?
|
|
2002
|
|
|
Xorroxin Irratia Baztanen, eta Euskalerria Irratia Iruñerrian. Biak jende nafarrak eginak ziren, eta Nafarroako bizitzan sustraituta bertako berezitasunak kontuan hartua, euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoerari zegokionez, batik bat. Administrazioak, hizkuntza zonaldeetan zatituta, Euskararen Legeak mugatuta eta Euskal Autonomia Erkidegotik zetorren, okupazio kulturalaren?
|
|
|
Euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera administratiboa egokiena ez zen arren, edo beharbada horregatik, euskal irrati berriak sortu ziren Nafarroan 1990eko hamarkadan. Euskararen aldeko elkarteei loturik zeuden gehienetan, oso lokalak ziren eta askotan bertako udalek lagunduta sortuak; entzuleria urriari heldu arren, herri bizitzan oso murgildutakoa zen, eta zeresan handikoa.
|
|
|
hamahiru mahai inguru, euskalduntze alfabetatzea, poesia, folklorea, komunikabideak, ekonomia, Aranzadi eta inbestigazioa, margolari eskulturagileak, liburu argitaldariak, antzerkia, nobela eta saiakera, bertsolariak eta kantari eta diskoetxeak gaiei buruzkoak? , bi ordu eta erdiko berezia euskal irakaskuntzaz, hogeita lau bailaratan
|
euskal
kulturaren egoera zer nolakoa den kontatuko duten beste hainbat kronika, euskal kulturan izena duten zenbait gizon emakumeri egindako hogeita bost elkarrizketa, Euskaltzaindiaren batzarra eta bertsolariak... 21.
|
|
|
Beste adibide bat: Bernardo Atxagak Bilboko Bidebarrieta liburutegian eman zuen hitzaldi famatuan, zati txiki batean baino ez zuen hitz egin
|
euskal
kulturaren egoera tamalgarriaz, eta, hala eta guztiz ere, sekulako oihartzuna izan zuen (halakoak entzutea oso ezohikoa den seinale). Pello Lizarralde, bestalde, Larrepetit bere azken eleberria zela-eta egin zizkioten elkarrizketetan euskal literaturaren orainaz tonu kritikoan mintzatu zen, halakoak esanez (besteak beste):
|
|
2003
|
|
|
Beronekin batera, lanerako prestutasun eta posibilitateak? baina era berean,
|
euskal
kulturaren egoera tristea, baztertua, ez ezagutua eta ahaztua.
|
|
|
Gehiegizko luxua izango litzateke:
|
euskal
kulturaren egoera erabat larriak ezin du horrelakorik ametitu. Ea, bada, korrika ibiltzeak sortu digun egarria norbaitek asetzen duen.
|
|
2004
|
|
|
|
Euskal
kulturaren egoera horrek gordinki adierazten dizkigu gurean elkarrekin bizi diren hiru komunitateen arteko hartu emanak. Horietako bakoitzaren indarra eta eragina zuzen eta artez islatzen da kulturaren alorrean ere:
|
|
|
Pentsa daitekeen bezala, euskal kulturari eta intelektualei buruz esandako guztiak ez zuen harrera berdina izan irakurle guztien artean. Baziren hura bezala pentsatzen zutenak, alegia,
|
euskal
kultura egoera larrian zegoela eta horren indartzearen aldeko ekimen zuzenak burutu behar zirelakoan zeudenak. Baina baziren, bestetik ere, lanean gogor jardun ziren eta ziharduten euskaltzale zaharrak, horrelako adierazpenekin beren lana gutxietsia ikusten zutenak.
|
|
2006
|
|
|
Aurrera begira ez dakigu zer letorkeen. Ez dakigu euskarak ze osasun izango duen hamabost urte barru edo
|
euskal
kulturaren egoera zein izango den. Gureak kezkatzen gaitu, baina ez gureak bakarrik.
|
|
|
Edo, finean kontu bera, Euskal Herriaren izena ere aldatu beharra. Hots, nola edo hala, aldatu beharra,
|
euskal
kulturaren egoera insoportablea baita. ETAk Olentzero antipatikoa bihurtu du jende askorentzat.
|
|
2007
|
|
|
C)
|
EUSKAL
KULTURAREN EGOERA ETA EUSKARA ELKARTEEN EGITEKOA
|
|
2008
|
|
|
Horiek horrela, nola definituko genuke egungo
|
euskal
kulturaren egoera eta izaera?
|
|
|
musika partiturak, hiztegitxoak, testua ereduzko gipuzkera osotuz idatzita egotea, etab. Beinda betiko kontakizunean zegoen nahasketa murriztu egin da baina ez guztiz desagertu. Hau guztiau, hein batez, euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera ez normalizatuari lotuta zegoen, hiztegitxoak, adibidez, ia ezinbestekoak baitziren literatur lanak ulertu ahal izateko. Baina beharrizan hertsiki praktikotik haratago, Azkue beraren ikuspegitik ere sortzen zen arlo desberdinak uztartzeko joera hau.
|
|
2009
|
|
|
Kontuan hartzen bada orduko giro politikoa eta euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera, isilpean eta erdi gordeta, bertsolariok ikusleen ikuskera bera dute, mundua ulertzeko modu eta balore berak dituzte. Ez daukate aparteko sorkuntzarik egin beharrik entzuleak bereganatzeko, euskaraz jardutea bera nahikoa dute euren artean lotura sendoa sortzeko.
|
|
|
Kultura izanen da emanaldien ardatz nagusi, eta hala prestatu da egitaraua, ezin beteagoa: hamahiru mahai inguru antolatu dira guztira (euskalduntze alfabetatzea, poesia, folklorea, komunikabideak, ekonomia, Aranzadi eta inbestigazioa, margolarieskulturagileak, liburu argitaldariak, antzerkia, nobela eta saiakera, bertsolariak eta kantari eta diskoetxeak), bi ordu eta erdiko berezia euskal irakaskuntzaz, hogeita lau bailaratan
|
euskal
kulturaren egoera zer nolakoa den kontatuko duten beste hainbat kronika, euskal kulturan izena duten zenbait gizon emakumeri egindako hogeita bost elkarrizketa, Euskaltzaindiaren batzarra, bertsolariak?
|
|
|
Karlismoarekin,
|
euskal
kulturaren egoera aldatu zen apur bat. Elizatik atera eta munduratu zen.
|
|
2010
|
|
|
Orduan lehenengoz, eta Mikel Azurmendik telebistako programa batean" arrazista" deitu zionean bigarrenez.
|
Euskal
kulturaren egoera kaskarrean literatur aldizkaritxo bat atera nahi zuen gazte talde bat sasoi hartan aurkitzea mirakulua iruditu zitzaion Joxe Azurmendiri (ziur aski Jakin aldizkariaren hasieran bera eta bere lagunak izan ziren idazle taldea gogoratu genion, hortik konplizitatea), eta Obieta erdaldun hark hura ez ulertzeak sutan jarri zuen. Oso tipo desatsegina zen Obieta, eta oso atzerakoia, aurrekoa ez bezalakoa (Juan Plazaola historialaria, Juanolo ikasleontzat).
|
|
2011
|
|
|
Lehenengo garaian bilerak astero edo bi asterik behin egiten ziren. Izan ere, lantaldeak txosten bat prestatu behar zuen euskara eta
|
euskal
kulturaren egoera unibertsitatean zein zen aztertuz eta 1979/ 80 ikasturterako plan bat prestatu euskal hizkuntza eta kultura unibertsitatean inplementatzeko. Txostena (Premia larriko neurrien txostena) 1979ko uztailean amaitu zen, txostenaren azken erabakiak Iruñean UEUk antolatutako Udako Ikastaroetan hartu ziren uztail hartan bertan.
|
|
2015
|
|
|
Artikulua
|
euskal
kulturaren egoeraren analisia da eta azterketaren sostengu teorikoan autore garrantzitsuena, esan bezala, Debord situazionista. Hamarkada igaroa zen Maiatzaren 68tik baina oraindik orduko hainbat erreferente indarrean zeuden bistan denez.
|
|
|
Euskal kutsuko espainiar eta frantziar kulturak eta euskal kultura bera lirateke Euskal Herriko kulturak, hortaz, lurralde irizpidearen arabera.3 Beste gauza bat da hirurak maila berean ipintzea edo baten bati lehentasun mailaren bat ematea.
|
Euskal
kulturaren egoera larria ikusita, harengan konfiantza berezia ipintzea erabaki lezakete herritarrek, eta zuzena izango litzateke, orduan, hiruretatik bati arreta gehiago opatzea. Gainera, beste bien aldean, euskal kulturak zubi lana egin lezake Euskal Herriko Iparralde eta Hegoaldearen artean.
|
|
|
Pentsa dezagun orain, tarte batez, zenbat esku behar izan ziren liburu hori aurrera ateratzeko, noiz eta garairik okerrenean, diktadura urdinean geundela;
|
euskal
kulturaren egoera sekula egon den mailarik baxuenean zegoenean. Aita Zavalaren lana behar izan zen aurrena, funtsezkoena.
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, Behatokiak igortzen dituen datuen araberakoa izango da hurrengo urteetan PuntuEUS ek diseinatu duen estrategia, gure domeinu kopurua handitze aldera. Halaber, euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera azaltzen duten informazio anitz eskaintzen dute Behatokiko ondorioek, esaterako, domeinuen dentsitatea azaltzen zuten grafikoetan ikusi bezalakoa.
|
|
2017
|
|
|
Rikardo Arregiren beraren ideia izan zen saila: " 100 bat paiako liburuxkak ateratzea, dibulgazio eran, gaurko kulturari buruzkoak";" ez ditezela izan, mamiaren aldetik, pauso bat atzera gaur eguneko
|
euskal
kulturaren egoeran". Ezein baliabide baztertu gabe helburu horretarako(" Plajiatzearen beraren beldur ez gara izanen").
|
|
|
Mintzagaia: ''
|
Euskal
kulturaren egoera eta politika publiko batendako norabide proposamenak'' dokumentuaren aurkezpena. Bertan hor izanen dira:
|
|
|
Euskal kulturaz biltzarra Aipatu bezala, larunbatean iragan da''
|
Euskal
kulturaren egoera eta politika publiko batendako norabide proposamenak'' dokumentuaren aurkezpena 40 bat entzuleren aitzinean. Otsailean Euskal Elkargoko kulturaren ardura duen sindikatak (Jean Claude Iriart buru) hartu ditu konpententziak sail hortan mobilizatuz Euskal Kultur Erakundea; hunek 27 urte huntan erakutsia duen lana lekuko.
|
|
2018
|
|
|
Elkar fundazioak euskaldunon kultur kontsumoaren gainean egin duen azterketak harrotu ditu bazterrak. Harritzekoa, kontu zaharra baita
|
euskal
kulturaren egoera barnetik ezagutzen duen edonorendako. Berria, izatekotan, datu hotzek oraingoan izan duten oihartzuna izan da.
|
|
|
Kulturaren industriak gero eta pisu handiagoa du gure bizitzetan, eta ondorioz kulturen joan etorrietan. Horregatik, kontsumoan gertatzen ari dena ondo ulertzea berebizikoa da
|
euskal
kulturaren egoera eta bilakaera ulertzeko. Hori gogoan, Siadecoren inkestak, beste zenbait erakuslerekin batera, agerian jarri du euskarazko kultur produktuen kontsumoaren ahulezia.
|
|
|
Epealdi honetako Francoren lau gobernuen (1936, 1939, 1945, 1951) bilakaeraren zertzeladak ditu Torrealdaik aipagai, bai eta Prentsa eta Propagandaren alorrean izandako garapena esku aldaketa horietako bakoitzean. Garai honetako
|
euskal
kulturaren egoera erabat da atsekabegarria, euskara leku publiko orotatik ezabatua izan baitzen, eta bitarte bertan behera geratu baitzen euskaraz idatzitako edo euskal gaien inguruko argitalpen oro. Lehen aldi honen baitan, Torrealdaik beste bi azpi aldi bereizten ditu:
|
|
2020
|
|
|
Rikardo Arregiren beraren ideia izan zen saila: " 100 bat paiako liburuxkak ateratzea, dibulgazio eran, gaurko kulturari buruzkoak";" ez ditezela izan, mamiaren aldetik, pauso bat atzera gaur eguneko
|
euskal
kulturaren egoeran". Ezein baliabide baztertu gabe helburu horretarako(" Plajiatzearen beraren beldur ez gara izanen").
|
|
|
Joanmari Larrarte Telletxeak
|
euskal
kulturaren egoera zaila ez dela COVID ondorio gogorarazten digu; lehendik ere horrelakoa zela, baina krisi honek areagotu egin duela eta kinka larrian ipini. Euskal kulturaren transmisioaren biziraupena ez zegoen lehendik ere inolaz ziurtatua.
|
|
|
Euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera zaila ez da COVID ondorio, aurretik genuen egoera zaila, eta krisi honek hori areagotu egin du. Euskarak eta euskal kulturak lortu behar dute bere lurraldean, Euskal Herrian, nagusitasun nahikoa bigarren mailakoa izan ez dadin, eta gaur egun hala da.
|
|
2021
|
|
|
Gotzon Elortza() bilbotarrak erbestera jo behar izan zuen tropa frankistek Bilbo hartzean eta Parisen kokatu zen bizimodua delineatzaile gisa lan eginaz aterata. Hango euskal komunitatean txertaturik bizi zelarik,
|
euskal
kulturaren egoeraren kezkak eraman zuen ikus entzunezkoekin proba egitera:
|
|
|
Baina, oro har, eredu normalizatu hori oso guti eztabaidatua izan da arte horretan. Bizkitartean, epe berean,
|
euskal
kulturaren egoera eta, haren baitan euskal literaturarena, erabat aldatu dira, literaturaren soziologoek (I. Sarasola, J. M. Torrealdai, etab.) ongi erakutsi diguten bezala.
|
|
|
Arabako euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera nahiko kaskarra zen frankismoaren aurretik1, baina errepresio frankistak hizkuntzaren atzerapena azkartu zuen. Agustf Colominesek azpimarratzen duen bezala:
|
|
2022
|
|
|
Salatu dutenez, Hezkuntza Legearen zirriborroak ez du kultur hezkuntza edo hezkuntza artistikoa «funtsezko adartzat» jotzen. Diotenez, zirriborroak ez dakar euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera diglosikoari buruzko aipamenik. Ez dago euskal kulturari espresuki uztartutako helbururik ere.
|
|
|
Bi: diotenez, zirriborroak ez dakar euskararen eta
|
euskal
kulturaren egoera diglosikoari buruzko aipamenik. Hiru:
|
|
2023
|
|
|
Zure ustez, zein da
|
euskal
kulturaren egoera gaur egun?
|