|
2000
|
|
|
Sarrionandiaren estiloak
|
euskal
literatura klasikoarengan tinkatzen ditu sustraiak eta Jon Miranderen errefinamendu estetikoarekin moldatua dakar, baina beti erabiltzen du adierazbidetzat Sarrionandiaren beraren ama hizkuntzaren mintzamoldea. Sarrionandiarengana ere heltzen da Verlainez geroztiko agindua:
|
|
2001
|
|
|
|
Euskal
literatura klasikoa
|
|
2007
|
|
|
Honako hauek osatzen dute bertako ondare fondoa:
|
euskal
literaturako klasikoen lehen edizioek, ordenantzek, foruek, euskal aitoren semeen agiriek, historia lanek... eta urtez urte euskal argitalpenak islatzen dituen fondo modernoak. Ondare fondoaren mamia digitalizatua dago ia ia osorik, eta 1.000.000 irudi baino gehiago ditu.
|
|
2008
|
|
|
Corpus tipologiari begiratzen badiogu, esan daiteke euskarazko produkzioak, bere txikian, gutxieneko aniztasuna agertzen duela. Erreferentziacorpus diakronikotzat har litezkeen bi corpus dauzkagu, egungoak ez diren arren (OEHTC eta XXMECE), corpus berezi bat (ZTC; Alegria et al. 2005b, 2006b; Areta et al. 2007), literaturaeta prentsa corpus handi bat (EPG, hein batean ere ‘berezi’ dena),
|
euskal
literatura klasikoen eta aldizkarien bilduma (KG), etiketatze sintaktikoa eta semantikoa duen corpus aurreratu bat (EPEC)... Nazioartean, corpus ‘nagusi’ gehienak orokorrak dira.
|
|
2009
|
|
|
|
Euskal
literaturako klasikoen ezagutzara ere bideratu zuen Villasantek bere ikerketa grina. Euskaltzaindian sartu berritan hasi zen egile klasikoen azterketan sakontzen, hala nola Añibarro, Bonaparte, Beobide anaiak, Etxeberri, Etxepare, Larramendi, Leizarraga, Mogel, Txomin Agirre?
|
|
2010
|
|
|
Bilbo Zaharra euskaltegiak antolatu du
|
euskal
literatur klasikoaren irakurraldi hau, euskara ikasle guztien ahalegina txalotzeko, eta eitb.com en zuzenean jarraitu ahal izango da hemen klik eginda.
|
|
2011
|
|
|
Isilago pasa da euskal hedabideetan Susak urte hasieran sareratu duen egitasmoa, nahiz eta eskaintzen duena ez den nolanahikoa: 249 liburu guztira, PDF eta EPUB formatuetan, kopia egiteko mugarik gabe;
|
euskal
literaturaren klasikoak batzuk; Literatura Unibertsala bilduman argitaratu ziren nazioarteko idazleen obrak besteak. Eta garrantzitsuena, dirudienez:
|
|
|
Susa argitaletxearen inguruko idazle, editore eta eragileek sortu dute liburu elektronikoen bilduma Armiarma atariaren barruan. Egun euskarazko 249 liburu daude sarean eskuragarri;
|
euskal
literaturako klasikoak dira liburu gehienak, XVI. mendetik hasi eta XX. mendearen hasiera arte, besteak beste: Shakespeareren Hamlet, Cervantesen Rinkonete eta Kortadillo, Dideroten Hau ez da ipuina, Balzacen Goriot zaharra, Baudelaireren La Fanfarlo, Pessoaren Mariñela, Unamunoren Abel Sanchez...
|
|
2012
|
|
|
Gaztea zela Zarautzen fraideetara sartu eta Nafarroako Erriberrin, frantziskotarren baitan, filosofia ikasi zuen. Villasanteri Axularren Gero espainolezkoitzulpena egiten lagundu eta
|
euskal
literatura klasikoarekin egin zuen lehenengoaldiz topo. 1959 eta 1960 urteetan, Arantzazura joan zen.
|
|
|
Gaztea zela Zarautzen fraideetara sartu eta Nafarroako Erriberrin, frantziskotarren baitan, filosofia ikasi zuen. Villasanteri Axularren Gero espainolezkoitzulpena egiten lagundu eta
|
euskal
literatura klasikoarekin egin zuen lehenengoaldiz topo. 1959 eta 1960 urteetan, Arantzazura joan zen.
|
|
2014
|
|
|
Honen adibide gisa, Klasikoen gordailua aipatu du. . Gordailuan daude
|
euskal
literatura klasikoaren obra inportante denak, eta hain inportanteak ez diren asko ere bai. Hor ia dena jarrita dago, baina dena ez.
|
|
2015
|
|
|
Iparraldearen aipamen hori bi zentzutan behintzat uler zitekeen. Batetik,
|
euskal
literatura klasikoan pisu handia duelako han sortutako literaturak, zer esanik ez hizkuntza literarioaren osaeran. Bestetik, beste zenbait diziplinatan77 Iparraldetik etorri izan dira sarri
|
|
|
|
Euskal
literatura klasikoan aditua da, XVI. eta XVII. mendeetako idazleak eta obrak ditu aztergai nagusi. Hainbat liburutan ikertu ditu Pedro Axularren edota Joanes Leizarragaren idazlanak:
|
|
2016
|
|
|
Nigan
|
euskal
literatura klasikoak, eta, batez ere, katiximek duten eragina, gure filologoei hainbeste bozkario eta autosexurako une eskaini dizkietenak, ezkutaezina da, eta gorago. Literaturaren hamar manamenduak?
|
|
|
Eta euskaldun guztientzat, Euskal Herri bakarrean, euskara bat amets badugun arren, gure elekatze ugarien batzeko hasierako saio elkorretan plazaratu ziren proposamenak oro ez ditugu ahantzbidean, eta zinez bazterrezinak zaizkigu Krutwigek lapurtera klasikoaren aldeko formulatutakoak. Berriz,
|
euskal
literatura klasikoak erabili izan duen Lapurdiko euskararen formalizazioa Ithurrik eskaini zigun bere gramatikan, Krutwigek Lafitteri omenaldian eta Luhusokoaren gramatikaz ari zela baieztatuaren araberakoan:
|
|
2017
|
|
|
Kar, kar… Ikasleetan motibazio falta handia nabaritzen dugu, gure inguruko kulturaren ezagutza txikia, eta irakurtzeko gogo are txikiagoa. Unibertsitatera iritsi eta ez dute
|
euskal
literatura klasikorik irakurri. Karrera hasita, irakasleek aginduta irakurtzen dituzten pasarteak izan ezik, ezer ez dute irakurriko.
|
|
|
" Ikasleetan motibazio falta handia nabaritzen dugu, gure inguruko kulturaren ezagutza txikia, eta irakurtzeko gogo are txikiagoa. Unibertsitatera iritsi eta ez dute
|
euskal
literatura klasikorik irakurri"
|
|
2019
|
|
|
Milkowicz, Ch. Bally, E. Richter, J. Urquijo, J. Ithurry, A. Dirr edota A. Rovira.710 Informe de los señores académicos A. Campión y P. Broussain a la Academia de la Lengua Vasca sobre la unificación del euskera (1920) ere baliogabetu zuen, J. Leiçarragaren euskara literarioari jarritako eragozpenak funsgabeak zirelakoan.711 Kontuan hartu behar da, bestalde,
|
euskal
literatura klasiko hori ez zela erraz eskuratzen eta oso ezezaguna zela, baita euskaltzaleentzat ere.712
|
|
|
Izan ere, Saizarbitoriaren irakurlea gehiene13 Gudari zaharraren gerra galdua (Erein, 2000), Rossetti-ren obsesioa (Erein, 2001), Bi bihotz, hilobi bat (Erein, 2001) hiru narrazioek Gorde nazazu lurpean (2000) liburutik bereizita argitaratu zituen argitaletxeak. tan heldua izan ohi da, esperimentatua edota literaturan jantzia; adibidez, Ene Jesus, Hamaika pauso edota Martutene eleberriek, beren luzetasun edo konplexutasunagatik irakurle konplizea eskatzen dute. Beste zenbait kasutan, ordea, Egunero hasten delako eta 100 metroren kasuan, esaterako,
|
euskal
literaturako klasikoak bihurtu dira, berrikuntza handia ekarri zutelako gure narratibaren esparrura. Ondorioz, bi ezaugarri horiek (irakurterraztasuna eta garrantzia literarioa) direla eta, ikastetxeetan maiz liburu hauek irakurtzera bultzatzen dira ikasleak.
|
|
|
Euskal literaturaren liburu nagusietako bat, filologo, historialari eta kritikari guztiek beti nabarmendutakoa
|
euskal
literatura klasikoaren gailur gisa.
|
|
2020
|
|
|
• Horrez gain, Susa argitaletxearen inguruan antolatu da eduki sare zabal bat, Armiarma.eus atarian: literatura unibertsaletik euskara itzulitako lanak eta
|
euskal
literaturako klasikoak deskargatzeko gune bat, ipuinen biltegi bat, euskarara itzulitako lanen biltegi bat, euskarazko literatur lan klasikoen biltegi bat, euskal prentsa historikoaren hemeroteka, literatur aldizkarien gordailua, eta beste gauza asko.
|
|
2021
|
|
|
Ahozko literaturari buruzko atal horretan ez dago itzulpengintzari lotutako aipamenik. Bigarren atala
|
Euskal
Literatura Klasikoari eskainitakoa da, XVII. mendean hasi eta XIX. mendera artekoak jorratzen dituena, hiru azpiataletan. Arcocha Scarciak eta Oyharçabalek idatziak dira lehenbiziko biak:
|
|
|
Elizako kontuak53 Arimaren salbazioa ez dela geroko utzi behar, alferkeria garesti pagatzen dela, bekatuaren bidea berandu baino lehen abandonatu behar dela, mundu honetako zorrekin kondenazio eternala irabazten dugula, halako gauzak. Luzaroan ibili naiz mundutik Gero sermoi zahar bat zela pentsatuta, liburua zabaltzeko inolako interesik gabe,
|
euskal
literatura klasikoa abadeen kontua dela sinetsirik, lasai lasai, neure XXI. mendeko banitateak itsututa. Harik eta, zorioneko egun batean, erabaki nuen arte bistadizo bat botatzea eta apur bat irakurtzea, idazlearen ofizioak klasikoen gutxieneko ezagutza bat exijitzen duelako eta literaturaren profesionalek obligazio hori gehiegitan saihesten dugulako.
|
|
2022
|
|
|
Itxuraz aurkezpen formal eta instituzionala izatekoa zena euskararen eta euskal literaturaren erronkei buruzko 11 minutuko konpendio bilakatu du gaur Ramon Saizarbitoria idazleak (Donostia, 1944). Bilbo Zaharra euskaltegiak
|
euskal
literaturako klasiko baten irakurraldi publikoa antolatzen du urtero, 2008az geroztik, eta Martutene eleberria hautatu dute aurtengo saiorako. Guztira, 200 pertsona baino gehiago bilduko dira hurrengo asteazkenean Bilboko Arriaga antzokian, bakoitza liburuko pasarte txiki bat irakurtzera, eta digitalki hartuko dute parte beste 300 pertsona inguruk.
|